به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان،سوره نحل شانزدهمین سوره قرآن جزء چهاردهم و از سوره‌های مکی قرآن کریم است.
سخن از نعمت‌های خداوند، اشاره به معاد و دلایل توحید و عظمت خدا از موضوعات مطرح در این سوره است، سوره نحل به عدل و احسان و هجرت و جهاد توصیه و از ظلم و ستم و پیمان‌شکنی نهی می‌کند، حرام‌بودن خوردن شراب، گوشت مردار، گوشت خوک و خون از جمله احکام عملی مطرح‌شده در این سوره است.
پیامبر (ص) درباره فضیلت سوره نحل می‌فرماید: هر کس این سوره را بخواند خداوند نعمت‌هایى که در دنیا به او داده با او حساب نخواهد کرد و پاداش او به اندازه کسى است که بمیرد و وصیتى نیکو از خود به یادگار گذارد.
امام باقر (ع) نیز در این باره فرمودند: هر کس سوره نحل را در هر ماه بخواند در دنیا زیان نبیند و هفتاد نوع بلا که آسان‌ترین آنها جنون و جذام و پیسى است از او دور خواهد شد و جاى او در بهشت عدن است که در وسط بهشتهاى دیگر قرار دارد.
در امان ماندن از ابلیس و لشکریان و پیروانش از خواص سوره نحل است.
فایل صوتی تلاوت سوره نحل با صدای شهریار پرهیزگار
متن سوره نحل همراه با ترجمه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خداوند رحمتگر مهربان
أَتَى أَمْرُ اللَّهِ فَلَا تَسْتَعْجِلُوهُ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَى عَمَّا یُشْرِکُونَ ﴿۱﴾
[هان]امر خدا دررسید پس در آن شتاب مکنید او منزه و فراتر است از آنچه [با وى]شریک مى سازند (۱)
یُنَزِّلُ الْمَلَائِکَةَ بِالرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلَى مَنْ یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ أَنْ أَنْذِرُوا أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا أَنَا فَاتَّقُونِ ﴿۲﴾
فرشتگان را با روح به فرمان خود بر هر کس از بندگانش که بخواهد نازل مى کند که بیم دهید که معبودى جز من نیست پس از من پروا کنید (۲)
خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ تَعَالَى عَمَّا یُشْرِکُونَ ﴿۳﴾
آسمان‌ها و زمین را به حق آفریده است او فراتر است از آنچه [با وى]شریک مى گردانند (۳)
خَلَقَ الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ فَإِذَا هُوَ خَصِیمٌ مُبِینٌ ﴿۴﴾
انسان را از نطفه اى آفریده است آنگاه ستیزه جویى آشکار است (۴)
وَالْأَنْعَامَ خَلَقَهَا لَکُمْ فِیهَا دِفْءٌ وَمَنَافِعُ وَمِنْهَا تَأْکُلُونَ ﴿۵﴾
و چارپایان را براى شما آفرید در آنها براى شما [وسیله]گرمى و سودهایى است و از آنها مى خورید (۵)
وَلَکُمْ فِیهَا جَمَالٌ حِینَ تُرِیحُونَ وَحِینَ تَسْرَحُونَ ﴿۶﴾
و در آنها براى شما زیبایى است آنگاه که [آنها را]از چراگاه برمى گردانید و هنگامى که [آنها را]به چراگاه مى برید (۶)
وَتَحْمِلُ أَثْقَالَکُمْ إِلَى بَلَدٍ لَمْ تَکُونُوا بَالِغِیهِ إِلَّا بِشِقِّ الْأَنْفُسِ إِنَّ رَبَّکُمْ لَرَءُوفٌ رَحِیمٌ ﴿۷﴾
و بارهاى شما را به شهرى مى برند که جز با مشقت بدن‌ها بدان نمى توانستید برسید قطعا پروردگار شما رئوف و مهربان است (۷)
وَالْخَیْلَ وَالْبِغَالَ وَالْحَمِیرَ لِتَرْکَبُوهَا وَزِینَةً وَیَخْلُقُ مَا لَا تَعْلَمُونَ ﴿۸﴾
و اسبان و استران و خران را [آفرید]تا بر آنها سوار شوید و [براى شما]تجملى [باشد]و آنچه را نمیدانید مى آفریند (۸)
وَعَلَى اللَّهِ قَصْدُ السَّبِیلِ وَمِنْهَا جَائِرٌ وَلَوْ شَاءَ لَهَدَاکُمْ أَجْمَعِینَ ﴿۹﴾
و نمودن راه راست بر عهده خداست و برخى از آن [راهها]کژ است و اگر [خدا]مى خواست مسلما همه شما را هدایت میکرد (۹)
هُوَ الَّذِی أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً لَکُمْ مِنْهُ شَرَابٌ وَمِنْهُ شَجَرٌ فِیهِ تُسِیمُونَ ﴿۱۰﴾
اوست کسى که از آسمان آبى فرود آورد که [آب]آشامیدنى شما از آن است و روییدنى [هایى]که [رمه هاى خود را]در آن مىچرانید [نیز]از آن است (۱۰)
یُنْبِتُ لَکُمْ بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّیْتُونَ وَالنَّخِیلَ وَالْأَعْنَابَ وَمِنْ کُلِّ الثَّمَرَاتِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَةً لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ ﴿۱۱﴾
به وسیله آن کشت و زیتون و درختان خرما و انگور و از هر گونه محصولات [دیگر]براى شما مى رویاند قطعا در این‌ها براى مردمى که اندیشه مى کنند نشانه اى است (۱۱)
وَسَخَّرَ لَکُمُ اللَّیْلَ وَالنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالنُّجُومُ مُسَخَّرَاتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿۱۲﴾
و شب و روز و خورشید و ماه را براى شما رام گردانید و ستارگان به فرمان او مسخر شده اند مسلما در این [امور]براى مردمى که تعقل مى کنند نشانه هاست (۱۲)
وَمَا ذَرَأَ لَکُمْ فِی الْأَرْضِ مُخْتَلِفًا أَلْوَانُهُ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَةً لِقَوْمٍ یَذَّکَّرُونَ﴿۱۳﴾
و [همچنین]آنچه را در زمین به رنگهاى گوناگون براى شما پدید آورد [مسخر شما ساخت]بى تردید در این [امور]براى مردمى که پند مى گیرند نشانه اى است (۱۳)
وَهُوَ الَّذِی سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْکُلُوا مِنْهُ لَحْمًا طَرِیًّا وَتَسْتَخْرِجُوا مِنْهُ حِلْیَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْکَ مَوَاخِرَ فِیهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿۱۴﴾
و اوست کسى که دریا را مسخر گردانید تا از آن گوشت تازه بخورید و پیرایه اى که آن را مى پوشید از آن بیرون آورید و کشتی‌ها را در آن شکافنده [آب]مى بینى و تا از فضل او بجویید و باشد که شما شکر گزارید (۱۴)
وَأَلْقَى فِی الْأَرْضِ رَوَاسِیَ أَنْ تَمِیدَ بِکُمْ وَأَنْهَارًا وَسُبُلًا لَعَلَّکُمْ تَهْتَدُونَ ﴿۱۵﴾
و در زمین کوههایى استوار افکند تا شما را نجنباند و رود‌ها و راهها [قرار داد]تا شما راه خود را پیدا کنید (۱۵)
وَعَلَامَاتٍ وَبِالنَّجْمِ هُمْ یَهْتَدُونَ ﴿۱۶﴾
و نشانه هایى [دیگر نیز قرار داد]و آنان به وسیله ستاره [قطبى]راهیابى مى کنند (۱۶)
أَفَمَنْ یَخْلُقُ کَمَنْ لَا یَخْلُقُ أَفَلَا تَذَکَّرُونَ ﴿۱۷﴾
پس آیا کسى که مى آفریند، چون کسى است که نمى آفریند آیا پند نمى گیرید (۱۷)
وَإِنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللَّهِ لَا تُحْصُوهَا إِنَّ اللَّهَ لَغَفُورٌ رَحِیمٌ ﴿۱۸﴾
و اگر نعمت [هاى]خدا را شماره کنید آن را نمى توانید بشمارید قطعا خدا آمرزنده مهربان است (۱۸)
وَاللَّهُ یَعْلَمُ مَا تُسِرُّونَ وَمَا تُعْلِنُونَ ﴿۱۹﴾
و خدا آنچه را که پنهان مى دارید و آنچه را که آشکار مى سازید مى داند (۱۹)
وَالَّذِینَ یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَا یَخْلُقُونَ شَیْئًا وَهُمْ یُخْلَقُونَ ﴿۲۰﴾
و کسانى را که جز خدا مى خوانند چیزى نمى آفرینند در حالى که خود آفریده مى شوند (۲۰)
أَمْوَاتٌ غَیْرُ أَحْیَاءٍ وَمَا یَشْعُرُونَ أَیَّانَ یُبْعَثُونَ ﴿۲۱﴾
مردگانند نه زندگان و نمى دانند کى برانگیخته خواهند شد (۲۱)
إِلَهُکُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَالَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ قُلُوبُهُمْ مُنْکِرَةٌ وَهُمْ مُسْتَکْبِرُونَ ﴿۲۲﴾
معبود شما معبودى است یگانه پس کسانى که به آخرت ایمان ندارند دلهایشان انکارکننده [حق]است و خودشان متکبرند (۲۲)
لَا جَرَمَ أَنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ مَا یُسِرُّونَ وَمَا یُعْلِنُونَ إِنَّهُ لَا یُحِبُّ الْمُسْتَکْبِرِینَ﴿۲۳﴾
شک نیست که خداوند آنچه را پنهان مى دارند و آنچه را آشکار مى سازند مى داند و او گردنکشان را دوست نمى دارد (۲۳)
وَإِذَا قِیلَ لَهُمْ مَاذَا أَنْزَلَ رَبُّکُمْ قَالُوا أَسَاطِیرُ الْأَوَّلِینَ ﴿۲۴﴾
و، چون به آنان گفته شود پروردگارتان چه چیز نازل کرده است مى گویند افسانه هاى پیشینیان است (۲۴)
لِیَحْمِلُوا أَوْزَارَهُمْ کَامِلَةً یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَمِنْ أَوْزَارِ الَّذِینَ یُضِلُّونَهُمْ بِغَیْرِ عِلْمٍ أَلَا سَاءَ مَا یَزِرُونَ ﴿۲۵﴾
تا روز قیامت بار گناهان خود را تمام بردارند و [نیز]بخشى از بار گناهان کسانى را که ندانسته آنان را گمراه مى کنند آگاه باشید چه بد بارى را مى کشند (۲۵)
قَدْ مَکَرَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَأَتَى اللَّهُ بُنْیَانَهُمْ مِنَ الْقَوَاعِدِ فَخَرَّ عَلَیْهِمُ السَّقْفُ مِنْ فَوْقِهِمْ وَأَتَاهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَیْثُ لَا یَشْعُرُونَ ﴿۲۶﴾
پیش از آنان کسانى بودند که مکر کردند و [لى]خدا از پایه بر بنیانشان زد درنتیجه از بالاى سرشان سقف بر آنان فرو ریخت و از آنجا که حدس نمى زدند عذاب به سراغشان آمد (۲۶)
ثُمَّ یَوْمَ الْقِیَامَةِ یُخْزِیهِمْ وَیَقُولُ أَیْنَ شُرَکَائِیَ الَّذِینَ کُنْتُمْ تُشَاقُّونَ فِیهِمْ قَالَ الَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ إِنَّ الْخِزْیَ الْیَوْمَ وَالسُّوءَ عَلَى الْکَافِرِینَ ﴿۲۷﴾
سپس روز قیامت آنان را رسوا مى کند و مى گوید کجایند آن شریکان من که در باره آنها [با پیامبران]مخالفت میکردید کسانى که به آنان علم داده شده است مى گویند در حقیقت امروز رسوایى و خوارى بر کافران است (۲۷)
الَّذِینَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِکَةُ ظَالِمِی أَنْفُسِهِمْ فَأَلْقَوُا السَّلَمَ مَا کُنَّا نَعْمَلُ مِنْ سُوءٍ بَلَى إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ بِمَا کُنْتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿۲۸﴾
همانان که فرشتگان جانشان را مى گیرند در حالى که بر خود ستمکار بوده اند پس از در تسلیم درمى آیند [و مى گویند]ما هیچ کار بدى نمیکردیم آرى خدا به آنچه میکردید داناست (۲۸)
فَادْخُلُوا أَبْوَابَ جَهَنَّمَ خَالِدِینَ فِیهَا فَلَبِئْسَ مَثْوَى الْمُتَکَبِّرِینَ ﴿۲۹﴾
پس از درهاى دوزخ وارد شوید و در آن همیشه بمانید و حقا که چه بد است جایگاه متکبران (۲۹)
وَقِیلَ لِلَّذِینَ اتَّقَوْا مَاذَا أَنْزَلَ رَبُّکُمْ قَالُوا خَیْرًا لِلَّذِینَ أَحْسَنُوا فِی هَذِهِ الدُّنْیَا حَسَنَةٌ وَلَدَارُ الْآخِرَةِ خَیْرٌ وَلَنِعْمَ دَارُ الْمُتَّقِینَ ﴿۳۰﴾
و به کسانى که تقوا پیشه کردند گفته شود پروردگارتان چه نازل کرد مى گویند خوبى براى کسانى که در این دنیا نیکى کردند [پاداش]نیکویى است و قطعا سراى آخرت بهتر است و چه نیکوست سراى پرهیزگاران (۳۰)
جَنَّاتُ عَدْنٍ یَدْخُلُونَهَا تَجْرِی مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ لَهُمْ فِیهَا مَا یَشَاءُونَ کَذَلِکَ یَجْزِی اللَّهُ الْمُتَّقِینَ ﴿۳۱﴾
بهشتهاى عدن که در آن داخل مى شوند رود‌ها از زیر [درختان]آنها روان است در آنجا هر چه بخواهند براى آنان [فراهم]است خدا این گونه پرهیزگاران را پاداش مى دهد (۳۱)
الَّذِینَ تَتَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِکَةُ طَیِّبِینَ ۙ یَقُولُونَ سَلَامٌ عَلَیْکُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ بِمَا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿٣٢﴾
همان کسانى که فرشتگان جانشان را -در حالى که پاکند- مى‌ستانند [و به آنان]مى‌گویند: «درود بر شما باد، به [پاداش]آنچه انجام مى‌دادید به بهشت درآیید.» (۳۲)
هَلْ یَنظُرُ‌ونَ إِلَّا أَن تَأْتِیَهُمُ الْمَلَائِکَةُ أَوْ یَأْتِیَ أَمْرُ رَ‌بِّکَ ۚ کَذَٰلِکَ فَعَلَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ ۚ وَمَا ظَلَمَهُمُ اللَّـهُ وَلَـٰکِن کَانُوا أَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ ﴿٣٣﴾
آیا [کافران]جز این که فرشتگانِ [جان‌ستان]به سویشان آیند، یا فرمان پروردگارت [دایر بر عذابشان]دررسد، انتظارى مى‌برند؟ کسانى که پیش از آنان بودند [نیز]این گونه رفتار کردند، و خدا به ایشان ستم نکرد، بلکه آنان به خود ستم مى‌کردند. (۳۳)
فَأَصَابَهُمْ سَیِّئَاتُ مَا عَمِلُوا وَحَاقَ بِهِم مَّا کَانُوا بِهِ یَسْتَهْزِئُونَ ﴿٣٤﴾
پس [کیفر]بدیهایى که کردند به آنان رسید، و آنچه مسخره‌اش مى‌کردند آنان را فرا گرفت. (۳۴)
وَقَالَ الَّذِینَ أَشْرَکُوا لَوْ شَاءَ اللَّـهُ مَا عَبَدْنَا مِن دُونِهِ مِن شَیْءٍ نَّحْنُ وَلَا آبَاؤُنَا وَلَا حَرَّ‌مْنَا مِن دُونِهِ مِن شَیْءٍ ۚ کَذَٰلِکَ فَعَلَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ ۚ فَهَلْ عَلَى الرُّ‌سُلِ إِلَّا الْبَلَاغُ الْمُبِینُ ﴿٣٥﴾
و کسانى که شرک ورزیدند گفتند: «اگر خدا مى‌خواست -نه ما و نه پدرانمان- هیچ چیزى را غیر از او نمى‌پرستیدیم و بدون [حکم]او چیزى را حرام نمى‌شمردیم.» پیش از آنان [نیز]چنین رفتار کردند، و [لى]آیا جز ابلاغ آشکار بر پیامبران [وظیفه‌اى]است؟ (۳۵)
وَلَقَدْ بَعَثْنَا فِی کُلِّ أُمَّةٍ رَّ‌سُولًا أَنِ اعْبُدُوا اللَّـهَ وَاجْتَنِبُوا الطَّاغُوتَ ۖ فَمِنْهُم مَّنْ هَدَى اللَّـهُ وَمِنْهُم مَّنْ حَقَّتْ عَلَیْهِ الضَّلَالَةُ ۚ فَسِیرُ‌وا فِی الْأَرْضِ فَانظُرُ‌وا کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الْمُکَذِّبِینَ ﴿٣٦﴾
و در حقیقت، در میان هر امتى فرستاده‌اى برانگیختیم [تا بگوید:]«خدا را بپرستید و از طاغوت [فریبگر]بپرهیزید.» پس، از ایشان کسى است که خدا [او را]هدایت کرده، و از ایشان کسى است که گمراهى بر او سزاوار است. بنابراین در زمین بگردید و ببینید فرجام تکذیب‌کنندگان چگونه بوده است. (۳۶)
إِن تَحْرِ‌صْ عَلَىٰ هُدَاهُمْ فَإِنَّ اللَّـهَ لَا یَهْدِی مَن یُضِلُّ ۖ وَمَا لَهُم مِّن نَّاصِرِ‌ینَ ﴿٣٧﴾
اگر [چه]بر هدایت آنان حرص ورزى، ولى خدا کسى را که فرو گذاشته است هدایت نمى‌کند، و براى ایشان یارى‌کنندگانى نیست. (۳۷)
وَأَقْسَمُوا بِاللَّـهِ جَهْدَ أَیْمَانِهِمْ ۙ لَا یَبْعَثُ اللَّـهُ مَن یَمُوتُ ۚ بَلَىٰ وَعْدًا عَلَیْهِ حَقًّا وَلَـٰکِنَّ أَکْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُونَ ﴿٣٨﴾
و با سخت‌ترین سوگندهایشان بخدا سوگند یاد کردند که خدا کسى را که مى‌میرد بر نخواهد انگیخت. آرى، [انجام]این وعده بر او حق است، لیکن بیشتر مردم نمى‌دانند. (۳۸)
لِیُبَیِّنَ لَهُمُ الَّذِی یَخْتَلِفُونَ فِیهِ وَلِیَعْلَمَ الَّذِینَ کَفَرُوا أَنَّهُمْ کَانُوا کَاذِبِینَ ﴿٣٩﴾
تا [خدا]آنچه را در [مورد]آن اختلاف دارند، براى آنان توضیح دهد، و تا کسانى که کافر شده‌اند، بدانند که آنها خود دروغ مى‌گفته‌اند. (۳۹)
إِنَّمَا قَوْلُنَا لِشَیْءٍ إِذَا أَرَ‌دْنَاهُ أَن نَّقُولَ لَهُ کُن فَیَکُونُ ﴿٤٠﴾
ما وقتى چیزى را اراده کنیم، همین قدر به آن مى‌گوییم: «باش»، بى‌درنگ موجود مى‌شود. (۴۰)
وَالَّذِینَ هَاجَرُ‌وا فِی اللَّـهِ مِن بَعْدِ مَا ظُلِمُوا لَنُبَوِّئَنَّهُمْ فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً ۖ وَلَأَجْرُ الْآخِرَةِ أَکْبَرُ ۚ لَوْ کَانُوا یَعْلَمُونَ ﴿٤١﴾
و کسانى که پس از ستمدیدگى، در راه خدا هجرت کرده‌اند، در این دنیا جاى نیکویى به آنان مى‌دهیم، و اگر بدانند، قطعاً پاداش آخرت بزرگتر خواهد بود. (۴۱)
الَّذِینَ صَبَرُ‌وا وَعَلَىٰ رَ‌بِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ ﴿٤٢﴾
همانان که صبر نمودند و بر پروردگارشان توکل مى‌کنند. (۴۲)
وَمَا أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِکَ إِلَّا رِ‌جَالًا نُّوحِی إِلَیْهِمْ ۚ فَاسْأَلُوا أَهْلَ الذِّکْرِ إِن کُنتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ﴿٤٣﴾
و پیش از تو [هم]جز مردانى که بدیشان وحى مى‌کردیم گسیل نداشتیم. پس اگر نمى‌دانید، از پژوهندگان کتابهاى آسمانى جویا شوید، (۴۳)
بِالْبَیِّنَاتِ وَالزُّبُرِ ۗ وَأَنزَلْنَا إِلَیْکَ الذِّکْرَ لِتُبَیِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَیْهِمْ وَلَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ ﴿٤٤﴾
زیرا آنان را با دلایل آشکار و نوشته‌ها [فرستادیم]، و این قرآن را به سوى تو فرود آوردیم، تا براى مردم آنچه را به سوى ایشان نازل شده است توضیح دهى، و امید که آنان بیندیشند. (۴۴)
أَفَأَمِنَ الَّذِینَ مَکَرُ‌وا السَّیِّئَاتِ أَن یَخْسِفَ اللَّـهُ بِهِمُ الْأَرْضَ أَوْ یَأْتِیَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَیْثُ لَا یَشْعُرُونَ ﴿٤٥﴾
آیا کسانى که تدبیرهاى بد مى‌اندیشند، ایمن شدند از اینکه خدا آنان را در زمین فرو ببرد، یا از جایى که حدس نمى‌زنند عذاب برایشان بیاید؟ (۴۵)
أَوْ یَأْخُذَهُمْ فِی تَقَلُّبِهِمْ فَمَا هُم بِمُعْجِزِینَ ﴿٤٦﴾
یا در حال رفت و آمدشان [گریبان]آنان را بگیرد، و کارى از دستشان برنیاید؟ (۴۶)
أَوْ یَأْخُذَهُمْ عَلَىٰ تَخَوُّفٍ فَإِنَّ رَبَّکُمْ لَرَءُوفٌ رَّ‌حِیمٌ ﴿٤٧﴾
یا آنان را در حالى که وحشت‌زده‌اند فرو گیرد؟ همانا پروردگار شما رئوف و مهربان است. (۴۷)
أَوَلَمْ یَرَوْا إِلَىٰ مَا خَلَقَ اللَّـهُ مِن شَیْءٍ یَتَفَیَّأُ ظِلَالُهُ عَنِ الْیَمِینِ وَالشَّمَائِلِ سُجَّدًا لِّلَّـهِ وَهُمْ دَاخِرُ‌ونَ ﴿٤٨﴾
آیا به چیزهایى که خدا آفریده است، ننگریسته‌اند که [چگونه]سایه‌هایشان از راست و [از جوانب]چپ مى‌گردد، و براى خدا در حال فروتنى سر بر خاک مى‌سایند؟ (۴۸)
وَلِلَّـهِ یَسْجُدُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ مِن دَابَّةٍ وَالْمَلَائِکَةُ وَهُمْ لَا یَسْتَکْبِرُ‌ونَ ﴿٤٩﴾
و آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین از جنبندگان و فرشتگان است، براى خدا سجده مى‌کنند و تکبر نمى‌ورزند. (۴۹)
یَخَافُونَ رَ‌بَّهُم مِّن فَوْقِهِمْ وَیَفْعَلُونَ مَا یُؤْمَرُ‌ونَ ﴿٥٠﴾
از پروردگارشان که حاکم بر آنهاست مى‌ترسند و آنچه را مأمورند انجام مى‌دهند. (۵۰)
وَقَالَ اللَّهُ لَا تَتَّخِذُوا إِلَهَیْنِ اثْنَیْنِ إِنَّمَا هُوَ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَإِیَّایَ فَارْهَبُونِ﴿۵۱﴾
و خدا فرمود دو معبود براى خود مگیرید جز این نیست که او خدایى یگانه است پس تنها از من بترسید (۵۱)
وَلَهُ مَا فِی السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَلَهُ الدِّینُ وَاصِبًا أَفَغَیْرَ اللَّهِ تَتَّقُونَ﴿۵۲﴾
و آنچه در آسمان‌ها و زمین است از آن اوست و آیین پایدار [نیز]از آن اوست پس آیا از غیر خدا پروا دارید (۵۲)
وَمَا بِکُمْ مِنْ نِعْمَةٍ فَمِنَ اللَّهِ ثُمَّ إِذَا مَسَّکُمُ الضُّرُّ فَإِلَیْهِ تَجْأَرُونَ﴿۵۳﴾
و هر نعمتى که دارید از خداست سپس، چون آسیبى به شما رسد به سوى او روى مى آورید [و مى نالید](۵۳)
ثُمَّ إِذَا کَشَفَ الضُّرَّ عَنْکُمْ إِذَا فَرِیقٌ مِنْکُمْ بِرَبِّهِمْ یُشْرِکُونَ ﴿۵۴﴾
و، چون آن آسیب را از شما برطرف کرد آنگاه گروهى از شما به پروردگارشان شرک مى ورزند (۵۴)
لِیَکْفُرُوا بِمَا آتَیْنَاهُمْ فَتَمَتَّعُوا فَسَوْفَ تَعْلَمُونَ ﴿۵۵﴾
[بگذار]تا آنچه را به ایشان عطا کرده ایم ناسپاسى کنند اکنون برخوردار شوید و [لى]زودا که بدانید (۵۵)
وَیَجْعَلُونَ لِمَا لَا یَعْلَمُونَ نَصِیبًا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ تَاللَّهِ لَتُسْأَلُنَّ عَمَّا کُنْتُمْ تَفْتَرُونَ ﴿۵۶﴾
و از آنچه به ایشان روزى دادیم نصیبى براى آن [خدایانى]که نمى دانند [چیست]مى نهند به خدا سوگند که از آنچه به دروغ برمى بافتید حتما سؤال خواهید شد (۵۶)
وَیَجْعَلُونَ لِلَّهِ الْبَنَاتِ سُبْحَانَهُ وَلَهُمْ مَا یَشْتَهُونَ ﴿۵۷﴾
و براى خدا دخترانى مى پندارند منزه است او و براى خودشان آنچه را میل دارند [قرار مى دهند](۵۷)
وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُمْ بِالْأُنْثَى ظَلَّ وَجْهُهُ مُسْوَدًّا وَهُوَ کَظِیمٌ ﴿۵۸﴾
و هر گاه یکى از آنان را به دختر مژده آورند چهره اش سیاه مى گردد در حالى که خشم [و اندوه]خود را فرو مى خورد (۵۸)
یَتَوَارَى مِنَ الْقَوْمِ مِنْ سُوءِ مَا بُشِّرَ بِهِ أَیُمْسِکُهُ عَلَى هُونٍ أَمْ یَدُسُّهُ فِی التُّرَابِ أَلَا سَاءَ مَا یَحْکُمُونَ ﴿۵۹﴾
از بدى آنچه بدو بشارت داده شده از قبیله [خود]روى مى پوشاند آیا او را با خوارى نگاه دارد یا در خاک پنهانش کند وه چه بد داورى مى کنند (۵۹)
لِلَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ مَثَلُ السَّوْءِ وَلِلَّهِ الْمَثَلُ الْأَعْلَى وَهُوَ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ ﴿۶۰﴾
وصف زشت براى کسانى است که به آخرت ایمان ندارند و بهترین وصف از آن خداست و اوست ارجمند حکیم (۶۰)
وَلَوْ یُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاسَ بِظُلْمِهِمْ مَا تَرَکَ عَلَیْهَا مِنْ دَابَّةٍ وَلَکِنْ یُؤَخِّرُهُمْ إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا یَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا یَسْتَقْدِمُونَ ﴿۶۱﴾
و اگر خداوند مردم را به [سزاى]ستمشان مؤاخذه میکرد جنبنده اى بر روى زمین باقى نمى گذاشت لیکن [کیفر]آنان را تا وقتى معین بازپس مى اندازد و، چون اجلشان فرا رسد ساعتى آن را پس و پیش نمى توانند افکنند (۶۱)
وَیَجْعَلُونَ لِلَّهِ مَا یَکْرَهُونَ وَتَصِفُ أَلْسِنَتُهُمُ الْکَذِبَ أَنَّ لَهُمُ الْحُسْنَى لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ النَّارَ وَأَنَّهُمْ مُفْرَطُونَ ﴿۶۲﴾
و چیزى را که خوش نمى دارند براى خدا قرار مى دهند و زبانشان دروغ‌پردازى مى کند که [سرانجام]نیکو از آن ایشان است حقا که آتش براى آنان است و به سوى آن پیش فرستاده خواهند شد (۶۲)
تَاللَّهِ لَقَدْ أَرْسَلْنَا إِلَى أُمَمٍ مِنْ قَبْلِکَ فَزَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَهُوَ وَلِیُّهُمُ الْیَوْمَ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿۶۳﴾
سوگند به خدا که به سوى امتهاى پیش از تو [رسولانى]فرستادیم [اما]شیطان اعمالشان را برایشان آراست و امروز [هم]سرپرستشان هموست و برایشان عذابى دردناک است (۶۳)
وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَیْکَ الْکِتَابَ إِلَّا لِتُبَیِّنَ لَهُمُ الَّذِی اخْتَلَفُوا فِیهِ وَهُدًى وَرَحْمَةً لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿۶۴﴾
و ما [این]کتاب را بر تو نازل نکردیم مگر براى اینکه آنچه را در آن اختلاف کرده اند براى آنان توضیح دهى و [آن]براى مردمى که ایمان مى آورند رهنمود و رحمتى است (۶۴)
وَاللَّهُ أَنْزَلَ مِنَ السَّمَاءِ مَاءً فَأَحْیَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَةً لِقَوْمٍ یَسْمَعُونَ ﴿۶۵﴾
و خدا از آسمان آبى فرود آورد و با آن زمین را پس از پژمردنش زنده گردانید قطعا در این [امر]براى مردمى که شنوایى دارند نشانه اى است (۶۵)
وَإِنَّ لَکُمْ فِی الْأَنْعَامِ لَعِبْرَةً نُسْقِیکُمْ مِمَّا فِی بُطُونِهِ مِنْ بَیْنِ فَرْثٍ وَدَمٍ لَبَنًا خَالِصًا سَائِغًا لِلشَّارِبِینَ ﴿۶۶﴾
و در دام‌ها قطعا براى شما عبرتى است از آنچه در [لابلاى]شکم آنهاست از میان سرگین و خون شیرى ناب به شما مى نوشانیم که براى نوشندگان گواراست (۶۶)
وَمِنْ ثَمَرَاتِ النَّخِیلِ وَالْأَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَکَرًا وَرِزْقًا حَسَنًا إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَةً لِقَوْمٍ یَعْقِلُونَ ﴿۶۷﴾
و از میوه درختان خرما و انگور باده مستى بخش و خوراکى نیکو براى خود مى گیرید قطعا در این [ها]براى مردمى که تعقل مى کنند نشانه اى است (۶۷)
وَأَوْحَى رَبُّکَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِی مِنَ الْجِبَالِ بُیُوتًا وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا یَعْرِشُونَ ﴿۶۸﴾
و پروردگار تو به زنبور عسل وحى [=الهام غریزى]کرد که از پاره اى کوه‌ها و از برخى درختان و از آنچه داربست [و چفته سازى]مى کنند خانه هایى براى خود درست کن (۶۸)
ثُمَّ کُلِی مِنْ کُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُکِی سُبُلَ رَبِّکِ ذُلُلًا یَخْرُجُ مِنْ بُطُونِهَا شَرَابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِیهِ شِفَاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَةً لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ ﴿۶۹﴾
سپس از همه میوه ها بخور و راههاى پروردگارت را فرمانبردارانه بپوى [آنگاه]از درون [شکم]آن شهدى که به رنگهاى گوناگون است بیرون مى آید در آن براى مردم درمانى است راستى در این [زندگى زنبوران]براى مردمى که تفکر مى کنند نشانه [قدرت الهى]است (۶۹)
وَاللَّهُ خَلَقَکُمْ ثُمَّ یَتَوَفَّاکُمْ وَمِنْکُمْ مَنْ یُرَدُّ إِلَى أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِکَیْ لَا یَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَیْئًا إِنَّ اللَّهَ عَلِیمٌ قَدِیرٌ ﴿۷۰﴾
و خدا شما را آفرید سپس [جان]شما را مى گیرد و بعضى از شما تا خوارترین [دوره]سالهاى زندگى [فرتوتى]بازگردانده مى شود به طورى که بعد از [آن همه]دانستن [دیگر]چیزى نمى دانند قطعا خدا داناى تواناست (۷۰)
وَاللَّهُ فَضَّلَ بَعْضَکُمْ عَلَى بَعْضٍ فِی الرِّزْقِ فَمَا الَّذِینَ فُضِّلُوا بِرَادِّی رِزْقِهِمْ عَلَى مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُمْ فَهُمْ فِیهِ سَوَاءٌ أَفَبِنِعْمَةِ اللَّهِ یَجْحَدُونَ﴿۷۱﴾
و خدا بعضى از شما را در روزى بر بعضى دیگر برترى داده است و [لى]کسانى که فزونى یافته اند روزى خود را به بندگان خود نمى دهند تا در آن با هم مساوى باشند آیا باز نعمت خدا را انکار مى کنند (۷۱)
وَاللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْوَاجًا وَجَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَزْوَاجِکُمْ بَنِینَ وَحَفَدَةً وَرَزَقَکُمْ مِنَ الطَّیِّبَاتِ أَفَبِالْبَاطِلِ یُؤْمِنُونَ وَبِنِعْمَتِ اللَّهِ هُمْ یَکْفُرُونَ ﴿۷۲﴾
و خدا براى شما از خودتان همسرانى قرار داد و از همسرانتان براى شما پسران و نوادگانى نهاد و از چیزهاى پاکیزه به شما روزى بخشید آیا [باز هم]به باطل ایمان مى آورند و به نعمت خدا کفر مى ورزند (۷۲)
وَیَعْبُدُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مَا لَا یَمْلِکُ لَهُمْ رِزْقًا مِنَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ شَیْئًا وَلَا یَسْتَطِیعُونَ ﴿۷۳﴾
و به جاى خدا چیزهایى را مى پرستند که در آسمان‌ها و زمین به هیچ وجه اختیار روزى آنان را ندارند و [به کارى]توانایى ندارند (۷۳)
فَلَا تَضْرِبُوا لِلَّهِ الْأَمْثَالَ إِنَّ اللَّهَ یَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ ﴿۷۴﴾
پس براى خدا مثل نزنید که خدا مى داند و شما نمیدانید (۷۴)
ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا عَبْدًا مَمْلُوکًا لَا یَقْدِرُ عَلَى شَیْءٍ وَمَنْ رَزَقْنَاهُ مِنَّا رِزْقًا حَسَنًا فَهُوَ یُنْفِقُ مِنْهُ سِرًّا وَجَهْرًا هَلْ یَسْتَوُونَ الْحَمْدُ لِلَّهِ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿۷۵﴾
خدا مثلى مى زند بنده اى است زرخرید که هیچ کارى از او برنمى آید آیا [او]با کسى که به وى از جانب خود روزى نیکو داده ایم و او از آن در نهان و آشکار انفاق مى کند یکسانست سپاس خداى راست [نه]بلکه بیشترشان نمى دانند (۷۵)
وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا رَجُلَیْنِ أَحَدُهُمَا أَبْکَمُ لَا یَقْدِرُ عَلَى شَیْءٍ وَهُوَ کَلٌّ عَلَى مَوْلَاهُ أَیْنَمَا یُوَجِّهْهُ لَا یَأْتِ بِخَیْرٍ هَلْ یَسْتَوِی هُوَ وَمَنْ یَأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَهُوَ عَلَى صِرَاطٍ مُسْتَقِیمٍ ﴿۷۶﴾
و خدا مثلى [دیگر]مى زند دو مردند که یکى از آنها لال است و هیچ کارى از او برنمى آید و او سربار خداوندگارش مى باشد هر جا که او را مى فرستد خیرى به همراه نمى آورد آیا او با کسى که به عدالت فرمان مى دهد و خود بر راه راست است یکسان است (۷۶)
وَلِلَّهِ غَیْبُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا أَمْرُ السَّاعَةِ إِلَّا کَلَمْحِ الْبَصَرِ أَوْ هُوَ أَقْرَبُ إِنَّ اللَّهَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ﴿۷۷﴾
و نهان آسمان‌ها و زمین از آن خداست و کار قیامت جز مانند یک چشم بر هم زدن یا نزدیکتر [از آن]نیست زیرا خدا بر هر چیزى تواناست (۷۷)
وَاللَّهُ أَخْرَجَکُمْ مِنْ بُطُونِ أُمَّهَاتِکُمْ لَا تَعْلَمُونَ شَیْئًا وَجَعَلَ لَکُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ ﴿۷۸﴾
و خدا شما را از شکم مادرانتان در حالى که چیزى نمى دانستید بیرون آورد و براى شما گوش و چشم‌ها و دلها قرار داد باشد که سپاسگزارى کنید (۷۸)
أَلَمْ یَرَوْا إِلَى الطَّیْرِ مُسَخَّرَاتٍ فِی جَوِّ السَّمَاءِ مَا یُمْسِکُهُنَّ إِلَّا اللَّهُ إِنَّ فِی ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِقَوْمٍ یُؤْمِنُونَ ﴿۷۹﴾
آیا به سوى پرندگانى که در فضاى آسمان رام شده اند ننگریسته اند جز خدا کسى آنها را نگاه نمى دارد راستى در این [قدرت نمایى]براى مردمى که ایمان مى آورند نشانه هایى است (۷۹)
وَاللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ بُیُوتِکُمْ سَکَنًا وَجَعَلَ لَکُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعَامِ بُیُوتًا تَسْتَخِفُّونَهَا یَوْمَ ظَعْنِکُمْ وَیَوْمَ إِقَامَتِکُمْ وَمِنْ أَصْوَافِهَا وَأَوْبَارِهَا وَأَشْعَارِهَا أَثَاثًا وَمَتَاعًا إِلَى حِینٍ ﴿۸۰﴾
و خدا براى شما خانه هایتان را مایه آرامش قرار داد و از پوست دام‌ها براى شما خانه هایى نهاد که آن [ها]را در روز جابجا شدنتان و هنگام ماندنتان سبک مى یابید و از پشم‌ها و کرک‌ها و موهاى آنها وسایل زندگى که تا چندى مورد استفاده است [قرار داد](۸۰)
وَاللَّهُ جَعَلَ لَکُمْ مِمَّا خَلَقَ ظِلَالًا وَجَعَلَ لَکُمْ مِنَ الْجِبَالِ أَکْنَانًا وَجَعَلَ لَکُمْ سَرَابِیلَ تَقِیکُمُ الْحَرَّ وَسَرَابِیلَ تَقِیکُمْ بَأْسَکُمْ کَذَلِکَ یُتِمُّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تُسْلِمُونَ ﴿۸۱﴾
و خدا از آنچه آفریده به سود شما سایه هایى فراهم آورده و از کوه‌ها براى شما پناهگاه هایى قرار داده و براى شما تنپوشهایى مقرر کرده که شما را از گرما [و سرما]حفظ مى کند و تنپوشها [=زره ها]یى که شما را در جنگتان حمایت مى نماید این گونه وى نعمتش را بر شما تمام مى گرداند امید که شما [به فرمانش]گردن نهید (۸۱)
فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَیکَ الْبَلَاغُ الْمُبِینُ ﴿۸۲﴾
پس اگر رویگردان شوند بر تو فقط ابلاغ آشکار است (۸۲)
یعْرِفُونَ نِعْمَتَ اللَّهِ ثُمَّ ینْکِرُونَهَا وَأَکْثَرُهُمُ الْکَافِرُونَ ﴿۸۳﴾
نعمت خدا را مى شناسند، اما باز هم منکر آن مى شوند و بیشترشان کافرند (۸۳)
وَیوْمَ نَبْعَثُ مِنْ کُلِّ أُمَّةٍ شَهِیدًا ثُمَّ لَا یؤْذَنُ لِلَّذِینَ کَفَرُوا وَلَا هُمْ یسْتَعْتَبُونَ ﴿۸۴﴾
و [یاد کن]روزى را که از هر امتى گواهى برمى انگیزیم سپس به کسانى که کافر شده اند رخصت داده نمى شود و آنان مورد بخشش قرار نخواهند گرفت (۸۴)
وَإِذَا رَأَى الَّذِینَ ظَلَمُوا الْعَذَابَ فَلَا یخَفَّفُ عَنْهُمْ وَلَا هُمْ ینْظَرُونَ﴿۸۵﴾
و چون کسانى که ستم کرده اند عذاب را ببینند [شکنجه]آنان کاسته نمى گردد و مهلت نمى یابند (۸۵)
وَإِذَا رَأَى الَّذِینَ أَشْرَکُوا شُرَکَاءَهُمْ قَالُوا رَبَّنَا هَؤُلَاءِ شُرَکَاؤُنَا الَّذِینَ کُنَّا نَدْعُو مِنْ دُونِکَ فَأَلْقَوْا إِلَیهِمُ الْقَوْلَ إِنَّکُمْ لَکَاذِبُونَ ﴿۸۶﴾
و چون کسانى که شرک ورزیدند شریکان خود را ببینند مى گویند پروردگارا این‌ها بودند آن شریکانى که ما به جاى تو مى خواندیم و [لى شریکان]قول آنان را رد مى کنند که شما جدا دروغگویانید (۸۶)
وَأَلْقَوْا إِلَى اللَّهِ یوْمَئِذٍ السَّلَمَ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا کَانُوا یفْتَرُونَ ﴿۸۷﴾
و آن روز در برابر خدا از در تسلیم درآیند و آنچه را که برمى بافتند بر باد مى رود (۸۷)
الَّذِینَ کَفَرُوا وَصَدُّوا عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ زِدْنَاهُمْ عَذَابًا فَوْقَ الْعَذَابِ بِمَا کَانُوا یفْسِدُونَ ﴿۸۸﴾
کسانى که کفر ورزیدند و از راه خدا باز داشتند به [سزاى]آنکه فساد میکردند عذابى بر عذابشان مى افزاییم (۸۸)
وَیوْمَ نَبْعَثُ فِی کُلِّ أُمَّةٍ شَهِیدًا عَلَیهِمْ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَجِئْنَا بِکَ شَهِیدًا عَلَى هَؤُلَاءِ وَنَزَّلْنَا عَلَیکَ الْکِتَابَ تِبْیانًا لِکُلِّ شَیءٍ وَهُدًى وَرَحْمَةً وَبُشْرَى لِلْمُسْلِمِینَ ﴿۸۹﴾
و [به یاد آور] روزى را که در هر امتى گواهى از خودشان برایشان برانگیزیم و تو را [هم]بر این [امت]گواه آوریم و این کتاب را که روشنگر هر چیزى است و براى مسلمانان رهنمود و رحمت و بشارتگرى است بر تو نازل کردیم (۸۹)
إِنَّ اللَّهَ یأْمُرُ بِالْعَدْلِ وَالْإِحْسَانِ وَإِیتَاءِ ذِی الْقُرْبَى وَینْهَى عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنْکَرِ وَالْبَغْی یعِظُکُمْ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ ﴿۹۰﴾
در حقیقت خدا به دادگرى و نیکوکارى و بخشش به خویشاوندان فرمان مى دهد و از کار زشت و ناپسند و ستم باز مى دارد به شما اندرز مى دهد باشد که پند گیرید (۹۰)
وَأَوْفُوا بِعَهْدِ اللَّـهِ إِذَا عَاهَدتُّمْ وَلَا تَنقُضُوا الْأَیْمَانَ بَعْدَ تَوْکِیدِهَا وَقَدْ جَعَلْتُمُ اللَّـهَ عَلَیْکُمْ کَفِیلًا ۚ إِنَّ اللَّـهَ یَعْلَمُ مَا تَفْعَلُونَ ﴿٩١﴾
و چون با خدا پيمان بستيد، به پيمان خود وفا كنيد و سوگندهاى [خود را] پس از استوار كردن آنها مشكنيد، با اينكه خدا را بر خود ضامن [و گواه] قرار داده‌ايد، زيرا خدا آنچه را انجام مى‌دهيد مى‌داند. (۹۱)
وَلَا تَکُونُوا کَالَّتِی نَقَضَتْ غَزْلَهَا مِن بَعْدِ قُوَّةٍ أَنکَاثًا تَتَّخِذُونَ أَیْمَانَکُمْ دَخَلًا بَیْنَکُمْ أَن تَکُونَ أُمَّةٌ هِیَ أَرْ‌بَىٰ مِنْ أُمَّةٍ ۚ إِنَّمَا یَبْلُوکُمُ اللَّـهُ بِهِ ۚ وَلَیُبَیِّنَنَّ لَکُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مَا کُنتُمْ فِیهِ تَخْتَلِفُونَ ﴿٩٢﴾
و مانند آن [زنى] كه رشته خود را پس از محكم بافتن، [يكى يكى] از هم مى‌گسست مباشيد كه سوگندهاى خود را ميان خويش وسيله [فريب و] تقلّب سازيد [به خيال اين] كه گروهى از گروه ديگر [در داشتن امكانات] افزونترند. جز اين نيست كه خدا شما را بدين وسيله مى‌آزمايد و روز قيامت در آنچه اختلاف مى‌كرديد، قطعاً براى شما توضيح خواهد داد. (۹۲)
وَلَوْ شَاءَ اللَّـهُ لَجَعَلَکُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَـٰکِن یُضِلُّ مَن یَشَاءُ وَیَهْدِی مَن یَشَاءُ ۚ وَلَتُسْأَلُنَّ عَمَّا کُنتُمْ تَعْمَلُونَ ﴿٩٣﴾
و اگر خدا مى‌خواست قطعاً شما را امتى واحد قرار مى‌داد، ولى هر كه را بخواهد بيراه و هر كه را بخواهد هدايت مى‌كند و از آنچه انجام مى‌داديد حتماً سؤال خواهيد شد. (۹۳)
وَلَا تَتَّخِذُوا أَیْمَانَکُمْ دَخَلًا بَیْنَکُمْ فَتَزِلَّ قَدَمٌ بَعْدَ ثُبُوتِهَا وَتَذُوقُوا السُّوءَ بِمَا صَدَدتُّمْ عَن سَبِیلِ اللَّـهِ ۖ وَلَکُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ ﴿٩٤﴾
و زنهار، سوگندهاى خود را دستاويز تقلّب ميان خود قرار مدهيد، تا گامى بعد از استواريش بلغزد، و شما به [سزاى] آنكه [مردم را] از راه خدا باز داشته‌ايد دچار شكنجه شويد و براى شما عذابى بزرگ باشد. (۹۴)
وَلَا تَشْتَرُ‌وا بِعَهْدِ اللَّـهِ ثَمَنًا قَلِیلًا ۚ إِنَّمَا عِندَ اللَّـهِ هُوَ خَیْرٌ لَّکُمْ إِن کُنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿٩٥﴾
و پيمان خدا را به بهاى ناچيزى مفروشيد، زيرا آنچه نزد خداست -اگر بدانيد- همان براى شما بهتر است. (۹۵)
مَا عِندَکُمْ یَنفَدُ ۖ وَمَا عِندَ اللَّـهِ بَاقٍ ۗ وَلَنَجْزِیَنَّ الَّذِینَ صَبَرُ‌وا أَجْرَ‌هُم بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿٩٦﴾
آنچه پيش شماست تمام مى‌شود و آنچه پيش خداست پايدار است، و قطعاً كسانى را كه شكيبايى كردند به بهتر از آنچه عمل مى‌كردند، پاداش خواهيم داد. (۹۶)
مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِّن ذَکَرٍ أَوْ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْیِیَنَّهُ حَیَاةً طَیِّبَةً ۖ وَلَنَجْزِیَنَّهُمْ أَجْرَ‌هُم بِأَحْسَنِ مَا کَانُوا یَعْمَلُونَ ﴿٩٧﴾
هر كس -از مرد يا زن- كار شايسته كند و مؤمن باشد، قطعاً او را با زندگى پاكيزه‌اى، حيات [حقيقى] بخشيم، و مسلماً به آنان بهتر از آنچه انجام مى‌دادند پاداش خواهيم داد. (۹۷)
فَإِذَا قَرَ‌أْتَ الْقُرْ‌آنَ فَاسْتَعِذْ بِاللَّـهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّ‌جِیمِ ﴿٩٨﴾
پس چون قرآن مى‌خوانى از شيطان مطرود به خدا پناه بر، (۹۸)
إِنَّهُ لَیْسَ لَهُ سُلْطَانٌ عَلَى الَّذِینَ آمَنُوا وَعَلَىٰ رَ‌بِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ ﴿٩٩﴾
چرا كه او را بر كسانى كه ايمان آورده‌اند، و بر پروردگارشان توكل مى‌كنند، تسلّطى نيست. (۹۹)
إِنَّمَا سُلْطَانُهُ عَلَى الَّذِینَ یَتَوَلَّوْنَهُ وَالَّذِینَ هُم بِهِ مُشْرِ‌کُونَ ﴿١٠٠﴾
تسلّط او فقط بر كسانى است كه وى را به سرپرستى برمى‌گيرند، و بر كسانى كه آنها به او [خدا] شرك مى‌ورزند. (۱۰۰)
وَإِذَا بَدَّلْنَا آیَةً مَّکَانَ آیَةٍ ۙ وَاللَّـهُ أَعْلَمُ بِمَا یُنَزِّلُ قَالُوا إِنَّمَا أَنتَ مُفْتَرٍ ۚ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿١٠١﴾
و چون حكمى را به جاى حكم ديگر بياوريم -و خدا به آنچه به تدريج نازل مى‌كند داناتر است- مى‌گويند: «جز اين نيست كه تو دروغ‌بافى.» [نه،] بلكه بيشتر آنان نمى‌دانند. (۱۰۱)
قُلْ نَزَّلَهُ رُ‌وحُ الْقُدُسِ مِن رَّ‌بِّکَ بِالْحَقِّ لِیُثَبِّتَ الَّذِینَ آمَنُوا وَهُدًى وَبُشْرَ‌ىٰ لِلْمُسْلِمِینَ ﴿١٠٢﴾
بگو: آن را روح القدس از طرف پروردگارت به حق فرود آورده، تا كسانى را كه ايمان آورده‌اند استوار گرداند، و براى مسلمانان هدايت و بشارتى است. (۱۰۲)
وَلَقَدْ نَعْلَمُ أَنَّهُمْ یَقُولُونَ إِنَّمَا یُعَلِّمُهُ بَشَرٌ ۗ لِّسَانُ الَّذِی یُلْحِدُونَ إِلَیْهِ أَعْجَمِیٌّ وَهَـٰذَا لِسَانٌ عَرَ‌بِیٌّ مُّبِینٌ ﴿١٠٣﴾
و نيك مى‌دانيم كه آنان مى‌گويند: «جز اين نيست كه بشرى به او مى‌آموزد.» [نه چنين نيست، زيرا] زبان كسى كه [اين] نسبت را به او مى‌دهند غير عربى است و اين [قرآن] به زبان عربى روشن است. (۱۰۳)
إِنَّ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِآیَاتِ اللَّـهِ لَا یَهْدِیهِمُ اللَّـهُ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿١٠٤﴾
در حقيقت، كسانى كه به آيات خدا ايمان ندارند، خدا آنان را هدايت نمى‌كند و برايشان عذابى دردناك است. (۱۰۴)
إِنَّمَا یَفْتَرِ‌ی الْکَذِبَ الَّذِینَ لَا یُؤْمِنُونَ بِآیَاتِ اللَّـهِ ۖ وَأُولَـٰئِکَ هُمُ الْکَاذِبُونَ ﴿١٠٥﴾
تنها كسانى دروغ‌پردازى مى‌كنند كه به آيات خدا ايمان ندارند و آنان خود دروغگويانند. (۱۰۵)
مَن کَفَرَ بِاللَّـهِ مِن بَعْدِ إِیمَانِهِ إِلَّا مَنْ أُکْرِ‌هَ وَقَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالْإِیمَانِ وَلَـٰکِن مَّن شَرَ‌حَ بِالْکُفْرِ صَدْرً‌ا فَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ مِّنَ اللَّـهِ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِیمٌ ﴿١٠٦﴾
هر كس پس از ايمان آوردن خود، به خدا كفر ورزد [عذابى سخت خواهد داشت] مگر آن كس كه مجبور شده و[لى] قلبش به ايمان اطمينان دارد. ليكن هر كه سينه‌اش به كفر گشاده گردد خشم خدا بر آنان است و برايشان عذابى بزرگ خواهد بود، (۱۰۶)
ذَٰلِکَ بِأَنَّهُمُ اسْتَحَبُّوا الْحَیَاةَ الدُّنْیَا عَلَى الْآخِرَةِ وَأَنَّ اللَّـهَ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ ﴿١٠٧﴾
زيرا آنان زندگى دنيا را بر آخرت برترى دادند و [هم] اينكه خدا گروه كافران را هدايت نمى‌كند. (۱۰۷)
أُولَـٰئِکَ الَّذِینَ طَبَعَ اللَّـهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ وَسَمْعِهِمْ وَأَبْصَارِ‌هِمْ ۖ وَأُولَـٰئِکَ هُمُ الْغَافِلُونَ ﴿١٠٨﴾
آنان كسانى‌اند كه خدا بر دلها و گوش و ديدگانشان مُهر نهاده و آنان خود غافلانند. (۱۰۸)
لَا جَرَمَ أَنَّهُمْ فِی الْآخِرَةِ هُمُ الْخَاسِرُ‌ونَ ﴿١٠٩﴾
شك نيست كه آنها در آخرت همان زيانكارانند. (۱۰۹)
ثُمَّ إِنَّ رَ‌بَّکَ لِلَّذِینَ هَاجَرُ‌وا مِن بَعْدِ مَا فُتِنُوا ثُمَّ جَاهَدُوا وَصَبَرُ‌وا إِنَّ رَ‌بَّکَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّ‌حِیمٌ ﴿١١٠﴾
با اين حال، پروردگار تو نسبت به كسانى كه پس از [آن همه] زجر كشيدن، هجرت كرده و سپس جهاد نمودند و صبر پيشه ساختند، پروردگارت [نسبت به آنان] بعد از آن [همه مصايب] قطعاً آمرزنده و مهربان است. (۱۱۰)
یوْمَ تَأْتِی کُلُّ نَفْسٍ تُجَادِلُ عَن نَّفْسِهَا وَتُوَفَّىٰ کُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ وَهُمْ لَا یُظْلَمُونَ ﴿١١١﴾
ياد كن روزى را كه هر كس مى‌آيد [و] از خود دفاع مى‌كند، و هر كس به آنچه كرده، بى كم و كاست پاداش مى‌يابد و بر آنان ستم نمى‌رود. (۱۱۱)
وَضَرَبَ اللَّـهُ مَثَلًا قَرْ‌یَةً کَانَتْ آمِنَةً مُّطْمَئِنَّةً یَأْتِیهَا رِ‌زْقُهَا رَ‌غَدًا مِّن کُلِّ مَکَانٍ فَکَفَرَ‌تْ بِأَنْعُمِ اللَّـهِ فَأَذَاقَهَا اللَّـهُ لِبَاسَ الْجُوعِ وَالْخَوْفِ بِمَا کَانُوا یَصْنَعُونَ ﴿١١٢﴾
و خدا شهرى را مَثَل زده است كه امن و امان بود [و] روزيش از هر سو فراوان مى‌رسيد، پس [ساكنانش] نعمتهاى خدا را ناسپاسى كردند، و خدا هم به سزاى آنچه انجام مى‌دادند، طعم گرسنگى و هراس را به [مردم] آن چشانيد. (۱۱۲)
وَلَقَدْ جَاءَهُمْ رَ‌سُولٌ مِّنْهُمْ فَکَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمُ الْعَذَابُ وَهُمْ ظَالِمُونَ ﴿١١٣﴾
و به يقين، فرستاده‌اى از خودشان برايشان آمد، اما او را تكذيب كردند، پس در حالى كه ظالم بودند آنان را عذاب فرو گرفت. (۱۱۳)
فَکُلُوا مِمَّا رَ‌زَقَکُمُ اللَّـهُ حَلَالًا طَیِّبًا وَاشْکُرُ‌وا نِعْمَتَ اللَّـهِ إِن کُنتُمْ إِیَّاهُ تَعْبُدُونَ ﴿١١٤﴾
پس، از آنچه خدا شما را روزى كرده است، حلال [و] پاكيزه بخوريد، و نعمت خدا را -اگر تنها او را مى‌پرستيد- شكر گزاريد. (۱۱۴)
إِنَّمَا حَرَّ‌مَ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَةَ وَالدَّمَ وَلَحْمَ الْخِنزِیرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللَّـهِ بِهِ ۖ فَمَنِ اضْطُرَّ غَیْرَ بَاغٍ وَلَا عَادٍ فَإِنَّ اللَّـهَ غَفُورٌ رَّ‌حِیمٌ ﴿١١٥﴾
جز اين نيست كه [خدا] مردار و خون و گوشت خوك و آنچه را كه نام غير خدا بر آن برده شده حرام گردانيده است. [با اين همه،] هر كس كه [به خوردن آنها] ناگزير شود، و سركش و زياده‌خواه نباشد، قطعاً خدا آمرزنده مهربان است. (۱۱۵)
وَلَا تَقُولُوا لِمَا تَصِفُ أَلْسِنَتُکُمُ الْکَذِبَ هَـٰذَا حَلَالٌ وَهَـٰذَا حَرَ‌امٌ لِّتَفْتَرُ‌وا عَلَى اللَّـهِ الْکَذِبَ ۚ إِنَّ الَّذِینَ یَفْتَرُ‌ونَ عَلَى اللَّـهِ الْکَذِبَ لَا یُفْلِحُونَ ﴿١١٦﴾
و براى آنچه زبان شما به دروغ مى‌پردازد، مگوييد: «اين حلال است و آن حرام » تا بر خدا دروغ بنديد، زيرا كسانى كه بر خدا دروغ مى‌بندند رستگار نمى‌شوند. (۱۱۶)
مَتَاعٌ قَلِیلٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِیمٌ ﴿١١٧﴾
ايشان راست اندك بهره‌اى، و[لى] عذابشان پر درد است. (۱۱۷)
وَعَلَى الَّذِینَ هَادُوا حَرَّ‌مْنَا مَا قَصَصْنَا عَلَیْکَ مِن قَبْلُ ۖ وَمَا ظَلَمْنَاهُمْ وَلَـٰکِن کَانُوا أَنفُسَهُمْ یَظْلِمُونَ ﴿١١٨﴾
و بر كسانى كه يهودى شدند، آنچه را قبلا بر تو حكايت كرديم، حرام گردانيديم، و ما بر آنان ستم نكرديم، بلكه آنها به خود ستم مى‌كردند. (۱۱۸)
ثُمَّ إِنَّ رَ‌بَّکَ لِلَّذِینَ عَمِلُوا السُّوءَ بِجَهَالَةٍ ثُمَّ تَابُوا مِن بَعْدِ ذَٰلِکَ وَأَصْلَحُوا إِنَّ رَ‌بَّکَ مِن بَعْدِهَا لَغَفُورٌ رَّ‌حِیمٌ ﴿١١٩﴾
[با اين همه] پروردگار تو نسبت به كسانى كه به نادانى مرتكب گناه شده، سپس توبه كرده و به صلاح آمده‌اند، البته پروردگارت پس از آن آمرزنده مهربان است. (۱۱۹)
إِنَّ إِبْرَ‌اهِیمَ کَانَ أُمَّةً قَانِتًا لِّلَّـهِ حَنِیفًا وَلَمْ یَکُ مِنَ الْمُشْرِ‌کِینَ ﴿١٢٠﴾
به راستى ابراهيم، پيشوايى مطيع خدا [و] حق‌گراى بود و از مشركان نبود. (۱۲۰)
شَاکِرً‌ا لِّأَنْعُمِهِ ۚ اجْتَبَاهُ وَهَدَاهُ إِلَىٰ صِرَاطٍ مُّسْتَقِیمٍ ﴿١٢١﴾
و نعمتهاى او را شكرگزار بود. [خدا] او را برگزيد و به راهى راست هدايتش كرد. (۱۲۱)
وَآتَیْنَاهُ فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً ۖ وَإِنَّهُ فِی الْآخِرَةِ لَمِنَ الصَّالِحِینَ ﴿١٢٢﴾
و در دنيا به او نيكويى و [نعمت] داديم و در آخرت [نيز] از شايستگان خواهد بود. (۱۲۲)
ثُمَّ أَوْحَیْنَا إِلَیْکَ أَنِ اتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْرَ‌اهِیمَ حَنِیفًا ۖ وَمَا کَانَ مِنَ الْمُشْرِ‌کِینَ ﴿١٢٣﴾
سپس به تو وحى كرديم كه: «از آيين ابراهيم حق‌گراى پيروى كن، [چرا كه] او از مشركان نبود.» (۱۲۳)
إِنَّمَا جُعِلَ السَّبْتُ عَلَى الَّذِینَ اخْتَلَفُوا فِیهِ ۚ وَإِنَّ رَ‌بَّکَ لَیَحْکُمُ بَیْنَهُمْ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِیمَا کَانُوا فِیهِ یَخْتَلِفُونَ ﴿١٢٤﴾
بزرگداشت شنبه، بر كسانى كه در باره آن اختلاف كردند مقرّر گرديد، و قطعاً پروردگارت روز رستاخيز ميان آنها در باره چيزى كه در مورد آن اختلاف مى‌كردند، داورى خواهد كرد. (۱۲۴)
ادْعُ إِلَىٰ سَبِیلِ رَ‌بِّکَ بِالْحِکْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ ۖ وَجَادِلْهُم بِالَّتِی هِیَ أَحْسَنُ ۚ إِنَّ رَ‌بَّکَ هُوَ أَعْلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِیلِهِ ۖ وَهُوَ أَعْلَمُ بِالْمُهْتَدِینَ ﴿١٢٥﴾
با حكمت و اندرز نيكو به راه پروردگارت دعوت كن و با آنان به [شيوه‌اى] كه نيكوتر است مجادله نماى. در حقيقت، پروردگار تو به [حال] كسى كه از راه او منحرف شده داناتر، و او به [حال] راه‌يافتگان [نيز ]داناتر است. (۱۲۵)
وَإِنْ عَاقَبْتُمْ فَعَاقِبُوا بِمِثْلِ مَا عُوقِبْتُم بِهِ ۖ وَلَئِن صَبَرْ‌تُمْ لَهُوَ خَیْرٌ لِّلصَّابِرِ‌ینَ ﴿١٢٦﴾
و اگر عقوبت كرديد، همان گونه كه مورد عقوبت قرار گرفته‌ايد [متجاوز را ] به عقوبت رسانيد، و اگر صبر كنيد البته آن براى شكيبايان بهتر است. (۱۲۶)
وَاصْبِرْ وَمَا صَبْرُ‌کَ إِلَّا بِاللَّـهِ ۚ وَلَا تَحْزَنْ عَلَیْهِمْ وَلَا تَکُ فِی ضَیْقٍ مِّمَّا یَمْکُرُ‌ونَ ﴿١٢٧﴾
و صبر كن و صبر تو جز به [توفيق] خدا نيست و بر آنان اندوه مخور و از آنچه نيرنگ مى‌كنند دل تنگ مدار. (۱۲۷)
إِنَّ اللَّـهَ مَعَ الَّذِینَ اتَّقَوا وَّالَّذِینَ هُم مُّحْسِنُونَ ﴿١٢٨﴾
در حقيقت، خدا با كسانى است كه پروا داشته‌اند و [با] كسانى [است] كه آنها نيكوكارند. (۱۲۸)
انتهای پیام/
نظر شما