به گزارش همشهری آنلاین به نقل از شرق، روز گذشته ایران باز هم شاهد شکستن رکورد مرگ‌ومیر ناشی از کرونا بود و با افزایش ۴۰‌نفری آمار مرگ‌ومیر در ایران ۲۰۰ نفر جان خود را از دست دادند. بنا بر اعلام سخنگوی وزارت بهداشت، از روز دوشنبه تا سه‌شنبه ۲۰۰ بیمار کووید۱۹ جان خود را از دست دادند و مجموع جان‌باختگان این بیماری به ۱۱ هزار و ۹۳۱ نفر رسید. به گفته لاری، سه‌هزارو ۲۷۰ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹ در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند. تاکنون یک میلیون و ۸۴۶ هزار و ۷۹۳ آزمایش تشخیص کووید۱۹ در کشور انجام شده است. او گفت: استان‌های تهران، اصفهان، مازندران، گلستان، البرز، کرمان، یزد، سیستان‌وبلوچستان، همدان، زنجان و اردبیل در وضعیت هشدار قرار دارند. افزایش آمار فوتی‌ها برای همه ما دردناک است و این موضوع نتیجه رفتار و عملکرد همه ما در گذشته بوده است؛ به‌طوری‌که در یکی از شهرستان‌ها در چند روز گذشته ۵۰ مراسم عروسی برگزار شده و به دنبال آن شاهد افزایش آمار ابتلا و بستری در این استان هستیم.

دکتر مسعود مردانی، عضو کمیته علمی ستاد مقابله با کرونا با بیان اینکه آمار مرگ‌ومیر امروز نتیجه رعایت‌نکردن و سفررفتن مکرر مردم و جدی‌نگرفتن فاصله‌گذاری اجتماعی است، تأکید کرد: «آن زمانی که می‌گفتیم شمال نروید، سفر نروید، این روزها را می‌دیدیم». او با بیان اینکه هنوز به‌صورت رسمی وارد موج دوم نشده‌ایم، گفت: «هنوز در بعضی استان‌ها حتی وارد پیک موج اول هم نشده‌ایم. استان‌هایی مثل ایلام و کرمانشاه، تازه وارد مرحله دوم شده‌اند».‌ او با بیان اینکه وضع از روزهای اول خطرناک‌تر است، گفت: «حالا آمار مرگ‌ومیر، ابتلا و بستری ما از قبل بدتر است. ما امیدواریم که با جدی‌گرفتن فاصله‌گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک شرایط بهتر شود». ‌او در پاسخ به این سؤال که آیا تصمیمی برای تعطیلی مجدد کشور گرفته شده است، گفت: «این تصمیمات با کمیته اجرائی کروناست. ما پیشنهاد تعطیلی داده‌ایم و حالا پیشنهادهایمان جدی‌تر از پیش است و امیدواریم که قبولش کنند».

هم‌زمان با افزایش آمار مرگ ناشی از کرونا، وزیر بهداشت خواستار جدی‌گرفتن فاصله‌گذاری اجتماعی شد. وزیر بهداشت با ابراز تأسف از افزایش موارد ابتلا و مرگ ناشی از کرونا در کشور پس از دستاوردهای کنترل بیماری در مرحله اول و با بیان اینکه بارها گفتم ممکن است در دقایق ۹۰ از گوشه‌های زمین گل بخوریم، گفت: «متأسفانه عده زیادی حرف‌های ما را گوش نکردند و موج تازه‌ای از بیماری گرفتارمان کرد. این در حالی است که در مرحله اول بیماری توانستیم دستاورد بزرگی را خلق کنیم و مرگ‌های ناشی از این بیماری را به حدود ۳۰ نفر برسانیم و برای تک‌رقمی‌شدن مرگ‌ومیر این بیماری برنامه‌ریزی کرده و برای مهار بیماری در کشور امیدهای زیادی در دل ما و همکارانمان بود».‌

وزیر بهداشت ادامه داد: «این عرایضم را حتما عده‌ زیادی از مردم به یاد دارند که بارها گفتم ممکن است در دقایق ۹۰ از گوشه‌های زمین گل بخوریم، ما با ویروسی خطرناک کشتی می‌گیریم و البته امتیازات زیادی گرفته‌ایم اما در دقایق آخر ممکن است مقابل ویروس ضربه‌فنی شویم. بارها عرض کردم با این ویروس ناشناخته شطرنج بازی می‌کنیم و ممکن است در دقایقی ما را کیش‌ومات کند.  این عادی‌انگاری شرایط و اینکه فکر کنیم ویروس کرونا تمام شد، یکی از خطرناک‌ترین اندیشه‌هایی است که ممکن است ما را گرفتار کند. متأسفانه عده زیادی حرف‌های ما را گوش نکردند و عده‌ای زیادی حرف‌های من و همکارانم را جدی نگرفتند و موج تازه‌ای از بیماری گرفتارمان کرد؛ به‌ویژه در استان‌های مرزنشین که سال‌ها غیورانه در مقابل امواج حمله‌های دشمن ایستاده بودند. به همین دلیل هم استان‌های آذربایجان غربی، کردستان، ایلام، خوزستان، هرمزگان، بوشهر و سیستان‌وبلوچستان ناگهان گرفتار شدند.

متأسفانه مراسم عروسی، زنجیره‌ای از عزا را پس از خود خلق کرد و مراسم عزاداری نیز زنجیره‌ای از سیاه‌پوشی و عزای مستمر را برای مردم این سرزمین رقم زد».‌ وزیر بهداشت افزود: «متأسفانه سفرهایی انجام شد و در جریان آن بمب ویروس را با خود حمل کردیم و دیگران و خودمان را گرفتار کردیم. هیچ‌وقت نمی‌توانم غمی را که در این مدت بر دل بنده و همکارانم سنگینی کرد، فراموش کنم؛ اینکه کودک ۱۰‌ساله‌ای که با پدر و مادر به قشم رفت و در بندرعباس به‌جای بازگشت به آغوش پدر و مادر، به خاک سپرده شد.

نمی‌توانم بار سنگینی که در این مدت همکاران من تحمل کردند، آن هم در لباس‌های سخت و سنگین و در دمای طاقت‌فرسای استان‌های گرمسیری را فراموش کنم و اینکه عده‌ای از همکاران و هم‌وطنان را از دست دادیم، غم‌های سنگینی است بر سینه ما و همکاران‌مان. روزهای سختی بر ما گذشت و امروز ما در استان‌هایی مثل کردستان، خوزستان، بعضا سیستان‌وبلوچستان، هرمزگان، بوشهر و کرمانشاه به وضع مطلوب‌تری رسیده‌ایم اما این به معنای آن نیست که بر بیماری فائق آمده‌ایم و بیماری را مهار کرده‌ایم».

• کرونا را جدی بگیرید و  ماسک بزنید

وزیر بهداشت تأکید کرد: «بازهم از مردم تقاضا می‌کنم ماسک را به‌عنوان یکی از ارزنده‌ترین فاکتورهای پیشگیری از بیماری جدی بگیرند و نیز کرونا را جدی بگیرند؛ کرونا یکی از خطرناک‌ترین و هنوز هم ناشناخته‌ترین ویروس‌هایی است که در عرصه بشری پا به میدان بیماری‌زایی گذاشته است و هنوز هم آینده آن ارزیابی نشده است. تقاضا می‌کنم از مردم که بیماری کرونا و ماسک را جدی بگیرند. ماسک همراه با رعایت فاصله‌گذاری می‌تواند بالای ۸۰ درصد ما را در پیشگیری از بیماری موفق کند و این موضوع بسیار جدی و مهم است. البته می‌دانم که فراهم‌کردن ماسک با قیمت بالای هزارو ۵۰۰ تومان برای خانواده تنگدست میسر نیست اما ماسک خانگی آموزش داده شده و می‌تواند با نازل‌ترین قیمت یکی از عوامل بسیار مؤثر در پیشگیری باشد. دلم نمی‌خواست مردم با چنین تاوانی عرایض من را جدی بگیرند. روزی که تمنا و خواهش می‌کردم، شاید برای برخی‌ها این هشدارها زیاده‌گویی بود اما اصلا دلم نمی‌خواست اثبات عرایض ما با تاوانی چنین سنگین و مرگ‌هایی چنین تلخ برای مردم بروز کند. امیدوارم این حرف‌ها را جدی بگیرند و در آینده نزدیک با همدلی و وفاق و رعایت پروتکل‌ها بتوانیم این مرحله سنگین را پشت‌سر بگذاریم».

گفتنی است روند افزایش آمار مبتلایان به بیماری کووید۱۹ که تاکنون در ۲۱۳ کشور و منطقه در جهان شیوع یافته، ادامه دارد و این بیماری همچنان در دنیا قربانی می‌گیرد. تازه‌ترین آمارها حاکی از آن است که شمار قربانیان کروناویروس جدید در جهان به ۵۴۰ هزار و ۶۷۷ نفر رسیده و تاکنون ابتلای ۱۱ میلیون و ۷۴۰ هزار و ۱۰۵ نفر به این بیماری نیز تأیید شده است.

هم‌چنین بنا بر تازه‌ترین آمارها تاکنون شش میلیون و ۷۳۶ هزار و ۳۹۱ نفر از بیماران مبتلا به کووید۱۹بهبود یافته‌اند. از میان چهار میلیون و ۴۶۳ هزار و ۳۷ مورد ابتلای فعال در سراسر جهان، ۹۹ درصد موارد یعنی چهار میلیون و ۴۰۵ هزار و ۵۵ نفر وضعیت خفیف داشته و تنها ۵۷ هزار و ۹۸۲ مورد معادل یک درصد از کل موارد در وضعیت وخیم قرار دارند. هم‌چنین از هفت میلیون و ۲۷۷ هزار و ۶۸ پرونده مختومه بیماران مبتلا به کرونا شش میلیون و ۷۳۶ هزار و ۳۹۱ نفر معادل ۹۳ درصد از موارد بهبود یافته و ۵۴۰ هزار و ۶۷۷ نفر معادل هفت درصد از موارد جان خود را از دست داده‌اند.

آمریکا همچنان در صدر فهرست کشورهای درگیر با بیماری کووید۱۹ قرار داشته و بیشترین آمار قربانیان و مبتلایان به این بیماری را به خود اختصاص داده است. از سوی دیگر برزیل و هند به لحاظ تعداد مبتلایان به‌ترتیب در رتبه‌های دوم و سوم جای گرفتند و برزیل و انگلیس نیز پس از آمریکا بیشترین شمار قربانیان ناشی از کروناویروس را به خود اختصاص داده‌اند.

• پایان کرونا را فراموش کنید

‌همچنان که محدودیت‌ها در سراسر جهان برچیده می‌شود، حس اضطراری که حول کروناویروس جدید شکل گرفته بود، ضعیف‌تر شده است. صدها میلیون دانش‌آموز به مدرسه برگشته‌اند؛ رستوران‌ها و دیگر مشاغل در بسیاری از کشورها کم‌کم بازگشایی می‌شوند.

در بخش‌هایی از اروپا پژوهشگرانی که مشغول کار روی ساخت واکسن هستند، نگران‌اند که در آینده بیمار کافی برای تست واکسن نداشته باشند.‌ ولی این پاندمی تاریخی در حال پایان نیست و تازه دارد اوج می‌گیرد. چند روز پیش فقط در یک روز بیشتر از ۲۰۰ هزار مورد ابتلای جدید گزارش شد؛ بزرگ‌ترین افزایش روزانه از شروع این بیماری عالم‌گیر. شمار مرگ‌ومیر هم به نیم‌ میلیون نفر ‌رسیده است، بی‌هیچ نشانه پررنگی از کاهش تدریجی [ویروس] و متخصصان پزشکی جهان همچنان هشدار می‌دهند. مایک رایان، مدیر اجرائی سازمان بهداشت جهانی، می‌گوید: «این [پاندمی] به‌هیچ‌وجه تمام نشده است. اگر نگاهی به آمار چند هفته گذشته بیندازیم [خواهیم دید] این پاندمی هنوز دارد رشد می‌کند. پاندمی هنوز در بسیاری از نقاط جهان در حال افزایش است».

‌آمریکای لاتین به یکی از مراکز بحران بدل شده است و طبق حساب فایننشیال‌تایمز هم‌اکنون تقریبا نیمی از موارد مرگ‌ومیر در جهان را تشکیل می‌دهد. مسئله به‌ویژه در برزیل حاد است، آنجاکه حکومت مرکزی همچنان به سیاست عدم‌ مداخله‌اش در قبال شیوع کوویدـ‌۱۹ پایبند است؛ درحالی‌که موارد ابتلا به تقریبا ۷۵۰ هزار نفر رسیده است (دومین کشور پس از ایالات متحده)؛ [شیوع این بیماری] در برزیل حتی به کشورهایی نظیر پرو که در همان اوایل گام‌هایی علیه این ویروس برداشته بودند نیز لطمه زده است.

موارد ابتلا در جنوب آسیا هم اوج گرفته است. مقامات سازمان بهداشت جهانی از پاکستان خواسته‌اند منع کامل تردد برقرار کند. این کشور در ۲۴ ساعت گذشته رکورد جدیدی در موارد جدید ابتلا ثبت کرده است. هند هم با موج دوم بیماری مواجه است.

یکی از مقامات ارشد دولتی روز چهارشنبه در دهلی گفت انتظار می‌رود شمار مبتلایان تا پایان ماه بعد، از ۵۰۰ هزار نفر تجاوز کند. اندونزی روز چهارشنبه شاهد بزرگ‌ترین افزایش روزانه موارد ابتلا به کروناویروس در این کشور برای دومین ‌روز متوالی بود: با هزارو ۲۴۱ مورد جدید. در کشورهای جنوب صحرای آفریقا حالا بیش از ۲۰۰ هزار مبتلا وجود دارد. گمانه‌زنی‌های گسترده‌ای درباره علت مرگ پی‌یر انکورونزیزا، رئیس‌جمهور بوروندی که روز سه‌شنبه درگذشت، وجود دارد. گفته می‌شود شاید او نخستین رهبر جهان باشد که بر اثر کوویدـ‌۱۹ مرده است؛ هرچند مقامات بوروندی گفته‌اند علت مرگ او سکته قلبی بود. دامنه [گسترده‌] کروناویروس فهم این بیماری را دشوار کرده است. آنتونی س. فائوچی، رئیس «مؤسسه ملی بیماری‌های عفونی و آلرژی»، روز سه‌شنبه به CNN گفت: «این بیماری در عرض چهار ماه کل دنیا را ویران کرده و هنوز هم تمام نشده است».

به‌ نظر می‌رسد بهبود وضعیت در برخی کشورها که از همان ابتدا دچار این پاندمی شدند، عقب افتاده است. در ایران و ایالات متحده، دو کشوری که به دلایل ژئوپلیتیک با هم دشمنی دارند، کارشناسان همگی نگران موج دوم پاندمی هستند؛ ایران، پس از آنکه دولت محدودیت‌ها را برچید، هفته‌هاست که شاهد اوج‌گیری موارد جدید ابتلاست. این کشور حالا به رکوردهای جدیدی رسیده است. برخی مقامات ایران دلیل این اوج‌گیری ناگهانی را افزایش تست‌گیری‌ها می‌دانند. این به‌ خودی ‌خود به پرسش‌ها درباره میزان و دامنه شیوع آغازین این بیماری دامن می‌زند. یکی از مهم‌ترین دانشمندان سازمان بهداشت جهانی، سومیا سوامی‌ناتان، به CNBC گفت: «نمی‌دانیم در برخی کشورها آنچه رخ‌ داده، آیا موج دوم پاندمی خواهد بود یا پیک دوم آن یا ادامه موج اول؟».

در ایالت‌های آمریکا هم شاهد افزایش شمار بیماران از آخرین هفته ماه می ‌هستیم؛ روزی که بسیاری از مردم به‌دلیل بزرگداشت کشته‌شدگان ارتش آمریکا در اقصی‌نقاط کشور با هم دیدار کردند. درعین‌حال نگرانی‌های جدیدی هم وجود دارد: اینکه اعتراضات نژادی‌ای که با مرگ جورج فلوید در مینیاپولیس شروع شد، ممکن است به اوج‌گیری [بیماری] در سراسر کشور کمک کند.

در ایالات متحده و دیگر نقاط، تا حدی، این نابرابری‌های مشاهده‌شده در خلال شیوع کوویدـ‌۱۹ است که به اعتراضات علیه تبعیض‌ها و نابرابری‌ها دامن می‌زند. معترضان کوشیده‌اند فاصله اجتماعی را حفظ کنند و از ماسک استفاده و ماده ضدعفونی‌کننده استفاده کنند؛ ولی ثابت شده این کار همیشه شدنی نیست.

کارشناسان بهداشت عمومی همدلی‌شان را درباره این اعتراضات نشان داده‌اند. گریگ گُنسالویز، پروفسور اپیدمی‌شناسی در دانشگاه ییل، به مجله نیویورک گفت: «گفتن اینکه «خشونت پلیس اهمیتی ندارد» کمکی نمی‌کند. [ما نمی‌گوییم] نابرابری‌های پزشکی‌ای که در نیم‌قرن موجب مرگ صدها میلیون نفر از مردم شده، اهمیت ندارد. نه، حرف ما این است: ما هم می‌دانیم که این مسئله مهمی است. اینها موضوعاتی مربوط به حوزه سلامت عمومی هم هستند».

ولی تقریبا همه کارشناسان تأیید می‌کنند که اعتراضات عمومی [از نظر ابتلا به کوویدـ‌۱۹] خطرناک است‌؛ درست همان‌قدر که بازگشایی اقتصاد- که شاهد رخ‌دادن‌ آن در بسیاری از کشورهای جهان‌ ازجمله ایالات متحده هستیم- خطرناک است. الکسیس ماریجال و رابینسن مِیِر در آتلانتیک نوشتند: «واقعیت حاکی از آن است که ایالات متحده بر کروناویروس غلبه نمی‌کند. به‌ نظر می‌رسد همگی داریم [از تلاش برای شکست‌دادن این ویروس] کم‌کم دست می‌کشیم».

بازتاب آن نگرش مأیوس را در سطوح عالی سیاست آمریکا می‌بینیم: حالا بیش از یک ماه از برگزاری آخرین جلسه روزانه گروه کاری کروناویروس در کابینه ترامپ گذشته است.
شکست نهایی ویروس چطور خواهد بود؟ اگر به‌ قدرکافی دقیق نگاه کنیم، برش‌هایی از آن [شکست ویروس] را می‌توانیم ببینیم: نیوزیلند که این هفته خود را عاری از کروناویروس اعلام کرد، تایوان هم به این نقطه عطف نزدیک است. برخی کشورهای کوچک‌تر، نظیر جزیره ساموآ در اقیانوس آرام، هیچ مورد ابتلایی تاکنون گزارش نکرده‌اند.

ولی تا زمانی که پاندمی در سراسر جهان عقب بنشیند، این پیروزی‌ها شکننده است. ما در سال جاری شاهد بوده‌ایم که این ویروس چقدر راحت می‌تواند از کشوری به کشور دیگری منتقل شود و وقتی به داخل کشور آمد، چگونه به‌شدت گسترش می‌یابد. حتی برای کشورهایی که دیگر هیچ مورد ابتلایی ندارند، مشقت اقتصادی ناشی از این ویروس حالا حالاها پابرجاست.

«سازمان همکاری و توسعه اقتصادی» روز چهارشنبه پیش‌بینی کرد که در سال جاری احتمالا شاهد کاهشی شش‌درصدی در بهره‌وری اقتصاد جهانی خواهیم بود؛ یکی از بدترین کاهش‌های قرن. این سازمان می‌گوید پاندمی اگر موج دومی هم داشته باشد، این کاهش حتی بدتر هم خواهد بود: ۷.۶ درصد؛ همراه با بی‌کاری ۱۰‌درصدی در کشورهای توسعه‌یافته در سال ۲۰۲۰ و بهبودی اندکی در سال آینده.

حتی در نیوزیلندِ به‌تازگی بازگشایی‌شده نیز آن تأثیر هویداست. مقامات آوکلند این هفته گفتند آمدوشد پیاده‌ها و هزینه‌کردها در مناطق تجاری مرکز شهر فقط ۴۰ درصدِ پیش از پاندمی بوده است. یکی از مقامات به New Zealand Herald گفت «وقتی شما در حالت عادی بیش از ۱۳۸ هزار نفر در محل‌های کارِ مرکز شهر داشته‌اید و همان تعداد گردشگر بین‌المللی، این [کاهش] تغییری اساسی در مشتریان محسوب می‌شود».

دلایلی برای امیدواری هم هست. پژوهشی که ازسوی دانشگاه‌های کمبریج و گرینویچ بریتانیا انجام شده و نتایج آن در روز چهارشنبه منتشر شد، نشان می‌دهد استفاده گسترده از ماسک می‌تواند به جلوگیری از موج دومی به زیان‌باریِ موج اول کمک کند. آزمایش واکسن‌ها دارد شروع می‌شود و بسیاری امیدوارند جدول‌های زمانی بلندپروازانه و شتابان ساخت [واکسن] به‌زودی، تا آخر سال جاری نتیجه بدهد. ولی هنوز هم ندانسته‌های‌مان خیلی بیشتر [از دانسته‌های‌مان] است و دلیل چندانی وجود ندارد که احساس پیروزی کنیم. تدروس ادهانوم، مدیرکل سازمان بهداشت جهانی، روز چهارشنبه گفت: «این ویروس میکروسکوپی همه ما را سر جای خود نشانده است».
منبع ترجمه:
https://www.washingtonpost.com/world/۲۰۲۰/۰۶/۱۱/coronavirus-pandemic-isnt-ending-its-surging/