نسیم آنلاین؛ حمیدرضا اکبری: ونزوئلا طی دو سال اخیر سخت‌ترین شرایط سیاسی و اقتصادی چند دهه گذشته خود را تجربه می‌کند. این کشور از زمان انتخاب دونالد ترامپ به عنوان رئیس جمهور آمریکا با شدیدترین فشارها و تحریم‌های واشنگتن روبرو است. در دی ماه ۱۳۹۷ پس از انتخاب نیکلاس مادورو، به عنوان رئیس جمهور ونزوئلا خوان گوایدو رئیس مجمع ملی ونزوئلا، انتخابات ریاست جمهوری را زیرسوال برد و خود را به عنوان رئیس‌جمهور موقت ونزوئلا معرفی کرد. این موضوع موجب شد ونزوئلا علاوه بر مشکلات اقتصادی با بحران‌های سیاسی هم مواجه شود. ونزوئلا به دلیل بحران‌های متعدد و خروج شرکت‌های نفتی خارجی از این کشور، در صنعت پالایش خود دچار مشکل شده است. به همین دلیل ایران تصمیم گرفته است که صادرات فرآورده‌های نفتی را به ونزوئلا به وسیله تانکر از آب‌های آزاد انجام دهد. صنعت نفت ایران و ونزوئلا دو کشور عضو سازمان کشورهای صادر کننده نفت، اوپک، از سوی آمریکا مورد تحریم قرار گرفته است. ایران با وجود این تحریم‌ها، پنج کشتی حامل سوخت را عازم ونزوئلا کرده است. این کشتی‌ها قرار است در روزهای آینده به ونزوئلا برسند که با کمبود بنزین و گازوئیل روبرو است. بلومبرگ و رویترز ارسال محموله‌های بنزین به سمت ونزوئلا را خبری کردند و ادعا کردند طبق بررسی اطلاعات ردیابی هوایی نفتکش‌ها، هر 5 نفتکش ایرانی Clavel) Faxon, Forest, Petunia, (Fortune, در سلامتی کامل در مسیر ونزوئلا در حال حرکت هستند.

مبادلات ایران و ونزوئلا

بلومبرگ در گزارشی تایید نشده  از تحویل 9 تن طلا، معادل 500 میلیون دلار از سوی ونزوئلا به ایران برای جبران هزینه کمک ایران برای احیای پالایشگاه‌های بنزین ونزوئلا خبر داد. این رسانه در گزارشی عنوان کرده است: هواپیمایی ماهان چندین پرواز به این کشور آمریکای جنوبی انجام داده و ایران در اکثر این پروازها افزودنی‌های لازم برای بنزین، قطعات و متخصصان را برای کمک به تعمیر یکی از پالایشگاه‌های حساس ونزوئلا در شمال غرب این کشور ارسال کرده است.

سلطانی سفیر ایران در کاراکاس اما طی مصاحبه‌ای علاوه بر اینکه حضور متخصصان فنی ایران در پالایشگاه‌های ونزوئلا را تکذیب کرد ادعای برخی رسانه‌های غربی مبنی بر انتقال طلا از ونزوئلا به ایران را رد کرد و گفت: ارسال مقدار عنوان شده ۹ تن طلا توسط دولت ونزوئلا را تکذیب می‌کنم. این یک شایعه بی اساس و محصول دام‌های رسانه‌ای بوده و کاملا نادرست است.

تنش بین ایران و آمریکا در دریای کارائیب

با نزدیک‌تر شدن پنج نفت‌کش ایرانی به سواحل ونزوئلا تنش در روابط ایران و آمریکا تشدید شده است. این پنج نفت‌کش برای ونزوئلا سوخت حمل می‌کنند. این در حالی است که آمریکا گفته سرگرم بررسی نوع واکنش به این اقدام ایران است. جان بولتون که یکی از طراحان فشار علیه ایران و ونزوئلا است در توئیتر  خود نوشته است؛ رژیم غیرقانونی مادورو از چین و ایران برای تعمیر پالایشگاه‌های آسیب‌دیده نفتی خود کمک دریافت می‌کند. اشتباه نکنید، چین و ایران در حال همکاری برای تقویت مادورو و شرمسار کردن ایالات متحده هستند. مشاور امنیت ملی سابق آمریکا با بیان این ادعا که نفت‌کش‌های ایران در حال ارسال بنزین برای دولت ونزوئلا هستند خواستار برخورد با ایران شد. بولتون در توئیتر خود نوشت؛ ایران در حال سرپیچی کردن از کارزار فشار آمریکا است و برای رها کردن مادورو از کمبود سوخت، پنج نفت‌کش بزرگ را روانه ونزوئلا کرده است. باید با تلاش ایران برای مخالفت با اولویت‌های آمریکا با قاطعیت برخورد شود. چین ایران و ونزوئلا نمی‌توانند موفق شوند.

 در همین ارتباط، رسانه‌های داخلی ایران مدعی شدند نیروی دریایی آمریکا چهار ناو جنگی به نام‌های یواس‌اس دیترویت، یواس‌اس لاسن، یواس‌اس پربل و یواس‌اس فاراگات را به همراه هواپیمای «پی ۸ پوسایدون» را راهی دریای کارائیب در نزدیکی ونزوئلا کرده است.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران، در واکنش به این اقدام آمریکا با هدف ایجاد مزاحمت برای تانکرهای حامل سوخت ایران، در نامه‌ای به «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل، تهدیدات غیرقانونی، خطرناک و تحریک‌آمیز آمریکا را نوعی دزدی دریایی و خطری بزرگ برای صلح و امنیت بین‌المللی دانست و تاکید کرد که آمریکا باید از زورگویی در عرصه جهانی دست برداشته و به حاکمیت قوانین بین‌المللی بویژه آزادی کشتیرانی در دریاهای آزاد احترام بگذارد.

سخنگوی وزارت خارجه روسیه هم با ابراز تردید درباره هدف واقعی تمرکز نیروهای دریایی-هوایی آمریکا در دریای کارائیب، این اقدام در شرایطی که نفتکش‌های ایرانی در حال انتقال سوخت به ونزوئلا هستند، را تلاش برای محاصره دریایی ونزوئلا ارزیابی کرد.

با این حال ولادیمیر پادرینو، وزیر دفاع ونزوئلا اعلام کرده است: ارتش این کشور نفتکش‌های ایرانی را به هنگام ورود به منطقه ویژه اقتصادی اسکورت خواهند کرد.

طبق قوانین آب‌های آزاد و بنادر دو کشور، هیچ کشوری نمی‌تواند اقدامی‌ علیه حمل کالاهای تجاری انجام دهد. در سال‌های گذشته بسیاری از محموله‌های صادراتی نفت ایران به وسیله تانکرهای خارجی و با پرچم کشورهای دیگر صورت می‌گرفت؛ اما این بار مساله کاملا متفاوت است و نفتکش‌های ایران با پرچم‌های ایران و به صورت علنی در آب‌های آزاد در حال تردد هستند. به گفته بسیاری از کارشناسان این موضوع می‌تواند به گونه‌ای حامل یک پیام خاص از سوی ایران در خصوص نادیده گرفتن تحریم‌های بین‌المللی آمریکا باشد.