زهره صفاری/ سه روز مقاومت سرسختانه نخست وزیر لبنان در برابر هجمه اعتراضات داخلی و فشارهای جهانی سرانجام شکست و او عصر دیروز استعفای کابینه تکنوکراتش را اعلام کرد.«حسان دیاب» درست در روزی که قرار بود گزارش تیم تحقیق درباره فاجعه بندر بیروت را بررسی و تکلیف انتخابات زودهنگام پارلمانی را به عنوان راهکار بازگرداندن آرامش به لبنان خسته از آشوب و بحران در جلسه هیأت دولت تعیین کند، پس از استعفای چهار وزیر خود با ارائه نامه‌ای با نام همه اعضای کابینه‌اش، پستش را ترک کرد.
به گزارش سایت «العالم»، وزیر بهداشت لبنان که دیروز به همراه شماری از وزرا در مقر نخست وزیری حاضر بود، در پایان جلسه استعفای دولت را اعلام کرد و مهر تأییدی بر شایعات پایان دوره 7 ماهه نخست وزیری «دیاب» زد.  
فشارها بر نخست وزیر لبنان از شنبه و آغاز اعتراض‌ها شروع شد. پس از آن او با دومینوی استعفا در کابینه‌اش مواجه شد که با استعفای وزیر اطلاع‌رسانی شروع شد و پس از او وزیر محیط زیست، وزیر دادگستری و... نیز استعفای خود را به نخست وزیر یا تقدیم کردند یا از احتمال آن سخن گفتند. این سناریو در پارلمان نیز همزمان کلید خورد  و تا پایان دومین روز اعتراضات دست کم 9نماینده از سمت خود کناره‌گیری کردند. اما این استعفاها برای مردم معترض و خشمگین لبنان که تحت فشار شدید اقتصادی و کاهش بی سابقه ارزش پول ملی این کشور، شرایط دشواری برای زندگی دارند، کافی نبود و همچنان در لحظه لحظه تظاهرات کناره‌گیری همه اعضای دولت و حتی شخص رئیس جمهوری را فریاد ‌زدند.
به گزارش «فرانس پرس»، گرچه یک سوی فشارها بر دولت از سوی برخی از احزاب داخلی و صدها معترضی بود که از اوایل هفته مسیرهای منتهی به پارلمان لبنان را اشغال کرده و گاهی در درگیری با نیروهای ضدشورش مجروح نیز شده بودند، اما سوی دیگر این پل معلق برای سیاستمداران لبنانی را همتایان خارجی‌شان برایشان به حرکت درآورده بودند. به طوری که در پایان نشست مجازی همیاری لبنان که رئیس جمهوری فرانسه با میزبانی مشترک سازمان ملل برگزار کرده بود و حدود 300 میلیون دلار نیز برای کمک به مردم لبنان جمع‌آوری شد، شرکت کنندگان خواستار اصلاحات سیاسی در این کشور مطابق با خواست مردم آن شدند.
دومین روز اعتراضات
انفجار مهیب بیروت که بالای 150 کشته و بیش از 6 هزار مجروح و حداقل 60 مفقود بر جای گذاشت آتش خشم مردم معترض را بار دیگر شعله ور کرده است. به طوری که با وجود همه تدابیر امنیتی در روز نخست هفته، روز یکشنبه نیز مسیرهای منتهی به پارلمان و کاخ ریاست جمهوری مملو از جمعیتی بود که بر فساد سیاسی و مشکلات اقتصادی معترض بودند.
پلیس برای متفرق کردن معترضان مجبور به پرتاب گاز اشک‌آور شد اما مردم حاضر به عقب‌نشینی نبودند و با بستن مسیرها با پرتاب سنگ به سمت مأموران امنیتی همچنان بر خواسته خود تأکید می‌کردند. «فرانس پرس» نوشت؛ در حالی که کابینه برای تشکیل جلسه در کاخ «بعبدا» آماده می‌شد، شماری از معترضان با در دست داشتن آتش قصد ورود به ساختمان پارلمان را داشتند و تصاویر تلویزیونی صحنه‌هایی از ورود مردم به وزارتخانه‌های مسکن و راه را نشان می‌دادند.
در همین حال اما دومین روز اعتراضات همه‌اش صحنه اعتراض و درگیری نبود. به نوشته «یورو نیوز» شماری از مردم با روشن کردن شمع یا چراغ قوه‌های موبایل‌هایشان هم اعتراض‌شان را اعلام کردند و هم یاد کشته‌های انفجار سه شنبه گذشته بیروت را گرامی داشتند.
جبهه قدرتمند احزاب
انفجار بندر بیروت خشم فروخفته احزاب را نیز برانگیخته بود. به طوری که «دویچه وله» نوشت؛ «بشاره بطرس الراعی»، رهبر کلیسای مسیحیان مارونی که در کنار احزاب سنی و شیعه از گروه‌های قدرتمند لبنان به شمار می‌رود، در واکنش به استعفای جمعی از وزرا و نمایندگان مجلس گفت: «استعفای چند نفر کافی نیست. همه اعضای دولت اگر نمی‌تواند برای بهبود شرایط کشور کاری کنند باید کنار بروند.»
همچنین به نوشته «ایسنا»، «اسکای نیوز» نیز از درخواست فراکسیون «اللقاء الدموقراطی» به ریاست «ولید جنبلاط»  برای استعفای دولت لبنان و تشکیل دولتی «بی طرف» خبر داده بود.
آنچه مسلم است انفجار بندر بیروت با خسارت تقریبی 15 میلیارد دلاری، وضعیت لبنان را بیش از پیش وخیم کرده است. گرچه به باور تحلیلگران به نظر می‌رسید کمک‌های خارجی می‌تواند اندکی از این بحران اقتصادی بکاهد اما طبق بیانیه سازمان ملل که مداخله دولت‌های خارجی مانند فرانسه در آن مشهود است؛ کمک‌های بین‌المللی تنها به سازمان‌های مردم نهاد و دفاتر این سازمان در لبنان تحویل خواهد شد و در اختیار دولت قرار نمی‌گیرد.
 فرافکنی خارجی علیه دولت لبنان
به نوشته «فرانس پرس»، نخستین سنگ فرافکنی خارجی علیه دولت را در اوج اعتراضات اخیر، «امانوئل مکرون» بر ویرانه‌های بندر بیروت پرتاب کرد. زمانی که گفت؛ حاضر نیست چک سفید امضا به سیستم ناکارآمد بدهد. پس از آن شماری از معترضان که مدعی بودند دولت در جریان تحقیقات برای روشن شدن ابعاد فاجعه ممکن است اشتباهات خود را نادیده بگیرد خواستار تشکیل کمیته تحقیق خارجی شدند اما «میشل عون»، رئیس جمهوری لبنان آن را نپذیرفت و تحقیقات توسط کارشناسان دولت ادامه یافت.
در همین حال به نوشته «الجزیره»، «دونالد ترامپ» نیز از این معرکه غافل نماند و به نشانه همراهی معترضان لبنانی خواستار انجام تحقیقات شفاف درباره فاجعه انفجار بندر بیروت شد. این در حالی بود که به نوشته «ایسنا» به نقل از «روزنامه عربی 21» با پایان مهلت کمیته تحقیقات، با بازداشت 23 نفر، گزارش کامل این حادثه صبح دیروز تحویل دبیرخانه شورای وزیران کابینه نخست وزیری شده است. قرار بود جلسه هیأت دولت روز دوشنبه برای بررسی این نتایج همزمان با جلسه فرماندهان امنیتی در دستگاه قضایی لبنان برگزار شود که با توجه به شرایط پیش آمده و تصمیم جدید وزرای کابینه این کشور، تشکیل این جلسه در‌ هاله‌ای از ابهام قرار دارد.