به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام هادی کیان‌پور، مدیر اندیشکده‌های ملیتی و منطقه‌ای پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی(ص) امروز، شنبه، چهارم خرداد، طی سخنانی در این نشست که در سالن جلسات پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی(ص) برگزار شد، اظهار کرد: بیانیه گام دوم انقلاب را می‌توان در بخش‌های متفاوتی مورد تحلیل قرار داد، پیشینه گفتمان انقلاب اسلامی را از حوزه‌های الزامی برای گام نهادن در مسیر تحلیل بیانیه گام دوم انقلاب دانست. خودسازی، جامعه‌سازی و تمدن‌سازی از مهم‌ترین شاخصه‌ها و کلیدواژه‌های بیانیه گام دوم انقلاب و از مراحل و مسیر‌های مهم این مسیر به شمار می‌رود.

وی به گفتمان‌های حاکم بر حوزه‌های علمیه پیش از انقلاب اشاره و تصریح کرد: جدایی دین از سیاست، از مؤلفه‌های گفتمان مسلط و به‌رسمیت شناخته‌شده در حوزه‌های علمیه پیش از انقلاب بود. در این گفتمان، انتظار برای ظهور حجت خدا، منفعلانه و بدون چشم‌انداز و طرح عملی بود.

دین‌داری سنتی و برخورد منفعلانه در برابر مدرنیسم

مدیر اندیشکده‌های ملیتی و منطقه‌ای با بیان اینکه مسائل مهم و اساسی ایران و جهان اسلام در گفتمان پیشین حوزه‌های علمیه کمتر مورد توجه قرار می‌گرفت، اظهار کرد: مسئله فلسطین و مبارزه با استکبار جهانی در این گفتمان جایی نداشت. دین‌داری سنتی و برخورد منفعلانه در برابر مدرنیسم، از مشخصه‌های گفتمان پیشین حوزه‌های علمیه به شمار می‌رفت، ولی با رهبری و زعامت امام خمینی(ره)، تغییری اساسی در گفتمان حاکم بر حوزه‌های علمیه شکل گرفت؛ امام(ره) با تبیین آموزه‌های اسلام ناب و انقلابی، حوزه‌های علمیه را از کنج عزلت و موضع انفعال در برابر مدرنیسم و سلطنت پهلوی و سیاست‌ورزی خارج کردند و به برخورد فعال برای پاسخ به نیاز‌های جامعه ایرانی و سپس عرصه جهانی کشاندند.

وی با بیان این که گفتمان انقلاب اسلامی عامل ورود جهان به عصر جدیدی شد، گفت: عصر و دورانی که دوگانه چپ مدرن در قالب کمونیسم و راست مدرن در قالب کاپیتالیسم ایجاد کرده بود، با ظهور انقلاب اسلامی شکسته شد و با ورود دین به عرصه تعاملات جهانی انقلاب اسلامی، دوگانه اسلام و استکبار را مطرح کرد و جهان را به تقابل اسلام و استکبار کشاند.

وی ضمن اشاره به شعار‌های انقلاب اسلامی، مانند آزادی، عدالت، عقلانیت، معنویت، برادری، آن‌ها را شعار‌هایی فطری و انسانی، همگانی و ماندگار دانست که انقلاب اسلامی ایران را وجهه جهانی می‌بخشد و مبنای سطحی از ظهور تمدنی نوین را نشان می‌دهد.

کیان‌پور با بیان اینکه در مقام معظم رهبری در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، در برداشتن فاصله میان واقعیات و باید‌های زندگی در گفتمان انقلاب اسلامی تأکید کرده‌اند، اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالی) مدل حرکت به سوی آینده را براساس خودسازی، جامعه‌سازی و تمدن‌سازی، مبتنی بر ارزش‌های انقلاب اسلامی، عقلانیت، معنویت و عدالت ترسیم کردند و بر بهره‌وری از دست‌آورد‌های گذشته و توانمندی‌ها و ظرفیت‌های موجود برای نیل به آینده شکوهمند تأکید کردند.

وی حل تعارض انقلابی‌گری و تغییر و پویایی پیوسته، از سویی و نظام‌سازی و ثبات و ساختاردهی را از سوی دیگر، از توانمندی‌های انقلاب اسلامی برشمرد. همچنین ترکیب و جمع سالم جمهوریت و اسلامیت را از ویژگی‌های بارز گفتمان انقلاب اسلامی دانست و اضافه کرد: آنچه سبب عزت و پیشرفت ایران می‌شود، مدیریت جهادی و اصل «ما می‌توانیم» و خودباوری نهادینه‌شده است که جامعه را به توسعه درون‌زا متکی می‌کند؛ بنابراین، زمینه‌های پیشرفت و توسعه از لایه‌های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی اقتصادی جامعه ایران ریشه می‌گیرد.

توسعه‌یافتگی به صورت وادادگی وارداتی

کیان‌پور مسئله توسعه را مهم‌ترین مسئله در یکصد سال اخیر جامعه ایرانی دانست و اذعان کرد: پیش از انقلاب، توسعه‌یافتگی به صورت وادادگی وارداتی مورد توجه قرار می‌گرفت و در واقع، شاهد شکل‌گیری شمایلی کارتونی و نامتوازن رشد در برخی از جنبه‌های اقتصادی و اجتماعی بودیم؛ از این رو، جامعه با بحران‌های مهمی روبه‌رو شد که پذیرای گفتمان انقلاب اسلامی شد. انقلاب اسلامی در نخستین گام با ایجاد توسعه سیاسی، حکومت سلطنتی را نابود و جمهوریت را پایه‌گذاری کرد و سپس در تلاش برای کاهش فاصله طبقاتی، به گسترش زیرساخت‌های رفاهی در شهر‌ها و روستا‌ها همت گمارد و در نهایت، با توسعه فرهنگی و علمی و گسترش دانشگاه‌ها و مراکز علمی، پیشران توسعه را علم و فناوری قرار داد و اکنون، علوم و فناوری‌های جدید و پیشرفته را با صنعت در قالب شرکت‌های دانش بنیان تلفیق کرده و به عنوان پیشران توسعه به کار گرفته است.

سخنران این نشست در ادامه تحلیل بیانیه گفت: آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای(مدظله‌العالی)، هوشمندانه، به ضرورت امیدورزی و خوش‌بینی واقع‌بینانه اشاره و تصریح کردند که ایران در محاصره تبلیغاتی دشمن قرار دارد و حجم انبوهی از دروغ‌پردازی با هدف تحریف دست‌آورد‌های انقلاب اسلامی و بزرگ نشان دادن ضعف‌ها و کاستی‌ها به منظور ناامیدی از ادامه مسیر پیشرفت، تولید و ترویج می‌شود. براساس این، سخنران پیشنهاد کرد سامانه‌ای برای رصد پیشرفت انقلاب اسلامی در حوزه‌های علمی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی ایجاد شود و نیاز و لازم است پژوهشکده‌ای در نهاد‌های انقلابی، ضمن رصد فعالیت‌های انقلاب اسلامی در حوزه‌های گوناگون، گزارش اقدامات و پیشرفت‌های انقلاب را در شاخص‌های مختلف به‌روز ارائه کند.

مدیر اندیشکده‌های ملیتی- منطقه‌ای پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی(ص)، مشارکت و فعال بودن بدنه جوان جامعه را در عرصه تحلیل‌پردازی سیاسی و اجتماعی، از ویژگی‌های حکمرانی گفتمان انقلاب اسلامی برشمرد و یادآور شد: بصیرت و قدرت تحلیل سیاسی عموم مردم ایران، از بسیاری از نخبگان در کشور‌های دیگر بیشتر است و این مرهون انقلاب اسلامی است. همچنین توسعه اخلاق و معنویت‌گرایی به ویژه در طیف گسترده‌ای از جوانان ایرانی، برخلاف اقدامات فرهنگی دشمن، معجزه و موهبتی الهی برشمرده می‌شود.

خودسازی؛ مقدمه جامعه‌سازی و تمدن‌سازی

کیان‌پور دست‌یابی به آینده درخشان و تمدن نوین اسلامی را تنها از رهگذر نقد منصفانه و واقعی عملکرد گذشته دانست؛ وی در این زمینه اظهار کرد: خودسازی، که مقدمه جامعه‌سازی و تمدن‌سازی است، در نخستین گام، با یقظه، انتباه و توجه به موقعیت، ظرفیت و کاستی‌ها و در مرحله دوم، توبه و بازگشت از مسیر و سیاست‌های غلط و ناکارآمد همراه است و این مهم، نیازمند آسیب‌شناسی و نقد بی‌رحمانه و بدون مجامله گذشته و سرمایه‌گذاری بر ظرفیت‌ها و طرح‌ریزی هوشمندانه برای آینده است که باید مورد توجه مراکز و نهاد‌های انقلاب قرار گیرد.

وی سپس به برخی چالش‌های فراروی تحقق گفتمان انقلاب در دهه پنجم پرداخت و تعارض تفکر انقلابی و تفکر لیبرالی را از موانع پیش روی توسعه اسلامی انقلاب اسلامی برشمرد و اظهار کرد: در چهل سال گذشته، حکم‌فرمایی تفکر لیبرالی بر بدنه مدیریتی، جامعه کشور را با مشکلات اساسی روبرو ساخته است.

استاد حوزه علمیه چالش دوم را فقدان تعیین تکلیف درباره علوم انسانی و اسلامی دانست و این امر را یکی از آسیب‌های حوزه دانش مدیریت فرهنگی جامعه برشمرد. موضوعات دیگری که از نظر سخنران اهمیت دارد، تنوع قومی، زبانی و مذهبی جامعه ایرانی است که ضروری است تنوع و تکثر به رسمیت شناخته و از مدل وحدت در عین کثرت استفاده شود، ولی باید توجه کرد به هیچ وجه نباید به اختلافات قومی و مذهبی دامن زده شود که کیان و هویت ایران مورد تهدید قرار می‌گیرد.

از دیگر موانع پیشرفت و نیل به تمدن نوین اسلامی، تفاوت نگاه منافع‌محور با نگرش ارزش‌محور است که سخنران نشست، آن را از دغدغه‌های پیش روی سیاست خارجی انقلاب اسلامی برشمرد.

وی ایران‌گرایی در عین جهان‌گرایی، رااز ویژگی‌های انقلاب اسلامی برشمرد و اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالی) با ترسیم چشم‌انداز تمدنی، بر فعال‌سازی ظرفیت‌های مادی و معنوی، انسانی و ژئوپولوتیک جامعه ایرانی تأکید کرده‌اند.

این محقق و پژوهشگر علوم اسلامی خاطرنشان کرد: سیاست‌های حوزه فرهنگ، سیاست، اقتصاد بر هم تأثیرگذار بوده، پیشرفت ایران، نیازمند نگرش همه‌جانبه و چندوجهی است؛ از این رو، ضرورت دارد شورای عالی سیاست‌گذاری پیشرفت و توسعه هدایت همه‌جانبه، حرکت ملی را در دست گیرد و حوزه‌های توسعه فرهنگی، سیاسی، اقتصادی با اختیارات کامل و فراتر از دولت‌ها، تصمیمات بلندمدت و حیاتی کشور را اتخاذ کند.

نقش حکومت در معنویت‌گرایی جامعه

وی انقلاب علمی و برجسته‌سازی ارزش‌های معنوی را از دیگر محور‌های مورد تأکید رهبر فرزانه انقلاب(مدظله‌العالی) برشمرد و یادآور شد: حکومت نقش پررنگی در معنویت‌گرایی جامعه ایفا می‌کند. این نقش به صورت ایجابی در عملکرد صادقانه، ضد فساد و اخلاق‌مدار آن نشان داده می‌شود. اگر حاکمیت با مردم صادقانه و مبتنی بر کرامت انسانی رفتار کند، این شیوه تعامل به جامعه نیز کشیده می‌شود و بالعکس. همچنین حاکمیت موظف است اگر طرحی برای سعادت اخروی مردم ندارد و خود را در این زمینه موظف نمی‌بیند، لااقل موانع را برداشته، با کسانی که برای فساد و سوق دادن جامعه به تباهی و دوزخ فعالیت می‌کنند، مبارزه جدی کند.

در پایان، سخنران این نشست مسیر تحقق گفتمان انقلاب اسلامی را در دهه پنجم، مشروط به ایجاد زمینه گفت‌وگوی نخبگان سیاسی، علمی و فرهنگی با یکدیگر و با حاکمیت و ایجاد همدلی و همسویی کلی برای توسعه و پیشرفت ایران اسلامی و نیل به تمدن نوین اسلامی دانست که با پذیرش تنوع و تکثر سلایق و دیدگاه‌ها ممکن است. همچنین نقد درونی، آسیب‌شناسی، ظرفیت‌شناسی، هدف‌گذاری‌های واقع‌بینانه، عزم و اراده و ایمان به اصول انقلاب و راه امام(ره) و مقام معظم رهبری، مبارزه واقعی با شبکه‌های فاسد و اصلاح ساختار اقتصادی را جزو مهم‌ترین اقدامات برای تحقق مطالبات رهبری در بیانیه دوم انقلاب دانست.

انتهای پیام