گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محیامعصومی- مدیریت کردن بحرانی همچون پیشگیری از شیوع ویروس کرونا در جامعه به مثابه وضعیت جنگی است که چند روزی می‌شود همه با مطرح کردن عبارات «حضور پزشکان در خط مقدم کنترل» یا «فرمانده عملیات کنترل» آن را یادآوری می‌کنند. در چنین شرایطی همکاری و تصمیم‌گیری‌های یکپارچه بسیار کمک کننده و راهگشاست تا کشور خیلی زودتر از آنچه در نظر است، بر مشکلات پیروز شود.

جدا از آنکه علیرغم تمام هشدار‌های سازمان بهداشت جهانی برای شیوع ویروس کرونا، کشور ما چندان آمادگی حضور این مهمان ناخوانده را نداشت و برای تشکیل کمیته‌های پیشگیری و فرماندهی اندکی دیر به خود آمد، تصمیم داریم قدری به موضوع چگونگی تعطیل شدن دانشگاه‌ها و جنجال برای مجازی شدن آن‌ها بپردازیم.

کرونا آمد و دانشجویان رفتند

ترس از شیوع بیش از حد ویروس کرونا در همان روز‌های نخست حضورش در کشور باعث شد مسئولان بلافاصله دانشگاه‌ها را تعطیل و خوابگاه‌های دانشجویی را تخلیه کنند، اقدامی که در نگاه اول شاید مهم و مثبت به نظر می‌رسید، اما دردسر‌هایی را برای دانشجویان به ارمغان آورد که یکی از آن‌ها تحمیل هزینه گزاف خرید بلیط برای بازگشت به شهر و دیارشان بود. در این تصمیم‌گیری دانشگاه‌ها سردرگم شدند به گونه‌ای که تعدادی در کنار تعطیلی دانشجویان، کادر اداری را هم تعطیل کردند و تعدادی دیگر دستورالعملی برای این کار نداشتند.

 

جامعه دانشگاهی که از پاییز امسال تاکنون تعطیلی به بهانه‌های مختلفی را تجربه کرده بود، تصمیم گرفت برای تعطیل شدن بیش از حد کلاس‌های آموزشی و عقب افتادگی دانشجویان چاره‌ای بیندیشد. از این رو دانشگاه علم و صنعت ایران اولین قدم را برداشت و با اعلام تعطیلی تا پایان تعطیلات نوروز ۹۸ یکباره خیال خود و دانشجویانش را راحت و اعلام کرد که کلیه کلاس‌های دانشجویان را به صورت الکترونیکی برگزار می‌کند.

رقابت دانشگاه‌ها در مجازی شدن

چنین تصمیمی باعث شد دانشگاه‌های دیگر هم به تکاپو بیفتند و در این دور رقابتی بین دانشگاه‌ها شرکت کنند، چون تدبیر خوبی بود که می‌توانست نگرانی‌هایی زیادی را برطرف کند لذا پس از علم و صنعت، دانشگاه تهران و شریف هم دست به کار شدند و اطلاعیه‌های برگزاری کلاس‌های مجازی و اعلام تعطیلی تاپایان اسفندماه ۹۸ را منتشر کردند.

دانشگاه‌های متعددی را پیگیر شدیم تا از زیرساخت‌های آن‌ها برای برگزاری کلاس‌های آنلاین مطلع شویم و ببینیم تصمیم‌شان برای احتمال تعطیلی‌های مداوم چیست. دانشگاه‌هایی بودند که زیرساخت‌هایشان را دارای نقص می‌دانستند و ضمن انکار و تکذیب اخبار منتشر شده از دانشگاه‌هایی که قصد مجازی شدن داشتند، می‌گفتند به موضوعی همچون اضافه شدن تیرماه ۹۹ به نیمسال دوم سال تحصیلی ۹۹-۹۸ فکر می‌کنند.

دانشگاه‌های استانی فرار را به قرار ترجیح دادند

در این حین تعدادی از دانشگاه‌های کشور هم با خیالی آسوده و بدون آنکه اندکی به خود زحمت و دردسر دهند یکباره تعطیلی کل دانشجویان را اعلام کردند بدون آنکه فکری برای جبران عقب‌افتادگی درس‌های دانشجویان داشته باشند، مثل دانشگاه‌های استان خوزستان، کاشان، صنعتی اصفهان، شیراز و آذربایجان شرقی. سردرگمی و خبر‌های پراکنده دانشگاه‌ها از شیوه ادامه فعالیت‌شان برای آینده در هاله‌ای ابهام و تصمیم‌گیری بود که یکباره رییس جمهور دستور بازگشایی تمامی مراکز آموزشی را از هفته جدید داد.

صبح شد و خبری تازه آمد

دانشگاه‌هایی که هنوز در اندر خم کوچه تصمیم‌گیری مجازی شدن یا نشدن بودند و نمی‌دانستند که سرنوشت‌شان برای تعطیلی هفته‌های آینده چه می‌شود، مجددا تشکیل جلسه دادند و پرداختن به بحث بازگشایی و عواقبش را در دستور کار قرار دادند یعنی هنوز موضوعی تمام نشده پرونده‌اش را بستند و موضوعی دیگر را شروع کردند. همه گیج شدند و صدای اعتراض‌ها بلند شد چه آن‌ها که خوابگاهی بودند و با اعمال شاقه خودشان را به خانواده در شهر‌های دور رسانده بودند و چه کسانی که با خیالی آسوده داشتند برنامه سفر‌های نوروزی‌شان را با تعطیلات کامل دانشگاه‌شان هماهنگ می‌کردند.

 

مسئولانی که از تصمیم‌گیری شانه خالی کردند

فکر کردیم دستور رییس جمهور برای بازگشایی دانشگاه‌ها قطعی است، اما در همین حال که دانشگاه‌های مختلف تصمیم‌شان را اعلام می‌کردند، خبر آمد که بررسی تعطیلی یا عدم تعطیلی هفته‌های آتی به ستاد پیشگیری از کرونا واگذار شده است و در جلسه‌ای پس از تصمیم‌گیری نهایی اعضای این کمیته و هماهنگی با وزرای مربوطه، نتیجه اعلام می‌شود. پاسکاری تصمیم‌گیری درباره وضعیت دانشجویان بلاتکلیف تا آنجا ادامه داشت که هنوز جلسه به پایان نرسیده خبرگزاری‌های مختلف اعلام کردند طبق اعلام وزارت علوم تصمیم‌گیری درباره تعطیلی یا عدم تعطیلی هفته‌های آتی بر عهده خود دانشگاه‌هاست و هر کدام می‌توانند مطابق با شرایط وضعیت هفته‌های آینده‌شان را تعیین کنند.

اخبار ناقص کار دست وزارت علوم داد

یک موضوع ساده آنقدر پیچید و دست به دست شد که عدم هماهنگی مسئولان را در این موضوع بر همگان ثابت کرد و از همه بدتر انتشار صحبت‌های معاون آموزشی وزارت علوم بود که گویا صحبت‌های جلسه ستاد پیشگیری از کرونا را نصفه ونیمه شنیده بود، چون در حین پخش زنده صحبت‌های سعید نمکی، وزیر بهداشت در شبکه خبر برای اعلام خبر نهایی در مصاحبه‌‌ای از دادن اختیار به دانشگاه‌ها در این خصوص خبر داد. البته ناگفته نماند که تعارف‌های وزارت علوم و دانشگاه‌ها معمولا طبیعی است و درحالی که دانشگاه‌ها اعلام می‌کنند تصمیم قطعی با نظر وزارت علوم است، وزارت علوم از دادن اختیار به دانشگاه‌ها دم می‌زند.

 

 

ناآگاهی وزارت علوم و اطلاع‌رسانی اشتباه آن‌ها تمام حواس‌ها را درحالی به خود پرت کرد که وزیر بهداشت بعنوان فرمانده ستاد پیشگیری از شیوع ویروس کرونا در کشور خبر از تعطیلی تمام کلاس‌های آموزشی حضوری دانشجویان و بازگشایی دانشگاه‌ها تنها برای اساتید و کارکنان اداری داد. مطابق خبر وزیر بهداشت کادر اداری و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها مطابق گذشته به فعالیت خود در دانشگاه ادامه می‌دهند و دانشجویان در کلاس‌های آنلاین و غیرحضوری باید شرکت کنند تا درس‌هایشان عقب نیفتد.

کلاس‌هایی که با تعطیلی فرقی ندارند

هرچند که دانشگاه‌ها به ویژه دانشگاه‌های استانی که اعلام تعطیلی کامل بدون برگزاری حتی کلاس‌های مجازی کرده بودند، همان تصمیم‌های ابتدایی خود را اطلاع‌رسانی و غیرمستقیم نسبت به پاسکاری تصمیم‌گیری مسئولان بی‌اعتنایی کردند، اما جالبترین خبری که بعد از تمام این ماجرا‌ها در فضای مجازی پیچید اطلاعیه‌ای از دانشگاه تهران بود.

دانشگاه تهران که در این مدت تنها دو اطلاعیه را درخصوص برگزاری کلاس‌های الکترونیکی منتشر کرده بود در یکی از کانال‌های اطلاع‌رسانی تلگرامی خود نوشت که طبق تصمیم‌گیری‌های انجام گرفته هرگونه غیبت در کلاس‌های آنلاین موجه است و دانشجویان می‌توانند فایل تدریس استاد خود را در زمان‌های دیگر دانلود و مشاهده کند.

این خبر دست کمی از تعطیلی کامل دانشگاه همچون دانشگاه‌های استانی کشور ندارد، چرا که قشر دانشجو به خوبی می‌داند که این موضوع الزام را از دوش آن‌ها برمی‌دارد و معمولا تعدادی از آن‌ها کلاس‌ها را در اوقات فراغت یا حتی بعد از تعطیلات نوروز دانلود و مشاهده می‌کنند دقیقا همانند روز‌های اخر ترم که به گرفتن جزوه از این همکلاسی و آن همکلاسی بسنده می‌شود.

به نظر این ناهماهنگی در تصمیم‌گیری دانشگاه‌ها و یکپارچه نکردن فعالیت آن‌ها در شرایط بحرانی کشور باید به نحوی دیگر مدیریت می‌شد تا در این برنامه‌ریزی‌ها کادر اداری و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها سرگرم کار‌های غیرضرور نشوند و آن‌ها هم مانند سایر خانواده‌های این کشور به دور از رفت‌وآمد‌های اضافی در معرض خطر ابتلا به ویروس کرونا قرار نگیرند. شاید باید وزارت علوم فکری برای مدیریت خود کند و پیش از هرگونه اقدامی، اول، بحران مدیریتیش را مدیریت کند. دانشجویان تا چه زمانی باید شنونده ساز‌های مختلف و بی اعتماد به صحبت‌های مسئولان وزارت علوم باشند؟