به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در دهه های اخیر به دلیل تحولاتی مانند صنعتی شدن و گسترش شهرنشینی و.... تغییرات بسیاری در حوزه فرهنگی-اجتماعی زندگی انسان رخ داده است. ساختار خانواده و الگوی ازدواج تحت تاثیر این تغییرات قرار گرفته و دچار تحولات زیادی شده اند. جوامع امروزی دگرگونی زیادی را در سن ازدواج شاهد بودند. در کشور ما نیز تاخیر در ازدواج و تشدید تجرد در سالیان اخیر روندی فزاینده داشته است و نکته دیگر  آمار زنان مجرد است ولی آیا تجرد زنان خود خواسته است یا ناخواسته ؟

تجردگرایی به عنوان موجی جهانی سال هاست که به ایران  هم رسیده  است و بر اساس آماری که توسط مرکز آمار منتشر شده است  تجرد قطعی تا قبل از سال ۱۳۷۵ دارای نوسان بوده ولی بعد از این سال روند افزایشی پیدا کرده است، تجرد قطعی در سال ۱۳۷۵ برای مردان حدود ۱.۱ درصد و برای زنان ۱.۲ درصد بوده است. روند افزایشی تجرد قطعی در زنان خیلی بیشتر از مردان بوده به طوری که طی سالهای ۱۳۷۵ تا ۱۳۹۵ این شاخص برای مردان حدود دو برابر شده اما برای زنان بیش از سه برابر بوده است.

 فرشته ولی مراد جامعه شناس و فعال حقوق زنان در خصوص اینکه تجرد زنان خود خواسته است یا ناخواسته و علل های آن، چنین به رکنا گفت که در ادامه می خوانید:

فرشته ولی مراد گفت: تجرد دختران هم ناخواسته و هم خود خواسته است. در این چهاردهه بعد از انقلاب افراد آزادی بیان دارند و می‌توانند مطالبات خود را مطرح کنند. بنابراین صداهای مختلفی که در جامعه شنیده می‌شوند برروی توقعات تاثیر می‌گذارد. با انقلاب، زنان حق رای دادن پیدا کردند و وارد فاز عملیاتی شدند. وقتی یک زن می‌تواند رییس جمهور، نماینده مجلس و رهبر انتخاب کند دیگر نمی‌توانیم به بافت خانواده دست نزنیم  و حق انتخاب خود به خود در وجود افراد ریشه می‌دواند.

از دوره پنجم ؛ حضور زنان در مجلس به نیت بهره برداری سیاسی بود

ولی مراد اضافه کرد: متناسب با نظام انقلاب اسلامی، مطالباتی که از سوی زنان و رهبری اعلام می‌شد، باید کارهایی تا امروز انجام می‌شد اما دستگاه ها در این کار کوتاهی یا اصلا کاری نکردند. با وجود آنکه در مجلس اول، دوم، سوم، چهارم تنها چهار زن در مجلس حضور داشتند باز یک کارهایی انجام شد اما از مجلس پنجم به بعد نیت بهره برداری سیاسی صورت گرفت.

ارتباط محاسبه نامناسب سهم مالی زن در خانه با افزایش مهریه

این فعال حقوق زنان با بیان اینکه 30 است مطالبات زنان در دولت ها مطرح می‌شود اما فقط بهره برداری سیاسی صورت می‌گیرد اظهار کرد: مراکز رسمی در حوزه زنان و خانواده متناسب با شرایط و مطالبات جامعه کاری نمی‌کنند. همین مسئله آسیب های خود را به دنبال خواهد داشت. وقتی سهم مالی زن در خانه به اندازه آورد آن محاسبه نمی‌شود، طبیعی است که مهریه ها افزایش پیدا می‌کند و پسرهای جوان نیز ازدواج گریز می‌شوند.

آسیب های گذشته و دور شدن دختران از تمایل به ازدواج

او افزود: کارهایی که مسئولان باید انجام می‌دادند اما از آن کوتاهی کرده اند تاثیراتش را بر جامعه می‌گذارد. یعنی دختران اگر ازدواج را تقبل نمی‌کنند به دلیل آسیب هایی است که از گذشته به آنها منتقل شده است.

این جامعه شناس در پاسخ به این سوال که زنان امروز با زنان 40 سال قبل از نظر تحصیلات، کار، درآمد فرق کرده اند و به دنبال برابری هستند اذعان کرد: برابری را اهانت به زن می‌دانم. وقتی می‌گوییم برابر یعنی مرد شاخص ما است و او اصالت دارد و زن سعی می‌کند که با او برابر باشد. ما در واژه اسلامی هویت یگانه و نقش واحده داریم.

وی ادامه داد: روند توانمندی زنان در 40 سال گذشته مثبت بوده است و از نظر توانمندی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی امنیت آنها به لحاظ کرامت انسانی و زن بودن تقویت شده است. البته توانمندی های که زنان در این مدت به دست آورده اند تبدیل به یک چالش شده است چرا که جامعه و سیستم آموزشی متناسب با توانمندی های زن حرکت نکرده است.

ولی مراد با بیان اینکه در ازدواج ها بیشترین طلاق در 5 سال نخست زندگی است اظهار کرد: در خانواده ها تنش زیاد است و خانواده های دختران،مهریه را بالا برده اند تا  به عنوان اهرم کنترل مرد از آن استفاده کنند. گناه اصلی گردن مسئولانی است که به نام زنان  به سهم زنان پست ها را گرفته اند اما متناسب با شان دستگاه، کار اصولی نکرده اند.

معاونت زنان نهاد ریاست جمهوری برای زنان هیچ کار موثری نکرده است

وی ادامه داد: معاونت زنان زیر مجموعه نهاد ریاست جمهوری نباید وارد اجرا شود بلکه باید لایحه درست برآمده از این جامعه را  بنویسد. ما 30 سال است  که زیر مجموعه نهاد ریاست جمهوری امور زنان داریم اما تا کنون نتوانسته اند عملکرد اثربخشی برای قشر زنان داشته باشند و از حقوق آنان دفاع کنند و نتجه لوایح حمایتی بلاتکلیف است . جامعه زنان درگیر نبرد سیاسی احزابی است که یک جریان ، خود را با غرب تنظیم می‌کند و یک جریان سیاسی دیگر  نیز اصلا مشکلات زنان برایش مطرح نیست.

این فعال حقوق زنان در پایان تشریح کرد: مهمترین موضوع برای ما عدم برنامه عملیاتی برای زنان است که بر اساس مشکلات جامعه که یکی از آنها ازدواج دختران است. در معاونت زنان و خانواده برنامه عملیاتی نداریم بنابراین تجرد خوخواسته یا به آنها تحمیل می‌شود.

خبرنگار: علی چاهه