ستاره صبح-ثبتنام داوطلبان انتخابات مجلس یازدهم روز گذشته به پایان رسید و بیش از سیزده هزار نفر برای نمایندگی در مجلس شورای اسلامی نامنویسی کردند. این تعداد داوطلب برای حضور در مجلس معنادار است. چندی پیش عباسعلی کدخدایی، سخنگوی شورای نگهبان در یک همایش گفته بود: «برخی ثبتنام در انتخابات را با جشنواره ثبتنام اشتباه گرفتهاند. ما جشنواره ثبتنام نداریم.» بر اساس قانون اساسی، حدود اختیارات شورای نگهبان «نظارت» بر انتخابات است و بنابراین نمیتوان از قانون اساسی بهصورت موضوعی خروج کنیم. اما نگاه شورای نگهبان به موضوع انتخابات که میتوان بر مبنای سخنان اخیر کدخدایی استنباط کرد، نگاه «بالادستی» است که این شورا را از «ناظر» به «قاضی» تبدیل میکند. مطابق اصل 37 قانون اساسی در مورد نگاه به شهروندان، اصل بر برائت است و همه افراد که دارای شرایط لازم ازلحاظ مدرک تحصیلی، سن و... باشند، میتوانند در انتخابات ثبتنام کنند. البته علاوه بر آن، بخشهایی اعتقادی که در مواد 28 تا 30 قانون انتخابات آمده، جزء شرایط لازم برای ثبتنام در انتخابات است. باید در نظر گرفت که وقتی یک نفر داوطلب ثبتنام در انتخابات میشود، به این معناست که آن فرد قانون اساسی را قبول داشته و التزام به اسلام و اصل ولایتفقیه هم دارد. وقتی آن فرد خودش میگوید و امضا میکند که به این اصول پایبند است، دیگر نباید به او شک کرد و او را به عدم التزام به اسلام متهم کرد. اینکه ترازوی دین را با معیارهای خودمان به حرکت درآوریم و برای سنجش عیار دیگران استفاده کنیم، با اصل 37 و 99 قانون اساسی در تضاد است. اگر اصل بر برائت افراد گذاشته شود، همه کسانی که شرایط لازم را داشته باشند میتوانند در انتخابات ثبتنام کنند؛ مگر آنکه خلاف این امر اثبات شود. در چنین شرایطی نیز فقط یک «محکمه صالح» میتواند خلاف را اثبات کند و فرد را از حقوق اجتماعی محروم کند؛ باید دانست که مطابق اصل 99، وظیفه شورای نگهبان نظارت است، نه قضاوت. اینکه به استقبال معنادار مردم برای ثبتنام در انتخابات لقب «جشنواره» داده و اصل برائت زیر سؤال برده شود، جالب نیست. گویا عدهای فراموش کردهاند که رهبر انقلاب در آستانه انتخابات مجلس دهم گفتند: «حتی کسانی که نظام را قبول ندارند، برای حفظ و اعتبار کشور در انتخابات شرکت کنند.» بنابراین چرا نباید از نامنویسی همه گروهها و اقشار مردم در انتخاباتی که متعلق به خود مردم است، خوشحال باشیم؟ تا هنگامیکه مُرّ قانون رعایت نشود، جامعه دچار دستهبندی «خودی» و «غیرخودی» میشود. برخلاف نظر سخنگوی شورای نگهبان، همه مردم همانطور که برای حضور در پای صندوقهای رأی و «انتخاب کردن» دعوت میشوند، حقدارند برای «انتخاب شدن» هم ثبتنام کنند./
∎
نظر شما