در این مراسم که به‌همت خانه کتاب و با حضور مدیرعامل این موسسه، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس، مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس و جمعی از دوستداران فرهنگ و ادبیات در تالار حافظ شیراز برگزار شد، از یک عمر خدمات فرهنگی استادان سیدمحمدمهدی جعفری پژوهشگر برجسته حوزه نهج‌البلاغه، اکبر نحوی پژوهشگر برتر حوزه زبان‌شناسی و محمدرضا آل‌ابراهیم پژوهشگر برتر حوزه فرهنگ عامه تجلیل به عمل آمد.
در این مراسم عنایت رحیمی استاندار فارس با بیان اینکه تکریم بزرگان علم و ادب، بسیار مهم و ضروری است، گفت: باید در طول حیات بزرگان فرهنگ، این الگوهای فرهنگی را بزرگ بداریم و قدردان‌شان باشیم.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس هم در سخنانی با بیان اینکه فرهنگ در بستر تاریخ و زبان زاییده شده و با درهم‌تنیدگی با اندیشه، هویت فرهنگی سرزمین ایران را به وجود آورده است، گفت: گستردگی و پهناوری ایران‌زمین در هر منطقه قومیت‌هایی مختلف را پدید آورده است که با هویت مشترک زبان فارسی، ادبیات فارسی و هویت ایرانی و همچنین گسترش روح خدامحوری و کشش ایرانیان به معنویت، دیانت و اندیشه خدامحوری و اندیشه ایرانی؛ ستون‌های سترگ فرهنگ ایرانی اسلامی را پدید آورده است.
صابر سهرابی در ادامه با تجلیل از ۳ پژوهشگر برجسته اهل استان فارس که ششمین برنامه «عصر کتاب استانی» به آنهاست اختصاص داشت، یادآور شد: استاد محمدرضا آل‌ابراهیم عمرش را در راه اعتلای فرهنگ «صابوناتی» (استهبانی) گذاشت؛ فرهنگی که هم‌پای فرهنگ ایرانی است، استاد اکبر نحوی از عمر خود مشعلی روشن فراروی زبان و ادبیات فارسی نگاه داشت و استاد محمدمهدی جعفری نیز عمر خویش را بر آن نهاد تا روح اسلام و ایران زنده رخ بنماید.
خالصی: جعفری حکیمی است که علم و عمل را توأمان دارد
در ادامه محمدرضا خالصی استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شیراز با تجلیل از این سه اندیشمند که به‌گفته او «قدرت و توانایی اندیشه را اثبات کرده‌اند»، ابتدا در ستایش محمدمهدی جعفری گفت: عمری در خدمت مولا علی ابن ابیطالب (ع) به سر بردن، از جعفری حکیمی ساخته است که علم و عمل را توأمان دارد.
خالصی در ادامه با بیان اینکه جعفری با کلام و زیست و رفتار مولا علی (ع) بسیار آشناست، افزود: او بسیار شجاع، مهربان و متواضع است، تبختر علمی ندارد و به واقع بحری عظیم است.
این استاد زبان و ادبیات فارسی در ادامه با اشاره به اینکه یکی از خوش‌اقبالی‌های محمدمهدی جعفری آشنایی با مرحومان آیت‌الله طالقانی و مهندس بازرگان بوده است، یادآور شد: از دل همین آشنایی بود که جعفری به پیشنهاد آیت‌الله طالقانی به سراغ ترجمه کتاب علی ابن ابیطالب (ع) نوشته عبدالفتاح عبدالمقصود رفت.
خالصی افزود: متن عربی این کتاب شامل ۹ جلد و ترجمه فارسی آن ۸ جلد است که جلد نخست آن را آیت‌الله طالقانی ترجمه کرد و ۷ جلد بعدی را محمدمهدی جعفری.
وی در پایان با تاکید بر اهمیت و جایگاه ارزشمند کتاب علی ابن ابیطالب گفت: انتشار این کتاب در تمام محافل علمی جهان اسلام طوفان به پا کرد.
شیراز مفهومی تاریخی است
در ادامه این مراسم کوروش کمالی سروستانی، رئیس مرکز اسناد و کتابخانه ملی فارس با تاکید بر مدارای شیراز که مأمن حضور توأم با آرامش بزرگان فرهنگ و اندیشه بوده است، گفت: شیراز و هرآنچه در جغرافیای فرامرزش رقم می‌خورد، مفهومی تاریخی است که در کسوت ادب و تاریخ و فلسفه و هنر و دانش، نمود یافته، بالیده و ثمر داده است.
به گفته کمالی، این مفهوم تاریخی جهانی را از خاور داستان تا باختر شعر، با همه ایماژها و تخیلات رویاگون، برایمان نقش زده؛ که مفهومش «زیستی معنایی» شده و مصداقش، نام‌آورانی سترگ که تاریخ سربلندی این سرزمین را رقم زده‌اند.
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس در ادامه گفت: آنان که با ذهنی وقاد و خلاق، جهانی را برایمان پدیدار ساخته‌اند، مملو از شادمانی‌های حضور و شکوه زیستی معرفت‌شناسانه هستند؛ آنچنان که در غربت‌کده جهان، روحمان را متوجه زیستی هوشمند، آگاه و با نشاط ساخته‌اند؛ آن‌سان که با همین اندیشه‌های مقابله‌گرانه، خسران و زوال مدام این جهانی را، طرحی نو درمی‌اندازیم.
کمالی سروستانی سپس با بیا اینکه حکایت امروز ما، حکایت رادمردانی است که مانیفست وجودی‌شان را با تار و پود علم و دانش و ادب، تنیده‌اند، عنوان کرد: این رادمردان همانانی هستند که بر آن شده‌اند تا فرصت عمر را در جهانی پرآشوب و سرشار از تعدّی، به قدر همت خویش، روایتگر علم و دانش و ادب باشند؛ و بر این قاعده، از انسانیت، اخلاق، ظرافت زیستن و شرافت دانستن، دفاع کنند؛ و بدین‌سان، با خلق جهان بخردانه خویش ما را به درک زیبایی و معرفت‌شناسی، راهی بنمایند.
مدیر دانشنامه فارس در ادامه یادآور شد: استاد سیدمحمدمهدی جعفری با سوابق درخشان دینی، علمی، سیاسی و خلق آثاری ماندگار در عرصه قرآن و نهج‌البلاغه؛ که پیش از دانشش، نوع‌دوستی، انسان‌مداری و صداقتش، کلاه تکریم و تعظیم ما در پیشگاهش، از سر برمی‌دارد؛ و استاد محمد رضا آل‌ابراهیم پژوهشگر و نویسنده فرهنگ مردم، ادبیات و دلداده تاریخ استهبان که دانش و عشقش را در قالب بیش از ۵۰ کتاب ماندگار کرده است.
کمالی سروستانی سپس با ذکر «نحو اکبر استاد اکبر نحوی؛ مردی از قبیله تامل بر پدیده‌ها، صبور، مهربان، آزاده و زلال»، به اجماع دوستدارانش که به شمار، بسیارند و به باور، ستبر، نحوی را «مرد مدارا، عقل و گاه‌گاهی شور و نشاط» عنوان کرد: در سکوت او، معنا شکل می‌گیرد؛ از دریچه قاب عینکش، خیره که می‌نگرد؛ کشفی دوباره و جرقه‌ای هنوز، بر ناشناخته‌های تاریخِ علمِ ادب می‌زند.
اکبر نحوی دستی در حماسه و اسطوره و رویی در تاریخ دارد
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس با بیان اینکه سخن از کتاب و دفتر و قلم که باشد، از پای نمی‌افتد، گفت: او در خلوتگاهی نمور از بوی کتاب و نسخه و طومار، به آغوش کلمات پناه می‌جوید و حاصل تجربه‌هایش را که برخاسته از درکِشعوری تاریخی و ادبی است، در سطرسطر نگاشته‌هایش، بر جای می‌گذارد تا چراغی باشد، فراسوی ره‌جویان این وادی.
به کمالی با تاکید بر اینکه اکبر نحوی برای هر پرسشِعلمی و منطقی، در حوزه تحقیق و پژوهشش، پاسخی قانع‌کننده دارد؛ می‌گوید: خرده‌ریزه‌های اندیشه‌های رها شده‌اش را که کنار هم می‌چینی، قابی از داشته‌هایی را می‌یابی که دستی در حماسه و اسطوره دارد و رویی در تاریخ دارد.
کمالی سروستانی سپس با اشاره به سال‌ها آشنایی اهالی فرهنگ با نحوی، گفت: پیوسته او را آزاده، رها و وارسته یافته‌ایم با تواضعی که پهلو به معنا می‌زند؛ خشک مغزی را تاب نمی‌آورد؛ روایتگر تاریخ و ادب است؛ و در هر روایتش، گویی حقیقتی زاده می‌شود.
به باور کوروش کمالی، وجه اندیشگانی نحوی، بر همه وجوهش غالب است؛ عمق مدارا و احترام را با او می‌توان دریافت.
مدیر دانشنامه فارس، نحوی را «فهیم مردی» می‌خواند که به گزافه سخن نمی‌گوید و رفتاری تاریخ‌نگر دارد؛ «مردی که با گزاره‌های علمی و روایات مستند ادبی و تاریخی شناخته شده است.»
کوروش کمالی سروستانی در ادامه یادآور شد: نحوی نخبه‌مردی است که از گاهی که به شیراز پای نهاد؛ به رسم تمامی اندیشه‌ورزان؛ از خواجوی کرمانی تا روزبهان بقلی فسوی؛ تا سیبویه بیضاوی، رسول پرویزی و بسیاری دیگر، شیراز را خوش مأمنی یافت و مهربان میزبانی رحل اقامتش، به ترک این آب و خاک دل نداده است؛ «شگفتا! شیراز را چه نخبه‌پرور است!»
کوروش کمالی سروستانی سپس یادآور شد: ماجرا از سال ۱۳۶۶ آغاز شد؛ آنگاه که به «لغت‌های ضبط ناشده در فرهنگ‌های فارسی» انجامید و بعد از آن با «تصحيح برزونامه» در سال ۱۳۷۹ و چاپ آن در سال ۱۳۸۷ ادامه یافت. در زمینه «آشنایی با فرهنگ و ادبيات ايران»، «تحقيق در حماسه‌های ملی و متون حماسی»، «آشنایی با تاريخ ادبيات ايران» و «نسخه‌شناسی و روش تصحيح و تحقيق متون» اکبر نحوی را باید از انگشت‌شمارانِ متخصصِملی برشمرد که آثار مانایی از خود به یادگار نهاده است. «تمامی آنچه که یا بر صفحه سپید کاغذ نقش بسته، و یا چونان بذری، در ذهن و زبان درس آموختگانش، بالید. است.»
مدیر مرکز اسناد و کتابخانه ملی مرکز فارس در ادامه گفت: به روایات آثارش، نحوی از «شيرازنامه» تا «همايون‌‌نامه» از «آيين دبيري» تا «مجموعه رساله‌های فارسی و عربی از دانشوران ايرانی» و از «ديهيم هفتاد» تا «رودکی» و... و چاپ بیش از ۵۰ مقاله علمی و پژوهشی در نشریات معتبر ملی و دایره‌المعارف‌ها و دانشنامه‌های تخصصی، او را پژوهشگری ارجمند و از جمله مفاخر این سرزمین باید شمرد.
کمالی گفت: با استعانت به چند دهه کنکاش، تفتیش و جستجوهای علمی نحوی در متون خرد و کلان، نسخه‌های خطی و مطبوعات و نشریات؛ امروز او را باید مفاخرانه «کنکاشگر متون» نام نهیم.
به حضور نخبگانی چون این سه استاد می‌بالیم
کوروش کمالی سروستانی در پایان با بیان اینکه شیراز امروز، مفتخر است که با تکیه بر میراث کهن خویش، چونان فرزندی خلف؛ برگ برگ زرین فرهنگ و تمدن این سرزمین را پاس داشته، بر غنای آن افزوده است، یادآور شد: ما مردمان این مرز و بوم، به حضور نخبگانی چون استاد سیدمحمدمهدی جعفری، استاد محمدرضا آل‌ابراهیم و استاد اکبر نحوی، می‌بالیم و فاخرانه، جایگاه ارجمندشان را پاس می‌نهیم.
در پایان این مراسم محمد عسلی هم در سخنانی کوتاه با ستایش از خدمات فرهنگی محمدرضا آل‌ابراهیم گفت: این پژوهشگر در اعتلای فرهنگ مردم استهبان و حفظ فرهنگ عامه مردم این شهر، شاخص بوده است.
مدیرمسئول روزنامه عصر مردم افزود: آل‌ابراهیم فروتن و مردمی است و افزون بر پژوهشگری، معلمی نیز کرده است.
نظر شما