خبرگزاری فارس-بیرجند؛ دانشجوی دکتری برق مخابرات دانشگاه فردوسی مشهد است، چند سالی هم مدرس دانشگاه بوده و حتی برای جذب در هیئت علمی دانشگاه تمام تلاشش را می‌کند اما تقدیر برایش جور دیگری می‌خواهد، شاید رسیدن به خواسته دلش، همان رشته‌ای که می‌خواست در دوران دبیرستان انتخاب کند یعنی صنایع چوب و به آن نرسید.
می‌گوید عاشق چوب است به حدی که هر محصول چوبی و حصیری می‌بیند کلی آن را ورانداز می‌کند، همین علاقه‌اش به صنایع‌دستی سبب می‌شود که قدم در میدانی بگذارد تا هرچند اندک دغدغه هنرمندان صنایع‌دستی را مرتفع کند، دغدغه‌ای به‌نام فروش و بازاریابی.
اگر اندکی با فضای کار هنرمندان صنایع‌دستی آشنا باشید خواهید دانست که هنرمند به فکر خلق اثر هنری‌اش است و فرصت این را ندارد بخواهد به بازاریابی و فروش آن هم در دنیای دیجیتال امروز فکر کند.
هم‌اکنون 70 درصد تولیدکنندگان صنایع‌دستی در کشور بانوان هستند. در واقع جمعیت زیادی از زنان ایران تولید کننده صنایع‌دستی هستند که مهم‌ترین دغدغه‌شان فروش است.
سمیه نوشادی که با ایجاد پایگاه فروش مجازی صنایع‌دستی، کمکی دوچندان به رونق و افزایش کیفیت محصولات هنرمندان استانی و کشوری کرده، سبب شده برخی از آن‌ها با محصولات منحصربه فرد خود از گمنامی درآیند.
در ادامه گفت‌وگوی خبرگزاری فارس را با مدیر مجموعه تجارت آنلاین صنایع‌دستی هنرچی می‌خوانید...
فارس: چه شد که هنرچی شکل گرفت؟
نوشادی: من هم مثل خیلی از تحصیل کرده‌های دیگر، پول جیبی نداشتم و درخانواده‌ای بزرگ شدم که همه روی پای خودشان ایستادند، آن موقع فکر می‌کردیم که فقط مهندس و دکتر شدن راه موفقیت است، اما در جامعه‌ای که برخی فکرمی‌کنند یادگیری مهارت بی‌کلاسی است معتقدم دنبال مهارت رفتن افتخار است.
استاد حق‌التدریس دانشگاه بودم و تمام تلاشم را برای عضویت در هیئت علمی دانشگاه کردم اما به دلایلی نشد. مابین تحصیلات فوق لیسانس و دکتری شرایطی به‌وجود آمد که به سمت صنایع‌دستی رفتم و تصمیم گرفتم با توجه به ضعف استان در حوزه فروش صنایع‌دستی، اقدام به راه‌اندازی سایت برای فروش این محصولات کنم. ابتدای کار خیلی سخت بود هم برای شناسایی هنرمندان و هم نگاه‌هایی که برخی همکاران دانشگاه داشتند و از نظر آن‌ها نباید تدریس را کنار می‌گذاشتم و وارد خوداشتغالی می‌شدم. اما با خود گفتم روزی نظر آن‌ها تغییر خواهد کرد.
ابتدای کار می‌خواستم خارج از استان بروم و در جایی دیگر شروع کنم، اما وقتی بچه‌های توان‌یاب را دیدم که با چه علاقه و همتی کار می‌کنند تصمیم گرفتم در استان بمانم و قدم اول برای امیدوار کردن این هنرمندان شناخته شدن محصولاتشان بود.
اردیبهشت‌ماه سال ۹۷ زیرزمین کوچکی را در خیابان سجادشهر اجاره کردم. به جاهای مختلف سفر کردم و هنرمندان زیادی را شناسایی کردم. البته برخی از آن‌ها نه می‌گفتند و تمایل به همکاری نداشتند اما ناامید نشدم. حدود چندماهی برای این کار وقت گذاشتم. داستان و قصه این افراد و محصول تولیدی آن‌ها مرا جذب کرد به خصوص که ناشناخته هم بودند.
سایت راه‌اندازی شد. پنل‌هایی به هر هنرمند اختصاص دادیم و برای محصولات دسته‌بندی تعریف کردیم و هر محصولی در گالری مرتبط قرار گرفت و اینگونه هنرچی شکل گرفت. ممکن است بپرسید هنرچی یعنی چه؟ راجب این اسم هم خیلی فکر کردم که دامین سایت به گونه‌ای باشد که به چندگونه نوشته نشود. چی در فرهنگ لغت به معنای کوچک کردن چیزی است اما منظورم من همان اطلاق چی به مشاغل بود که از قدیم به کسی که آن کار را انجام می‌داد می‌گفتند؛ نجارچی، قهوه‌چی و کافه‌چی و ماهم شدیم هنرچی.
فارس: کیفیت یک مسئله است در تولید، چگونه این امر را ارزیابی می‌کنید؟
نوشادی: برای کیفیت مرزبندی سخت‌گیرانه‌ای گذاشتیم و سعی کردم همه محصولات کیفیت داشته باشند چرا که یک محصول بی‌کیفیت باعث قضاوت سایر محصولات می‌شود.
هم‌اکنون با بیش از ۷۰ هنرمند کار می‌کنم که اکثرا از استان هستند و چندنفر از سایر استان‌ها. ۳۰ گالری در سایت داریم که در هر گالری محصولات چند هنرمند قرار داده می‌شود. طراحی و روال تولید دو محصول گیوه و کیف‌های پارچه‌ای را خودم انجام دادم و برای چند نفر از خانم‌های سرپرست خانوار در داخل خانه خودشان اشتغال ایجاد کردم.
فارس: راه‌اندازی یک سایت که سبب تضمین فروش نمی‌شود، برای فروش محصولات چه کردید؟
نوشادی: در ۵ ماه اول فقط آشنایان خرید می‌کردند، هرجایی که دلسرد یا ناامید می‌شدیم فروش هم کم می‌شد و اینجور نبوده که این روند در حال رشد باشد خودمان باید تلاش می‌کردیم. حداقل ۶ ماه از یک کسب و کار که از صفر شروع کرده باید بگذرد تا شکل بگیرد.کم کم شبکه اجتماعی به فروش ما کمک زیادی کرد و سفارش‌های خوبی گرفتیم. یک ایرانی که در چین فروشگاهی داشت مدام در حال خرید کردن از ماست. از طرفی محتواسازی و تصاویر با کیفیت از محصولات از زوایای مختلف هم باعث فروش بهتر محصولات شد.
برای حضور در شبکه‌های اجتماعی هدف‌گذاری کردیم و هم‌اکنون بعد از یک سال فعالیت حدود ۱۰ هزار دنبال‌کننده داریم و این برای ما خوشحال کننده است چون صبوری کردیم و پاسخ گرفتیم و هرگز دنبال کننده نخریدیم. برایم تعداد افراد اهمیت نداشت مهم این بود مشتری که خرید می‌کند دوباره برگردد و اینگونه هم شد و این مهم‌ترین سرمایه کسب و کار ماست.
در کنار فعالیت در شبکه‌های اجتماعی، سعی کردیم تغییراتی در تولیدات بدهیم و ایده‌های جدید را وارد کار کنیم. مثلا در حوزه حوله‌بافی تغییراتی دادیم و برای شناخته شدن این محصول محتواسازی کردیم. مقالاتی نوشتیم که مردم بیشتر این محصول را بشناسند.
فارس: در این روزهای قرنطینه و شیوع کرونا، اوضاع کسب و کار شما چگونه بود؟
نوشادی: ۱۴ اسفندماه سال گذشته نمایشگاهی در تهران داشتیم که به‌خاطر کرونا تعطیل شد. قبل از آن با چند نفر از هنرمندان برای حضور در نمایشگاه هماهنگ کردم و آن‌ها هم محصول جدید تولید کردند، امیدوار بودند. کرونا که پیش آمد نمی‌دانستم چطور به هنرمندان اطلاع بدهم و با این وجود اجناس هنرمندان را خریدم. کرونا روی کسب و کار بسیاری از ما به‌حصوص کسب و‌کارهای آنلاین تأثیر گذاشت و فروش بسیار پایین آمده اما خدا بزرگ هست و جبران می‌شود.
با این وجود من از آن هنرمندی که در روستا سبد می‌بافد یا آن هنرمندی که سوزن‌دوزی می‌کند کمتر آسیب دیدم. در این مدت سعی کردیم فضای کاری خود را بهبود دهیم و برای حفظ سلامتی مردم فروش نداشتیم.
فارس: در حال حاضر سایت‌های فروش صنایع‌دستی زیادی وجود دارند، چقدر برای این کار ظرفیت وجود دارد؟
نوشادی: در سطح کشور و حتی استان پتانسیل‌های زیادی داریم اما ایرادی که وجود دارد این است که فکر می‌کنیم همان راهی که همسایه رفت و جواب گرفت ماهم همان راه برویم. راه‌اندازی سایت مهم نیست، درست که خیلی کار دارد اما اگر الان هنرچی شکست بخورد چندین ایده در همین شهر می‌توانم اجرا کنم که کم زحمت‌تر از هنرچی باشد.
باورم این نیست که اگر هنرمندی هم با من و هم با نفر دیگری کار کند فروشم کم شود، اگر اینجور باشد که باید کار را تعطیل کنم! هنرمندی را محدود نمی‌کنم اما طرح‌ها و ایده‌های ما را جز برای خودمان نباید در جای دیگری استفاده کنند.
این کار فراتر از آنچه فکر کنیم سختی دارد و در این یکسال خیلی سختی کشیدیم. اما با همین زحمت زیاد و در همین شهر کوچک و حتی از اینجا کوچکتر اگر ۱۰ مجموعه مثل ما ایجاد شوند و درست فعالیت کنند مطمئنا ظرفیت وجود دارد.
هنوز برای صادرات صنایع‌دستی استان به خارج از کشور کاری نکردیم. خود ما که برای چند مجموعه خارج از کشور محصول می‌فرستیم برای جذب آن‌ها کاری نکردیم و خودشان به سراغ ما آمدند و از این فرصت‌ها بازهم می‌تواند به‌وجود بیاید.
فارس: برای شروع کار چقدر هزینه کردید؟
نوشادی: از همان ابتدا قدم هایم را کوچک برداشتم چون سرمایه زیادی نداشتم و اگر دنبال وام و تسهیلات بودم بیشتر از این رشد می‌کردیم، حتی مسئولین هم پیشنهاد وام کارآفرینی دادند اما دنبالش نبودم و معتقدم وام پول بزرگی است که آمادگی برای آن نداریم و مطمئنا درست استفاده نمی‌کنیم.
بیشترین هزینه را یعنی حدود ۲۰ میلیون برای سایت کردیم، البته سایت همیشه هزینه دارد و هر امکانی به آن اضافه کنیم هزینه‌ای دربردارد.
در وهله بعدی، هنرمندانی که با آن‌ها کار می‌کردیم توانایی مالی نداشتند که محصولات آن‌ها امانی دست ما بماند، باید می‌خریدیم که هزینه ها بالاتر رفت. اینجا حمایت‌های همسرم بود که سبب شد دغدغه مالی نداشته باشم.
فارس: همانطور که گفتید سختی‌های زیادی کشیدید، پشیمان نشدید؟
نوشادی: علاقه من از همان دوران دبیرستان همین بوده است، هنوزم وقتی محصول چوبی یا حصیری می‌بینم با عشق آن را نگاه می‌کنم. وقتی به دیدن بابا اسدالله و بی بی می‌روم تا سبدهایشان را بگیرم اشک می‌‌ریزم آن هم به‌خاطر ارتباط قلبی که با هنرمندان و محصولاتشان دارم، هیچ‌وقت محصولات را به چشم کالا ندیدم و معتقدم هرکدام دنیای خاصی دارند.
جمعه‌ها هم که دفتر تعطیل است به آنجا می‌روم چون به من آرامش می‌دهد. من مادر یک پسر چهارساله‌ام و در طول تمام این روزهایی که هنرچی متولد شد آنطور که باید برای فرزندم وقت نگذاشتم لذا با تمام سختی‌ها پشیمان نیستم و حتی فکر می‌کنم ده‌ها برابر سال‌هایی که تدریس کردم در جایگاه کنونی مؤثرتر هستم و اگر دوباره برگردم به قبل بازهم هنرچی را انتخاب می‌کنم.
از طرفی جزو محدود مجموعه‌های خصوصی هستیم که ۳ همکار دارم و حقوق آن‌ها حتی یک روز عقب نیفتاده است.
فارس: سؤال پایانی؛ چشم‌انداز شما برای آینده هنرچی چیست؟
نوشادی: افق دیدم برای هنرچی جایی است که در این سبک خوداشتغالی‌ها مرجع تحقیق شویم، همانطور که کسی می‌خواهد لپ‌تاپ بخرد به سایت مرجع آن مراجعه می‌کند در حوزه صنایع‌دستی وقتی کسی جست‌وجو می‌کند ما مرجع باشیم. البته راه طولانی در پیش داریم و نیازمند نیروهای متخصص هستیم و امیدوارم زمینه‌ای فراهم شود تا دفتری خارج از بیرجند مثلا در تهران داشته باشیم که آن موقع فروش بهتر خواهد بود.
انتهای پیام/3403/ح/ی
نظر شما