گروه بین‌الملل- علی ودایع: سامانه پدافندی S400روسیه مشتریان پروپاقرصی در میان متحدین آمریکا پیدا کرده است. وابستگی کشورهایی که عمدتا عادت به استفاده از تسلیحات آمریکایی دارند ؛ باعث ایجاد نارضایتی شدید پنتاگون شده است.
 اصلی ترین تنش سامانه پدافندی روسیه در ترکیه شکل گرفته است. ماجرای این کشور به عنوان یک عضو پیمان آتلانتیک شمالی(ناتو) به یک مصیبت تبدیل شده است. «دونالد ترامپ» از هر اقدام و کانالی به آنکارا فشار آورده است که «رجب طیب اردوغان» از تصمیم خود عقب نشینی کند اما فعلا به هیچ نتیجه مثبتی دست نیافته است. نکته جالب اینجاست پس از آن که روابط طرفین در جریان کودتای نافرجام 15 ژوئیه 2016 به شدت متشنج شد ؛ ترکیه از اهرم اس 400 به واشنگتن فشار آورده است.
مقامات ارشد ترکیه به ویژه رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری این کشور بارها بر نقش مستقیم و موثر واشنگتن در کودتای نافرجام ژوئیه 2016 تاکید کرده و اکنون بیش از هر زمان دیگری به آن بی اعتماد هستند. با روی کار آمدن «دونالد ترامپ» به عنوان رئیس جمهور آمریکا در 20 ژانویه 2017، مقامات ارشد ترکیه امیدوار بودند که دوره جدید در روابط آمریکا و ترکیه  به وجود خواهد آمد؛. به ویژه اینکه ترامپ بر خلاف اوباما، توجهی به مسائل داخلی ترکیه نداشت اما در عمل اختلافات دو کشور به شدت تشدید شده است.
موضع مستحکم آنکارا
وزیر خارجه ترکیه دیروز (جمعه) گفت: اگر آمریکا بابت خرید سامانه‌های دفاع موشکی S400 از روسیه علیه ما تحریم وضع کند، آنکارا اقداماتی تلافی جویانه اتخاذ می‌کند. وزیر خارجه ترکیه همچنین در گفتگو با خبرگزاری آناتولی گفت، کنسل کردن خرید سامانه‌های دفاعی موشکی S400 از روسیه امکان پذیر نیست.
در همین حال، سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه افشاگری واشنگتن درباره نامه‌ای از سوی وزیر دفاع موقت آمریکا را که طی آن آنکارا را به حذف شدن از برنامه آموزش خلبانی جنگنده‌های F-35 بر سر خرید سامانه S-400 روسیه تهدید کرده بود، محکوم کرد.
«پاتریک شاناهان» وزیر دفاع موقت آمریکا در نامه‌ای که هفته گذشته به حلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه فرستاد و مجله «فارن پالسی» آن را رویت کرده، هشدار داده است که کارآموزان خلبانی جنگنده‌های F-35 احتمالاً باید تا تاریخ ۳۱ ژوئیه آمریکا را ترک کنند.
«ابراهیم کالین» سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه به خبرنگاران گفت:« ارسال این نامه با روح روابط دو کشور متحد در تضاد است و در عین حال محتوای آن برای رسانه‌ها افشا شده است. چنین اقدامی در خصوص امور جدی غیرقابل پذیرش است. همه باید بدانند که ما به این اقدام واکنش نشان خواهیم داد. روسای جمهور آمریکا و ترکیه در دیداری که در حاشیه نشست گروه ۲۰ در تاریخ ۲۹ ژوئن خواهند داشت، درباره کارآموزان F-35 گفت‌وگو خواهند کرد.»
این سخنگو همچنین ابراز اطمینان کرد که آمریکا جنگنده‌های F-35 را به ترکیه تحویل خواهد داد.وی تاکید کرد: بروز تاخیر در تحویل این جنگنده‌ها بنا به هر دلیلی برای هر دو کشور زیان‌بار خواهد بود. 
مسکو و آنکارا در ماه دسامبر سال ۲۰۱۷ توافقی را برای خرید سامانه دفاع موشکی S-400 از سوی ترکیه امضا کردند. پیش‌بینی می‌شود نخستین مرحله تحویل این سامانه در اواخر تابستان سال جاری صورت گیرد.
دغدغه خرید دهلی نو
معاون وزیر خارجه آمریکا در امور جنوب و مرکز آسیا گفت، ایالات متحده به تلاش‌هایش در راستای متقاعد کردن هندوستان در عدم خرید سامانه‌های دفاع موشکی S400 از روسیه ادامه می‌دهد.
«آلیس ولز» در جلسه استماع مربوط به منافع آمریکا در آسیا و بودجه سال مالی ۲۰۲۰ گفت: در ارتباط با مساله خرید و فروش سامانه‌های دفاع موشکی S400 هیچ کشوری را نباید از نظر دور داشت یا به آن بی توجهی کرد. ما به شدت نگران احتمال فروش سامانه‌های S400 هستیم و گفتگوهای خود را درباره این مساله ادامه می‌دهیم که چگونه آمریکا یا سایر تأمین کنندگان دفاعی می‌توانند به هندوستان کمک کنند.
وی ادامه داد: زمانیکه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در اکتبر به هندوستان رفت، اظهاراتی درباره فروش تجهیزات نظامی بزرگ به این کشور مطرح شد. ما شاهد بودیم که هندوستان در ۱۰ سال گذشته تلاش کرده تا منابع تجهیزات نظامی خود را متنوع کند. روابط تجاری خارج از بخش دفاعی هندوستان در ۱۸ سال گذشته از صفر به ۱۸ میلیارد دلار رسیده است. ما انتظار داریم که روابط دفاعی خود با هندوستان را گسترش دهیم. اما هنوز حدود ۶۵ تا ۷۰ درصد از تجهیزات دفاعی هندوستان از طرف روسیه تأمین می‌شود.
دهلی نو نخستین بار تمایلش برای خرید سامانه‌های دفاع موشکی S400 روسیه را در ۲۰۱۵ اعلام کرد. قرارداد برای دریافت این سامانه‌ها در جریان سفر سال گذشته میلادی رئیس جمهوری روسیه با هندوستان امضا شد.
راز نفرت آمریکا
مجله آلمانی اشترن  پیشتر از سامانه پدافندی روسیه به عنوان کابوس برای ناتو یاد کرده بود. این نشریه آلمانی در ادامه نوشته که «آمریکا برای مدت طولانی در آسمان دنیا برتر بود اما حال اس 400 حتی برای هواپیما‌های رادارگریز خطر ایجاد کی کند. این موشکها هم در کشف اهداف و هم از لحاظ شعاع عمل دارای مشخصات چشمگیری هستند.» 
فاجعه برای آمریکایی‌ها زمانی بود که «حضور فقط یک گردان روسی مسلح به اس 400 در سوریه باعث شد جنگنده‌های غربی کنترل حریم هوایی در این کشور را از دست بدهند.» این نشریه آلمانی تاکید می‌کند که  خریداری اس 400 برای ترکیه باصرفه تراز خریداری سامانه‌های آمریکایی پاتریوت از آب در آمد. همچنین اس 400 پیشرفته تر از پاتریوت محسوب شده و تقریباً دوبرابر ارزان تر است.
مساله اساسی برای ناتو و آمریکا این است که استقرار سامانه روسیه، ضعف جنگنده‌های غربی را برای کرملین فاش خواهد کرد.بعلاوه این موضوع، دولت ترامپ نگران است که خرید تسلیحات روسی و وابستگی تسلیحاتی به  روسیه، آنکارا  یا حتی دهلی را بیش از پیش به سمت مسکو سوق دهد. با این حال، این همه ماجرا نیست و مسائل دیگری نیز مطرح است.
برخی تحلیلگران بر این باورند که نگرانی آمریکایی‌ها تا حدی به دلیل ضعف سامانه موشکی پاتریوت در برابر S400 است.دراین زمینه، روزنامه آلمانی «دی ولت» به نقل از کارشناسان نظامی نوشت: «افزایش علاقمندی جهانی به سامانه موشکی S400 روسیه به دلیل برتری تکنولوژی این سامانه نسبت به مدل مشابه آمریکایی آن است». ضمن اینکه دلایل و انگیزه‌های سیاسی و ملاحظات خاص مقامات ارشد ترکیه به ویژه اردوغان در پس اصرار ترک‌ها برای خرید سامانه موشکی S400 است.به گفته «روسلان پوخووف» کارشناس نظامی روس و رئیس مرکز تحلیل راهبردها و فناوری‌ها: «بازار جهانی اسلحه تنها از طریق عرضه و تقاضا مشخص نمی‌شود، بلکه انگیزه‌های سیاسی خاص هدایت‌کننده این بازار هستند».
سامانه موشکی دوربرد S400 ساخت روسیه، جزو پیشرفته‌ترین سامانه‌های ضدهوایی و ضد موشکی در نوع خود محسوب می‌شود که توانایی حمل و شلیک چند نوع موشک مختلف را دارد و می‌توانند اهداف متنوعی شامل موشک‌های بالستیک قاره ‌پیما، موشک‌های کروز و جنگنده‌های رادار گریز را هدف قرار دهند. شبکه راداری و شناسایی این سامانه می‌تواند همزمان 300 هدف را شناسایی کند و به ترتیب اولویت با آنها درگیر شود. سقف ارتفاع پوشش هوایی این سامانه، 27 کیلومتر است.سامانه دفاع موشکی متحرک زمین به هوا S400 «تریومف» برای نابودی انواع اهداف هوایی دشمن همچون هواپیماهای پارازیت انداز، هواپیماهای رادار محور و کنترل هوایی، هواپیماهای شناسایی و جاسوسی، هواپیماهای استراتژیکی و جنگنده‌های شکاری، موشک‌های بالستیک تاکتیکی و تاکتیکی-عملیاتی، موشک‌های بالستیک میان برد، اهداف هوایی مافوق صوت و دیگر اهداف هوایی پیشرفته ساخته شده است.