️ شبکه یاری کودکان متشکل از سازمان‌های مدنی فعال در حوزه حقوق کودک روز سه شنبه ۲۵ تیرماه، در بیانیه‌ای خواستار توقف هرچه سریعتر طرح پرحاشیه جمع‌آوری کودکان کار شد. این طرح که برای چندمین بار طی سال‌های اخیر، تابستان امسال هم با مشارکت نهادهای حاکمیتی چون بهزیستی، فرمانداری و شهرداری در حال اجراست، با واکنش گسترده نهادهای مدنی و فعالان حقوق کودک مواجه شده است. اکنون و درپی ادامه‌دار شدن اجرای این طرح به کمک دو نهاد ظاهرا غیردولتی! و شنیده شدن زمزمه‌هایی درخصوص ردمرز شدن ده‌ها کودک کارگر پناهجو به بهانه نداشتن اوراق هویتی و مجوز اقامت، شبکه یاری کودکان بیانیه‌ای صادر کرده است.

در این بیانیه آمده است: «جمع‌آوری کودکان برای سی و اندی بار با وعده‌های جدید در بیست و دوم خرداد، همزمان با روز مقابله با کار کودک، بار دیگر رونمایی شد. طی این طرح که با اسامی مختلفی چون «ساماندهی»، «جمع‌آوری» و «جذب» اجرا می‌شود، کودکان طی فرآیندهایی اضطراب‌آور و تنش‌زا دستگیر و به مراکز قرنطینه منتقل می‌شوند و ایام تلخی را (طبق اظهار خود کودکان) در مکان‌هایی نه چندان مناسب سپری می‌کنند، گاه از حق تماس با والدین و خویشاوندانشان محرومند و گاه همچون یک زندانی حق خروج از اتاق و هواخوری در حیاط را جز برای یکی دو ساعت ندارند. در حالی که در این مراکز، گاه بر شدت آلام جسمی و روحیشان افزوده می‌شود، دوباره به وضعیت قبل باز می‌گردند. گرچه ادعای اصرارورزان بر اجرای این طرح‌ها معرفی داوطلبانه کودکان، تشکیل پرونده حمایتی برای ایشان و پیگیری وضعیت کودکان است، اما در عمل نه‌تنها تاکنون هیچ‌یک از این ادعاها اثبات نشده، بلکه زمزمه‌هایی مبنی بر رد مرز کودکان کار افغانستانی به گوش می‌رسد. »

در بخش دیگر این بیانیه می‌خوانیم: «رد مرز این کودکان مصداق بارز نقض اصل عدم‌بازگردانی پناهجویان و پناهندگان در عرف بین‌المللی است. از نتایج این طرح ها اعم از تعداد کودکان خارج شده از چرخه کار و خانواده‌های توانمند شده و مورد حمایت قرار گرفته تاکنون نه در امسال، حتی طی سال‌های متمادی که این طرح اجرا شده است، خبر و آمار رسمی ارائه نشده است. اما از گفته‌های کودکان دستگیر شده تحت‌پوشش انجمن‌های فعال در این زمینه حکایت غیرداوطلبانه بودن حضور کودکان، شرایط نامساعد مراکز قرنطینه، تراشیدن موها و تحقیر کودکان، بازگشت مجدد اکثر کودکان به چرخه کار و... بوی بهبود از این اوضاع شنیده نمی‌شود.»

در ادامه این بیانیه می‌خوانیم: «گرچه تک‌تک این برخوردها و رفتارها با کودکان غیراخلاقی، غیرانسانی و مصداق نقض آشکار اصول بنیادین حقوق کودکان است، اما مسئله حتی فراتر است. نگرش حاکم بر کلیت این نوع سیاستگذاری که در آن اصل نه بر حل ریشه‌ای مسئله، بلکه بر پنهان کردن مسئله، مافیا خواندن کودکان کار برای تاثیر بر افکار عمومی نسبت به معارض قانون بودن این کودکان و چشم بستن بر بزرگترین مافیاهای استثمار کودکان در زباله‌گردی و کارگاه‌های زیرزمینی، مجازات فقرا و خانواده آنها به جای حل مساله فقر و مقابله با کودک کار به جای کار کودک، توجه و دادن اصالت به مبلمان شهری و ظاهر شهر به جای حل مشکلات شهروندان، گشتن به دنبال روشی کوتاه‌مدت و شعبده‌بازی‌گونه برای یک درد مزمن اجتماعی که ریشه در ساختارها و سیاست‌های کلان اقتصادی و اجتماعی دارد و انداختن توپ در زمین بازی سازمان‌های مردم‌نهاد (که بارها مطالبه خود را تصویب و اجرایی شدن آیین‌نامه حمایت از کودکان کار و کودکان در معرض آسیب عنوان کرده‌اند) و خواستن راه‌حل جایگزین برای حل یک‌شبه مساله، ابعاد تلخ‌تری از این مساله را آشکار می‌سازد.» فعالان مدنی در انتهای این بیانیه اضافه کرده‌اند: «ما انجمن‌ها و موسسات فعال در زمینه مسائل اجتماعی و کودکان، فعالین جامعه مدنی، روشنفکران و اصحاب رسانه و چهره‌های علمی، هنری، ورزشی دارای دغدغه کودکان جامعه، ضمن ابراز تاسف و نگرانی از “جمع‌آوری کودکان کار” که در ابعاد مختلف غلط بوده و مغایر حقوق کودکان و مصالح عالیه آنان است، خواستار پایان اجرای این طرح، یکبار برای همیشه و اتخاذ سیاست‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت مناسب و مبتنی بر دانش و بینش برای کاهش آلام و آسیب‌های این کودکان و حمایت از کودکان و خانواده‌های ایشان در راستای کاهش فقر و آسیب‌های ناشی از آن به‌عنوان مهمترین دلیل حضور کودکان در خیابان هستیم و  می‌خواهیم که کلیه بخش‌های حاکمیت به تعهدات خود در مقابل کودکان مطابق قانون عمل کند.»