"مهدی توکلیان" فتوژورنالیست قمی و کارشناس رسانه های صوتی و تصویری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی که دارای تحصیلات حوزوی است و همچنین سوابق اجرایی متعدد در حوزه فرهنگ و هنر از جمله مدیرکلی ارتباطات دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام و معاونت مطبوعاتی و تبلیغاتی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان قم و مدیریت موزه امام علی(ع) تهران را در کارنامه دارد، روز شنبه در یادداشتی که در اختیار ایرنا قرار داد، دیدگاه خود را  در خصوص یکی از سریال های پربیننده تلویزیونی تبیین کرد.  

توکلیان نوشت:

شبکه یک؛ شبکه هر ایرانی؛ شعار عمومی شبکه ملی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران است و تبیین نقش مثلث گونه رسانه ؛ فرهنگ و اجتماع را دارد.

این شب‌های بهارانه کرونایی، سریالی در قالب طنز از قاب شبکه یک سیمای ایران در حال پخش است که از سوی بسیاری از نخبگان و اهل فرهنگ و هنر و رسانه موردنقد قرارگرفته است و بسیاری از مردم نیز از دیدن آن مانند پنج سری قبل راضی نیستند.

 این یادداشت بعنوان نقدی بر سریال پایتخت ۶ است و به هیچ عنوان به معنای تعمیم آن بر همه تولیدات صداوسیما و یا نادیده گرفتن زحمات و خدمات رسانه ملی نیست اما نقد سازنده را نیز لازم و مفید می داند. 

درنگی کوتاه در چند قسمتی از این سریال که در شب های گذشته پخش شد، نشانگر ابعاد زیر است: 

تعریف طنز و هزل و هجو در این سریال خلط شده است و عبارت‌های ناپسند مکرری در متن این زنجیره شنیده می‌شود.

سریالی که با پخش تصاویری چون خال‌کوبی؛ توزیع مواد مخدر، فرهنگ اوباش گرایی و ترویج رفتارهای غیراخلاقی را با تبلیغ برنامه‌های شبکه‌های فارسی‌زبان به نمایش می‌گذارد برای بسیاری قابل‌پیگیری است.

هزینه ساخت چنین سریالی به‌طور حتم چندمیلیاردی است که در نگاه کارشناسان و تولیدکنندگان پوشیده نیست و نتیجه این چند ده میلیارد در بالا بردن فرهنگ و هنر مردم چه تاثیری دارد.

صداوسیما اگر به استقبال طرح‌های جدید و هنرمندان جوان روز برود بحثی نیست اما هزینه کرد چندباره برای شخصیت‌های نسبتا ناراضی همیشگی عرصه بازیگری و کارگردانی چه توجیه و منطقی دارد ؟!

رسانه‌ها بازتاب هویت و فرهنگ مردم هستند و نقش نفوذ آن بر هیچ مخاطبی پوشیده نیست و شیوه‌های زندگی اجتماعی به‌وسیله رسانه‌ها تقویت و تضعیف می‌شوند هرچند گسترش ارتباطات در عصر رسانه‌های نوظهور مانند گذشته نیست اما دلیلی نمی‌شود که در این اوضاع کرونایی مردم و مخاطبان از دیدن سریالی ساختارشکن خودداری کنند.

رسانه‌ها بازتاب هویت و فرهنگ مردم هستند و نفوذی کامل دارند هرچند زندگی معاصر بدون رسانه‌های جدید ارتباطی غیرقابل‌تصور است اما نقش رادیو و تلویزیون هم چنان در جوامعی مانند ایران انگار ناپذیر است و هم چنان رسانه‌های تصویری تاثیر بسزایی دارند و زندگی اجتماعی مردم را تحت تاثیر قرار می‌دهند لذا ضروری است محصولات تلویزیونی سریالی بایستی به نقش رسانه تصویری توجه ویژه داشته باشد.

چگونگی بازتاب رفتارهای غیرمعمول جامعه ایرانی اسلامی در این زنجیره از طریق مراکز پژوهشی صداوسیما و نهادهای تاثیر گذار در رفتار عمومی جامعه باید ارزیابی شوند تا باسیاست‌های ابلاغی فرهنگی توسعه تطبیق داده شود.

بخش فرهنگی برنامه توسعه کشور که باسیاست‌های کلی ابلاغی رهبر معظم انقلاب مشخص‌شده است بایستی موردتوجه صداوسیما باشد و تاکید بر سبک زندگی ایرانی اسلامی؛ اجرای نقشه مهندسی فرهنگی و تبیین ارزش‌های انقلاب اسلامی  ازجمله نکات مهم موردعنایت رهبری آیت که به‌طور حتم بایستی موردنظر برنامه‌سازان و تهیه‌کنندگان و مدیران سازمان صداوسیما قرار بگیرد.

نقش رسانه ملی در فرهنگ‌سازی و تحولات فرهنگی بر هیچ‌کس پوشیده نیست هرچند رسانه‌های نوین و نوظهور در بالا بردن فرهنگ مردم نقش‌آفرینی جدی دارند و ازاین‌رو سازمان عریض و طویل چون صداوسیما ضروری است تا با ساخت زنجیره‌های چون پایتخت به معرفی جاذبه‌های گردشگری و تنوع اقلیمی و جغرافیایی سرزمین ایران اسلامی ؛ فرهنگ و آداب‌ورسوم و ترویج فرهنگ ایرانی اسلامی بر اساس سبک زندگی اسلامی ایرانی بپردازد نه با مطالبی بسیار ساده و ادبیاتی سخیف به اسم طنز، تصورات ذهنی عده‌ای افراد همیشه ناراضی را ترویج و تبلیغ کند.

و این که چنین محصولاتی در عصر ارتباطات و دسترسی همگانی به مجموعه محصولات فرهنگی هر کشوری این زنجیره در ذهن مردم فارسی‌زبان جهان و کشورهای عضو اکو چه بازتابی از فرهنگ و هنر و آداب‌ورسوم ایرانی را معرفی می‌کند؟! 

و نکته پایانی آن‌که اگر چنین محصولی را یکی از وزارتخانه‌های وابسته به دولت مانند وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران در معرض عموم مردم قرار داده بود سیل عظیمی از اعتراض‌های مختلف به سمت مدیران سرازیر بود و متأسفانه با پخش چند نقد کوتاه توسط اداره کل روابط عمومی سازمان صداوسیما قبل از پخش سریال پرونده بسته می شود که امیدواریم اهل فرهنگ و سینما، نقدهای سازنده خود را ارائه دهند تا مسیر اصلاح و بهبود کیفیت تولیدات سینمایی و تلویزیونی ادامه یابد. /