صاحب‌خبر - دو اتفاق و دو نوع برخورد متفاوت نیروی انتظامی، با دو شخص معروف، بازتاب متفاوتی را در فضای اجتماعی به همراه داشت. ماجرای اول که در سال گذشته اتفاق افتاد بدین شرح بود که خودروی فرهاد مجیدی مربی تیم استقلال به دلیل سرعت زیاد توسط ماموران راهنمایی و رانندگی متوقف می‌شود، از نظر مامور راهنمایی و رانندگی، راننده مظنون به مصرف الکل است، در نتیجه خواهان تست الکل می‌باشد ولی به دلیل ممانعت فرهاد مجیدی از انجام وظیفه، خودرو توقیف و به پارکینگ هدایت می‌شود. در این ماجرا فرهاد مجیدی از نحوه برخورد مامور فیلم‌برداری کرده و سپس آن را در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌کند. این فیلم بازتاب گسترده‌ای در جامعه داشت، نوع برخورد عامه جامعه در این ماجرا بیشتر حمایت از نیروی انتظامی و سرزنش فرهاد مجیدی بود. در ماجرای دوم، دکتر نجفی که سابقه مدیریت در سطح وزارت و نیز شهرداری تهران را دارد به دلیل اتهام قتل همسر دوم به آگاهی مراجعه کرده، ضمن اعتراف قتل، فیلم ایشان در حال خوردن چای و گپ‌و گفتگو با رئیس پلیس آگاهی از تلویزیون پخش می‌شود. این فیلم نیز بازتاب بسیار زیادی را موجب شد، ولی برخلاف ماجرای اول، واکنش عامه‌جامعه انتقاد از نیروی انتظامی به دلیل برخورد با شخصی است که متهم به قتل است. تحلیلی که از واکنش جامعه نسبت به این دو ماجرا قابل بیان است، مطالبه اشتباه جامعه از نیروی انتظامی در عدالت رفتاری یکسان داشتن با عموم متخلفان و متهمان است. امری که با توضیحاتی که در ادامه آورده می‌شود به نظر درست و اخلاقی نمی‌رسد. ماموران نیروی انتظامی در شغلی انجام وظیفه می‌کنند که مانند شغل پزشکان یا قاضیان، حرفه تخصصی محسوب می‌شود. نمی‌توان از ماموران انتظار داشت که از یک‌سو بدون توجه به فاکتورهای محیطی- جغرافیایی یا فاکتورهای تقویمی و نیز ساعات شبانه‌روز و از سوی دیگر بدون توجه به نوع جرم و سابقه فرد با همه یکسان برخورد نماید. اگر کسی مقررات راهنمایی و رانندگی مواردی چون سرعت مجاز، ورود ممنوع، توقف ممنوع و ... را زیر پا گذاشت باید طبق قانون با او برخورد شود. دلیل این کار تبعیت مردم از قانون برای ایجاد نظم و نیز حفاظت از جان سایرین است. سرعت غیرمجاز می‌تواند باعث ایجاد تصادفات منجر به جرح یا فوت شود. رعایت مقررات مربوط به ورود غیرمجاز به خیابان‌های یک‌طرفه و نیز رعایت مقررات توقف ممنوع برای کنترل نظم خیابان‌ها ضروری است. اما آیا در هر سرعت غیرمجاز یا توقف ممنوع باید خودرو توقیف و به پارکینگ هدایت شود یا اینکه حتما باید برگ جریمه‌ای صادر شود؟ شاید در مواردی لازم باشد بر حسب نظر حرفه‌ای پلیس، صرفا با تذکر موضوع فیصله یابد. مبتنی بر نظریه علمی پلیس جامعه‌محور، ماموران نیروی انتظامی در تصمیم‌گیری باید قانون را رعایت کنند ولی گستره تصمیم ایشان می‌تواند با ملاحظه فاکتورهای که بیان شد شامل تذکر، جریمه، توقیف خودرو و ... باشد. اما در این وادی می‌توان از پلیس انتظار داشت که در تخلفات راهنمایی و رانندگی شهرت، قدرت و مقام طرف مقابل را نادیده گرفته و صرفا بر اساس فاکتورهای محیطی، جغرافیایی، تقویمی و ساعات شبانه‌روز و بدون توجه به موقعیت و جایگاه فرد خاطی، اتخاذ تصمیم کند. برای همین در ماجرای فرهاد مجیدی و مامور راهنمایی و رانندگی، به نظر می‌رسد که عامه جامعه به درستی از قاطعیت مامور راهنمایی و رانندگی در توقیف خودرو حمایت نمودند. اما در ماجرای دوم، با توجه به توضیحاتی که بیان شد این سوال و مسئله مطرح می‌شود که آیا ماموران آگاهی نباید بین اشخاص مختلف فرق بگذارند؟ برای روشن‌تر شدن موضوع مثال قابل لمس‌تری از کلانتری آورده می‌شود. ماموران کلانتری با متهمان مختلفی روبرو هستند که به دلیل جرائم متفاوتی مورد تعقیب نیروی انتظامی قرار می‌گیرند از یک‌طرف با مجرمان سابقه‌داری روبه‌رو هستند که به اتهام سرقت، شرارت و ... دستگیر شده‌اند و از طرف دیگر با کارخانه‌دار یا بازاری خوش‌نامی روبه‌رو می‌شوند که به دلیل صدور چک بی‌محل و شکایت افراد حقیقی، بازداشت می‌شوند. آیا نباید در نوع برخورد ماموران با این اشخاص از همان ابتدا و در نوع دستگیری در خیابان، تا نحوه نگهداری تفاوت وجود داشته باشد. قطعا هر عقل سلیمی حکم به تفاوت برخورد دارد. حتی اگر نیروی انتظامی، تفاوت در نوع برخورد را منکر شده و قبول نداشته باشد، باید مطالبه جامعه از نیروی انتظامی، تفاوت در نوع برخورد باشد. لذا با این توضیح می‌توان گفت انتقاد و قضاوت جامعه در ماجرای نجفی کاملا از نیروی انتظامی اشتباه است. مسلما برای ماموران آگاهی، دکتر نجفی متهم به قتل است ولی به دلیل سابقه و اینکه با پای خود جهت اعتراف به آگاهی مراجعه کرده و نیز همه نوع همکاری با ماموران داشته با متهمی که در حال فرار بوده و در هنگام دستگیری مقاومت می‌نماید، یا پس از بازداشت از هر نوع همکاری خودداری می‌کند باید متفاوت باشد، امری که از ماموران حرفه‌ای نیروی انتظامی انتظار می‌رود. به امید آن روز که قضاوت و انتقاد مردم و نیز مطالبه آنها از نیروی انتظامی تفاوت در برخورد متفاوت، با ملاحظه فاکتورهای مختلفی همچون نوع جرم، سابقه متهم و ...
باشد.∎
نظر شما