گروه راه و شهرسازی|
طرح زیست شبانه را می‌توان یکی از طرح‌های پرحاشیه‌ای شورای شهر تهران در این دوره دانست، سال گذشته در صدوبیست‌ودومین جلسه شورای شهر تهران مورد بحث قرار گرفت و کلیات لایحه «الزام شهرداری به برنامه‌ریزی و بسترسازی و احیای زیست شبانه» با 14 رأی موافق در شورای شهر تصویب شد. با آغاز ماه رمضان در سال جاری، طرح حیات شبانه از سوی شهرداری تهران در برخی از مناطق تهران اجرا شد اما با پایان یافتن ماه رمضان، پلیس با ادامه این طرح مخالفت کرد. اعضای شورای شهر بر موضع خود پافشاری کردند و درنهایت هیات تطبیق فرمانداری مصوبه طرح زیست شبانه را به شورای حل اختلاف مرکزی ارجاع داد. به گفته محمد سالاری، رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران، هیات مرکزی حل اختلافات و رسیدگی به شکایات شوراهای اسلامی که زیرنظر وزارت کشور فعالیت می‌کند نیز هفته گذشته موافقت خود را با زیست شبانه اعلام کرد.
مخالفان این طرح معتقدند، زیست شبانه بزهکاری را افزایش می‌دهد، اما حسن خلیل آبادی، عضو کمیسیون فرهنگی شورای شهر معتقد است: «اگر در زیست شبانه امکان بزهکاری وجود دارد، این اتفاق در روز نیز می‌افتد. در زیست شبانه نیز همان زندگی روزانه جریان دارد و اتفاقا باعث می‌شود، افراد آسیب دیده به مکان‌های دیگر پناه ببرند و در سطح شهر تردد نداشته باشند.» به گفته او مردم در هنگام شب در سطح شهر حضور دارند و باید به عنوان متولیان شهری به آنها خدمات دهیم. کار نیروی انتظامی تعطیلی ندارد، اما به نظر باید یک هماهنگی بین استانداری تهران، شهرداری، نیروی انتظامی و مدیریت شهری اتفاق بیفتد و این گفت‌وگوها به نفع مردم پایان یابد.
به گزارش مهر، محمد سالاری، رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران در خصوص مقاومت‌ها در برابر زیست شبانه گفت: زیست شبانه یک واقعیت انکارناپذیر در جهان شهری شده امروز است. در سراسر جهان، از شرق تا غرب، از کشورهای توسعه یافته تا کشورهای در حال توسعه، کشورهای مسلمان یا مسیحی، هرجا زندگی شهری به خصوص در ابعاد کلان آن وجود دارد، زیست شبانه شهری هم وجود دارد. ظهور این پدیده در دنیای معاصر به علت تغییرات بنیادینی است که در مناسبات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع رخ داده و گسترش آن را ناگزیر ساخته است. مانند بسیاری دیگر از پدیده‌های جامعه معاصر از جمله اینترنت، اتوماسیون، شبکه‌های اجتماعی و غیره که همه کشورهای جهان را در نوردیده‌اند.
سالاری ادامه داد: بخشی از مخالفت‌هایی که صورت می‌گیرد، مبتنی بر عدم آگاهی از رویکرد و برنامه‌هایی است که قرار است در فرایند تحقق زیست شبانه عملیاتی شود و برخی فکر می‌کنند زیست شبانه بعضا بی‌بند و باری است که در برخی شهرهای دنیا وجود دارد. این برداشت‌ها، نگاه محدود برخی مخالفان را نشان می‌دهد، چرا که این طرح مزایا و اتفاقات خوبی را به همراه دارد که به ایجاد نشاط و سر زندگی و کارآفرینی منجر خواهد شد و سبب استفاده از فرصت و زمان در اختیار جامعه شهری می‌شود.
زیست شبانه اقتصاد شهر را رونق می‌دهد، موجب بالارفتن بهره‌وری زیرساخت‌های شهری می‌شود، کالبد و منظر شهر را زنده، شاداب و امن می‌کند، با گسترده کردن ساعات انواع خدمات رضایت شهروندان را افزایش می‌دهد، موجب جذب گردشگر می‌شود، فعالیت‌های فرهنگی و هنری را رونق می‌بخشد، آرامش و نشاط جامعه را زیاد می‌کند و در عین حال قرار هم نیست آرامش سکونتگاه‌ها و مناطق مسکونی را برهم زند.
او با اشاره به طرح زیست شبانه تاکید کرد: آنچه در تهران قرار است اتفاق بیفتد مبتنی بر قوانین جاری، قانون اساسی و باورها و اعتقادات جامعه ایرانی و اسلامی است. ضمن اینکه، این طرح تحت مدیریت دولت و مدیریت شهری خواهد بود. تجربیات تاریخی جهانی نشان می‌دهد تا زمانی که زیست شبانه به صورت خودرو و برنامه‌ریزی نشده گسترش می‌یافت تهدیدهایی را به وجود می‌آورد اما وقتی مدیران شهری تصمیم گرفتند زیست شبانه را به رسمیت بشناسند و برای ساماندهی و بهبود آن برنامه‌ریزی کنند تهدیدات رو به کاهش نهاد و فرصت‌ها فرصت شکوفایی بیشتر پیدا کردند.
سالاری با بیان اینکه اکنون نیز در شهر تهران و شهرهای دیگر شاهد زیست شبانه مخفی و زیرزمینی هستیم، اظهار کرد: طرح زیست شبانه قرار است در فضا و منظر عمومی و تحت نظارت همگانی محقق شود نه در سکونتگاه‌ها و مناطق مسکونی که موجب سلب آرامش شهر شود.
عضو شورای شهر تهران ادامه داد: بدین‌ترتیب شهروندانی که بر اساس اقتضائات کاری خود و محدودیت‌هایی که دارند و در روز امکان استفاده از فضاهای شهری و حضور در فضاهای شهری چه برای پذیرایی و تفرجگاهی و چه برای گردشگری و حتی خرید و... را ندارند، می‌توانند در شب از این فرصت استفاده کنند. امروزه رونق زیست شبانه که بر اثر برنامه‌ریزی و نظارت هوشمندانه به وجود آمده باشد، از مولفه‌های زیست‌پذیری شهرها و از عوامل برندینگ شهری محسوب می‌شود.
سالاری افزود: متاسفانه عموما بخشی از جامعه نگاه‌های محدود به این موضوع دارند، آنان همان افرادی هستند که در زمان پیروزی انقلاب اسلامی با تلویزیون و سینما مخالفت می‌کردند، از این رو، آنها با همین نگاه سلبی پیش می‌روند. این در حالی است که امروز بزرگ‌ترین منکر در جامعه ما ناامیدی، افسردگی، بی‌نشاطی، دور شدن مردم از هم و غرق شدن مردم در روزمرگی است. این چیزی است که شایسته و زیبنده جامعه اسلامی ما نیست.
او ادامه داد: زیست شبانه از دو جهت با این منکر مقابله می‌کند. اول اینکه با رونق‌بخشی به اقتصاد شهر و ایجاد فرصت‌های شغلی بخشی از علت این افسردگی، خستگی و اضطراب اجتماعی را از بین می‌برد. دوم اینکه با فراهم کردن فرصت تفریحات و سرگرمی‌های حلال موجب نشاط جامعه می‌شود. اما برخی مخالفت‌ها، مخالفت با ایده‌هایی است که جریان مدیریت جدید ارایه می‌کند. بنابراین متاسفانه مخالفت با زیست شبانه با رویکرد سیاسی است. عده‌ای بنا دارند با هر اقدامی که مدیریت فعلی انجام می‌دهند مخالفت بورزند. مثلا اگر همین موضع حیات شبانه در دوره قبلی مدیریت شهری مطرح می‌شد با آن مخالفتی صورت نمی‌گرفت.
به هر حال حیات شبانه و ایجاد زیست شبانه رویکردی است که مبانی گفتمان اصلاح‌طلبی به آن اعتقاد دارد و از آنجا که مطالبه اکثریت جامعه است ما آن را دنبال می‌کنیم.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران با بیان اینکه طرح زیست شبانه می‌تواند در افزایش امنیت، نشاط و سرزندگی و کاهش جرایم و خلاف‌ها موثر باشد، گفت: طی جلسه‌ای که با کمیسیون شهرسازی و معماری داشتیم مسوولان تراز اول امنیتی و نیروی انتظامی رسما با این طرح موافقت کردند. در آن جلسه مقامات انتظامی به‌شدت اعتقاد داشتند حیات شبانه موجب افزایش امنیت و اشتغال می‌شود.
با رویکرد تبیین مبانی نظری زیست شبانه و برنامه‌های آن، بالاخره شورای حل اختلاف با وجود حضور نماینده قوه قضاییه به این طرح، رای داد و قبول کردند که زیست شبانه عملیاتی شود.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران تصریح کرد: شورای حل اختلاف هفته گذشته موافقت خود را با زیست شبانه اعلام کرد و تقاضای ما از شهردار تهران این است که طی برنامه‌ای اولویت‌ها را ارایه کند تا نسبت به عملیاتی کردن سریع آن به صورت پایلوت در مناطقی که ضرورت و اولویت دارد، کار را شروع کنیم.
نظر شما