صاحب‌خبر - گروه فرهنگ و هنر – از سریال «امام علی(ع)» تا «شهریار»، از «متهم گریخت» تا «شرایط خاص»، تمام این سریال‌ها با ژانرهای گوناگون یک ویژگی مشترک داشتند؛ بازیگری به نام سیروس گرجستانی.
علی‌اکبر محمودزاده گرجستانی با نام هنری سیروس گرجستانی روز پنجشنبه دارفانی را وداع گفت تا پهنه بازیگری ایران یکی دیگر از بازیگران توانمندش را از دست بدهد.
او متولد سال ۱۳۲۳ در بندرانزلی بود. گرجستانی کلاس اول دبستان را در رشت گذراند و هشت یا 9 ساله بود که به همراه خانواده به تهران کوچ کرد و در محله ناصرخسرو و کوچه مروی بزرگ شد. آغاز فعالیت گرجستانی مانند بسیاری از بازیگران هم دهه خودش به تئاتر برمی‌گردد؛ یعنی اواخر دهه ۴۰. پس از آن بود که هفت سال بعد وارد تلویزیون شد و در ادامه با تله‌تئاتری از هادی مرزبان خود را در قاب جادو تثبیت کرد.
او فعالیت در تلویزیون را در سال 1356 شروع کرد و پس از آن به استخدام وزارت فرهنگ و هنر سابق و ارشاد کنونی درآمد. پیش از انقلاب اسلامی در دو فیلم سینمایی «بیست سال انتظار» (1345) و «مامور دوجانبه» (1345) بازی کرد. اولین فیلم او بعد از انقلاب «فریاد مجاهد» بود که در سال 1358 ساخته شد.
گرجستانی در بسیاری از سریال‌های طنز دهه ۸۰ و ۹۰ بازی کرده است و به نوعی می‌توان او را مرد همیشه گرفتار مجموعه‌های تلویزیونی نامید. دردسرهای او و خانواده‌اش در سریال‌های تلویزیونی، طنز تلخی را به همراه داشت که مخاطب تلویزیونی را به شدت درگیر می‌کرد و البته بیننده آیینه‌ای از مشکلات اجتماعی خود و دیگران را در او می‌دید.
سریال‌هایی چون «متهم گریخت»، «روزگار خوش حبیب آقا»، «زن بابا»، «دنگ و فنگ روزگار»، «خوش‌نشین‌ها» و البته «سه دونگ سه دونگ» نمونه‌هایی از این دست کارهای این بازیگر هستند.
اما نمی‌توان گرجستانی را فقط بازیگر سریال‌های طنز دانست. نقش ماندگار او در سریال «شهریار» کمال تبریزی (سال ۸۴) و همچنین ایفای نقشش در مجموعه تاریخی «کلاه پهلوی» مرحوم ضیاءالدین دری نمونه‌هایی از نقش‌های جدی این بازیگر در قاب جادو است که اتفاقا به‌خوبی هم از پس آن‌ها برآمد.
خودش در این زمینه گفته بود: «به یک بازیگر نقش‌های متفاوتی محول می‌شود و او موظف به ایفای آن‌هاست؛ ضمن اینکه بدم نمی‌آید نقش‌های متفاوتی را بازی کنم اما به شرط آنکه این نقش‌ها به من پیشنهاد شود.» و البته اضافه کرده بود: «اگر مدت زمانی به بازیگر بی‌کاری بخورد، مجبور است نقش‌هایی که چندان مطلوبش نیست را هم بازی کند چرا که حرفه ما بازیگری است و زندگی‌مان از این راه تامین می‌شود.»
ایفای نقش گرجستانی در «کلاه پهلوی»، بعد از «کیف انگلیسی»، دیگر ساخته موفق دری اتفاق افتاد. او در این سریال نقش «یاور نیکوکار» رئیس نظمیه را بازی کرد که اتفاقا در همان سال (اردیبهشت) سر صحنه این سریال دچار سانحه شد؛ از اسبی که سوار بر آن بود سقوط کرد و از ناحیه سر دچار شکستگی شد. با این حال دیری نپایید که خبر بازگشتش به صحنه در رسانه‌ها منتشر شد.
او زمانی مقابل دوربین «کلاه پهلوی» قرار گرفت که بازی در سریال «شهریار» کمال تبریزی را تازه تمام کرده بود. گرجستانی درباره ایفای نقش در مجموعه کمال تبریزی گفته بود: «خیلی تلاش کردم تا بتوانم نقش استاد شهریار را از ۴۸ سالگی به بعد به خوبی و به نحوی که کارگردان راضی باشد، بازی کنم.»
او در پاسخ به این پرسش که برای ایفای نقش «استاد شهریار» از چه منابعی بهره برده هم چنین اظهار کرده بود: «چهار نوار از صحبت‌ها و نظرات استاد شهریار برای من تهیه شد و من آن‌ها را بارها گوش کردم. این نوارها خیلی به بازی من کمک کرد.»
«شاهرگ» آخرین سریالی که از او در شبکه دو پخش می‌شود هم موضوعی کاملا جدی دارد که موضوعی امنیتی در سال‌های پس از انقلاب را روایت می‌کند.
از نکات جالب توجه در زندگی سیروس گرجستانی فعالیتش در فوتبال است. درحقیقت او پیش از اینکه بازیگر باشد، ورزشکار حرفه‌ای بود و مدت ۱۰-۱۲ سال در تیم فوتبال شاهین بازی کرد. خودش گفته بود که درآمد فوتبال کفاف خرج زندگی‌اش را نمی‌داده بنابراین فوتبال را رها کرده و به بازیگری پرداخته است.
درگذشت ناگهانی این بازیگر، واکنش اندوه‌ناک بسیاری از همکارانش را درپی داشت. امیر جعفری در پیج شخصی خود در اینستاگرام چنین نوشت: «سیروس خان گرجستانی رفتنت شوک بزرگی بود. غصه‌های زیادی با دیدن هنر و نقش‌آفرینی شما از دل‌مان بیرون رفت ... هنرتان در خاطرات‌مان جاودانِ باقی می‌ماند... روح‌تان قرین آرامش». رضا عطاران که در «متهم گریخت» با گرجستانی همکاری داشت نیز نوشت: «این دنیا ده شاهی هم نمی‌ارزه ... مرد دوست‌داشتنی، سیروس گرجستانی عزیز». مهران احمدی نیز اینچنین درباره خبر درگذشت گرجستانی واکنش نشان داد: «او هم گریخت. رسمش این نبود لوطی. مگه قرار نبود «سگ بند» رو با هم تو سینما ببینیم؟! اما تو قرار رو به هم زدی پهلوون». کمند امیرسلیمانی هم چنین نوشت: «خونه عمو سیروس سه تا خونه با ما فاصله داره و من کیف می‌کردم وقتی یه بعدازظهرایی از سر کار بر می‌گشتم و می‌دیدم با بابا نشستن گل می‌گن و گل می‌شنفن. با لپای گل انداخته و لبخند شیرین و طنازی خاص خودش. عمو سیروس برای زندگیش برنامههای جدید و درازمدت داشت. قرار نبود به این زودی بره. یعنی اصلا بهش نمی‌ومد که بخواد بره. لابد اونم مثل همه ما خسته شده بود و عزم رفتن کرده بود ولی اینجوری بیخبر و یهویی حق ما نبود. دیگه چه جوری بیایم تو کوچه و شما نباشی؟ جات تو محلهمون و بین هنرمندان همیشه خالیه. روحت شاد».
ایرج راد نیز که در اداره هنرهای دراماتیک و در نمایش‌ها و پروژه‌های تصویری مختلفی با سیروس گرجستانی همکاری داشته، در گفتگویی درباره فوت این هنرمند گفت: «این اتفاق برایم بسیار تلخ و شوکه‌کننده بود به خصوص که پیش از عید قرار بود سفری با هم داشته باشیم که به دلیل کرونا میسر نشد و حالا حسرتش با من است. او یکی از یاران همیشگی من در این اداره بود که به جز همکاری، رابطه بسیار دوستانه و نزدیکی با یکدیگر داشتیم.»
راد از گرجستانی به عنوان هنرمندی بی‌حاشیه، سالم و زحمتکش یاد و اضافه کرد: «هنرمندی ارزشمند و مردی به تمام معنا بود. برای بازی در هر نقش با تمام وجودش مایه می‌گذاشت. در کار تئاتر بسیار دقیق، با وسواس، همراه و کمک‌کننده بود. انضباطی که در کارش داشت، زبانزد خاص و عام بود.»
او خاطرنشان کرد: «هرگز یاد ندارم کسی از سیروس گرجستانی رنجیده باشد چون رفتارش با همه دوستانه و صمیمانه بود. به دور از هرگونه حسادت و خودخواهی و خودپسندی.»
درپی درگذشت این هنرمند، مسئولان و موسسات گوناگون هنری پیام‌های تسلیتی را نیز منتشر کردند.
سیروس گرجستانی که روز پنجشنبه در سن ۷۶ سالگی بر اثر سکته قلبی در بیمارستان شهید لواسانی تهران درگذشت، در قطعه هنرمندان آرام گرفت.∎
نظر شما