شناسهٔ خبر: 41913167 - سرویس بین‌الملل
نسخه قابل چاپ منبع: خبرآنلاین | لینک خبر

تنها یک شانس، برای بهبود روابط ایران و آمریکا باقی مانده است

انتخابات ریاست جمهوری آمریکا کمتر از 100 روز دیگر برگزار میشود.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین، سیدحسین موسویان عضو اسبق تیم مذاکره کننده هسته‌ای در تازه‌ترین یادداشت خود با عنوان «تاثیرانتخابات ریاست جمهوری آمریکا وایران بر روابط دوکشور» در وب سایت رسپانسیبل استیت کرفت آمریکا نوشت:

تحلیلگران درتهران و واشینگتن درمورد چشم انداز روابط ایران و آمریکا بعد از انتخابات مذکور گمانه زنی هایی کرده اند. برخی معتقدند اگر جو بایدن انتخاب شود، روابط معتدل‌تری با ایران دنبال خواهد کرد، به برجام بازخواهد گشت و تحریمها را برخواهد داشت. تفکری هم معتقد است که اگر ترامپ انتخاب شود، دولت او سیاست "فشار حداکثری را ادامه خواهد داد. چیزی که روشن است اینکه تهران و ترامپ هیچکدام تقابل نظامی نمیخواهند ضمن اینکه ترامپ فردی غیر قابل پیش بینی است.

پیش بینی نتیجه انتخابات آمریکا و سیاست های آتی کار ساده ای نیست چون هردوکشورانتخابات ریاست جمهوری در پیش دارند. اما مهمتر محاسبات ایران بعد از خروج ترامپ از برجام است.درک درست از محاسبات فعلی ایران لازمه هرگونه تحلیل واقع بینانه درمورد آینده است.

حقیقت اینست که سیاستمداران ایران بی اعتمادی شگرفی همراه با ناامیدی زیادی نسبت به سیاستهای آمریکا دارند. بعد از 12 سال مذاکره، ایران و قدرتهای جهانی درمورد برجام توافق کردند که جامع‌ترین سند تاریخ عدم اشاعه سلاح های هسته ای بود و طبق برآورد آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران درقالب برجام تعهدات حداکثری درمورد شفافیت و بازرسی و محدودیت ها دربرنامه هسته ای خود را درحدی پذیرفت بطوریکه هیچ عضوی از معاهده ان پی تی تا کنون نپذیرفته است. ضمن اینکه برجام یک توافق بین المللی بود که پشتوانه قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل را داشت و ایران هم درطول سه سال بطورکامل به تعهدات برجامی خود عمل کرد.

اما جواب حسن نیت ایران، اعمال جامعترین تحریمها بعد از انقلاب اسلامی 1979 توسط آمریکا بود. بعد از روی کار آمدن ترامپ، آمریکا درماه می 2018 یکجانبه از برجام خارج شد،یکجانبه تحریمهای گسترده ای علیه ایران اعمال کرد که شامل دامنه بسیار وسیعی بود، همچون منع سفر اتباع ایرانی ، تحریم مقام معظم رهبری و وزیر خارجه ، تعیین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بعنوان سازمان تروریستی و فشار به اروپا و دیگر کشورها برای توقف کار اقتصادی.

سیاست های اعمالی دولت ترامپ موجب پیدایش یک نگرش دربین سیاستمداران ایران شده است. نتیجه گیری سیاستمداران ایران بخاطر چهار عنصر کلیدی سیاست های ترامپ است؛

اول: مقامات ایران به این نتیجه رسیده اند که هیچگاه نمیشود به آمریکا اعتماد کرد چون آمریکا هیچ شرم و حیایی برای زیر پا گذاشتن توافقات دوجانبه و بین المللی ندارد. لذا مهم نیست که ایران چقدر شفافیت و حسن نیت نشان دهد. حتی درصورت عمل کردن به بالاترین تعهدات بین المللی، مورد بیشترین تحریمها وفشارها قرار خواهد گرفت. لذا مقامات ایران بیش از همیشه قاطعانه به این نتیجه رسیده اند که مذاکره با آمریکا، محکوم به شکست است ومخل منافع ملی کشورشان خواهد بود.

دوم:"دکترین خروج ار معهدات بین الملل" دولت ترامپ، یک پدیده جدید درروابط بین الملل است که نظریه قبلی مقامات ایران درمورد عدم پایبندی آمریکا به نرم‌ها و قوانین بین المللی را تایید کرد. ترامپ نه تنها از برجام بلکه از معاهدات دیگر بین المللی خارج شد، همچون معاهده 1987 سلاح های برد متوسط هسته ای، توافق 2015 پاریس، توافق 2012 بازرگانی با کره جنوبی، توافق 2016 ترانس پاسیفیک، توافق 1994 تجارت آزاد آمریکای شمالی(نفتا) و معاهده 1945 یونسکو.

سوم:مقامات ایران همیشه معتقد بودند که اسرائئل نقش تعیین کننده ای در سیاست خاورمیانه آمریکا دارد. اما ازمشاهده میزان دخالت و نفوذ اسرائیل در جزئیات سیاست گذاریهای خاورمیانه‌ای آمریکا دردوره ترامپ متحیر شدند. چون نتانیاهو صراحتا گفت که او "سیاست فشار حداکثری" را به ترامپ پیشنهاد کرده و حتی او ترامپ را درمورد خروج از برجام قانع کرده است. نتانیاهو همچنین پذیرفت که او ازترامپ خواست که سپاه را بعنوان سازمان تروریستی تعیین کند. گزارش شبکه تلویزیونی ان بی سی هم مشارکت سرویس های اطلاعاتی اسرائیل و آمریکا در ترور سردار سلیمانی را افشاء کرد. لذا مقامات ایران  حق دارند که از مشاهده چنین حجمی از دخالت اسرائیل در سیاست‌های خاورمیانه‌ای آمریکا متعجب شوند. واقعیت هم این است که با این میزان و نفوذ اسرائیل، مانع بهبود روابط آمریکا با ایران خواهد بود.

چهارم: مقامات ایران از میزان ضعف عملکرد قدرتهای جهانی بویژه اروپا در مقابل تحریم‌های فرامرزی آمریکا متعجب شده اند.اروپا ثابت کرد که درمقابل سیاست های قلدرمابانه و زورگویانه آمریکا، هیچ قدرت مقاومتی ندارد چون درانجام تعهدات اقتصادی برجامی خود عملکرد صفر داشتند و سیستم اینستکس آنها هم شکست خورد. همین واقعیت باعث شد که مقام معظم رهبری ایران تصریح کنند که اروپاییها برای حفظ برجام هیچ کاری نکردند و لذا قابل اعتماد نیستند.

اما بعد؟

دو انتخابات مهم ریاست جمهوری در آمریکا و درایران در پیش روست. انتظار میرود که نتیجه انتخابات ریاست جمهوری ایران، همچون انتخابات اخیر مجلس، حاکی از پیروزی اصولگرایان باشد. یک دلیل مهم این شرایط هم عدم حصول نتیجه مورد انتظار از برجام است. اصولگرایان همیشه نسبت به آمریکا و مذاکره با آمریکا، بسیار بدبین بوده اند که آنهم بخاطر واقعیت عدم صداقت آمریکاست.

تنها یک شانس ممکن است برای تلطیف روابط وجود داشته باشد و آن اینکه رئیس جمهور منتخب انتخابات نوامبر آمریکا درسه زمینه حسن نیت بخرج دهد؛

اول : بازگشت به برجام و رفع تحریمهای غیرقانونی هسته ای براساس قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل.

دوم:رفع تمام تحریم‌های فرا هسته‌ای که بعد از برجام اعمال شده همچون تحریم مقام معظم رهبری، وزیر خارجه و تعیین سپاه بعنوان سازمان تروریستی.

سوم:خاتمه دادن به مثلث همکاری آمریکا-اسرائیل-عربستان برای تغییر نظام حکومتی و تجزیه ایران.

مهم این خواهد بود که رئیس جمهور جدید آمریکا برای اثبات پایبندی آمریکا به نرمها و مقررات بین الملل، بلافاصله بعد از انتخاب به قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل برگشته و برجام را بطور کامل اجراء کند.

310 310

نظر شما