سرویس جهان مشرق - فارین پالیسی در مقاله‌ای به قلم استیون جانسون مشاور ارشد امور آمریکای لاتین و حوزه دریای کارائیب در مؤسسه بین‌المللی ریپابلیکن و دستیار اسبق معاون دفاع آمریکا در امور نیمکره غربی بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ میلادی نوشت: در حالی که ماجراجویی‌های ایران در نیمکره غربی در حال فراموشی بودند، این کشور به طور غیرمنتظره‌ای به کمک ونزوئلا آمد. با اینکه چنین اقداماتی به نظر در پاسخ به درخواست کمک یک متحد سابق صورت گرفته‌اند، اما یادآور کار نیمه‌تمام ایران در قاره آمریکا هستند ــ و همچنین یادآور نقش محوری و مهمی که ایران امیدوار است کاراکاس بتواند در راستای احیای نفوذ ایران در منطقه ایفا کند.

مخاطبان گرامی، محتوا و ادعاهای مطرح‌شده در این گزارش، صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاه‌های اندیشکده‌های غربی منتشر شده است و ادعاها و القائات احتمالی این مطالب هرگز مورد تأیید مشرق نیست.

تداوم روابط گرم ایران با آمریکای لاتین

در این گزارش آمده است: ایران و کوبا از دیرباز از یک کمیسیون دوجانبه در خصوص همکاری‌های اقتصادی، علمی، و فنی برخوردارند. روابط ایران با جناح سیاسی چپ بولیوی نیز همچنان گرم است. لوییس آرس نامزد انتخابات ریاست جمهوری از حزب مورالس موسوم به جنبش به سوی سوسیالیسم به سراغ شبکه تلویزیونی اسپانیایی زبان هیسپان تی‌وی متعلق به ایران رفته تا از دولت موقت حاکم در بولیوی انتقاد کند.

این روابط شاید در مقایسه با روابط نظامی، مالی، و صنعتی مشترک که زمانی مشخصه نفوذ ایران در منطقه بودند، چندان پررنگ به نظر نرسند ــ اما برای آنکه کار را برای آمریکا و متحدانش سخت و دشوار سازند کفایت می‌کنند، به ویژه اگر پاندول سیاسی در آمریکای لاتین به سمت جناح چپ رادیکال گرایش پیدا کند.

اهمیت ونزوئلا برای دستیابی ایران به اهداف خود

این نشریه آمریکایی در ادامه به اهمیت ونزوئلا برای پیشبرد اهداف ایران اشاره می‌کند و می‌نویسد: مسئله این است که اگر مادورو سقوط کند، موفقیت طرح‌های ایران سخت و دشوار خواهد بود. از این رو، ایران بر روی کمک به صنعت نفت ونزوئلا متمرکز شده است، صنعتی که ۹۰ درصد درآمد ونزوئلا را تأمین می‌کند و این کشور را قادر می‌سازد تا برنامه‌های اجتماعی را تأمین مالی کند و از یک ارتش بزرگ نگهداری کند. ونزوئلا در حوزه سرمایه‌گذاری و نگهداری در صنعت نفت سهل‌انگاری کرده و در نتیجه اکنون به سختی قادر است یک سوم میزان نفتی که زمانی تولید می‌کرد را تولید کند و هیچ بخشی از آن به بنزین یا دیگر فرآورده‌های قابل استفاده تبدیل نمی‌شود. از دید تهران، کشور حامی امید و آرزوهای ایران در منطقه در حال فروپاشی است.

اگر دولت حاکم بر ونزوئلا سقوط کند، کوبا و نیکاراگوئه نیز ممکن است در پی آن سقوط کنند و دیگر شریکی برای ایران در نیمکره غربی باقی نماند که بخواهد نفوذ آمریکا را خنثی کند. بنابراین، از نظر ایران کمک به حکومت مادورو جهت فعال‌سازی مجدد فعالیت‌های پالایشگاهی و تأمین بنزین مورد نیاز کشور و درآمدزایی به وضوح به دردسرش می‌ارزد. باید دید ایران با توجه به اقتصاد در حال انقباض خود چه کارهای دیگری می‌تواند در این خصوص صورت دهد.

احتمال کمک روسیه و چین به ونزوئلا

در بخش دیگری از این گزارش نوشته شده: روسیه و چین که هر دو شاهد به هدر رفتن سرمایه‌گذاری‌هایشان در ونزوئلا بوده‌اند هم شاید مایل باشند بخشی از بار ایران را به دوش بکشند و بدین طریق جای پای ژئوپلیتیکی خود را در منطقه تضمین کنند. جدای از این، رهبران ایران شاید در راستای جبران زیان‌های پیشین مترصد فرصتی باشند و از ونزوئلا بخواهند تا در ازای خدماتی که با هدف ساماندهی اوضاع به این کشور گسیل داشته است، از باقیمانده ذخایر طلای ۳/۶ میلیارد دلاری خود به ایران چیزی بپردازد.

فارین پالیسی در پایان می‌نویسد: در بحبوحه بجران بیماری کرونا به سختی می‌توان حدس زد که آمریکا و متحدانش در آمریکای لاتین در واکنش به حضور مجدد ایران در قاره آمریکا چه اقداماتی صورت خواهند داد. آنچه قطعی و مسلم است این است که مداخله‌ای در این مقیاس را به سختی می‌توان نادیده گرفت.