آکادمي سوئد اسامي برندگان جايزه نوبل ادبيات ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ را اعلام کرد. جايزه نوبل ادبيات سال ۲۰۱۸ ميلادي به «اولگا توکارشوک»، نويسنده شهير لهستاني به دليل سبک خاصي از تخيل‌پردازي که فراتر از زندگي روزمره انسان‌ها را به تصوير کشيده است و جايزه نوبل سال ۲۰۱۹ نيز به «پيتر هاندکه» رمان‌نويس و نمايشنامه‌نويس اتريشي اهدا شد. انتخاب «هاندکه» نيز همانند سال‌هاي دور يک انتخاب چالشي و جنجال‌برانگيز به شمار مي‌رود، زيرا او يکي از افرادي است که پيشنهاد داده بود جايزه نوبل ادبيات حذف شود. آثار «هاندکه» به زبان‌هاي متعددي ترجمه شده‌اند.
* فيلمسازي که جايزه ادبيات نوبل را برد
«پيتر هاندکه» که حالا برنده مهم‌ترين جايزه ادبي جهان شده است، کارنامه مهمي هم در عالم سينما دارد و علاوه بر فيلمنامه‌نويسي و کارگرداني چند فيلم، تجربه بازيگري نيز دارد. «پيتر هاندکه» نويسنده ۷۶ساله اتريشي که امسال موفق به دريافت جايزه نوبل ادبيات شد، علاوه بر دنياي ادبيات، در عالم سينما نيز به عنوان کارگردان، فيلمنامه‌نويس و حتي بازيگر چهره‌ شناخته‌شده‌اي است. او ابتدا سريال تلويزيوني «شرح وقايع جاري» را در سال ۱۹۷۱ با فيلمنامه‌اي از خودش ساخت و سپس اولين فيلم بلندش را به نام «زن چپ‌دست» در سال ۱۹۷۸ با اقتباس از رماني به همين نام از آثارش مقابل دوربين برد که در اولين نمايش جهاني خود در بخش رقابتي جشنواره کن آن سال رونمايي شد و در ادامه توانست مدال طلاي سينماي هنري آلمان را در سال ۱۹۸۰ کسب کند. فيلم بعدي «هاندکه» به نام «زمان مرگ» به نويسندگي و کارگرداني خودش در جشنواره کن ۱۹۸۵ در بخش رقابتي يکي از نامزدهاي نخل طلا بود. «غيبت» نيز سومين فيلم بلند سينمايي او بود که در بخش رقابتي جشنواره فيلم ونيز در سال ۱۹۹۲ حضور داشت. «ويم وندرس» سينماگر نامدار آلماني تهيه‌کنندگي هر دو فيلم «زن چپ‌دست» و «غيبت» از ساخته‌هاي «پيتر هاندکه» را بر عهده داشته و «برونو گانتس» بازيگر معروف سوئيسي نيز نقش اصلي آن‌ها را ايفا کرده است. همکاري «پيتر هاندکه» و «ويم وندرس» در سينما به اين‌جا ختم نمي‌شود؛ او در نگارش فيلمنامه نسخه سينمايي «ترس دروازه‌بان از پنالتي» بر اساس داستان خودش با «وندرس» همکاري کرد و در ادامه نيز در نگارش فيلمنامه‌ «حرکت اشتباه» (۱۹۷۵) و فيلم‌هاي معروف «زير آسمان برلين» (۱۹۸۷) و «روزهاي زيباي آرانخوئز» (۲۰۱۶) با «وندرس» همکاري کرد. «پيتر هاندکه» تاکنون نگارش متن ۱۹ فيلم سينمايي و تلويزيوني و نمايش را بر عهده داشته که برخي از آن‌ها اقتباس از آثار خودش بوده است. او در عالم بازيگري نيز تاکنون در سه فيلم «زمان مرگ» (۱۹۸۵) به کارگرداني خودش، «از روح زمان» (۱۹۸۵) ساخته «ويرجيل ويدريش» و «روزهاي زيباي آرانخوئز» به کارگرداني «ويم وندرس» مقابل دوربين رفته است. اين چهره مطرح فرهنگي در اتريش در چهل و دومين جشنواره بين‌المللي فيلم کن در سال ۱۹۸۷ يکي از داوران بخش رقابتي بود. «ترس دروازه‌بان از ضربه پنالتي»، «داستان کودکان»، «بر فراز دهکده‌ها»، «پيمودن درياچه کنستانس»، «نامه کوتاه، وداع طولاني»، «ماجراهاي مداد» و «زن چپ‌دست» مهمترين کتاب‌هاي نوشته «پيتر هاندکه» هستند که جوايز متعدد و مهمي چون جايزه «گئورگ بوشنر» (۱۹۷۳) و جايزه «فرانتس کافکا» در سال ۲۰۰۹، جايزه بين‌المللي «ايبسن» براي نمايشنامه‌نويسي در سال ۲۰۰۴ و در نهايت نوبل ادبيات ۲۰۱۹ را براي او به ارمغان آورده‌اند.
* باور به ادبياتي که ما را متحد مي‌کند
اولگا توکارچوک، نويسنده و روانشناس لهستاني و برنده نوبل ادبيات سال ۲۰۱۸، معتقد است ادبيات بايد انديشه برانگيزد و اذهان مخاطبان را به ترديد در مفاهيم و موضوعاتي ترغيب کند که پيش از آن عادي تلقي مي‌کرده‌اند. وي که پيش از اين برنده جايزه من بوکر بين المللي در سال گذشته براي رمان پروازها شده بود، با کسب عنوان برنده جايزه نوبل پانزدهمين زني است که اين عنوان را از ابتداي اعطاي آن در سال ۱۹۰۱ و بعد از اعطاي ۱۱۰ جايزه نوبل ادبيات کسب کرده است. توکارچوک در سالي برنده جايزه نوبل شد که پيش از آن به دليل تعويق يک‌ساله آکادمي سوئد براي معرفي برنده جايزه به اندازه کافي هيجان ها در مورد فرد برنده بالا گرفته بود و از طرف ديگر آکادمي اعلام کرده بود از اين پس رويکرد متفاوت تري را براي انتخاب برنده ها برگزيده و سعي مي کند به نويسنده هاي غيراروپايي نيز توجه کند. با وجود اين اعلام نام پيتر هاندکه، نويسنده هفتادوشش ساله اتريشي به عنوان برنده سال ۲۰۱۹ حرف و بحث هاي زيادي را به دليل گرايش هاي سياسي او در ميان نشريات ادبي موجب شد. توکارچوک در کتاب هايش فانتزي ها و داستان هاي پريان، اسطوره ها و تاريخ را با واقعيت در هم مي آميزد. رمان چندپاره وي به نام پروازها توانست هیئت انتخاب جايزه نوبل يعني آکادمي سوئد را تحت تاثير قرار دهد، اين کتاب داستان مردي سربه‌سفر و خانه‌به دوش در روزگار معاصر است که در قالب سفر يا داستان هاي اسطوره‌شناختي و تعاملات فلسفي نوشته شده است. اولگا توکارچوک که در زمينه سياسي نيز فعال است به عنوان کنشگر حوزه زنان نيز شناخته مي شود.