باتوجه به پیش‌بینی رشد اقتصادی منفی در سال جاری، رکود بدتری نسبت به رکود بزرگ سال ۱۹۲۹ و ۲۰۰۹ در انتظار همه کشور‌ها خواهد بود که این شرایط به مراتب برای ما که با چالش بزرگی به نام تحریم هم دست‌و‌پنجه نرم می‌کنیم، نسبت به کشور‌هایی مانند کانادا و آلمان و  انگلیس که اقتصاد سالم‌تری دارند سخت‌تر خواهد بود.

اقتصاد ایران بدون کرونا هم شکننده بود و این بیماری شرایط را برای کشور بسیار سخت تر می‌کند، از طرفی باتوجه به نبود زیرساخت مناسب در کشور، از روز‌های بعد از این بیماری هم چشم‌انداز درستی نداریم درحالیکه بسیاری از کشورها به‌دلیل زیرساخت و بنیه اقتصادی بهتری که دارند، می‌توانند بعد از طی شدن دوره بحران سریع‌تر به شرایط عادی برگردند. 

اپیدمی کرونا تجربه جدیدی است و نه فقط در ایران بلکه در کل جهان تجربه قبلی وجود ندارد و به نوعی همه دنیا را غافلگیر کرده و راهکاری که تا حدودی جواب داده قرنطینه است.

بنابراین ما نیز باید مانند سایر کشورها قرنطینه را جدی بگیریم به طوریکه سلامت باید اولویت شماره یک دولت باشد؛ اما دولت برای اینکه بتواند این موضوع را عملی کند باید همچون کشور‌های دیگر کمک هزینه ‌ای برای تامین معیشت مردم در نظر بگیرد بعد با این کمک از مردم بخواهد که در خانه‌ها بمانند.

اما از آنجاکه‌ دولت به لحاظ منابع مالی در تنگنا قرار دارد و کسری بودجه دولت یکی از معضلات مهم اقتصاد ایران برای سال ۹۹ است، حل این معضل دشوار خواهد بود ولی باتوجه به اینکه بحران کرونا بسیار جدی است باید علاوه‌بر دولت سایر نهادهایی که فعالیت اقتصادی دارند و در کیک اقتصاد سهیم هستند نیز به به میدان آمده و در تامین این بودجه به دولت کمک کنند.

همچنین ما باید از طریق کشورهای دوست سعی کنیم که مقداری از پول‌های فریز شده توسط آمریکا را آزاد کنیم چراکه در این شرایط فقط موضوع کمک‌های بهداشتی مطرح نیست و کمک مالی نیز باید انجام شود تا معیشت مردم تامین شده و بتوان از مردم در مقابل این آسیب‌ها محافظت کرد.

از طرفی هم در شرایط فعلی و هم در زمان پساکرونا، توسعه صادرات غیرنفتی می‌تواند مانند یک نجات غریق اقتصاد کشور را از چاه نفت بیرون بکشد؛ البته در این دوران مسوولان اهمیت صادرات کالاهای غیر نفتی را بیش از پیش درک کردند اما متاسفانه همچنان زیر‌ساخت‌های لازم برای توسعه صادرات غیرنفتی فراهم نیست.

عدم برخورداری از تکنولوژی‌های روز دنیا، نبود تنوع در کالاهای صادراتی، بالا بودن بهای تمام شده کالاهای تولیدی و بی‌توجهی به استاندارهای لازم و کیفیت مناسب کالاها تنها بخشی از زیرساخت‌های ناقص توسعه تجارت خارجی کشور است که اگر می‌خواهیم اقتصادمان از این وضعیت جان سالم بیرون آورد باید این موانع برطرف و راه‌های توسعه صادرات غیرنفتی تسهیل شود.

*رییس کمیسیون بازار پول اتاق بازرگانی تهران