به بهانه مرگ 223 نفر قبل از شروع فصل سرد
مواظب قاتل نامرئی باشید!
مسعود طاهری- در فصل بارش هستیم؛ فصلی بسیار خاص که پر است از نعمات الهی. فصلی که قطره‌های باران و برگ‌های رنگارنگ درختانش برای همه خاطره‌ای خوشایند به همراه دارد. خنک شدن تدریجی هوا باعث می‌شود تا دوباره سری به لباس‌های گرم بزنیم و بخاری خانه‌ها را روشن کنیم. غافل از اینکه قاتل نامرئی حوالی همین بخاری‌هاست. برای کسانی که عزیزانشان را بر اثر گازگرفتگی از دست داده‌اند، بخاری همچون قاتل است. قاتلی که بر اثر ندانم‌کاری و بعضاً سهل‌انگاری به راحت‌ترین شکل ممکن جان می‌ستاند و خانواده‌ها را داغدار می‌کند. آمارها می‌گویند سالیانه ده‌ها تن در کشور بر اثر گازگرفتگی جان خود را از دست می‌دهند در صورتی که می‌توان با کمی دقت با ارزش‌ترین متاع هر انسان را که همان جانش است، نجات داد.
افزایش گازگرفتگی در کشور
در همین ارتباط، سازمان پزشکی قانونی اعلام کرد که در نیمه نخست امسال، ۲۲۳ نفر بر اثر مسمومیت با گاز منوکسیدکربن در کشور جان خود را از دست داده‌اند. همچنین براساس آمارهای سازمان پزشکی قانونی کشور،این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که آمار تلفات ۱۹۴ نفر بود، 14.9 درصد افزایش یافته است. در‌این مدت از کل تلفات مسمومیت با گاز منوکسیدکربن در کشور، ۱۶۰ نفر مرد و ۶۳ نفر زن بودند این در حالی است که در مدت مشابه سال قبل ۱۴۱ مرد و ۵۳ زن بر اثر گازگرفتگی جان خود را از دست دادند.
پایتخت در صدر!
در این مدت استان‌های تهران با ۵۰، آذربایجان شرقی با ۲۷، خراسان‌رضوی با ۱۹ و اصفهان با ۱۷ فوتی و پس از آنها فارس با ۱۴، کرمانشاه با ۱۲ و مازندران با ۱۱ فوتی بیشترین تلفات گازگرفتگی را به خود اختصاص دادند. آمار تلفات گازگرفتگی در دیگر استان‌ها کمتر از ۱۰ مورد و در پنج استان صفر گزارش شده است. آمارهای سازمان پزشکی قانونی کشور نشان می‌دهد بیش از ۷۰ درصد تلفات مسمومیت با گاز مربوط به نیمه دوم هر سال است، به نحوی که از ۷۴۹ فوتی مسمومیت با گاز منوکسیدکربن در سال ۱۳۹۷، 74.1 درصد طی شش ماهه دوم سال جان خود را از دست دادند و این درصد به طور تقریبی در دیگر سال‌ها نیز تکرار شده است.
افزایش تلفات با گاز منوکسیدکربن
با توجه به برودت هوا و استفاده از وسایل گرمایشی در نیمه دوم هر سال، آمار تلفات مسمومیت با گاز منوکسیدکربن در این مدت با رشد قابل‌توجهی نسبت به نیمه اول سال همراه است؛ در سال ۱۳۹۷ در مجموع ۷۴۹ نفر بر اثر مسمومیت با گاز منوکسیدکربن در کشور جان خود را از دست دادند که ۵۵۵ نفر از آنان در نیمه دوم سال جان باخته‌اند. در نیمه دوم سال گذشته بیشترین آمار تلفات گازگرفتگی با ۱۳۷ فوتی در دی‌ماه و پس از آن با ۱۳۵ فوتی در بهمن‌ماه به ثبت رسیده است. هر چند آمار مسمومیت با گاز منوکسیدکربن در سال گذشته نسبت به سال قبل از آن با کاهش جزیی 2.2 درصدی مواجه بود اما طی پنج سال گذشته از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۷ سه هزار و ۶۰۳ نفر در کشور جان خود را بر اثر گازگرفتگی از دست دادند که بیشترین آن با ۸۳۶ فوتی در سال ۱۳۹۵ و کمترین آن با ۶۲۶ نفر در سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ به ثبت رسیده است.
چگونه از مسموميت با اين گاز پيشگيري كنيم؟
حال سؤال این است که چگونه می‌توان از مسموميت با اين گاز پيشگيري کرد.
1. آگاه باشيد كه هر وسيله گرمازاي سوختني كه به نحوي با سوخت‌هاي فسيلي (نفت، گاز، زغال‌سنگ) كار كند به صورت بالقوه می‌تواند سبب توليد گاز مونوكسيدكربن شود.
2. از بخاري‌هاي مستعمل و فرسوده بدون دودكش يا داراي دودكش نامناسب و غيراستاندارد استفاده نكنيد.
3. توجه داشته باشيد، استفاده از بخاري‌هاي بدون دودكش به هيچ وجه از توليد گاز مونوكسيدكربن جلوگيري نمی‌كند.
4. هرگز در فضاي بسته و محدود كه تهويه كافي و مناسب ندارد (نظير اتاق، گاراژ و...) آتش روشن نكنيد.
5. هرگز در فضاي بسته گاراژ موتور اتومبيل را روشن نگذاريد.
6. قبل از راه‌اندازي وسايل گرمايشي، از سلامت مسير دودكش ساختمان و بدون ترَك و نشتي بودن آن اطمينان حاصل نموده و از اتصال مناسب و صحيح لوله بخاري و آبگرمكن به دودكش ديواري اطمينان حاصل نماييد.
7. تمام دودكش‌ها بايد وسيله انتهايي ضد باد (كلاهك) مناسب داشته باشد.
8. در محيط‌هاي شغلي و منازل كه در آنها از كوره و مشعل استفاده می‌شود از سلامت دستگاه و سيستم تخليه دود اطمينان حاصل نماييد.
9. هر وسيله گازسوز بايد داراي يک دودکش مستقل و منتهي به فضاي بيرون باشد و لذا به کارگيري آب گرمکن‌هاي ديواري در فضاهاي بسته يا مکان‌هاي فاقد جريان هوا مجاز نيست.
10. شيب لوله‌هاي افقي در داخل واحدها بايد مثبت و روبه بالا و ارتفاع عمودي لوله در بيرون حداقل سه برابر طول افقي آن باشد.
11. توجه به داغ بودن دودکش پس از روشن كردن وسيله گرمايشي به اطمينان شما از تخليه گاز كمك خواهد كرد. اگر لوله دودکش بخاري شما سرد است دليل آن خارج نشدن محصولات احتراق و گازهاي سمی از دودکش است در اين صورت بايد ضمن رفع نقص، به طور موقت با بازکردن قسمتي از در يا پنجره تهويه در محيط ايجاد نماييد.
12. ضمن ايجاد تهويه مناسب جهت آشپزخانه و حمام منزل، از نصب آبگرمکن در حمام و نيز روشن کردن شعله‌هاي اجاق گاز در آشپزخانه جهت گرم نگه داشتن محيط داخل خانه جداً خودداري نماييد.
13. اگر فضاي منزل خود را با شوفاژ و سيستم حرارت مرکزي گرم می‌کنيد درزبندي و بستن منافذ درها و پنجره‌ها به منظور جلوگيري از اتلاف حرارتي بلاملانع است اما درصورتي که از بخاري‌هاي گازسوز به منظور گرمايش محيط استفاده می‌کنيد حتماً مختصري تهويه از طريق در يا پنجره در فضا ايجاد نماييد و از درزبندي و بستن کامل منافذ خودداري کنيد.
14. در صورت احساس علائم سردرد و سرگيجه و تهوع در مكاني كه احتمال وقوع مسموميت وجود دارد فوراً آن مكان را ترك کرده و به فضاي آزاد پناه ببريد و در اسرع وقت به پزشك مراجعه كنيد.
15- در صورت تداوم علايم فوق براي چند روز متوالي احتمال مسموميت خفيف با اين گاز وجود دارد كه بهتر است در اين مورد با پزشك خود مشورت كنيد.
16- رانندگان وسایل نقلیه سنگین، از روشن کردن گاز پیک‌نیک در اتاق وسیله نقلیه خود جهت استراحت و خواب جداً خودداری کنند.
در برخورد با موارد مسموميت با گاز مونوكسيدكربن چه بايد كرد؟
1. در صورت مواجهه با مصدومان، سريعاً آنها را از محيط خارج كنيد.
2. پس از خارج ساختن مصدوم از محيط آلوده فوراً با اورژانس تماس بگيريد.
علائم حياتي مصدومان را کنترل کنيد و از باز بودن راه‌هاي هوايي مصدوم اطمينان حاصل نماييد.
∎
نظر شما