دکتر طهرانچی با اشاره به نظام ارزیابی تکمیلی کیفیت رساله:
یک مقاله دانشجویان دکتری دانشگاه آزاد باید در مجلات این دانشگاه چاپ شود
صاحبخبر - رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «دانشجویان دکتری باید مقاله مستخرج از تز خود را در مجله این دانشگاه چاپ کنند.» دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در جلسه امضای تفاهمنامه همکاری با پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) که با حضور اعضای هیاترئیسه، روسای استانهای دانشگاه آزاد اسلامی، رئیس و معاونان ISC در سالن همایشهای مرکز منطقهای اطلاعرسانی علوم و فناوری و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) برگزار شد، گفت: «هر جریان دانش دارای دو بحث جهانی و ملی است و جغرافیای علم هم در این جریان دارای اهمیت است بهطوری که مفاهیم ISI، اسکوپوس، Elsevier و اشپرینگرساینس در دو دهه اخیر مطرح شده و هدف آن حاکمیت جهان غرب بر جهان علم است، چون غربیها احساس میکنند جغرافیای جدید علم در شرق در حال شکلگیری است.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «همه کشورها بر مدیریت دانشگاه تمرکز داشتند و غربیها پس از سال 75 فرهنگ تمرکز بر خروجیهای دانشگاه را مدنظر قرار دادند تا بتوانند جریان جهانی دانش را در دست داشته باشند. در مقابل این جریان، جریان ملی دانش قرار دارد که معتقد است ابتدا باید جریان ملی دانش شکل بگیرد و بعد آن را متصل به دانش جهانی کنند.» عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: «آنچه در کشور ما انجام شد این بود که گفتند شبکه علم ایجاد نشود و هر کسی بهصورت مستقل با خارج کار کند. نتیجه این شد که آنها با دستیابی به اطلاعات پنهان، دانشگاههای ما را تحلیل کردند بدون آنکه دانشگاههای ما از دانشگاه نزدیک خود یا از وضعیت کشورهای همسایه خبر داشته باشد.» دکتر طهرانچی ادامه داد: «برخلاف آنچه درباره اروپا تصور میشود، در کشورهای اروپایی و حوزه اسکاندیناوی، توجه آنها به ژورنالهای زبان خودشان است و اینگونه نیست که بدون کارشناسی مقالات و اطلاعات دانشمندان را در شبکه جهانی عرضه شود.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه اگر جریان ملی دانش قوی عمل کند، جریان جهانی دانش بهسراغ آن میآید، گفت: «شوروی سابق پس از جنگ سرد تصمیم گرفت براساس سیستم خود عمل و مقالات و مجلات علمی را به زبان روسی ترجمه کند. این روند تا جایی ادامه داشت که دهها ژورنال معتبر روسی کمتر از 15 روز از انتشار آن توسط موسسات آمریکایی به زبان انگلیسی ترجمه شد.» وی افزود: «نکتهای که درباره انتشار مقالات حائز اهمیت است، فرهنگ استناددهی است و تا زمانی که استناددهی مقالات بهعنوان بخشی از فرهنگ دانش شکل نگیرد، توفیقی در این حوزه حاصل نمیشود، البته فرهنگ استناددهی یک جریان کاملا غیرعلمی و رقابتی است، چراکه غرب میداند هر که رهبری علم را در اختیار داشته باشد، رهبری جهان را نیز خواهد داشت و اطلاعات علمی قدرت میآورد.» دکتر طهرانچی اظهار داشت: «اینکه ISC تشکیل شد و برخی آن را تخطئه میکنند و تاکنون نتوانسته به جایگاه خود برسد، به این دلیل است که جریانی میخواهد حاکمیتطلبانه بر قدرت علم سیطره پیدا کند و تا این حاکمیت بر دنیای سیاست و اقتصاد باشد، اجازه نمیدهند. آمریکاییها در سال 2016 اعتراف کردند جغرافیای علم پس از دههها رهبری آمریکا بر این جغرافیا از مرزهای آمریکا و اروپا در حال خارج شدن است.» عضو هیاتامنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «اینکه مرکز منطقهای اطلاعرسانی علوم و فناوری و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) نخواهد قالب ترجمهای، دنبالهروی آنها باشد، خیلی حیاتی است؛ یک خطر دیگر آن است که این مرکز ترجمه دنبالهروی غرب باشد.» وی تاکید کرد: «شاخص تعیینکننده، میزان رسیدن به هدف است و در ذات خود ارزش نیست، آنچه غربیها فکر میکنند با اهداف خاصی تزریق میکنند و علم را برای قدرت میبینند، برای همین اطلاعات دانشمندان را در مرحله قبل از مقاله و داوری میخواهند. برخی دانشگاههای ایرانی برای آنکه در Times باشند ریزترین اطلاعات خود را در اختیار انگلیسیها قرار میدهند تا بتوانند رتبه بگیرند، این در حالی است که انگلیسیها از سر دلسوزی و علاقه هزینه نمیکنند و دلیل آنها این است که هدفشان علم برای قدرت است و رتبهبندی دانشگاه بخشی از جمعآوری اطلاعات است که بخشی را بهصورت آشکار جمعآوری میکنند و اطلاعات پنهانی را نیز از این طریق به دست میآورند.» دکتر طهرانچی با اشاره به فعالیتهای ISC گفت: «کار این مرکز، مهم و مقدس است بهشرطی که با نوآوری و عرق ملی و اعتلای دانش این سرزمین در راستای تحقق مرجعیت علمی هدفگذاری شود. ما هم در دانشگاه آزاد اسلامی قصد نداریم سامانه علمسنجی تاسیس کنیم، چراکه این مرکز تاسیس شده و ما نقش خود را حمایتی میدانیم.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی تاکید کرد: «این مرکز باید دقت داشته باشد آنطوری القا نکند که آن را بیخاصیت کند. گاهی اوقات رفتار مشابه میدهند و اینگونه القا میکنند که رتبه این مرکز هم مانند سایر رتبهبندیها شود. مگر میشود رتبه در دو مقیاس متفاوت برابر باشد و اینها نکاتی است که باید از لحاظ فنی به آن توجه شود. سواد علمسنجی این مجموعه بسیار بالاست، اما بهتر است سالی یکبار بهصورت مبنایی زیرساخت علمسنجی بازنگری شود.» دکتر طهرانچی با اشاره به برنامههای دانشگاه آزاد اسلامی برای انتشار مقالات دانشجویان دکتری در مجلات معتبر این دانشگاه گفت: «دلیل آنکه به دانشجویان دکتری گفته میشود مقالات خود را باید در دو ژورنال خارجی به چاپ برسانند، چیست؟ دو حالت دارد اینکه میخواهیم از استانداردبودن پژوهش مطمئن شویم و اینکه مقاله در عرصه بینالمللی هم ارائه شود.» ایجاد شبکه مجلات علمی در دانشگاه آزاد اسلامی عضو هیاتامنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «دانشگاه آزاد اسلامی میخواهد پس از 37 سال فعالیت و بیش از دودهه که کشور در تحصیلات تکمیلی فعال بوده، یک نیمه از این کار را انجام دهد، بنابراین میخواهیم یک شبکه مجلات علمی ایجاد کنیم که این شبکه جزء شبکه ملی محسوب میشود. هر دانشجوی دکتری که میخواهد از رساله خود دفاع کند باید مقاله مستخرج از تز خود را در مجله دانشگاه آزاد اسلامی چاپ کند تا ما نظام دوگانه تایید ملی نیز داشته باشیم.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: «این دانشگاه حدود 400 ژورنال دارد که پژوهشگاه و شبکه آزمایشگاهی دانشگاه آزاد اسلامی کلیت مقاله و معاونتهای موضوعی محتوای آن را پیگیری و بررسی میکند. مجموعه مجلات دانشگاه آزاد اسلامی یک مجموعه مجلاتی خواهد بود که با عملکرد خود اعتبار خلق میکند.» در پایان این جلسه، تفاهمنامه همکاری دانشگاه آزاد اسلامی و پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ISC به امضای دکتر طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی و دهقانی، رئیس ISC رسید.∎
نظر شما