همشهری آنلاین - مجید جباری: در نشست مشترک شورای شهر، بهاره آروین رئیس کمیته شفافیت و شهر هوشمند شورای شهر تهران میزبان عبدالرضا گلپایگانی معاون شهرسازی و معماری و  محمد فرجود رئیس سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران بود تا چالش‌های الکترونیکی کردن یکی از مهمترین فرایندهای شهرسازی را بررسی کنند. چالش‌هایی که از دوره‌های قبل مدیریت شهری روی هم تلنبار شده و حالا مسیر پر پیچ و خمی را پیش روی شهروندان و متقاضیان پروانه ساختمانی قرار داده است. مسیری که آروین آن را به مار و پله تشبیه کرد و عبدالرضا گلپایگانی هم با وارد کردن نقدهایی گفت که مراحل صدور پروانه به سرگردنه تبدیل و همه عقده‌ها سر متقاضیان و درخواست کنندگان خالی شده است.

عبدالرضا گلپایگانی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران در این جلسه مشترک که ۲.۵ ساعت طول کشید، با بیان این که ما فرایند صدور پروانه را به دلیل شیوع کرونا و مشکلات خود آسان کردیم، اظهار کرد: «به این صورت که وقتی فرایند دریافت تائید نقشه های نظام مهندسی آغاز می شود، مالک می تواند عوارض را پرداخت کند و پروانه شهرسازی ظرف ۱۵ روز صادر می شود که این روند عمدتا غیر حضوری است. در این پروسه فقط تائید نقشه‌ها زمان بر است که مالک می تواند از طرق مهندس ناظر مجوز تخریب بگیرد. در حال حاضر مالکان می توانند درخواستشان را در سامانه «تهران من» ثبت و حتی زمان بازدید میدانی کارشناسان راتعیین کنند اما استقبال زیادی از این موضوع نشده است.»

او ادامه داد:«سازمان فاوا در مورد صحت سنجی و تعیین اصالت، سخت گیری ها و مقاومت هایی دارد که البته پشت صحنه، دفاتر خدمات الکترونیکی این صحت سنجی را انجام می دهند. دلیل نبود استقبال هم این است که یا مالکان از این موضوع اطلاع ندارند یا آموزش ندیده اند و یا تعاملی در این رابطه وجود ندارد.»

گلپایگانی به نتایج مطالعاتی مربوط به سال ۸۶ هم اشاره کرد و گفت:« حدود ۴۰ درصد مراجعات برای ساخت و سازها مربوط به خودسازنده هاست که معمولا یکبار مراجعه می کنند و تمایلی به طی این روند ندارند. این آمار ممکن است در حال حاضر به ۳۵ درصد رسیده باشد. ۳۰ درصد نیز بساز و بفروش های حرفه ای هستند که خودشان تدارک‌چی دارند و در خواست پروانه می دهند که این تدارک‌چی ها اهل طی کردن روند به صورت سیستمی نیستند. ۳۰ درصد هم مهندسان هستند که در خواست ساخت و ساز می دهند و در این زمینه اطلاع رسانی درست می تواند به افزایش استفاده از فرایند های الکترونیکی کمک کند.»

معاون شهرسازی شهردار تهران، با بیان این که استعلامات چند ماهی طول می کشد خاطرنشان کرد:« استعلام حرایم امنیتی ۴ تا ۵ ماه زمان می برد که بارها از شورای عالی امنیت درخواست کرده ایم این حرایم را روی نقشه های طرح تفصیلی بیاورند. استعلامات باغ و غیره نیز در شهرداری زمان بر است.»

گلپایگانی اضافه کرد:« الکترونیکی کردن فرایند صدور پروانه به شکلی تبدیل به سر گردنه شده و گویا همه عقده ها سر درخواست کنندگان خالی شده است. به این شکل که درخواست کنندگان ابتدا باید عوارض نوسازی را بپردازند، حتی بیمه کارگران ساختمانی که مربوط به سازمان تامین اجتماعی است را هم آن ها باید بپردازند و مفاصا حساب بیاورند. این موضوعات ارتباطی با شهرداری ندارد. به همین خاطر  اگر این فرایند ها (که برای کسب پروانه ساخت نیازی هم به آن نداریم) اصلاح شود، استقبال از الکترونیکی شدن افزایش می یابد. »

او گفت:«همچنین با کم شدن اختیارات شورای معماری مناطق امضاها کاملا سیستمی شده که این در جهت شفاف سازی بیشتر است. نمی توان گفت حتما این موضوع چه زمانی تکمیل می شود، قطاری در حال حرکت است که هم مسیر و هم سرعت آن باید اصلاح شود و ما گام به گام آن را اصلاح می کنیم.»

• صدور الکترونیکی پروانه تا ۱۴۰۰

رئیس کمیته شفافیت شورای شهر تهران هم در این نشست با انتقاد از پروسه صدور پروانه ساخت و دریافت پایان کار، این فرآیندها را به بازی مار و پله تشبیه کرد و گفت:«این فرایند به دور باطلی تبدیل شده و مردم را خسته کرده است؛ هرچقدر هم که جلوتر می رویم، کسی پاسخگو نیست. »
بهاره آروین ادامه داد:« قرار بود با کاهش یافتن مراجعات مکرر شهروندان به دفاتر خدمات الکترونیک و شهرداری تهران برای انجام کارهای صدور پروانه کاهش کار مردم آسان شود؛ مخصوصا این که ما در حال حاضر در شرایط کرونا هستیم و باید با الکترونیکی کردن همه فرایندها تا حد امکان مراجعه مردم را برای این دست کارها کاهش دهیم.»

عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران ادامه داد: «اول از همه باید مقدمات الکترونیکی کردن صدور پروانه را فراهم کنیم؛ در این صورت مردم اختیار خواهند داشت و می توانند خودشان انتخاب کنند. هم آنهایی که مایلند مدارکشان را به صورت الکترونیکی بارگذاری کنند و هم آن عده از شهروندان که می خواهند کارهایشان را از طریق دفاتر خدمات الکترونیک دنبال کنند، خودشان انتخاب می کنند.»

او با بیان این که امروزه در عصر اینترنت، سامانه سجام که به بازار سرمایه مربوط می شود هم امکان احراز هویت اشخاص به صورتغ یرحضوری را فراهم کرده است؛ مدیریت شهری هم حتما می تواند خیلی از خدمات را را غیر حضوری کند که یکی از مهمترین آن ها که وقت زیادی از متقاضیان می گیرد، صدور پروانه است. به همین خاطر پیشنهاد می کنم کارگروهی برای بررسی فرآیند الکترونیکی کردن صدور پروانه تشکیل شود تا ضمن بررسی موانع، مسیر را هم اصلاح کنند. ضمن این که این کارگروه می تواند با بررسی موانع قانونی، راهکارهایی را در مسیر کمک شورا به شهرداری برای الکترونیکی کردن پروانه ساخت پیدا کند؛ چرا که ممکن است در این مسیر به مصوبات و قوانین جدید نیاز داشته باشیم.»

رئیس کمیته شفافیت شورای شهر تهران خاطرنشان کرد:«باید زمان مشخصی برای الکترونیکی کردن فرآیند صدور پروانه در نظر گرفته شود. به نظر می رسد تا پایان سال می توانیم همه مراحل صدور پروانه را الکترونیکی کنیم. البته در این مسیر نیازمند اصلاحاتی در قوانین هستیم که این موضوع هم باید حل شود. به هر حال امیدواریم علاوه بر رفع مشکلات قانونی الکترونیکی کردن همه فرایندهای صدور پروانه را هم به سرانجام برسانیم.»