شناسهٔ خبر: 39255225 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: زومیت | لینک خبر

انتشار فهرستی از تحقیقات انجام‌شده برای مقابله با ویروس کرونا در کشور

بنفشه نیک‌بخت

فهرستی از اولویت‌های تحقیقاتی و فناوری مهم ایران برای مقابله با ویروس کرونا ازجمله مطالعات روی ویروس و بررسی تأثیر داروهای مختلف روی درمان و تولید واکسن منتشر شد.

صاحب‌خبر -

بعد از شیوع و همه‌گیری جهانی ویروس کرونا، ضرورت انجام پژوهش‌های کاربردی و پاسخ به پرسش‌های متعدد برای مهار بیماری کووید ۱۹ و جلوگیری از اتلاف منابع و صرفه‌جویی در زمان نیز افزایش پیدا کرد. در همین زمینه، معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت با همکاری مؤسسه‌ی ملی توسعه‌ی تحقیقات علوم پزشکی ایران نیازهای دانشی و عناوین پژوهشی مرتبط با بیماری کووید ۱۹ را سریع و منطقی شناسایی و اولویت‌بندی کرد.

رضا ملک‌زاده، رئیس مؤسسه‌ی ملی توسعه‌ی تحقیقات علوم پزشکی ایران (نیماد) و معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، در گفت‌وگویی با خبرگزاری مهر درباره‌ی آخرین وضعیت تولیدات محققان ایرانی برای مقابله با کرونا و اولویت‌های پژوهشی مقابله با کرونا اطلاعاتی ارائه داد. وی اعلام کرد دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور مشغول فعالیت‌های تحقیقاتی و درمانی جدی برای ویروس کرونا هستند و بسیار مهم است که این تحقیقات در هرجای دنیا دقیق انجام شود.

به گفته‌ی ملک‌زاده، بسیاری از مقاله‌های دنیا درزمینه‌ی کرونا اشکال دارند و معمولا در اپیدمی‌ها این مشکل پیش می‌آید. دلیل آن نیز این است که برخی محققان با درمان ۵ یا ۶ نفر و برخی دیگری با بررسی ۱۰ بیماری مقاله‌ای در‌این‌زمینه منتشر می‌کنند و نشان می‌دهند اطلاعات قبلی اشتباه بوده است. طبق اعلام ملک‌زاده، کارهای تحقیقاتی دقیقی نیز در حال انجام است که نتیجه‌ی آن دو‌سه ماه آینده مشخص می‌شود.

رئیس مؤسسه‌ی ملی توسعه‌ی تحقیقات علوم پزشکی ایران درباره‌ی اولویت‌های اصلی در حوزه‌ی تحقیقات کووید ۱۹ و کار محققان ایرانی داخل کشور گفت:

مهم‌ترین دستاوردی که در کشور دنبال می‌کنیم، این است که چگونه می‌توانیم این بیماری را درمان و از بروز آن پیش‌گیری کنیم. جدا از بحث‌های اجتماعی ایزولاسیون  قرنطینه که تحقیقات خود را به‌همراه دارد، مهم‌ترین بحث تحقیقاتی پزشکان در بیمارستان‌ها این است که چگونه بیماری کرونا را درمان کنند.

بررسی بیش از ۷۰ نوع درمان برای بیماران مبتلا به کرونا در ایران

به‌گفته‌ی معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درحال‌حاضر در ایران ۷۰ نوع درمان برای بیماران مبتلا به کرونا در حال بررسی است که ۴۰ نوع از آن‌ها دقیق طراحی نشده‌اند و به طراحی درست و تحقیقات بیشتر روی نمونه‌های بزرگ نیاز دارند. ملک‌زاده همچنین گفت درباره‌ی پیشگیری نیز دو مطالعه در ایران مبتنی‌بر روش داروی کلروکین در حال انجام است. در این دو مطالعه، بررسی می‌شود اگر فرد در هفته دُز مشخصی از کلروکین مصرف کند، ممکن است به این بیماری مبتلا نشود یا اگر مبتلا شد، مدل خیلی خفیف آن را بگیرد که به بستری‌شدن در بیمارستان نیازی ندارد. وی می‌گوید این مطالعه هم‌زمان در ایران و برخی نقاط دنیا در حال انجام است و نتیجه‌ی آن بعد از حدود سه‌چهار ماه مشخص می‌شود.

ملک‌زاده درباره‌ی اثربخشی داروی آویگان یا «فاویپیراویر» (Favipiravir) یا سایر داروهای مطرح‌شده در درمان کرونا گفت:

این داروها از گزارش‌هایی می‌آیند که برخی آن را بزرگ‌نمایی می‌کنند. داروی آویگان اکنون در ایران در دو بیمارستان در حال ارائه‌ی کارآزمایی است و حداقل دو ماه وقت می‌خواهد که اثربخشی آن مشخص شود. در دنیا هم نگفته‌اند خیلی مؤثر است. ممکن است برخی مواقع جریانی در پشت طرح نام دارو باشد و شرکت‌های داروسازی خاصی در‌این‌زمینه فعالیت کنند. واقعیت این است که تا این لحظه هنوز درمان استانداردی برای درمان کرونا وجود ندارد.

تحقیقات برای تولید واکسن پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا در ایران

ملک‌زاده افزود فرایند تولید واکسن پیشگری از ابتلا به کرونا نیز در حال پیگیری است که اگر فعالیت‌ها سریع انجام شود، نتایج آن تا هشت ماه آینده بررسی‌شدنی است. او درباره‌ی کیت‌های تشخیص ابتلا به کرونا گفت:

درزمینه‌ی کیت‌های تشخیصی، تحقیقات مفصلی در ایران انجام شده است و به‌خوبی پیش رفته‌ایم. مهم‌ترین نوع کیت‌ها، کیت‌های تشخیصی برپایه‌ی RNA است که توانسته‌ایم آن را در ایران تولید کنیم و اکنون در حال استفاده است.

معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت از تولید نوعی کیت خاص با ضریب اطمینان بسیار در کشور نیز خبر داد که ازطریق آزمایش خون می‌تواند تشخیص داد آیا فرد کرونا گرفته است یا خیر و اگر کرونا گرفته است، ایمنی دارد یا خیر. به‌گفته‌ی او، این کیت در ایران آزمایش شده و نتیجه‌ی خوبی داشته است و جزئیات آن به‌زودی اعلام می‌شود. او گفت:

این کیت با نام «الیازا» می‌تواند براساس آزمایش خون اعلام کند فردی که کرونا می‌گیرد و مانند کسی که واکسن زده، ایمنی دارد و جای نگرانی نیست. همچنین ممکن است کیت تشخیص دهد فرد کرونا نگرفته است و باید مراقب باشد. حتی این امکان را دارد که تشخیص دهد فرد به کرونا مبتلا شده و هنوز ویروس در بدنش وجود دارد. این آزمایش تشخیصی بسیار مهمی است و بسیاری از بخش‌های تحقیقاتی دنیا در حال بررسی این نوع آزمایش هستند. خوشبختانه در این حوزه خیلی جلو هستیم و امیدواریم آن را رسما در این هفته اعلام کنیم.

مؤسسه‌ی ملی توسعه‌ی تحقیقات علوم پزشکی ایران (نیماد) با همکاری معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فهرستی از اولویت‌های پژوهشی برای مقابله‌ی سریع و مؤثر با همه‌گیری ویروس کرونای جدید (COVID-۱۹) را تعیین و منتشر کرده است. به‌کمک این فهرست می‌توان نیازهای دانشی را شناسایی و با جمع‌آوری و طبقه‌بندی فعالیت‌های پژوهشی خلأهای دانشی درزمینه‌ی این بیماری را مشخص کرد. همچنین می‌توان با اطلاع‌رسانی سریع اولویت‌ها، باعث هم‌افزایی ظرفیت‌های تحقیقاتی شد و بهره‌وری منابع مالی پژوهشی در سطوح استانی و ملی و بین‌المللی را افزایش داد.

شناسایی و اولویت‌بندی نیازهای دانشی و عناوین پژوهشی پژوهش‌های مربوط به کووید ۱۹ در سه مرحله‌ی اصلی انجام شده است:

  • شناسایی نیاز دانشی، شواهد و عناوین پژوهشی و استخراج خلأهای دانشی
  • شناسایی معیارهای اولویت‌بندی
  • اولویت‌بندی نیازهای دانشی و عناوین پژوهشی

پژوهشگران علاقه‌مند به مشارکت در تعیین مشکلات و ایده‌های پژوهشی مرتبط با ویروس کووید ۱۹ می‌توانند ابتدا پرسشنامه‌ای را به‌صورت آنلاین تکمیل کنند و سپس با مطالعه‌ی فهرست اولویت‌های پژوهشی مرتبط با ویروس کووید ۱۹ که سازمان جهانی بهداشت معرفی کرده است و پژوهش‌های در حال انجام در ایران در هر یک از اولویت‌ها (به‌روزرسانی‌شده تا ۱۳ فروردین‌ ۱۳۹۹) در این طرح‌ها مشارکت کنند. علاوه‌بر اولویت‌های پژوهشی مرتبط با اپیدمی بیماری کووید ۱۹ که  GLOPID-R و سازمان جهانی بهداشت تهیه کرده است، برخی از پژوهش‌های در حال انجام در ایران که مرتبط با این اولویت‌ها نیست، در کشور در حال انجام است که می‌توان به تحقیقات حوزه‌ی واکسن اشاره کرد.

تحقیق و توسعه‌ی واکسن‌های کاندید

ردیف طرح‌های در حال اجرا در ایران که به موضوعات ارائه‌شده‌ی سازمان بهداشت جهانی منتسب‌کردنی نیست
۱ طراحی واکسن پپتید مؤثر علیه ویروس کرونا (COVID-۱۹) دو مورد تحقیقی
۲ طراحی و ساخت واکسن مؤثر علیه ویروس کرونا COVID-۱۹
۳ بررسی ساختارهای سه‌بعدی و فیزیکوشیمیایی و ویژگی‌های ایمونولوژیک نواحی گلیگوپروتئین سطحی کرونا ویروس جدید

اولویت‌های پژوهشی مرتبط با ویروس کووید ۱۹ و اپیدمی بیماری کرونا (موضوعات مشترک میان سازمان بهداشت جهانی و محققان ایرانی)

اولویت‌های پژوهشی مرتبط با اپیدمی بیماری مرتبط با ویروس کووید ۱۹ را GLOPID-R و سازمان جهانی بهداشت و با همکاری ۴۰۰ نفر از متخصصین از سراسر جهان تهیه کرده است. پژوهش‌های در حال انجام مرتبط با هر اولویت در ایران در جداول زیر اعلام شده است.

تاریخچه‌ی طبیعی ویروس، انتقال و تشخیص

ردیف موضوع پژوهش‌های در حال انجام در کشور
۱ تشخیص بالینی ویروس بررسی وجود ویروس کرونا در نمونه‌های بالینی و مطالعه خصوصیات و تغییرات ژنتیکی کووید ۱۹ (۵ مورد تحقیقی)
۲ ایمنی‌زایی و تشخیص ایمنی ارزیابی عود مجدد COVID ۱۹ در بیماران مبتلا/بررسی وضعیت بالینی و آزمایشگاهی بیماران با سابقه‌ی تزریق واکسن آنفلوانزا
۳ ابزارهای لازم برای کنترل اپیدمی بررسی سیستم گندزدایی لوازم با کمک اشعه‌ی فرابنفش و اوزن
۴ راه‌حل‌های مهندسی‌شده برای تشخیص بالینی طراحی و ساخت کیت تشخیص سریع (۴ مورد تحقیقی)

تحقیقات حیوانی و محیطی درباره‌ی منشأ ویروس و اقدامات مدیریتی درزمینه‌ی اتصال بین انسان و حیوانات

ردیف موضوع پژوهش‌های در حال انجام در کشور
۱ تحقیقات حیوانی و محیطی بررسی شیوع کروناویروس‌ها در خفاش‌های ایران/امکان انتقال مکانیکی به‌وسیله‌ی مگس خانگی/مخاطرات بهداشتی انتقال کرونا ویروس از حیوانات (آزمایشگاهی، وحشی، مزرعه‌ای، خانگی، پرندگان و آبزیان) به انسان

موضوعات اپیدمیولوژیک

ردیف موضوع پژوهش‌های در حال انجام در کشور 
۱ دینامک انتقال بررسی شیوع کرونا ویروس در نوزادان و کودکان و نوجوانان (۶ مورد تحقیقی)
۲ شدت ارزیابی سطح ویتامین D و کروناویروس (COVID۱۹) و ارتباط آن با شدت بیماری و نتایج درمان (۴ مورد تحقیقی)

ویژگی‌های بالینی و مدیریتی

ردیف موضوع پژوهش‌های در حال انجام در کشور 
۱ ویژگی‌های بالینی و مدیریتی بررسی روند بیماری کرونا در زنان باردار، حاملگی، بیماران سرطانی و افراد با بیماری پیش‌زمینه‌ای (۲۵ مورد تحقیقی)

کنترل عفونت و پیشگیری از آن و حفاظت از کارکنان مراقبت‌های درمانی

ردیف موضوع پژوهش‌های در حال انجام در کشور  
۱ شناسایی روش‌های انتقال و مدت زمان انتقال بررسی تعداد ذرات معلق هوا و حضور ویروس (COVID-۱۹) در هوای داخل اتاق بیماران (یک مورد تحقیقی)
۲ شناسایی پایداری محیطی ویروس بررسی حضور کروناویروس جدید در فاضلاب (۳ مورد تحقیقی)
۳ شناسایی اهمیت تجهیزات حفاظت شخصی بررسی آلودگی پرسنل بهداشتی‌درمانی (یک مورد تحقیقی)

موضوعات تحقیقاتی درباره‌ی درمان کاندید تحقیق و توسعه

ردیف موضوع پژوهش‌های در حال انجام در کشور   
۱ بررسی میزان اثربخشی روش‌های درمانی اولویت‌بندی‌شده‌ی فعلی تخمین اثر بیولوژیک مهارکننده‌های ویروس کرونا با استفاده از داروهای موجود (۴ مورد تحقیقی)
۲ بررسی سایر کاندیدهای دارای ظرفیت ارزیابی بالینی بررسی اثر ترکیبات دارویی گیاهی و شیمیایی، پلاسما، مقایسه ایمنی و اثربخشی پروتکل درمانی چهار دارویی بررسی تأثیر ویتامین‌ها (۵۴ مورد تحقیقی)
۳ بررسی سایر کاندیدهای دارای ظرفیت ارزیابی بالینی طراحی پرسشنامه‌ی مشارکت در رفتارهای پیشگیرانه از انتقال بیماری کووید -۱۹
۴ شناسایی نقش درمان‌های میزبان‌محور بررسی میزان کمبود ویتامین‌ها، تأثیر اضافه‌کردن برخی داروها و الگوی مصرف مکمل‌ها در بیماران مبتلا به ویروس کرونا (۹ مورد تحقیقی)
۵ پنجره‌ی فرصت بالینی برای درمان با عوامل مختلف بررسی اثر یک دارو در ابتلا به بیماری کرونای جدید در کارکنان درمانی

موضوعات علوم اجتماعی در پاسخ به اپیدمی کرونا

ردیف موضوع پژوهش‌های در حال انجام در کشور   
۱ سلامت عمومی و مشارکت طراحی و اجرای برنامه آموزش بهداشت و طرح مداخله‌ای برای کاهش آسیب روانی بحران کرونا ۲۰۲۰ در جامعه ایرانی با ۲ مورد تحقیقی
۲ سلامت عمومی و مشارکت بررسی اضطراب و استرس در مردم با ۸ مورد تحقیقی
۳ سلامت عمومی و مشارکت بررسی آگاهی و نگرش و عملکرد مردم ایران در بحران اپیدمی کووید ۱۹ با ۹ مورد تحقیقی
۴ سلامت عمومی و مشارکت بررسی عوامل مؤثر بر عملکرد بر انجام رفتارهای پیشگیرانه و درک خطر ایرانیان در بحران اپیدمی کووید ۱۹ با ۲۱ مورد تحقیقی
۵ سلامت عمومی و مشارکت مطالعات مرتبط با بررسی سطح آگاهی و نگرش دانشجویان علوم پزشکی در بحران اپیدمی کووید ۱۹ با ۸ مورد تحقیقی
۶ سلامت عمومی و مشارکت مطالعات مرتبط با بررسی سطح آگاهی سالمندان در بحران اپیدمی کووید ۱۹ با ۴ مورد تحقیقی
۷ سلامت عمومی و مشارکت مطالعات مرتبط با بارداری در بحران اپیدمی کووید ۱۹ با ۴ مورد تحقیقی
۸ سلامت عمومی و مشارکت تبیین تجارب خانواده‌های دارای بیمار مبتلا به کرونا با ۸ مورد تحقیقی
۹ مراقبت، دسترسی و نظام سلامت تجربه‌ی تیم درمان (بیمارستانی و پیش‌بیمارستانی) و مدیران اجرایی و ستادی از مواجه با کروناویروس ۱۹ با ۱۰ مورد تحقیقی
۱۰ مراقبت، دسترسی و نظام سلامت بررسی میزان استرس و اضطراب و افسردگی در میان افراد و اقشار مختلف با ۲۱ مورد تحقیقی
۱۱ مراقبت، دسترسی و نظام سلامت بررسی اثربخشی مداخلات روان‌شناختی بر سلامت روان کارکنان بهداشتی‌درمانی با ۶ مورد تحقیقی
۱۲ رسانه و ارتباطات بررسی نقش فناوری اطلاعات، آموزش از راه دور، شبکه‌های اجتماعی، منابع کسب اطلاعات بیماری، تأثیر رسانه‌های جمعی در بحران ویروس کرونا با ۸ مورد تحقیقی
۱۳ درک عواقب غیرعمد حاصل از تصمیمات برای کنترل اپیدمی برآورد بار اقتصادی بیماری کرونا (COVID-۱۹) در ایران با ۲ مورد تحقیقی
۱۴ درک عواقب غیرعمد حاصل از تصمیمات برای کنترل اپیدمی بررسی تأثیر شایعات شبکه‌های مجازی، تأثیرات روان‌شناختی، مسمومیت الکل و روان‌سنجی دوران قرنطینه درباره‌ی بیماری کرونا با ۹ مورد تحقیقی

علاوه‌بر تحقیقات گفته‌شده، تا‌به‌حال ۵۱ کارآزمایی بالینی نیز محققان ایرانی در سایت کارآزمایی بالینی وزارت بهداشت با عنوان کووید ۱۹ ثبت کرده‌اند. تعیین میزان اثر فراورده‌های طب ایرانی، تعیین اثربخشی هموپرفیوژن، بررسی اثر پلاسمای بهبودیافته، بررسی اثربخشی و ایمنی تجویز برخی داروهای گیاهی و شیمیایی، بررسی تأثیر پروتکل درمانی طب سنتی، بررسی مقایسه‌ی تجویز ویتامین‌ها، تأثیر مکمل‌یاری با ترکیبی از ویتامین‌ها، بررسی اثربخشی و ایمنی ترکیب داروها، مقایسه‌ی اثر درمانی پلاسما، کارآزمایی چهار درمان دارویی توأم با درمان استاندارد کووید ۱۹، مقایسه‌ی اثربخشی درمان استاندارد، بررسی تأثیر روش‌های مختلف تجویز رژیم ترکیبی، استفاده از سلول‌های بنیادی، بررسی اثرهای مکمل نانو و استفاده از پلاسمای بیماری کرونایی بهبودیافته نمونه‌هایی از این کارآزمایی‌های ثبت‌شده دربرابر ویروس کرونا هستند.

برچسب‌ها:

نظر شما