خبرگزاری فارس؛گروه هنر و رسانه: دانشگاه ایلام محوطه بسیار بزرگی دارد، آنقدر بزرگ که برای رفت و آمد میان دانشکده‌ها و ساختمان‌ها باید از وسیله نقلیه استفاده شود. اتوبوس‌های حامل هنرجویان مقابل یکی از ساختمان توقف می‌کند و ۱۲۵ هنرجو از ۳۰ استان کشورمان یکی یکی از پله‌ها پایین می‌آیند و پس از رساندن خود به راهروی ساختمان، از پله‌ها بالا می‌روند و وارد کلاس‌ها می‌شوند. امروز آخرین روز کارگاه‌های آموزشی بیست و ششمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان است و هنرجویان تا ساعت ۱۳ فرصت دارند آثار خود را برای داوری تحویل دهند.
ابتدای راهرو و پیش از رسیدن به کارگاه‌های آموزشی، بخش هنر جدید جشنواره با حضور احمد نادعلیان (هنرمند محیطی) خودنمایی می‌کند. با توجه به نوپا بودن این بخش، فراخوانی برای شرکت‌کنندگان اعلام نشد و شرکت‌کنندگان آن فقط هنرمندان بومی استان ایلام هستند. نادعلیان شصتمین جشنواره هنر محیطی خودرا هم در قالب کارگاهی در دل طبیعت ایلام تحت تأثیر سه واژه بلوط، محیط زیست و آتش برپا کرد که اشاره‌ای به آتش‌سوزی‌های اخیر جنگل‌های بلوط ایلام دارد.
کمی جلوتر در سمت راست، کارگاه آموزشی کاریکاتور با حضور جمال رحمتی برپا شده است، او ۹ هنرجو دارد و برای اثر نهایی، موضوع «مشاغل و دنیای مدرن» را انتخاب کرده است.
رحمتی می‌گوید تفاوتی بین اثر ارسالی هنرجویان (برای انتخاب و حضور در جشنواره) با کارهایی که در جشنواره انجام می‌دهند وجود ندارد و این به معنای آن است که انتخاب‌ها درست صورت گرفته. حتی الان کیفیت کارها با نمونه‌های ارسالی بالاتر است، چون قرار است داوری انجام و بهترین اثر انتخاب شود و جایزه ببرد.
تکنیک کارها آزاد است و هنرجویان بنا به مهارت خودشان به صورت دستی یا رایانه‌ای در حال خلق اثر هستند. یکی از آنها گوگل‌مپ را روی گوشی مقابلش باز کرده و دارد آن را روی کاغذ کپی می‌کند، بعد هم دو سه شتر را روی یکی از خیابان‌ها کشیده است، کارش هنوز تکمیل نشده و نمی‌توان برداشت دقیقی از این کارتون داشت.
بیرون از راهرو، کمی جلوتر و در دو طرف کارگاه تصویرسازی با تدریس احسان عبداللهی برپاست. این تنها کارگاهی است که هیچ پسری در آن حضور ندارد و ۱۰ دختر مشغول کار هستند. عبداللهی در این باره می‌گوید: تصویرسازی رشته‌ای است که درآمدزا نیست و بیشتر خانمها سمت آن می‌روند، به همین دلیل یک هنر زنانه محسوب می‌شود.
او موضوع «شیرین و فرهاد» را برای خلق آثار نهایی انتخاب کرده و معتقد است: انتخاب بین کارها سخت است، چون همه خوب هستند.
عبداللهی، تسلط به طراحی را مهمترین مؤلفه یک تصویرگر برای موفقیت می‌داند و می‌گوید که او در کنار طراحی، باید تکنیک‌ها را بشناسد و از متریال (مواد اولیه) استفاده خلاقانه کند، مثلا از آنها به صورت ترکیبی استفاده کند.
هنرجوها داستان شیرین و فرهاد را مرور کرده‌اند و حالا دارند بر اساس سلیقه خود کار را آن را تصویرسازی می‌کنند. کوچکترین هنرجوی این کارگاه، «مهرآسا لشنی» از رشت فقط ۱۶ سال دارد، به همین دلیل خانواده‌اش در این سفر او را همراهی کرده‌اند، البته در هتل مستقر هستند، نه خوابگاه هنرجویان.
مهرآسا ۶ تا اثر به عنوان نمونه به دبیرخانه جشنواره فرستاده تا اینکه نظر مثبت هیأت انتخاب را جلب کرده است. او می‌گوید در رشت مربی غیرحضوری دارد و از طریق او آموزش می‌بیند.
با اینکه تکنیک آزاد است، اما فقط یک هنرجو از تصویرسازی رایانه‌ای بهره می‌برد. مریم هاشمی ۲۳ ساله، ترم ۸ کارشناسی گرافیک از دانشگاه گیلان است و برای سومین بار در جشنواره هنرهای تجسمی جوانان حضور یافته، و یک بار در جشنواره سنندج (دوره بیست و سوم) تقدیر شده است.
او درباره مفید بودن کارگاه‌های آموزشی جشنواره می‌گوید: ما چون شهرستان هستیم، اگر بخواهیم تهران کلاس برویم و از اساتید نامی بهره ببریم، برایمان سخت است، اما در جشنواره چنین امکانی برایمان فراهم می‌شود. هاشمی می‌گوید هدفش از حضور در این رویداد محک زدن خودش و یادگیری است. او که سابقه طراحی کاراکتر داشته اما هنوز سفارش تصویرگری کتاب نداشته است، تأکید می‌کند معمولاً برای خلق یک اثر، حدود یک هفته زمان می‌گذارد اما در جشنواره به دلیل فرصت کوتاه، مجبور است به صورت فشرده و طی ۲ روز این کار را انجام دهد.
از کلاس بعدی، صدای زنانه‌ای داخل راهرو می‌پیچد که مشغول یادآوری نکات به هنرجویان رشته نگارگری است. صدیقه احمدی باصیری به هنرجویانش در سه شاخه تذهیب، مینیاتور و گل و مرغ نکاتی را گوشزد می‌کند. بیشتر هنرجویان او دختر هستند اما مخاف این نکته است که نگارگری هنری ظریف و زنانه است.
احمدی می‌گوید: تمام شاهکارهای نگارگری کار آقایان است و نمی‌توانیم بپذیریم هنری زنانه است. درست است که با لطافت قلب ارتباط دارد اما آقایان اگر درگیر رابطه عاطفی شوند، از خانمها بیشتر عاطفی هستند.
او با ابراز تأسف از اینکه اصفهان به عنوان مهد نگارگری ایران، از قافله تا حدودی عقب افتاده است، تأکید دارد که در حال حاضر استان‌های خراسان، تبریز و قزوین رشد مطلوبی در این هنر اصیل ایرانی داشته‌اند.
چراغ‌های کلاس بعدی خاموش و در آن بسته است. اما از پشت شیشه، چهره کیانگ علایی پیداست. او و هنرجویانش مشغول تماشای عکس از طریق ویدئو پروژکتور هستند.
کارشان برای ثبت عکس‌های فینال تمام شده است، چون طی دو روز قبل با حضور در مناطق مختلف ایلام، مشغول عکاسی بودهاند و نتیجه آن ۹۹ عکس برای داوری شده است.
شلوغ‌ترین کلاس از نظر مواد اولیه، کلاس نقاشی است، چون بوم‌ها جاگیر هستند و هنرجوها نه تنها دو کلاس را اشغال کرده‌اند که دو سه نفر هم در پیچ راهرو مشغول فعالیتند.
خسرو خسروی در دو کلاس چپ و راست با صدای بلند به هنرجویانش تذکر می‌دهد که سعی دارد در امر قضاوت ۱۸ اثر خلق‌شده نهایی، کمترین دخالت و اثرگذاری را داشه باشد تا دلخوری پیش نیاد.
او موضوع «طبیعت جاندار» را برای داوری به هنرجویان معرفی کرده اما تأکید دارد قرار نیست همه طبیعت بکشند، بلکه
با تشدید رنگ و فرم در کنار عناصر طبیعی، باید این خصلت را روی بوم منعکس کنند.
خسروی پیشنهاد می‌کند سال آینده نحوه گزینش هنرجویان تغییر کند، یعنی به جای اینکه الزاماً بهترین‌ها را انتخاب شوند، آنهایی انتخاب شوند که دنبال یادگیری هستند و پتانسیل و تحرک بیشتری دارند. او معتقد است جشنواره باید بیشتر به سمت سمپوزیوم پیش برود تا برنده داشتن؛ و حتی اگر جایزه هم از جشنواره حذف شود، انگیزه‌های هنرجویان از بین نمی‌رود، بلکه به دلیل نبود حس رقابت، اتفاقا بهتر هم می‌شود.
مجتبی خسروی، دانشجوی انصرافی است که در جشنواره حضور یافته و مشغول خلق بزرگترین تابلو در ابعاد ۲ متر در ۱.۵ متر است. او که پارسال در جشنواره تبریز هم شرکت داشته، معتقد است: جشنواره جنبه دورهمی هم باید داشته باشد اما امسال بیشتر درگیر کار بودهاند تا دورهمی.
با این حال، او مدعی است که جشنواره امسال نسبت به سال گذشته قوی‌تر نیست و پارسال نکات بیشتری از مهرداد محب‌علی (استاد کارگاه نقاشی بیست و پنجمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان) آموخته است.
کمی جلوتر، راهرو ۹۰ درجه به چپ می‌پیچد و اولین کلاس در سمت راست خودنمایی می‌کند. جمال عرب‌زاده استاد کارگاه طراحی است و می‌گوید: طراحی کلاسیک (فیگوراتیو) زیرمجموعه نقاشی است اما طراحی، مستقل است و حتی مرزهای نقاشی را به چالش می‌کشد.
او که موضوع کلی «انسان و فضا (مکان)» را برای خلق اثر نهایی انتخاب کرده، خودش در جوانی چهار دوره (از سال ۷۲ تا ۷۶) در این جشنواره شرکت داشته و معتقد است خیلی از ارتباطات حرفه‌ای را آنجا کسب کرده است.
عرب‌زاده، سطح حاضران در کارگاه را اکثراً دیپلمه یا دانشجو هستند، قابل قبول می‌داند اما با این حال می‌گوید ممکن است انتخاب‌های اولیه‌شان بی‌نقص نباشد و هنرجویان مستعد دیگری از حضور در جشنواره باز مانده باشند.
در کارگاه او، برخی هنرجویان به شیوه دستی مشغول خلق اثر هستند، برخی هم با رایانه همراه سرگرمند. عرب‌زاده می‌گوید: استفاده از ابزارهای دیجیتال در هنر یک امکان و فرصت است و از آن استفاده می‌کنیم، اما کار کردن با متریال واقعی جذاب‌تر است. البته بعضی از ابزارهای دیجیتال می‌توانند بدآموزی داشته باشند و به هنرجو ضربه بزنند اما با آگاهی می‌توان از هر ابرازی استفاده کرد.
دو کلاس پشت سر هم بعدی در سمت چپ راهرو، به خوشنویسی اختصاص دارد. البته کلاس‌های کوچک‌تری نسبت به دیگر کلاس‌ها هستند. هنرجویان خط نستعلیق را طبق فراخوان برای محک‌زدن خود و ارزیابی انتخاب کرده‌اند و حالا آثارشان تمام شده است و مشغول قاب گرفتن آن هستند. برخی قاب مقوایی ساده را انتخاب کرده‌اند، برخی می‌خواهند آن را رنگ‌آمیزی کنند و یک نفر هم در حال تزیین دور اثرش با کاهگل است.
حسین غلامی درباره قاب گرفتن آثار و اینکه آیا در داوری نمره دارد یا نه، می‌گوید: امتیازی ندارد اما در نگاه داور یا بیننده یا خودشان لااقل، وقتی کار قاب گرفته می‌شود، جمع و جور می‌شود و نمود بهتری دارد. مخصوصاً که اکثر کاغذها دست‌ساز هستند و مجبوریم برای جلوگیری از لوله‌شدن، آنها را روی مقوا یا پاسپورتو فیکس کنیم.
برعکس کارگاه تصویرسازی، اکثر هنرجویان این کارگاه را آقایان تشکیل می‌دهند. غلامی در این باره توضیح می‌دهد: خانمها هم در هنر خوشنویسی فعالیت دارند اما تجربه ثابت کرده است که تا حدودی آقایان خوشنویسان بهتری هستند و خانمها معمولا نمی‌توانند با آنها برابری کنند.
هنرجویان مشغول پوشاندن امضاهایشان با کاغذ و چسب هستند، چون آثار باید بدون نام داوری شوند تا اسامی اثری در نگاه و قضاوت داوران نداشته باشد.
وسط راهرو یک تو رفتگی بزرگ وجود دارد. عده‌ای از هنرجویان مشغول نوشیدن چای هستند، یکی دو نفر هم در بالکن آنسوی این تو رفتگی، در حال اسپری‌کردن بوم‌های خود هستند. کمی جلوتر، آخرین کارگاه جشنواره مستقر است که از همه مرتب‌تر و منظم‌تر به نظر می‌رسد. هنرجوها دور تا دور کلاس بزرگ نشسته‌اند و همگی یک رایانه همراه مقابلشان دارند. اکثراً کارشان تمام شده و مشغول بازبینی نهایی و رفع ایرادات احتمالی هستند.
هادی مظفری، مدیرکل دفتر هنرهای تجسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم از راه می‌رسد و با تک‌تک هنرجوها خوش و بش می‌کند و از آنها اجازه می‌گیرد کارشان را ببیند.
اینجا کارگاه آموزشی ارتباط تصویری (پوستر) با تدریس فرهاد فزونی است. او چند جلسه با هنرجویانش صحبت کرده و سعی داشته دید آنها را تغییر دهد تا بتوانند درک بهتری از پوستر به عنوان یک شیوه اطلاع‌رسانی بصری داشته باشند.
البته کارگاه مجسمه‌سازی با حضور کامبیز صبری در بیرون از ساختمان برگزار شده و قرار است آثار را علاوه بر صبری، روح‌اله شمسی‌زاده و محمدرضا یزدی داوری کنند.
امشب برندگان بیست و ششمین جشنواره هنرهای تجسمی جوانان معرفی و تقدیر می‌شوند. جوانانی که با سرمایه‌گذاری روی آنها، می‌توان آینده روشنی برای هنر کشور پیش‌بینی کرد.
انتهای پیام/
نظر شما