به گزارش شفاف، درست از زمان ابلاغ دولت وقت، مبنی بر آغاز پرداحت یارانه نقدی به سرپرستان خانوار، موضوع تفکیک دهک‌ها و حذف افراد گیرنده یارانه که استطاعت مالی آن‌ها بالاتر از سایر اقشار آسیب پذیر بود به میان آمد و این موضوع سال ها زبان به زبان بین جامعه و دولت ها دست به دست شد و تاکنون نه تنها یارانه بگیران به میزان قابل قبول کاهش پیدا نکرده اند بلکه تا حدودی افزایش هم داشته اند البته این موضوع خود مسئولان دولت را هم کلافه و سردرگم کرده است.

به همین دلیل دست به کار شده و در قالب بودجه و لایحه اصلاح ساختار بودجه امسال این موضوع را از اولویت های اصلاح ساختار بودجه و بودجه دو سالانه قرار داده اند.

*چهارمحور اصلاح ساختار بودجه سال ۹۸

چهارشنبه ۲۶ تیر ۹۸ حدود ۷۸ میلیون نفر صد و یکمین مرحله یارانه نقدی خود را دریافت کردند در واقع یعنی در هر مرحله رقمی بالغ بر ۳ هزار و ۵۴۹ میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت می‌شود که این رقم در سال برابر ۴۲ هزار ۵۸۸ میلیارد  تومان است.  

حال دولت تصمیم گرفته است تا در قالب قانون بودجه و پیوست آن لایحه اصلاح ساختار بودجه سال ۹۸، دستی به سر و گوش سازمان هدفمندی یارانه‌ها و همچنین سیاست‌های آن بکشد. در این قسمت از بررسی جوانب لایحه اصلاح ساختاری بودجه امسال به مبحث تکلیف دولت برای حذف یارانه بگیران پر درآمد پرداخته ایم و برای بررسی تاثیر این اصلاح ساختار به سراغ یکی از کارشناسان مسائل اقتصاد رفتیم تا نقش آن در بهبود معیشت مردم جامعه را  جویا شویم.

بهزاد خسروی، استاد دانشگاه و کارشناس راهبردی در  مسائل اقتصادی با اشاره به لایحه اصلاح ساختار بودجه سال ۹۸ اظهار کرد: دولت در قالب بحث اصلاح ساختار بودجه ۳ هدف عمده از جمله، ۱- مدیریت کسری بودجه بر اساس تامین منابع پایدار از طریق هزینه کرد برای اداره کشور، ۲-  ایجاد ثبات در اقتصادی کلان برای تولید و اشتغال و ۳- ایجاد ثبات در اقتصاد از طریق  برپایی  عدالت اجتماعی را مطرح کرده است.

وی در پاسخ به این سوال که آیا مسئولیت حذف یارانه بگیران به‌طور کامل به استانداری‌ها محول شده است؟  گفت: قرار بر این شد که فرمانداری‌ها و استانداری‌ها مسئولیت رسیدگی به شکایات افرادی که از گردونه دریافت یارانه حذف شده‌اند را بر عهده بگیرند نه اینکه مسئول مستقیم حذف یا اضافه افراد باشند. در نهایت انکشت اشاره برای پاسخگویی به این موضوعات همچنان سازمان هدفمندسازی یارانه هاست.

حسینی شاهردوی توضیح داد: سال هاست که وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی مدعی است  با در دست داشتن اطلاعات مختلفی نظیر تراکنش های بانکی، اسناد و املاک ثبتی و سایر امور اطلاعاتی توانایی مدیریت دهک های مشخص شده در جامعه یارانه بگیران را دارد. این ادعا منجر شده است تا انتظار مجلس شورای اسلامی  برای مدیریت و حذف افراد با درآمد بالا از سازمان هدفمند سازی یارانه‌ها بیشتر شود.

نسرین نامی، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی با استقبال از رویکرد دولت برای اصلاح ساختار بودجه بیان کرد: دولت حتی اگر در ارائه گزارش اصلاح ساختار بودجه مدتی هم تاخیر کرده است به نظر می رسد عزمی جدی برای بارور سازی اقتصاد کشور دارد؛ موضوع مهمی با نام کاهش وابستگی به اقتصاد نفتی از مواردی است که بسیار حائز اهمیت است.

وی افزود: در بحث حذف یارانه بگیران پر درآمد تا حدودی باید به همکاری ها سایر سازمان ها نیز متکی بود، وزارت کار و همچنین مرکز آمار باید در چنین شرایطی به یاری سازمان و برنامه و بودجه بیایند تا با ارائه داده ها، مشخص کنند که از میزان ۷۸ میلیون یارانه بگیر چه تعداد پردرآمد هستند.

این کارشناس در پایان گفت: امیدواریم سازمان برنامه و بودجه در امسال برنامه خود را   برای حذف یارانه بگیران پردرآمد تغییر دهد و دراجرای آن مصِر باشد همانطور که با یک طرح جامع توانست در قانون مالیات های مستقیم موفق عمل کند.

یارانه، سوبسید و یا چتر حمایتی بر اقشار کم درآمد موضوع بسیار مهمی است که سال هاست تمام کشورهای دنیا با استفاده از فرمول های صحیح و یا برخی اوقات هم دستوری انجام می دهند. کشور ما نیز از این موضوع مستثنی نیست اما این روزها و شاید این سال ها گرفتار گردابی با نام مقاومت افراد یارانه بگیری شده است که عملا نیازی به این رقم ندارند.

طی چندین مرحله دولت دست به همه پرسی و یا خود اظهاری از طریق مردم بُرد اما در نهایت تنها توانست  خارج نشینان  را در اسفند سال ۹۳ از گردونه یارانه بگیران خارج کند که  در مجموع ۵۰ هزار و ۸۸۶ نفر از لیست یارانه بگیران حذف شدند.

در نهایت هنوز این طرح نیازمند توضیح بیشتر سازمان برنامه و بودجه کشور است زیرا در با توجه به پیگیری های مکرر سازمان هدفمند سازی یارانه پاسخ به این سوال را که " چه زمانی دولت اقدام به ساماندهی یارانه بگیران می کند؟" را به سمت سازمان برنامه و بودجه کشور محول می کند. این درحالیست که در این دوره از پرداخت یارانه های نقدی تعدادی از هموطنانمان یارانه خود را دریافت نکرده اند و حال باید پرسید که آیا دولت کلید ساماندهی به این طرح را زده است؟