دیپلماسی ایرانی: زمانی که برایان هوک برای تحویل گرفتن مایکل وایت، زندانی آمریکایی آزاد شده در ایران به سوئیس رفت، در واقع هدف دیگری از این سفر داشت. وقتی هوک وارد سوئیس شد در حالی که وایت توسط مقامات ایران همراهی می شد پیشنهاد کرد که با میانجیگری سوئیس با ایران وارد گفت وگو شود اما ایرانی ها به گفته برایان هوک، این پیشنهاد را رد کردند.

سخنان نماینده ویژه دولت ترامپ در امور ایران در یک سمینار اینترنتی (وبینار) تائید کرد که  جان کری به محمد جواد ظریف در پی خروج ترامپ از توافق هسته ای توصیه کرده تا پایان یافتن دوره ریاست جمهوری ترامپ، منتظر بمانند. چنین به نظر می رسد که ایران به این توصیه جان کری، از جان و دل عمل کرده است.

حال باید دید اگر دموکرات ها در انتخابات ریاست جمهوری در ماه نوامبر پیروز شوند آیا به توافق هسته ای بازخواهند گشت؟ دو سال پیش دموکرات ها با خروج ترامپ از توافق هسته ای مخالفت کردند اما از آن زمان به این طرف، چنین به نظر می رسد که مواضع آنها در قبال این توافق تغییر کرده است. یکی از کسانی که دیدگاهش درباره توافق هسته ای تغییر یافته جیک سولیوان، مشاور ارشد هیلاری کلینتون در دوره تصدی او بر وزارت امور خارجه امریکا در دولت اوباماست. وی سپس مشاور امنیت ملی جو بایدن معاون اوباما شد.

در سال 2016 وقتی هیلاری کلینتون خود را برای ریاست جمهوری نامزد کرد جیک سولیوان مشاور ارشد وی در امور سیاست خارجی بود و اکنون انتظار می رود که در صورت پیروزی جو بایدن در انتخابات، سولیوان که اکنون مشاور سیاست خارجی وی است در همین سمت باقی بماند. 

سولیوان از حامیان جدی توافق هسته ای و از مخالفان عمده خروج ترامپ از توافق هسته ای بود. وی در مقاله ای در نشریه آتلانتیک نوشت تحریم علیه ایران زمانی کارساز خواهد بود که همه شرکای تجاری ایران، این کشور را تحریم کنند. 

اکنون دیدگاه سولیوان در این زمینه تغییر کرده است. چندی پیش وی در مقاله مشترکی با ویلیام برنز در نیویورک تایمز نوشت تحریم های آمریکا علیه ایران از آنچه تصور می شد کارسازتر بوده است. سولیوان در سمینار اینترنتی دیگری در ماه مه که از سوی موسسه هودسون برگزار شده بود گفت تحریم های یکجانبه امریکا علیه ایران قدرت دلار آمریکا و نظام مالی این کشور را نشان داد. 

البته سولیوان در مقاله مشترک دیگری با ویلیام برنز که در ماه ژانویه در مجله آتلانتیک به چاپ رسید نوشته بود که پی آمدهای منفی ترور ژنرال سلیمانی برای آمریکا بیشتر از ایران خواهد بود. آنها در این مقاله نوشتند سلیمانی با مرگ خویش نیز از آمریکا  انتقام خود را گرفت.

واکنش ایران به ترور ژنرال سلیمانی بسیار ملایم بود. در حمله موشکی ایران، هیچ آمریکایی کشته نشد ولی در عوض حذف سلیمانی، بی تردید ایران و گروه های مسلح طرفدار این کشور را تضعیف کرد و آمریکا تاوانی پس نداد. 

اکنون سولیوان و برنز هر دو موضع خود را تغییر داده اند و در مقام مشاوران سیاسی جو بایدن می گویند که پیروزی دموکرات ها در انتخابات به این معنی نیست که تحریم ها علیه ایران کاهش خواهد یافت مگر اینکه ایران بی درنگ تضمین دهد که آماده است برای تجدید نظر در مفاد توافق هسته ای از جمله تمدید مدت اعتبار آن، موشک های بالستیک و راستی آزمایی، با آمریکا وارد مذاکره شود. هیچ یک از این دو کارشناس مسائل سیاست خارجی به تازگی درباره ایران اظهار نظر نکرده اند اما می توان گفت که احتمالا مواضع آنها در قبال تهران از گذشته نیز تندتر شده است.

چنین به نظر می رسد که در صورت پیروزی بایدن اگر ویلیام برنز و سولیوان به عنوان مشاوران سیاست خارجی  انتخاب شوند، امریکا به برجام باز نگردد. چه بایدن پیروز شود و چه ترامپ، کاخ سفید برای دستیابی به توافق هسته ای تازه با ایران برای مهار فعالیت های هسته ای این کشور و رفتاری که ایالات متحده و متحدان غربی اش بی ثبات کننده در منطقه می دانند تلاش خواهد کرد.

مایک پمپئو، وزیر امور خارجه ایالات متحده امریکا می گوید جمهوریخواهان آماده اند تا کناری بایستند و ناظر فروپاشی اقتصادی ایران به دست خودش باشند. اکنون چنین به نظر می رسد که دموکرات ها نیز دقیقا چنین خواهند کرد.

منبع: آسیا تایمز/ تحریریه دیپلماسی ایرانی/11