«رادیو اربعین» و «رادیو محرم» از جمله شبکه‌های فصلی هستند که چند سالی است با آمدن این مناسبت‌ها پخش برنامه‌هایشان را آغاز می‌کنند و در پایان هر مناسبت پرونده‌شان بسته می‌شود؛ اما اینکه این دو شبکه تا چه اندازه توانسته‌اند در جذب شنونده رادیو موفق باشند، پرسشی است که ایسنا در گفت‌وگو با معاون صدا مطرح کرده است.

حمید شاه‌آبادی درباره میزان استقبال از این دو شبکه رادیویی، با دفاع از عملکرد آنها می‌گوید: رادیو اربعین در بازه‌ی زمانی خود خوب بوده‌ است. در سال گذشته ۱۹ درصد شنونده داشته‌ است.

او در عین حال اضافه می‌کند: این بدان معنا نیست که ما به حد ایده‌آل و مطلوب در رادیو اربعین رسیدیم. اما به نظر من این رادیو ماموریت اول خود را به درستی انجام داده است و آن این است که حال و فضای اربعین را برای کسانی که قادر به حضور در راهپیمایی اربعین نیستند، فراهم کند.

شاه‌آبادی ادامه می‌دهد: رادیو اربعین فضای پیاده‌روی اربعین را به خانه‌ها می‌آورد؛ یعنی وقتی کسی در داخل سرزمین ایران، این رادیو را می‌شنود حس می‌کند همراه با این کاروان عظیم حرکت می‌کند. به اضافه اینکه ماموریت رادیو اربعین سامان‌دهی این حرکت در داخل است؛ خوشبختانه این بخش بر اساس اظهار نظر مخاطبان نسبتا خوب و مطلوب انجام شده است.

او می‌گوید: بخش بعدی سرویس‌دهی به خود زائری است که در بیرون از مرز حرکت می‌کند؛ تحقق این امر مستلزم آن است که ما در داخل سرزمین عراق رادیو داشته باشیم؛ اگرچه فرستنده نخجیر ما نجف و بعضی از شهرها را پوشش می‌دهد، اما مخاطب رادیو اربعین در داخل سرزمین عراق از دریافت این شبکه محروم است. این اتفاق مستلزم تعاملات دیگر با کشور عراق است اما فکر می‌کنم در بخش اصلی حتی برای زائرینی که از مرزهای شرقی از طریق کشورهای هند و پاکستان وارد می‌شوند، رادیو اربعین یک نقشه راه خوب است؛ یک رادیوی ۲۴ ساعته که از اولین روز ماه صفر فعالیت خود را شروع می‌کند. دستگاه‌های مسوول، نیروی انتظامی، پلیس راه، مسوولان جاده‌ها، گذرنامه، مسائل مربوط به ویزا همه این‌ها با رادیو اربعین در ارتباط هستند و یک رسانه مرجع شده‌ است.

شاه‌آبادی درباره تفاوت رویکرد رادیو اربعین و رادیو محرم می‌گوید: درباره این دو رادیو دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد؛ بین شیوه اداره‌ی رادیو محرم و رادیو اربعین کاملا تفاوت وجود دارد. وقتی از اول محرم رادیو محرم را می‌شنوید، از یک جنس اثر برخوردار است نوعی از مداحی‌ها، مرثیه‌ها، سخنرانی‌ها و تقطیع ها پخش می‌شود.

او ادامه می‌دهد: به محض اینکه اول صفر می‌شود ادبیات این رسانه تغییر می‌کند و جنس آن ارتباط زنده می‌شود و حال و فضا کاملا تغییر می‌کند؛ این دو بستر متفاوت هستند، با دو سلیقه‌ی متفاوت؛ البته به محض اینکه از فضای محرم خارج می‌شویم و وارد اربعین می‌شویم کسانی که به سبک رادیو محرم علاقه داشتند ممکن است سبک رادیو اربعین را نپسندند و برعکس کسانی که این سبک را بیشتر می‌پسندند ممکن است سبک رادیو محرم را نپسندند. ما برای احترام به سلیقه مخاطبان هر دو سبک را داریم.

معاون صدا در پشت صحنه نمایش رادیویی مهاجرین خاک سرخ

امکان اعلام نظر درباره برنامه‌های رادیو با تلفن همراه

معاون صدا سازمان صداوسیما سپس توضیح می‌دهد که نیاز و سلیقه مخاطب را در رادیو با چه ابزارهایی می‌شناسند.

شاه‌آبادی به ایسنا می‌گوید: مرکز افکارسنجی سازمان صداوسیما به ما خیلی کمک می‌کند، ما می‌فهمیم که آثارمان را در خلاء یا برای مخاطب تولید می‌کنیم. در رادیو این نظرسنجی سخت‌تر است به دلیل اینکه شیوه‌های تعامل در رادیو با مشکل مواجه می‌شود. اطلاع‌رسانی از اینکه مخاطب ما در رادیو از برنامه‌ای استقبال کرده‌ است یا نه تا چندی پیش منحصر به تعداد پیامک‌ها و تماس‌های تلفنی مردم و همین‌طور نظرسنجی‌ها بود.

او ادامه می‌دهد: در حال حاضر در سری جدید که در روزهای آینده تبلیغات اصلی آن شروع می‌شود به این‌ صورت است که اپلیکیشن ایران صدا امکان اظهارنظر در لحظه را فراهم کرده‌ است؛ یعنی تمام افرادی که از اپلیکیشن ایران صدا به صورت زنده برنامه‌ها را می‌شنوند می‌توانند پسند یا ناپسند بودن برنامه را در لحظه بیان کنند. اگرچه تعداد محدودی از مردم ممکن است رادیو را از طریق ایران صدا بشنوند ولی این یک فرصت جدید است که ایران صدا در اختیار مردم گذاشته‌ است تا کسانی که از طریق تلفن همراهشان رادیو را می‌شنوند بتوانند در لحظه اظهار نظر کنند.

شاه‌آبادی درباره استقبال مخاطبان از برنامه‌های رادیو بیان می‌کند: تا حدی با این اظهارنظرها مشخص می‌شود که آیا مخاطب از این برنامه‌ها استقبال کرده‌ است یا نه. حتی خبرنگاران به عنوان یک مرجع رسانه‌ای می‌توانند به ما کمک کنند که مردم از کدام برنامه استقبال می‌کنند و از چه برنامه‌ای استقبال نمی‌کنند؛ قطعا ممکن است بعضی از برنامه‌ها به دلیل گفتگو محور بودن جذابیت کمتری برای مخاطبان داشته باشند.

دغدغه‌ی ما این است که نیاز مخاطب را به درستی بشناسیم. سعی ما بر این است که با پژوهش کار را دنبال کنیم اما بضاعت‌های ما و ابزارهای نظرسنجی ما سه یا چهار مورد بوده‌ است که الان یک ظرفیت جدید هم اضافه شده است و این کمک می‌کند که اثر، وجه تعاملی به خودش بگیرد؛ و ما فقط به عنوان یک عنصر تولیدکننده تولید اثر نکنیم بلکه از میزان استقبال مخاطبانمان هم خبر داشته باشیم.

باید سلیقه‌ی مخاطب را بهتر بشناسیم

بخش دیگر گفت‌وگوی ایسنا با معاون صدا به دغدغه جذب مخاطب در فضای رسانه‌ای جدید و رقابت رادیو با فضای مجازی برمی‌گردد.

حمید شاه‌آبادی با تاکید بر لزوم شناخت سلیقه‌ی مخاطب از سوی مدیران و برنامه‌سازان رادیو می‌گوید که «امروز انبوه داده‌ها وجود دارد و مخاطب حق گزینش دارد، علت رجوع مردم به فضای مجازی هم قدرت انتخاب محتواست و باید سلیقه‌ی مخاطب را بهتر بشناسیم؛ در این فشار و انبوه داده‌ها داده‌ی متناسب با مخاطب تولید کنیم و هیچ راهی جز ارتقای کیفیت محتوا نداریم.»

او با نقض این نکته که فضای مجازی باعث شده است مردم از رادیو دور شوند، تصریح می‌کند: در ۱۶سال گذشته رادیو با میانگین ۳۰ درصد شنونده متناسب با میانگین جهانی بوده است ما از میانگین جهانی خیلی فاصله نداریم، البته تردیدی نیست رسانه های جدید هرکدام سهم شنونده ای دارند. درحال حاضر در سال ۹۸ از ۳۳ درصد به حدود ۴۰ درصد شنونده رسیدیم. مهم این است که رادیو مخاطب خود را حفظ کرده است و توانسته است با مخاطب خود ارتباط برقرار کند اما سهم استفاده‌ی مردم از فضای رسانه بیشتر شده است. از قدیم هم رادیو برای میانگین سنی بالاتر بیشتر بوده است؛ مثلا جوان‌های ۱۸ تا ۲۵ ساله کمتر رادیو گوش می‌کنند.

معاون صدا درباره‌ی رقابت رادیو با فضای مجازی و تلویزیون تاکید می‌کند که در هر حال فضای مجازی یک صحنه‌ی بسیار پرطرفدار است ما باید از این ظرفیت استفاده کنیم. در عرصه‌ی تولید انبوه اطلاعات آن چیزی که مهم است ویژگی پیام و محتوا است.

حمید شاه‌آبادی در پایان می گوید: اگر بخواهیم در عرصه‌ی رقابت با فضای مجازی یا حتی جذابیت‌های تلویزیونی حضور داشته باشیم باید بر غنای محتوای تولیدات خودمان بیافزاییم.
 

انتهای پیام