اکثر خانه‌های روستایی از خشت و گل و چوب ساخته شده‌اند و مقاومت پایینی دارند. به همین دلیل هنگام بروز حوادث طبیعی خسارت‌ به بار می‌آید و جان انسان‌ها را تهدید می‌کند. در شهرستان‌های سبزوار، داورزن و خوشاب خراسان رضوی حدود ۸۴ درصد خانه‌های روستایی غیر مقاوم هستند. در حال حاضر در بخش ششتمد از ابتدای سال تاکنون با همکاری کمیته امداد امام خمینی(ره) تمایل روستاییان برای مقاوم‌سازی افزایش یافته است، اما این تمایل در شهرستان‌های نامبرده شده به نسبت کمتر است؛ مساله‌ای که بخشدار مرکزی سبزوار علت آن را سختگیری بانک‌ها می‌داند.  

• محدودیت در پرداخت تسهیلات مسکن  به روستاییان وجود ندارد

بنیاد مسکن انقلاب اسلامی نخستین نهاد اجرایی پس از پیروزی انقلاب محسوب می‌شود که با هدف ایجاد مسکن برای محرومان جامعه ایجاد شده است. رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی سبزوار می‌گوید: متاسفانه در حال حاضر از ۲۳ هزار و ۸۲۵ خانه روستایی در شهرستان‌های سبزوار و داورزن فقط ۱۶ درصد مقاوم هستند. ۸۴ درصد خانه‌های روستایی در این شهرستان‌ها در برابر بارندگی، سیل و... غیر مقاومند. «سید مجید نجاتی» می‌افزاید: محدودیتی در پرداخت تسهیلات به روستاییان وجود ندارد، اما متاسفانه روستاییان تمایلی برای بهره‌مندی از این تسهیلات ندارند. وی بیان می‌کند: از سال ۱۳۸۴ مصوب شد که در کشور سالانه ۲۰۰ هزار خانه مقاوم‌سازی شود. به گفته نجاتی با مصوبه هیات وزیران مقرر شد در سال جاری میزان تسهیلات به روستاییان برای احداث خانه به ۴۰ میلیون تومان افزایش یابد.  

• برخورد قاطع با ساخت و سازهای غیر مجاز

بخش مرکزی شهرستان سبزوار دارای ۵۴ روستا و جمعیت ۲۶ هزار نفر است. بخشدار بخش مرکزی با اشاره به غیرمقاوم بودن برخی خانه‌های روستایی در بخش مرکزی می‌گوید: تا زمانی که تشویقی مانند وام خانه کم بود مقاوم‌سازی انجام نمی‌شد، اما اخیرا ایجاد برخی موانع مانند سختگیری در دادن امتیاز آب و گاز باعث شده است که اهالی روستا مجبور به ساخت‌وساز استاندارد شوند.  

«علیرضا یحیی‌آبادی» با تاکید به این‌که وضعیت درحال حاضر بهتر از گذشته است، می‌افزاید: یکی از عوامل موثر در بی‌رغبتی روستاییان به دریافت تسهیلات برای مقاوم‌سازی، سختگیری بانک‌هاست. به گفته وی در گذشته تسهیلات زنجیره‌ای بود و ضمانت‌ها زنجیره‌ای انجام می‌شد، اما در حال حاضر با سختگیری ضمانت‌ها، کمتر روستاییان تمایل به دریافت تسهیلات دارند.  

یحیی‌آبادی با تاکید به این‌که با ساخت و سازهای بدون پروانه باید با جدیت بیشتری برخورد شود، ادامه می‌دهد: کمیسیون ماده ۹۹ در این زمینه باید فعال‌تر شود. در حال حاضر حدود ۵ماه است که جلسات این کمیسیون تشکیل نشده است. به گفته این مسئول برخی از روستاییان در حاشیه رودخانه‌ها اقدام به ساخت‌وساز غیر مجاز می‌کنند. این افراد در صورت شناسایی به مراجع قضایی معرفی می‌شوند.  

• افزایش همکاری روستاییان برای مقاوم‌سازی 

از ابتدای سال جاری روستاییان بخش ششتمد نسبت به مقاوم‌سازی خانه‌های خود بیشتر از گذشته رغبت پیدا کرده‌اند. بخشدار ششتمد با تاکید بر ضرورت مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی می‌گوید: از سال گذشته تاکنون، با افزایش ۲ برابری تسهیلات مقاوم‌سازی و ساخت خانه، مردم بیشتر به مقاوم‌سازی روی آورده‌اند.   «مجید کریمی» با اشاره به همکاری کمیته امداد امام خمینی(ره) ششتمد با بنیاد مسکن در زمینه مقاوم‌سازی می‌افزاید: این همکاری بهبود وضعیت مددجویان و روستاییان را به همراه داشته است. وی با اشاره به توجه خاص دولت تدبیر و امید به این اقدام ادامه می‌دهد: مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی در چند سال اخیر با سرعت بیشتری نسبت به گذشته در این بخش در حال انجام است.  

• نگاه ویژه دولت به مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی

مقاوم‌سازی خانه‌های روستایی یکی از مهم‌ترین سیاست‌های دولت است که در دولت تدبیر و امید به آن توجه ویژه‌ای شده است. نماینده سبزوار در مجلس شورای اسلامی با بیان این‌که در زمینه مقاوم‌سازی، خانه‌های روستاییان باید با استانداردها همخوانی داشته باشند، می‌گوید: برخی خانه‌ها قدمت زیادی ندارند و از خشت و گل نیستند، اما با استانداردهای لازم سازگاری ندارند.  

«رمضانعلی سبحانی‌فر» ادامه می‌دهد: صاحبان این خانه‌ها راضی به تخریب و ساخت‌وساز مجدد مطابق با استانداردها نیستند. وی می‌افزاید: برخی خانه‌ها از خشت و گل ساخته شده و دارای قدمت بیشتری هستند که در اینها هم صاحبان راضی به تخریب بافت سنتی نیستند.  سبحانی‌فر با تاکید بر این‌که تعداد دیگری از خانه‌های روستایی وضعیت بدتری دارند چرا که با خشت و گل و چوب ساخته شده‌اند، عنوان می‌کند: اکثر روستاییان به لحاظ این‌که سهم آورده ندارند برای مقاوم‌سازی و دریافت تسهیلات از بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اقدام‌ نمی‌کنند.  

به گفته این نماینده، برخی افراد در تامین ضامن برای دریافت تسهیلات مشکل دارند. وی معتقد است؛ تسهیلات سالانه در برخی شهرستان‌ها برای مقاوم‌سازی خانه‌ها پاسخگو نیست. در شهرستان‌هایی که از تمکن مالی بیشتری برخوردار هستند، مقاوم‌سازی بیشتر اتفاق افتاده است. سبحانی‌فر با بیان این‌که باید براساس اطلاعات و داده‌های دقیق برنامه‌ریزی شود، می‌گوید: بنیاد مسکن باید درصد مقاوم‌سازی را تفکیک کند. امروز در روستاها ساخت و سازهایی انجام می‌شود که از خانه‌های شهری وضعیت خیلی بهتری دارد، اما به دلیل مطابقت نداشتن با الگوهای بنیاد مسکن در رده غیرمقاوم قرار می‌گیرند که باید در اینها هم بازبینی انجام شود.