به گزارش خبرنگار اقتصادی قدس آنلاین؛ شیب افزایش قیمت ارز که از هفته‌ های اخیر آغاز شده است در حالی طی هفته جاری هم ادامه یافت که  این بار قیمت دلار از مرز بیش از ۲۲ هزار تومان هم عبور کرد.

افزایش قیمت ارز در حالی رقم می‌خورد که دولت و به طور مشخص بانک مرکزی تاکنون اقدام آنچنانی برای کاهش یا کنترل قیمت ارز انجام نداده است و یا اقداماتی نظیر تزریق ۵۵ میلیون دلار به بازار که «عبدالناصر همتی» رئیس کل بانک مرکزی طی روزهای گذشته از آن خبر داد هنوز نتوانسته است التهاب کنونی بازار را برطرف کند.

قدس آنلاین در رابطه با چرایی و دلایل افزایش قیمت ارز و تاثیر افزایش قیمت ارز بر بورس و بازار سرمایه و آینده بازار با «کامران قزل گل» کارشناس بازار ارز و سرمایه گفت‌وگوی مفصلی انجام داده است که در ادامه می‌خوانید.

* دلیل اصلی افزایش قیمت ارز که این روزها شاهد افزایش افسارگسیخته آن هستیم چیست؟

** در حال حاضر به واسطه شیوع ویروس کرونا عملاً سفرهای تفریحی و سفر به خارج از کشور محدود شده است؛ واردات از کشورهای دیگر هم به دلیل مشابه با محدودیت مواجه است یعنی ما تقاضای واقعی برای ارز در کشور نداریم اما تقاضای فعلی که در بازار دیده می‌شود از کجا آمده است؟ این اتفاقات نه ردپای تحلیل است نه ردپای تورم است بلکه این درواقع همان رد پای نقدینگی است؛ حال این تمام نقدینگی موجود نیست اینکه این نقدینگی در آینده به کدام حوزه حمله خواهد کرد مشخص نیست. بحث اینجاست که تقاضای کنونی تقاضای واقعی نیست و صرفا تقاضا برای هدایت نقدینگی سرگردان و حفظ ارزش سرمایه و دارایی‌ها در جامعه ایجاد شده است؛ مردم به دلایلی که خوب می‌دانیم در تلاش هستند سرمایه خود را با تبدیل کردن به طلا و ارز محافظت کنند اما همین اقدام منجر به افزایش تقاضا برای ارز در بازار و بالارفتن قیمت آن می‌شود؛ افزایش قیمتی که به طور مستقیم روی زندگی همین مردم و افزایش تورم تاثیرگذار خواهد بود.

حجم نقدینگی در بازار همچون سدی است که سوراخ شده است/ قیمت خانه در بالاشهر تهران با نیویورک برابری می‌کند

** امروز خانه در بالا شهر تهران بالاتر از قیمت نیویورک معامله می‌شود. تمام اینها دلیلش نقدینگی است اما چه چیز این قیمت ها را تعدیل می‌کند؟  قیمت دلار؛ یعنی سنجه سایر بازارها بر اساس دلار تعیین می‌شود به عنوان مثال شاخص بورس ۱ میلیون ۷۰۰ هزار واحد است روزی که شاخص روی ۷۰۰ هزار واحد بود قیمت دلار ۱۲ هزار تومان بود امروز که قیمت دلار دوبرابر شده است شاخص بورس هم دو برابر شده است یعنی این رشدها فیک بوده است و رشدی که در برخی بازارها می‌بینیم فقط صرف پوشش دادن افزایش قیمت دلار شده است. روز اول گفتند که برای کنترل روند افزایشی نرخ ارز  ۵۵ میلیون دلار تزریق کردند و فقط ۱۰۰ هزار دلار خریداری شد اما واقعیت این است که ۵۵ میلیون دلار یعنی چیزی معادل ۱۰۰۰ میلیارد تومان که با این حجم نقدینگی که در بازار وجود دارد رقمی محسوب نمی‌شود که بتواند جوابگوی مدیریت بازار ارز باشد.

حجم نقدینگی بازار به مانند سدی است که سوراخ شده است و این بلا را بر سر بازار ارز، مسکن، طلا و خودرو  آورده است؛ البته باید به این نکته هم توجه کرد که بخشی از این نقدینگی سمت بازار سرمایه هم آمده است که این بخش حداقل در قیاس با سایز بازارها مولد محسوب می‌شود اما بازار سرمایه هم گنجایشی دارد. فارغ از اینکه حجم نقدینگی که در بازار وجود دارد بسیار بزرگتر از این رقم‌هایی است که تا به امروز دیده‌ایم.

* آیا دولت اراده ای برای کنترل قیمت یا جلوگیری از رشد افسارگسیخته قیمت ارز دارد؟

** سیاست دولت در قبال افزایش افسارگسیخته قیمت دلار سیاست سکوت بوده است و تنها رئیس بانک مرکزی به صدور برخی پیام‌ها اکتفا کرده‌اند. وقتی شما ۵۵ میلیون دلار در بازاری که مردم میلیاردها تومان دلار می‌خرند و در گاوصندوق ها پس انداز می‌کنند برای تنظیم بازار در نظر می‌گیرید واقعاً انتظار داریم که نرخ دلار تعدیل شود؟ بگذارید مثالی بزنم؛ نرخ دلار در کشور ترکیه قبل از شیوع کرونا را با امروز که در دوران شیوع کرونا هستیم مقایسه کنید. نرخ دلار بعد از شیوع کرونا در ترکیه ثابت و کاهشی بوده است. همین وضعیت در کشور ما هم باید حاکم باشد چون تقاضای واقعی عملاً برای ارز وجود ندارد. باید اذعان کرد که نیازی نیست که ۵۵ میلیون دلار وارد بازار کنید به جای آن، ۱ میلیون دلار برای فرهنگ سازی هزینه کنید و به مردم بگویید در شرایط مشابه خرید دلار و طلا به صلاح کشور و خودشان نیست به جای آن می‌توانید سرمایه خودتان را وارد بورس کنید و سهام بخرید و به بخش مولد کشور و اقتصاد خودتان کمک کنید.این هزینه را صرف آموزش مردم کنید تا مردم را برای حضور در بخش تولید توانمند کنید.

ارزش بازار فعلی سایپا با رنو رانسه برابری می‌کند اما این با واقعیت همخوانی دارد؟

* گویا قرار است آقای رئیس جمهور برای پاسخ به پرسش نمایندگان در رابطه با وضعیت کنونی بازار به مجلس بروند

** این سؤال‌ها و این دعوت‌ها همواره قبلاً هم سابقه داشته است اما چیزی از این جلسات بیرون نخواهد آمد. سوال اینجاست که مگر به مردم گفته نشد که بورس خوب است؛ مگر همین مردم وارد بورس نشدند؟ پس می‌توان با فرهنگ سازی و هزینه بسیار کمتر از تزریق میلیون ها دلار به بازار مردم را آگاه کرد. متأسفانه ما تبلیغ می‌کنیم که مردم سرمایه شان را وارد بورس کنند اما هنوز هسته معاملاتی و کارگزاری‌های ما با مشکلات عمده مواجه شدند.

«مارکت کپ»(Market cap) و ارزش بازار برخی شرکت‌ها کم کم دارد به ارقامی می‌رسد که برای فعالان و کارشناسان بازار قابل باور نیست ارزش بازار شرکتی همچون ایران خودرو در حال حاضر تقریباً با ارزش بازار شرکت «رنو» فرانسه برابری می‌کند و با چند میلیون دلار دیگر ارزش بازار ایران خودرو با «پژو» هم برابری خواهد کرد یعنی اگر ارزش بازار این دو شرکت را روی هم بگذاریم ارزش بازار این دو شرکت برابر خواهد بود با ۵۰ درصد ارزش شرکت «جنرال موتورز» آمریکا یعنی بزرگترین شرکت خودروساز دنیا اما آیا این با واقعیت‌های بازار خودرو مطابقت دارد؟ «قانون تجارت» در کشور ما هنوز مربوط به سال ۴۲ است و به روز نشده است. نکته اینجاست که همین قانون چند دهه قبل را هم به اشتباه اجرا می‌کنند.

به نظر نمی‌رسد شاهد اصلاح عمیقی در بورس باشیم/ احتمالاً شاهد رشد شاخص تا بیش از ۲ میلیون واحد باشیم

* با توجه به رشد کنونی شاخص بورس و عدم اصلاحی که کارشناسان برای بازار متصور بودند اینده بازار سرمایه و بورس را چگونه می بینید؟

** واقعیت این است که طی روزهای گذشته هر وقت شاخص در صدد اصلاح برآمد قیمت دلار افزایش پیدا کرد؛ البته من نمی‌خواهم بگویم که این اقدام خوب است یا بد اما این کار به نوعی مُسَکن محسوب می‌شود. این در حالی است که بازار ما به شدت وابسته به دلار است. نمونه این افزایش قیمت دلار را هفته گذشته و دو هفته گذشته شاهد بودیم که به بازار اجازه اصلاح داده نشد؛ تنها موقعی که به اصطلاح عنان کار از دستشان خارج شد ۱۴ اردیبهشت ماه بود که واقعاً به ادامه رشد بازار کمک کرد. همین دو روز قبل ما شاهد آغاز روند اصلاحی بودیم اما با افزایش ۲ هزار تومانی قیمت دلار ما شاهد بازگشت بازار بودیم. عامل این اتفاق فقط و فقط نوسان قیمت دلار است. با توجه به رویکرد و رویه کنونی که دوستان در قبال بورس در پیش گرفته اند به نظر نمی‌رسد که ما در روزهای آتی هم  شاهد اصلاح عمیقی باشیم. اصلاحاتی که می‌توان برای بازار سرمایه متصور بود در حد همین اصلاحات موقت یکی دو ساعته و نهایتا یکی دو روزه  خواهند بود.

دلایل تشکیل صف های خرید سنگین در برخی نمادها

* رشد قیمت دلار هم در رشد شاخص تأثیرگذار بوده است

**احتمالاَ شاخص می‌تواند تا محدوده ۲ میلیون واحد تا ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار واحد رشد کند؛ با توجه به وضعیت دلار می‌تواند این رشد در کوتاه مدت هم اتفاق بیفتد هرچند همچنان می‌توان توقع اصلاح از بازار داشت اگر دلار اجازه بدهد. تصور کنید از فردا دلار بخواهد اصلاح کند و تا قیمت ۱۸ هزار تومان اصلاح کند مطمئن باشید که ما شاهد یک اصلاح ۳۰ درصدی در شاخص بورس خواهیم بود البته همان طور که گفتم اگر اجازه اصلاح به دلار داده بشود که اگر این اتفاق نیفتد اصلاح عمیقی هم برای شاخص بورس متصور نخواهیم بود.

* علت تشکیل صف‌های خرید سنگین در مقابل نمادهای خودرویی طی روزهای اخیر  چه بوده است؟

**واقعیت این است که در حال حاضر همین شرکت ایران خودرو به ازای هر سهم نزدیک ۴۰ تومان زیان دارد؛ پرسش این است که چه میزان افزایش نرخی می‌تواند ارزش بازار ۱۵۰ هزار میلیارد تومانی را پوشش بدهد؟ اینکه این شرکت ها باید زیان ده نشان داده بشوند تا قیمت های عجیب خودروهای این شرکت ها را توجیه کند بحث دیگری است ولی به نظرم بحث فروش عامل این تشکیل این صف های خرید نیست بحث قیمت هم مطرح نیست شاید بتوان انحصار را عامل این اتفاق دانست همانطور که محصولاتشان قیمت ندارد خود شرکت هم قیمت مشخصی ندارد. شاید اگر چند شرکت خودروساز داشتیم این اتفاق رخ نمی‌داد و ارزش‌ها مشخص بود اما به واسطه انحصار این شرکت ها قیمت مشخص ندارند. در حال حاضر هم به واسطه جوی که ابتدا توسط ایران خودرو ایجاد و سبب افزایش قیمت این سهم شد شاهد صف‌های خرید سنگین‌تری در نماد سایپا هستیم تا این فاصله قیمتی ایجاد شده به نوعی جبران شود.

* آینده بورس و بازار سرمایه را چگونه می بینید؟

** رویکرد فعلی دولت در قبال بازار سرمایه رویکرد حمایتی است تا از این محل هم کسری بودجه خود را تأمین کند هم رونقی در بخش تولید کشور بوجود آورد گفت تا روزی که این رویه ادامه داشته باشد شاهد رکوردهای جدیدی از بورس هم خواهیم بود.

انتهای یپام/