آذر فخري
شهريور سال 91 بود که شنيديم محله قديمي عودلاجان به گذر صنايع دستي و سنتي تبديل مي‌شود. اين محله با قدمتي 400 ساله، بخشي از بافت قديمي زمان قاجار را در خود حفظ کرده است؛ مکان‌هاي خاصي چون خانه موزه تهران قديم، امامزاده يحيي، قديمي‌ترين کبابي تهران، خانه‌هاي زيبا و قديمي مهرانگيزکامبيز با حوض‌خانه‌اي بسيار ديدني و دبيرالملک، سرچال، حمام نواب به‌عنوان يک نمونه از حمام‌هاي قديمي تهران،کنيسه عذرايعقوب و طبعا بازراچه خاصش . انتخاب اين محله به‌عنوان گذر صنايع دستي و سنتي، انتخاب مناسبي بود براي نشان دادن بافت تهران قديم به گردشگران به‌خصوص خارجي. اما اين طرح حتي با به اتمام رسيدن مرمت اين محله، به دلايل نامعلومي ناکام ماند و به نتيجه نرسيد.
خبر ناگهاني که تيرماه امسال منتشرشد حاکي از آن بود که مدير كل ميراث فرهنگي و صنايع دستي و گردشگري استان تهران تصميم گرفته‌اند خيابان استاد نجات‌الهي(ويلاي سابق) را به گذرصنايع دستي تبديل کنند؛ اين خيابان راسته صنايع دستي فروشاني است با ويترين‌هاي شيک و حتي گاهي مجلل و اجناس طبعا گران. البته ناگفته نماند که بسياري از هتل‌هايي که پذيراي گردشگران خارجي هستند در همين ناحيه و خيابان‌هاي اطراف متراکم شده‌اند؛ احتمالا به دليل دسترسي آسان به ميدان فردوسي و امکان تبادل ارز براي گردشگران. به جز اين چند مزيت، خيابان نجات‌اللهي، هيچ مزيت خاص ديگري نسبت به محله عودلاجان تهران ندارد. ضمن اين‌که خيابان نجات‌الهي محل تجمع ادارات و شرکت‌هاي مختلف و برخي دانشگاه‌هاست و خيابان بسيار پرترددي است.
اما به هرحال، طي مراسمي کاشي «گذر صنايع دستي» در کنار تابلوي خيابان استاد نجات‌الهي نصب شد و شهردار منطقه 6 گفت بنا داريم خيابان نجات‌الهي را به‌عنوان مرکز تجمع صنف صنايع دستي و فرهنگي کشور به توريست‌ها و گردشگران خارجي معرفي کنيم.و همه اين‌ها يعني ابتدا يک‌طرفه و سپس سنگفرش و در نهايت پياده‌راه شدن اين خيابان و سخت شدن دسترسي افرادي که شغل و زندگي‌شان در اين خيابان است.
طرح تبديل اين خيابان به گذر صنايع دستي، اولين واکنش‌هاي مخالف را از سوي ادارات و شرکت‌ها و البته خود صنايع دستي فروشان و تا حدودي ساکنان کوچه‌ها و محله‌هاي اين خيابان در پي داشت. فروشندگان صنايع دستي به کم شدن توريست بعد از تحريم‌ها و گران شدن صنايع دستي اشاره مي‌کنند و نيز از دست دادن جاي پارک براي خودروها.
شهردار منطقه 6 در واکنش به اين اعتراض‌ها عنوان کرد: «شهرداري به دنبال رضايت شهروندان است اما گاهي اجراي برخي طرح‌ها در ابتدا با مشکلاتي مواجه است و مقاومت‌هايي مي‌شود اما بايد بدانيم در اين خيابان تنها همان چيزي که تشريح شده يعني تعريض پياده‌رو اجرا خواهد شد و هيچ اتفاقي ديگري نمي‌افتد.»
علاوه بر مخالفت‌هاي مردم وکارکنان و کاسبان اين خيابان، رئيس کميته اجتماعي شوراي شهر تهران از يک‌طرفه شدن خيابان ويلا بدون در نظر گرفتن مداخلات اجتماعي انتقاد و عنوان کرد ايجاد گذر صنايع دستي در خيابان استاد نجات‌الهي و تبديل آن به پياده‌راه مصوب شورا نيست و بايد هرگونه اقدام در اين محدوده متوقف شود. چرا که:«بدون مصوبه شورا، بدون توجيه و تقاضاي اجتماعي محلي، بدون برگزاري جلسات بررسي نظر اصناف، ساکنان، و ذي‌حقان و ذي‌نفعان چنين مداخله‌ي شهري در اين مقياس نبايد انجام شود و توجيه‌پذير نيست.» پرسش مهم اين است که چگونه شهرداري بدون ارائه اين طرح به شوراي شهر، بدون انجام مراحل کارشناسي و بدون در نظر گرفتن امکانات داشته و نداشته اين خيابان، اقدام به برگزاري مراسمي آن‌هم با حضور پرتعداد مسئولان شهرداري کرده است؟
البته هزينه‌اي که براي ترميم محله عودلاجان صرف شد، جاي دوري نرفت، اما دليل اصرار شهرداري براي بازاجرايي طرحي با هزينه گزاف آن‌هم در حالي‌که شوراي شهرتهران و سکنه آن ناحيه مخالف‌اند، چيست؟
∎
نظر شما