به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما؛ دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا دستور داده است مقدمات عفو چند تن از اعضای ارتش این کشور که متهم به ارتکاب جنایت جنگی در افغانستان و عراق هستند هر چه سریعتر آماده شود .به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، ترامپ خواهان آماده سازی فوری تشریفات اداری لازم برای این کار شده است و قصد دارد این نظامیان جنایتکار را در حوالی روز 27 ماه می که یک مناسبت در تقویم آمریکا است عفو نماید .یکی از این پرونده ها مربوط به ادوارد گالاگر رئیس عملیات ویژه نیروی دریایی آمریکا است که به اتهام تیراندازی به غیر نظامیان و کشتن یک اسیر با چاقو در عراق قرار است به زودی محاکمه شود.

پرونده دیگر مربوط به ماتئو گولستین از اعضای کلاه سبزهای آمریکا است که متهم به قتل یک مرد افغان در سال 2010 است.ترامپ در حالی خواهان آماده سازی فوری تشریفات اداری عفو نظامیان جنایتکار آمریکا شده است که معمولا طی این فرایند ماهها طول می کشد .اما وزارت دادگستری آمریکا روند آماده سازی آنرا به سرعت آغاز کرده است .به گفته کارشناسان حقوقی در آمریکا، عفو چند متهم به جنایات جنگی و افراد محکوم به ارتکاب آن و حتی کسانی که هنوز محاکمه نشده اند در تاریخ این کشور بی سابقه است .

از اینرو برخی از محافل حقوقی در این کشور نگران آن هستند که تصمیم دونالد ترامپ برای عفو جنایتکاران جنگی، مشروعیت قوانین نظامی و دادگاههای مربوط به آن را کم رنگ و تضعیف نماید .

جنایات نیروهای آمریکایی در افغانستان و عراق

جنایات نیروهای آمریکایی در افغانستان و عراق به  چند مورد که ارتش آمریکا به منظور کاستن از اعتراضات و خشم مردم آن دو کشور به اصطلاح در حال رسیدگی به آنها است محدود نمیشود. بلکه  نیروهای آمریکایی و انگلیسی جنایات بیشماری را در افغانستان و عراق مرتکب شده و روی جنایتکاران در تاریخ را سفید کرده اند .نگاهی به دو دهه اشغال افغانستان از سوی آمریکا و عملکرد نیروهای آمریکایی در عراق سراسر خشونت و جنایت ضد مردم این دو کشور است که بسیاری از آنها رسانه ای نشده و سانسور خبری شده است.

تنها در یک نمونه مجله آمریکایی رولینگ استون گزارش داد بسیاری از نظامیان آمریکایی که مرتکب جنایت ضد مردم عراق و افغانستان شده اند آنطور که پنتاگون وزارت دفاع آمریکا ادعا می کند آنان به طور مخفیانه و خود سرانه مرتکب جنایت نشده اند بلکه مقامات مافوق آنان مطلع بوده اند.کشتن غیر نظامیان برای تفریح ،بریدن انگشتان آنان برای ثبت آمار تعداد کشته ها و گرفتن عکس یادگاری با اجساد ،استفاده از اورانیوم  ضعیف شده که منجر به بروز انواع بیماری های ناشناس و بخصوص سرطان در جامعه افغانستان و عراق شده است .حمله به بیمارستان و اجتماعات مردمی در دو کشور،سوزاندن و مثله کردن اجساد غیر نظامیان ،استفاده از روشهای بازجویی ضد بشری مانند غرق مصنوعی ،اجبار به ایستادن برای ساعتهای طولانی جلوگیری از خوابیدن زندانیان به مدت یک هفته از دیگر جنایات و رفتار غیر انسانی نیروهای آمریکایی در عراق و افغانستان بوده است .

در همین حال ،کمیته بین المللی صلیب سرخ در گزارشی در این مورد اعلام کرد زندانیان در بازداشتگاههای سازمان "سیا " در تاریکی کامل نگه داری می شوند و به طور مداوم در سلولهای انفرادی موسیقی و اصوات ناخوشایند با صدای بلند پخش می شود .علاوه براین، نبودن سیستم گرمایشی نیز موجب مرگ زندانیان شده است . اینها تنها گوشه ای از جنایات بیشمارنظامیان آمریکایی در افغانستان و عراق است که  روی چنگیز و مغولان را در ارتکاب جنایت سفید کرده اند .

ورود دیوان بین المللی کیفری به پرونده جنایات جنگی نظامیان آمریکایی

بی توجهی دولت آمریکا و دادگاههای نظامی این کشور به جنایات نظامیان آمریکایی در عراق و افغانستان که به عنوان جنایات جنگی اعلام شده اند باعث شد  دیوان بین المللی کیفری به این پرونده ها ورود کند. قضات این دیوان اعلام کردند که مبنای قانونی برای پی گیری ارتکاب جرایم از سوی نظامیان آمریکایی وجود دارد. اما دولت واشنگتن  نه تنها قصد همکاری در این خصوص را ندارد بلکه به شدت کارشکنی نیز می کند.

دادستان دیوان بین المللی کیفری در سال 2007 بررسی ابتدایی خود را در باره عملکرد نیروهای آمریکایی در افغانستان آغاز و بعد از مدتی اعلام کرد که 112 مورد شکایت به این نهاد بین المللی رسیده است. اگر چه آمریکا عضو دیوان بین المللی کیفری نیست اما دیوان با اعلام اینکه جنگ افغانستان در ردیف مخاصمات مسلحانه ای که جنبه بین المللی ندارد خود را واجد صلاحیت لازم برای بررسی جنایان جنگی از جمله نسل کشی ،جنایت علیه بشریت جنایات جنگی و تجاوز ارضی اعلام کرد .

دیوان بین المللی کیفری به صراحت اعلام کرد که برای رسیدگی به جرایم نیروهای آمریکایی دادگاه صلاحیت دارد و به رغم عضو نبودن آمریکا، دیوان می تواند شهروندان این کشور را که در افغانستان مرتکب جرایم سنگین شده اند مورد پیگرد قرار دهد.

به گفته  فاتو بنسودا دادستان دیوان بین المللی کیفری "دلایل منطقی برای اعتقاد به اینکه شماری از سربازان آمریکایی در افغانستان مرتکب جنایت جنگی شده اند وجود دارد ."

ممانعت آمریکا از تحقیق دیوان بین المللی کیفری  در مورد جنایات نیروهای نظامی این کشور  

آمریکا در اولین اقدام به منظور جلوگیری از ورود دیوان بین المللی کیفری به پرونده جنایات نیروهای آمریکایی در افغانستان و پاکستان ،روادید فاتو بنسودا دادستان ارشد دیوان را برای ورود به آمریکا لغو کرد .مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا نیز از اعمال محدودیت هایی برای کارکنان دیوان بین المللی کیفری در صورت تحقیق در مورد پرونده جنایات جنگی نظامیان آمریکایی و ناتو خبر داد .

در همین حال ،جان بولتون مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد اگر دیوان بین المللی کیفری به تحقیق در مورد جنایات نیروهای آمریکایی در افغانستان ادامه دهد موضع تهاجمی ضد این دیوان اتخاذ و آنرا تحریم می کند .بولتون با ناکار آمد و نامشروع و خطرناک خواندن دیوان بین الملی کیفری مدعی شد که قصد محدود کردن قدرت آمریکا را دارد .

دلایل مخالفت آمریکا با ورود دیوان بین المللی کیفری

1-دولت آمریکا با هر گونه پرونده سازی برای اتباع و نیروهای نظامی این کشور در مناطق مختلف به شدت مخالف است .به همین دلیل دولت آمریکا کاپیتولاسیون را به منظور محافظت حقوقی از اتباع خود به دولتهای میزبان تحمیل می کند .

2-دولت آمریکا هر گونه ورود کشورها و دستگاههای قضایی آنها و نهادهای بین المللی به پرنده قتل و جنایات نظامیان این کشور را نقض حاکمیت ملی و شکست هژمونی خود می داند.

3-این موضوع در دوره دونالد ترامپ که دیدگاه نژاد پرستانه دارد و آمریکایی ها را برتر از سایر ملل می داند بیشتر نمایان شده است .

4-تحمیل کاپیتولاسیون برای محافظت حقوقی از نظامیان و اتباع آمریکایی نوعی تحمیل برتری طلبی این کشور به جهانیان است که در بسیاری از کشورها از جمله در ژاپن و کره جنوبی که میزبان دهها هزار نیروی نظامی آمریکایی هستند روبرو شده است .

اهداف دونالد ترامپ از عفو نظامیان جنایتکار آمریکایی

1-اولین و مهمترین هدف دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای عفو نظامیان جنایتکار این کشور در عراق و افغانستان انتخاباتی است. وی که هنوز هیچ دستاورد منطقه ای و بین المللی برای ارایه در انتخابات ریاست جمهوری 2020 ندارد درصدد است با عفو نظامیان جنایتکار نظر راستگران افراطی را به خود جلب کند.

2-دادن نوعی اطمینان  و آرامش به کهنه سربازان آمریکایی است که به دلیل بروز جرایم بی شمار در افغانستان و عراق پس از بازگشت با افسردگی  و نگرانی از پیگرد احتمالی از سوی دستگاه قضایی ارتش روبرو می شوند. از اینرو ترامپ درصدد است نشان دهد که کهنه سربازان را فراموش نکرده است

3-ممانعت از دخالت هر گونه نهاد بین المللی قضایی به پرونده جنایات جنگی نظامیان آمریکایی از جمله دیوان بین المللی کیفری

4-تاکید بر اصل و اصول غیر انسانی خود مبنی براینکه نژاد آمریکای نژاد برتر است و نباید به خاطر هر گونه جنایتی مورد مواخذه قرار بگیرد.

5-حمایت از ارتش و نیروهای نظامی آمریکا با هدف انتخاباتی .

پیامدهای عفو جنایتکاران آمریکایی از سوی ترامپ

1-اولین و مهمترین پیامد این تصمیم دونالد ترامپ دادن مجوز به نیروهای نظامی آمریکا برای ادامه ارتکاب هر گونه جنایات جنگی در عراق و افغانستان است .

2- ترامپ با این تصمیم خود که گفته می شود در آمریکا بی سابقه است در واقع نوعی "کاپیتولاسیون نوین " را به نمایش می گذارد که حتی نظامیان جنایت کار آمریکایی در دادگاههای این کشور نیز محاکمه نشوند که می تواند پاداشی به این گونه نظامیان باشد .

3-در حالی که دادگاههای افغانستان و عراق در محاکمه نظامیان جنایتکار آمریکایی ناتوان هستند. عفو آنان از سوی رئیس جمهوری آمریکا به معنای پایمال کردن خون قربانیان جنایات آمریکا در این کشورها و سایرمناطق جهان است که نیروهای آمریکایی حضور دارند.

4-ترامپ با اتخاذ تصمیم برای عفو نظامیان جنایتکار آمریکایی نشان می دهد که برای پیروزی در انتخابات 2020 دست به هر کاری می زند بدون آنکه تبعات داخلی، منطقه ای و بین المللی آنرا بسنجد زیرا این احتمال که دستگاه قضایی آمریکا نیز در برابر عفو جنایتکاران جنگی از سوی ترامپ واکنش نشان دهند دور از ذهن نیست .

5-با در نظر گرفتن این واقعیت که ترامپ و تیم گروه "ب"  وی از نظامیان و صنایع نظامی آمریکا حمایت می کنند و نوک پیکان سیاستهای آنها تلاش برای فروش هرچه بیشتر تسلیحات است بنابراین تلاش برای عفو نظامیان جنایتکاران آمریکایی نوعی حمایت همه جانبه از ارتش و نظامیان این کشور است .

نتیجه

نظامیان آمریکایی در حدود دو دهه ای که در افغانستان حضور دارند جنایات بیشماری را در این کشور  مرتکب شده اند و تلاشهای دولت افغانستان برای اثبات جنایات نیروهای آمریکایی که اخیرا با حمله به پلیس افغانستان و کشتار آنان تکرار شد تاکنون به جایی نرسیده است و به رغم تایید جنایات نیروهای آمریکایی از سوی کمیته های حقیقت یاب دولت افغانستان، ارتش و مقامات سیاسی آمریکا هرگز آنها را نپذیرفته اند .در این حال بسیاری از خانواده های قربانیان در عراق و افغانستان با شکایت به مراجع قضایی بین المللی تلاش کرده اند ضمن اثبات جنایات نظامیان آمریکایی حداقل خونبهای عزیزان خود را که از سوی نیروهای آمریکایی به قتل رسیده اند دریافت کنند که عملا به نتیجه ای نرسیده است و اکنون با تصمیم ترامپ برای عفو جنایات کاران، جامعه جهانی در مورد آنچه که واشنگتن ادعای دفاع از حقوق بشر را دارد بیش از پیش  ناامید می شود. زیرا این اقدام ترامپ نقض آشکار حقوق بین الملل و حقوق بشر است .

نویسنده :مجید وقاری کارشناس ارشد تحقیقات سیاسی