بازار؛ گروه بین الملل: یکی از بازارهایی که سال جاری را بسیار بد شروع کرد و تاثیر همه گیری ویروس کرونا روی آن بازار بسیار زیاد بود، بازار نفت بود. بازاری که در نتیجه افت تقاضای ناشی از همه گیری کرونا، جنگ قیمتی عربستان و روسیه و رشد تولید نفت شیل در امریکا افت ناگهانی قیمت را تجربه کرد و حتی تجربه فروش آن در بازار آتی با قیمت منفی ۳۷ دلار برای اولین بار در طول تاریخ ثبت شد. ولی به نظر می رسد روزهای تاریک بازار نفت پایان یافته است زیرا  پیش بینی ها از احیای تدریجی این بازار  خبر می دهد.

اوپک در روز گذشته گزارشی در مورد وضعیت بازار نفت ارایه داده است و در این گزارش پیش بینی کرد در سال ۲۰۲۱ تقاضای نفت اوپک ۲۵ درصد رشد می کند و به مرز۲۹.۸ میلیون بشکه در روز می رسد که کمی کمتر از میزان تقاضای نفت اوپک در سال ۲۰۱۹ میلادی یعنی قبل از همه گیری کرونا خواهد بود. در سال جاری میزان تقاضای نفت در دنیا اوپک برابر با ۲۳.۸ میلیون بشکه در هر روز است.

تقاضای نفت در جهان رشد می کند
اوپک در این گزارش ضمن اشاره به این مساله که هم تقاضای نفت اوپک و هم تقاضای نفت جهانی رشد خواهد کرد، نوشت: «با اینکه انتظار داریم در سال بعد بازار نفت احیا شود ولی بدون شک زیان ناشی از افت تقاضا در سال جاری را جبران نمی کند. در خوش بینانه ترین حالت تقاضای نفت دنیا در سال ۲۰۲۱ به مرز ۹۷.۷ میلیون بشکه در روز می رسد که ۷ میلیون بشکه در روز نسبت به سال جاری بیشتر خواهد بود. این در حالیست که در نتیجه همه گیری کرونا تقاضای نفت در جهان ۸.۹ میلیون بشکه در روز در سال ۲۰۲۰ کاهش یافت.

نکته دیگری که در این گزارش وجود دارد، این است که همه گیری کرونا زندگی مردم را تا اندازه زیادی تغییر داده است و این تغییر ممکن است دایمی باشد. در این گزارش آمده است: «بدون شک بعد از پایان همه گیری کرونا، زندگی در دنیا تغییر خواهد کرد و انتظار می رود ظرف سه سال آینده خبری از پروازهای طولانی به دیگر نقاط دنیا یا کشور برای حضور در جلسات کاری نباشد زیرا استفاده از کنفرانس های آنلاین و تکنولوژی های جدید ارتباطی نیاز به این جابجایی ها را کمتر کرده است. سفرهای تفریحی هم که به دلیل مشکلات اقتصادی ناشی از همه گیری کرونا کمتر خواهد شد و تاثیر این مساله در کشورهای در حال توسعه به شدت حس می شود. اما فعالیت در کارخانه های صنعتی افزایش می یابد و کشورها تلاش می کنند تا با افزایش تولید و افزایش صادرات بخشی از زیان ناشی از تعطیلی وسیع اقتصاد در سال ۲۰۲۰ را جبران کنند. همین مساله رشد تقاضا برای نفت را به همراه می آورد.»

قیمت نفت رشد نخواهد کرد
اوپک انتظار دارد در سال ۲۰۲۱ میلادی، تقاضای فراورده های نفتی از قبیل گازوییل و بنزین و غیره رشد کند که دلیل آن رشد فعالیتهای صنعتی و تجاری در دنیا خواهد بود. افزایش تولید کارخانه های صنعتی در دنیا به منظور جبران بخشی از زیان ناشی از تعطیلی های سال جاری می تواند زمینه را برای رشد تقاضای  نفت فراهم کند. ولی در سوی دیگر بازار، انبارهایی وجود دارد که مملو از نفت های مازاد سال ۲۰۲۰ است. به همین دلیل بخشی از تقاضای بازار از این نفت تامین خواهد شد و علیرغم افزایش تقاضا، نیازی به افزایش تولید نیست.

بیزینس اینسایدر در این زمینه نوشت: «با وجود اینکه تقاضا در سال بعد رشد خواهد کرد، انتظار افزایش قیمت نفت وجود ندارد. در خوش بینانه ترین حالت متوسط قیمت هر بشکه نفت در بازار جهانی در سال ۲۰۲۱ بین ۴۰ تا ۴۸ دلار خواهد بود که قیمت مطلوبی برای کشورهای نفت خیز نیست ولی می تواند هزینه های بازسازی اقتصاد دنیا را تقلیل دهد و مانع از تاثیر منفی قیمت بالای نفت روی روند  احیای اقتصاد شود.»

نگرانی هایی در مورد افت بیشتر قیمت 
بیزینس اینسایدر در گزارش  خود با اشاره به این مطلب که اگر تولید در بازار افزایش یابد، قیمت در سال جاری و سال بعد به  کمتر از ۴۰ دلار سقوط می کند نوشت: «بازار نفت در شرایط حساسی است و باید فعالان بازار به این مساله توجه کنند. دلیل اینکه قیمت نفت در بازار جهانی در سطح ۴۰ دلار حفظ شده است، این است که اوپک تولید خود را به کمترین سطح طی ۳۰ سال اخیر رسانیده است. اگر این سازمان دوباره تولید خود را افزایش دهد که با توجه به وضعیت مشاهده شده در بازار بسیار محتمل است، دیگر نمی توان منتظر حفظ قیمت در همین سطح بود و کاهش قیمت نفت در بازار اتفاق می افتد.»

 این نشریه به نقل از کارشناسان نفتی از احتمال سقوط قیمت نفت به زیر ۳۰ دلار در صورت پایان توافق کاهش تولید اوپک پلاس و افزایش تولید در این سازمان خبر داد و نوشت: «قیمت ۳۰ دلاری نفت برای کشورهای صادرکننده که در نتیجه بحران کرونا و تجربه افت قیمت نفت در ماه های اخیر با کسری بودجه بالایی روبرو هستند، به معنای فاجعه ای بزرگ در عرصه اقتصادی است. اما اقتصادهای مصرف کننده نفت که اغلب کشورهای صنعتی هستند می توانند از این فرصت برای بازسازی اقتصاد استفاده کنند. به نظر می رسد این روند حداقل تا انتهای سال ۲۰۲۱ دربازار وجود داشته باشد مگر اینکه اوپک تولید خود را بیشتر نکند. در مورد صرفه اقتصادی تولید نفت شیل در این قیمت تردیدهای زیادی وجود دارد و اگر نفت شیل از میدان خارج شود، ساختار بازار تغییرات زیادی خواهد کرد.»