محمدجواد حق‎شناس
عضو شورای شهر تهران
با اتفاقاتی که در چند روز گذشته و در پی بالا رفتن قیمت بنزین در تعدادی از شهرهای کشور رخ داده، لازم است که به چند نکته توجه کرد:
اول؛ بخشی از اتفاق رخ داده، ممکن است به روند نادرست تصمیم‌سازی در طول سال های گذشته برگردد. قطعاً این روند اگر با یک رویکرد متکی بر نظرات کارشناسی و با مشورت بزرگان حوزه اقتصاد و جامعه انجام می‌گرفت، آثار و عواقب آن کمتر بود. تصمیمی که امروز شاهد اجرای آن هستیم شاید اگر براساس مصوبه ابتدایی، رویکرد پلکانی داشت و هر سال نسبت به قیمت سوخت، افزایش دقیقی انجام می‎گرفت، هم جامعه به سمت مصرف درست هدایت می‎شد و هم اینکه کشور با چنین شوکی روبه‌رو نمی‌شد. از سوی دیگر؛ همین تصمیمی هم که گرفته شده اگر مسیر درستی همچون مصوبه هیأت دولت یا مجلس را در پی داشت یا وکلای ملت در جریان این ماجرا قرار می‎گرفتند تا فرصت توضیح به موکلان خود را می‌یافتند، عواقبش به این شکل نبود؛ هم جامعه شوکه نمی‎شد و هم کسانی که امکان سوء‌استفاده از چنین فضاهایی را دارند، هیزم‌بیار آتشی نمی‌‏شدند که بخش عمده‎ای از جامعه را درگیر خود کند. این اتفاق البته می‌تواند اصلاح روند تصمیم‎سازی را هم در پی داشته باشد و حداقل از قدرت مداخله مجلس در چنین اموری نکاهد. در این شرایط اگر جامعه اعتراضی دارد با نمایندگان خود مطرح می‌کند و جامعه دیگر احساس نخواهد کرد که نیاز به حضور مستقیم دارد.
دوم؛ آنچه که از حالا به بعد باید به آن توجه شود، این است که بتوانیم صدا و سخن دقیق و درستی را در مورد ابعاد ماجرا بگوییم و بشنویم. علی‌القاعده صداوسیما و سایر رسانه‎ها ضمن آگاهی‎رسانی باید سعی کنند که اعتماد جامعه را مجدداً به خود جلب کنند. اینکه جامعه وقتی بخواهد خبر یا تحلیلی کسب کند به سراغ رسانه‎هایی برود که همواره نشان داده‎اند دشمنی‌هایشان با مردم ما جدی است، نتایج خوبی نخواهد داشت. رسانه‎ها در جامعه ما باید این فرصت را داشته باشند که هم اخبار را به طور دقیق منتشر کنند و هم اینکه تحلیل درستی را به مخاطبان انتقال دهند تا جامعه احساس نیاز نکند به سراغ رسانه‎هایی برود که بیرون از مرزهای ایران اداره می‎شوند.
سوم؛ شایسته است که مسئولان به صراحت و صداقت با مردم حرف بزنند. جامعه وقتی احساس کند که رئیس‌جمهوری یا نمایندگان‎شان در مجلس یا سایر نهادها نسبت به خواسته‎های آنان بی‎توجه نیستند، مشکلات آنان را می‎دانند و با آنها همدردی می‏ کنند دیگر نیازی به مداخله مستقیم خود نمی‎بینند و منتظر می‌مانند تا سیاست‎های درست اعلام شود. مردم ایران همان طور که در تمام این چهار دهه نشان دادند که پای نظام اسلامی ایستاده‎اند می‎توانند باز هم صبر کنند و منتظر نتایج بهتری از اصلاح امور باشند. اما اگر اجازه دهیم که جامعه مأیوس و ناامید شود و از کنار اعتراضات بی‌‏توجه بگذریم یا سعی نکنیم که درک درستی از این مسائل داشته باشیم، قطعاً این شکاف بیشتر و بیشتر خواهد شد و آثار آن برای نظام خوب نخواهد بود.
چهارم؛ اعتراضات این روزها دو سو دارد. از یک سو؛ گسترش عصبانیت و آسیب‌رسانی و به آتش کشیدن همین منابع محدودی که جامعه مواجه با تحریم ایران از آن برخوردار است، این یک خودزنی است. در این میان این قشر آسیب‎پذیر جامعه است که بیشتر از همه ضرر می‏‌کند. ادامه و تداوم این خشونت اعتراضی سرانجام خوبی نخواهد داشت. باید بزرگان جامعه و کسانی که به نوعی صدای‎شان شنیده می‌شود و مورد احترام مردم هستند ورود کنند و جامعه را به صبر و متانت دعوت کنند. از سوی دیگر؛ کسانی که مسئول حفظ امنیت نظام هستند نباید خویشتن‏داری خود را از دست بدهند. ممکن است که در جایی برای حفظ منافع عمومی نیروی انتظامی و یا مأمور امنیتی هم دچار مشکل شوند، آسیب ببینند یا توهین بشنوند اما اگر در چنین مواقعی بخواهند عنان اختیار از دست بدهند و یا یکدفعه سراغ آخرین حوزه تصمیم‌سازی که اعمال خشونت مستقیم است بروند، خیلی به نفع کشور نخواهد بود. برخورد درست با معترضان یکی از ابزارهای حفظ آرامش جامعه است.