«قاسم مومنی» کارشناس مسائل روسیه با اشاره به دلایل فنی ترکیه برای خرید تسلیحات روسی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا عنوان کرد: قبل از هر چیز باید به این نکته مهم اشاره کنم که موقعیت استراتژیک ترکیه به دلیل قرار گرفتن این کشور به عنوان دروازه ورودی آسیا با اروپا را با هیچ کشور دیگری نمی‌توان مقایسه کرد. این امر موجب شده تا مقابله با مسائلی مانند ترانزیت موادمخدر، پناهجویان و حتی نقل و انتقال تروریست‌ها بارها از سوی اروپایی‌ها به ترکیه گوشزد شود؛ به صورتی که در قضیه پناهجویان ترکیه برای کنترل این فضا چندین میلیارد دلار از اتحادیه اروپایی دریافت کرد اما خروجی آن نظر قاره سبز را به خود جلب نکرد و حتی شاهد تشدید درگیری میان آنکارا و اروپا بودیم.

وی ادامه داد: از جهتی دیگر باید متوجه بود که شاخه جنوبی ناتو که ترکیه عضو آن است بارها اعلام کرده که ترکیه و موقعیت استراتژیک آن برای ناتو بسیار مهم است و از این منظر شاهد آن هستیم که کمک‌های زیادی به صورت بلاعوض از سوی آمریکا و پیمان سازمان آتلانتیک شمالی به صورت سالانه به حساب ترکیه واریز می‌شود. در اینجا تمام نگرانی‌ها، رنگ غربی دارد اما ترکیه به دلیل مسائل سوریه، درگیری با کردها، اقدام‌های آمریکا و اسرائیل در منطقه و غیره نگران امنیت خود است و از این‌رو نیم‌نگاهی (در عرصه امنیتی، سیاسی و نظامی) به روسیه انداخته است. در این مسیر است که شاهد شکل‌ گرفتن ائتلاف دو سویه میان آنکارا و مسکو هستیم و روسیه سعی دارد در این مسیر اعتبار شوروی سابق را برای خود به دست بیاورد و در مقابل ترکیه در حال استفاده از پتانسیل‌ روسیه به نفع خود است.

این پژوهشگر مسائل قفقاز با اشاره به چرخش تسلیحاتی ترکیه به سوی روسیه گفت: در این میان یک‌سویه‌نگری ایالات متحده به ترکیه خصوصاً در بحث تامین تسلیحات و عطف کردن این موضوع کاملاً نظامی به پرونده سیاسی مانند سوریه و غیره و از سوی دیگر فشار ناتو بر آنکارا و همسویی این نهاد با آمریکا موجب شد تا ترک‌ها تماماً در این بحث به سمت روسیه متمایل شوند. در این میان غربی‌ها معتقدند که سامانه پدافندی اس۴۰۰ به راحتی می‌تواند نقاط ضعف اف۳۵ را پیدا کند که این موضوع برای ایالات متحده از حیث تکنولوژی و راهبردهای نظامی بسیار گران تمام می‌شود و عملاً نمی‌تواند اف۳۵ را به کشورهای دیگر بفروشد. ممکن است سوال شود که چرا ترکیه اس۴۰۰ را به سامانه موشکی پاتریوت ترجیح داد.

مومنی افزود: واقعیت این است که اس۴۰۰ به دلیل سرعت بالا، عدم خطا در رهگیری، عدم خطاء در اصابت، ایستایی در اصابت به اهداف و غیره بسیار پیشرفته‌تر از پاتریوت است. به عنوان مثال بُرد اصابت به اهداف بالستیک در اس۴۰۰ در حدود ۶۰ کیلومتر است اما در پاتریوت ۴۵ کیلومتر است. مساله دیگر اینکه بُرد کشف رادار در اس۴۰۰ حدود ۶۰۰ کیلومتر و در پاتریوت ۱۸۰ کیلومتر است که به هیچ وجه با یکدیگر قابل مقایسه نیست. در این میان قرار بر این است که اگر آمریکا جنگنده‌های اف۳۵ را به ترکیه تحویل ندهد اقدام به خرید «جنگنده‌های سوخو ۵۷» از روسیه کند. در اینجا هم تفاوت‌های زیادی میان این دو وجود دارد؛ به عنوان مثال بُرد پروازی سوخو ۵۷ حدود ۲۶۰۰ کیلومتر است اما اف۳۵ نزدیک به ۱۹۳۰ کیلومتر. از منظر دیگر، سقف پرواز سوخوی ۵۷ حدود ۵.۵ ساعت است اما اف ۳۵ در حدود ۲.۵ ساعت.

وی در پایان خاطرنشان کرد: سوخو ۵۷ روسیه قادر به حمل ۱۰ تن بار (انواع موشک‌ها و کروزهای هوا به هوا یا هوا به زمین) است اما اف۳۵ تنها قادر به حمل هشت تن تسلیحات خواهد بود. از جهتی دیگر قیمت اف۳۵ حدود دو برابر سوخو ۵۷ روسیه است و از این منظر ترکیه تمام این مولفه‌ها (هم در مورد اس۴۰۰ و هم در مورد سوخوی۵۷) را مد نظر قرار داده و دست به خرید نظامی انبوه زده است. این در حالی است که اگر ترکیه دست به خرید جنگنده‌های روسی بزند بدون تردید ناتو و ایالات متحده این کشور را تحت شدیدترین تحریم‌ها قرار خواهند داد و احتما دارد به صورت یکطرفه، عضویت ترکیه را لغو کند. اما سوال این است که آیا روسیه می‌تواند همانند ناتو و آمریکا به صورت سالانه مبالغ زیادی را به حساب ترکیه واریز کند یا خیر؟ با این تفاسیر به نظر می‌رسد که اردوغان وارد بازی خطرناک شده و در حال تست کردن آمریکا و ناتو است؛ اما خروجی آن همچنان نامشخص خواهد بود.