[ملیحه محمودخواه] وقتی تماس گرفت، ترس را می‌شد از صدای لرزانش فهمید، توضیح داد که سال‌ها پیش دچار بیماری سرطان سینه شده و به علت شیمی‌درمانی پی‌درپی مقاومت بدنش به‌شدت کاهش پیدا کرده است. حالا سرفه می‌کند و تنگی‌نفس دارد. می‌گفت اگر کرونا بگیرد، زنده نمی‌ماند و دو دختر دارد که نگران آنهاست. تمام حواسم این بود که در مرحله نخست استرسش را کم کنم؛ چند دقیقه‌ای با او صحبت کردم. علایمش نشانی از کرونا نداشت، با سوال‌هایی که از او پرسیدم، متوجه شدم به دلیل شدت مصرف شوینده‌های مختلف دچار حساسیت شده و به او گفتم نگرانی‌اش بی‌مورد است، وقتی می‌خواست تلفن را قطع کند، دیگر صدایش نمی‌لرزید. اینها صحبت‌های فاطمه حسینی‌نژاد، داوطلب پرستار هلال‌احمر استان تهران است که فعالیتش در مرکز 4030 از زمان شیوع کرونا آغاز شده و روزهاست تلاش می‌کند از نگرانی مردم در این شرایط بحرانی بکاهد.
داوطلبان هلال‌احمری فعال در سامانه 4030 روزهایی که برای آنها شیفت مشخص شده است، مدام درحال گفت‌وگو با تلفن هستند و گاهی شاید تنها فرصت خوردن یک چای داشته باشند. گاهی حتی یادشان می‌رود ناهار بخورند، اما با این حال خسته نمی‌شوند و تلاش می‌کنند آنچه سال‌ها هنگام فعالیت در هلال‌احمر آموخته‌اند، این روزها اجرایی کنند. فاطمه حسینی‌نژاد، داوطلب جمعیت هلال‌احمر تهران این روزها سرش حسابی شلوغ است و به گفته خودش روزانه بیش از 400 تماس تلفنی را پاسخ‌می‌دهد؛ او که در دانشگاه رشته پرستاری خوانده، حالا بیشتر روزها در سامانه 4030 پاسخگوی سوالات مردم است و درباره کرونا آنها را راهنمایی می‌کند.
حسینی‌نژاد که 10سال است افتخار حضور در جمعیت هلال‌احمر را دارد، از همان زمان که سامانه 4030 به راه افتاد، همکاری خود را با این سامانه آغاز کرد و معتقد است از این طریق می‌تواند دِین خود را به مردم ادا کند. آنها در روزهای تعیین‌شده که قرار است شیفت پاسخگوی مردم باشند، از ساعت‌های اولیه صبح تماس‌هایی دارند که پر است از سوال‌هایی مانند اینکه آیا کرونا درمان دارد؟ چه کنند مریض نشوند؟ بچه کوچک‌شان سرفه‌می‌کند آیا کرونا دارد؟ پدرشان بالای 70سال دارد و بیمار شده است، چقدر شانس زنده ماندن دارد؟ گلویشان مدام خشک می‌شود، آیا این نشانه کروناست؟ دل‌درد و تهوع می‌تواند از علایم کرونا باشد؟ واکسن کرونا کی تهیه می‌شود و ده‌ها مورد دیگر که او هر روز با صبر و حوصله بارها و بارها آنها را پاسخ می‌دهد.
خودش می‌گوید: «بیشتر سوال‌ها حکایت از نگرانی مردم دارد. قسمتی از این نگرانی‌ها منطقی است و می‌تواند در رعایت برخی از اصول به مردم کمک کند. این نگرانی افراد را مجاب می‌کند در خانه بمانند و در ضدعفونی کردن وسایل دقت کنند، اما وقتی این نگرانی از قاعده خارج و به ترس تبدیل می‌شود، از کنترل خارج می‌شود. من بارها تماس‌هایی داشته‌ام که خانمی از پشت خط مدام گریه می‌کرد و با آنکه خود و خانواده‌اش هیچ‌کدام بیمار نبودند، از ترس کرونا دچار افسردگی شده بود، این نبود کنترل در نگرانی‌ها برخی‌ها را بی‌دلیل دچار بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشارخون می‌کند. هر چیزی مرز و حدودی دارد که بهتر است آن را برای خودمان مشخص کنیم. کرونا نگرانی دارد، اما جلوگیری از ابتلا آنقدرها هم دشوار نیست و با ماندن در خانه و رعایت نکات بهداشتی می‌توان جلوی آن را گرفت.
این داوطلب جمعیت هلال‌احمر گاهی با برخی تماس‌ها متأثر می‌شود، گاهی هم بغض می‌کند، اما کار در حرفه‌اش به او یاد داده که باید اول از همه خودش محکم و استوار باشد تا بتواند به دیگران کمک کند و این استواری چیزی است که سال‌ها در هلال‌احمر تمرین کرده است. او می‌گوید: «بیشتر مردم سوال‌شان این است که تا چه زمان کرونا در کشور باقی می‌ماند و این سوالی است که پاسخ آن را واقعا نمی‌دانیم. اما آنچه مسلم به نظر می‌رسد این است که همه می‌توانیم در قطع زنجیره سهیم باشیم و راهکارش هم ماندن در خانه است تا از انتشار ویروس جلوگیری‌کنیم. این داوطلب هلال‌احمر تأکید می‌کند که کرونا اهمیت فعالیت در هلال‌احمر را دوچندان کرده است، زیرا ما به‌عنوان اعضای فعال در بزرگترین سازمان مردم‌نهاد تعهد داریم که تا حد توان در کاهش آلام مردم تلاش کنیم و سامانه 4030 این فرصت را در اختیار ما قرار داده است تا بتوانیم به رسالت‌مان عمل کنیم.»
4030 فعالیت فرابخشی
احمد سلطانی، معاون آموزش، پژوهش و فناوری با اشاره به مفاد ماده 14 قانون جدید مدیریت بحران به «شهروند» می‌گوید: «پس از ورود کرونا به کشور تماس‌ها با شماره 190 که از سمت وزارت بهداشت برای پاسخگویی به سوالات در نظر گرفته شده بود، بسیار بالا رفت، به همین دلیل ضرورت سامانه‌ای پشتیبان برای پاسخگویی به سوالات مردم ضروری به نظر رسید و سامانه 4030 راه‌اندازی شد، اما تماس‌های روزانه با این سامانه گاهی به بیش از 500هزار می‌رسید؛ به همین منظور همکاری بین بخشی میان وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی، ستاد اجرایی فرمان امام(ره)، جمعیت هلال‌احمر و سازمان نظام پزشکی کشور به وجود آمد و قرار شد از ظرفیت داوطلبان استفاده شود. قدم نخست استفاده از نیروهای داوطلب دارای مدارک تحصیلی پزشکی، پرستاری و پیراپزشکی بود و در مرحله دوم استفاده از ظرفیت مربیان تخصصی جمعیت هلال‌احمر و در مرحله بعد استفاده از ظرفیت سایر تخصص‌ها مشروط به آشنایی با این موارد یا گذراندن دوره‌های آموزشی مربوطه بود که درحال حاضر از این ظرفیت‌ها استفاده می‌شود.
این مقام مسئول تأکید می‌کند که برخی از داوطلبان هلال‌احمری در مرکز پاسخگویی تلفنی4030 حاضر می‌شوند و برخی نیز به‌صورت غیرحضوری به سوالات مردم پاسخ می‌دهند، به این طریق که موارد ارجاعی از سوی مرکز 4030 روی تلفن همراه داوطلبان متقاضی که اعلام آمادگی کرده بودند، وصل شده و آنها به این طریق پاسخگوی سوالات مردم هستند و درواقع می‌توانیم بگوییم حضور داوطلبان هلال‌احمری در این مرکز از افتخارات ما به‌حساب می‌آید.
معاون آموزش، پژوهش و فناوری جمعیت هلال‌احمر با اشاره به اینکه واحد آموزش جمعیت هلال‌احمر تعطیلی ندارد و بسته به شرایط و براساس نیازهای روز کشور، کارشناسان این حوزه اطلاعات را آماده می‌کنند و در اختیار مردم قرار می‌دهند، می‌گوید: «واحد آموزش جمعیت هلال‌احمر نخستین حوزه‌ای در کشور بود که درگیر کرونا شد و این مربوط به زمانی بود که هنوز پای این ویروس به کشور ما باز نشده بود.»
از یازدهم بهمن‌ماه سال گذشته نخستین محصول واحد آموزش هلال‌احمر برای پیشگیری از کرونا در شبکه‌های مجازی پخش شد، پس از آن نیز کارشناسان این واحد تلاش کردند با تهیه محصولات آموزشی مردم را با این ویروس آشنا کنند و راه‌های پیشگیری از ابتلا به آن را آموزش دهند. در ادامه واحد آموزش با برگزاری کلاس‌های حضوری برای کارمندان این سازمان فعالیت خود را ادامه داد. اما برگزاری کلاس‌های آنلاین برای آشنایی با این ویروس و مبارزه با آن برای همه مردم یکی از قدم‌های بزرگ این معاونت بود که نتایج خوبی را نیز رقم‌زده است و تاکنون بیش از 860هزار نفر در دوره آموزش آنلاین معاونت آموزش جمعیت هلال‌احمر شرکت کرده‌اند.
سلطانی با تأکید بر اینکه دوره آنلاین آموزشی که جمعیت هلال‌احمر برگزار می‌کند، محصول مشترک با سازمان نظام‌پزشکی است، ادامه می‌دهد: «یکی از شاخصه‌های اصلی کار در جمعیت هلال‌احمر این است که هلال‌احمری‌ها روحیه همکاری در بحران‌ها را فرا می‌گیرند، به همین دلیل نیز این معاونت برای افزایش بار علمی آموزش‌هایی که در اختیار مردم قرار می‌دهد، با سازمان نظام‌پزشکی همکاری نزدیک دارد و اطلاعات به‌روز براساس مطالعات محققان تهیه و در سایت khadem.ir و corona.ir بارگذاری می‌شود.
آموزش برای همه
همه افراد جامعه به گوشی هوشمند و لپ‌تاپ دسترسی نداشته و برخی نیز توانایی استفاده از این تجهیزات را ندارند، به همین دلیل معاونت آموزش و پژوهش براساس وظیفه ذاتی خود تلاش کرده است که برای همه اقشار و براساس نیاز آنها اطلاعات را در اختیارشان قرار دهد. معاون آموزش سازمان هلال‌احمر تأکید می‌کند: «تلاش کردیم که آموزش‌ها براساس نیاز افراد طبقه‌بندی شود، به همین دلیل دوره‌های آموزش ناشنوایان، کودکان اوتیسم، نانوایان و قصاب‌ها، رانندگان تاکسی و حمل‌ونقل عمومی و خانم‌های خانه‌دار و غیره را آماده و در اختیار آنها قرار دادیم و در واقع تلاش کردیم که آموزش‌ها مخاطب‌محور باشد. این کارها، همه کاری نبود که معاونت آموزش انجام داد بلکه در قدم بعدی آموزش‌ها برای اقوام مختلف تهیه شد و برخی از این آموزش‌ها به زبان‌های ترکی، انگلیسی، بلوچی، کُردی و عربی تهیه و در اختیار مردم و اقوام مختلف قرار گرفت تا مخاطبانی که زیاد به زبان فارسی تسلط ندارند، بتوانند از این آموزش‌ها استفاده کنند و در کنار آن کلیپ‌هایی آماده و در شبکه‌های مجازی منتشر شد تا مردم با دیدن آنها نسبت به این بیماری و راه‌های انتقال آن آگاهی بیشتری پیدا کنند.»
سلطانی توضیح می‌دهد که بیش از 1700 اینفوگرافی و پوستر تهیه و در سطح وسیع میلیونی مردم توزیع شده و بیش از 27میلیون پیامک نیز از سوی این معاونت آماده و برای اقشار مختلف مردم ارسال شده است. از سوی دیگر، نیازسنجی نیز در استان‌های مختلف صورت گرفته و به فراخور نیاز هر استان و رغبت مردم آموزش‌ها برای آنها تهیه و در اختیارشان قرارگرفته است. در استان قم و چند استان دیگر، ایستگاه‌های آموزشی قرار دادیم و آموزش‌ها را چهره به چهره انجام دادیم و در این ایستگاه‌ها در مورد نحوه شست‌وشوی دستان و حضور ایمن در مکان‌های عمومی به مردم آموزش‌هایی داده شده است و در استان‌های دیگر به فراخور استقبال مردم برنامه‌هایی درنظر گرفتیم. در بسیاری از استان‌ها، با شبکه‌های استانی صحبت کردیم و آموزش‌ها را از طریق این شبکه‌ها در اختیار مردم قرار دادیم تا به این طریق مردم را نسبت به عوارض و راه‌های پیشگیری از کرونا آشنا کنیم.
عملکرد معاونت آموزش در مقابله با بیماری کرونا
سلطانی توضیح می‌دهد که فعالیت‌های معاونت آموزش به چند بخش تقسیم می‌شود که براساس آن افراد به فراخور نیاز خود به این آموزش‌ها مراجعه و از آن استفاده می‌کنند. تا این لحظه بیش از دو‌هزار مستند و فیلم در بخش معاونت آموزش جمعیت هلال‌احمر ساخته شده که شامل پوستر و اینفوگرافی، فیلم و کلیپ و مستند آموزشی بوده که بسیاری از این برنامه‌های مستند در واحدهای استانی تهیه شده است.
او با اشاره به اینکه براساس آمار، بیش از 58میلیون نفر از آموزش‌ها و اطلاع‌رسانی جمعیت هلال‌احمر استفاده کرده‌اند، ادامه می‌دهد: «بیش از 58میلیون نفر از شبکه‌های اجتماعی جمعیت هلال‌احمر بازدید کرده‌اند و 18میلیون نفر هم به سراغ سایت آموزشی جمعیت رفته و از اطلاعات آن استفاده کرده‌اند. از بیش از 10میلیون نفر تست کرونا گرفته شده که این تست‌ها خودارزیابی اینترنتی است که با کمک نظام‌پزشکی تهیه شده است، هرچند که داوطلبان هلال‌احمر نیز در مسیر بین شهرها اقدام به تب‌سنجی می‌کردند. در کنار آن و برای بیش از 27میلیون نفر پیامک آموزشی ارسال شده است.»
سلطانی توضیح می‌دهد که بیش از 840هزار گواهینامه برای آموزش‌های حضوری و رسمی در جمعیت هلال‌احمر صادر شده است. این گواهینامه‌ها مربوط به دوره‌های همگانی بوده است و در کنار آن 70هزار داوطلب نیز تحت آموزش‌های مبارزه با کرونا قرار گرفته‌اند و شبکه‌ای از مربیان نیز آموزش دیده‌اند تا درصورت لزوم برای آموزش همگانی از آنها استفاده شود. اما در کنار آن متخصصان واحد فنی تلاش کردند اپلیکیشن (APP)کمک‌های اولیه را به زبان فارسی با بخش جدید کرونا ویروس قرار دهند و اپلیکیشن ویژه دانش‌آموزان تحت عنوان سفیر سلامت نیز با مشارکت وزارت بهداشت تهیه شد و در اختیار آنها قرار گرفت.
هلال‌احمر تا شکست کرونا پای کار است
اما کار هلال‌احمر با این فعالیت‌ها پایان نمی‌یابد و سلطانی با تأکید بر ادامه فعالیت‌های معاونت آموزش در پیشگیری از کرونا می‌گوید: «آموزش عوامل اجرایی شرکت‌کننده در گندزدایی شهری، همکاری در آموزش رانندگان حمل‌ونقل عمومی، همکاری مستمر با شبکه‌های استانی در تولید و برنامه‌های آموزشی، ارسال پیامک‌های گروهی استانی، تهیه پوستر، بروشور، اینفوگرافی‌های آموزشی، فیلم، کلیپ و موشن‌گرافی و همکاری در آموزش کودکان کار با معاونت داوطلبان استانی از فعالیت‌های این معاونت است که تا پایان شکست کرونا ادامه پیدا می‌کند.»
نظر شما