به گزارش خبرنگار مهر، نشست روز جهانی تنوع زیستی امروز با حال و هوای متفاوتی در شهر کتاب همدان برگزار و مسائل گوناگون حوزه‌های تنوع زیستی گیاهی و جانوری توسط کارشناسان بررسی و در پایان پس از پرسش و پاسخ؛ کتاب طبیعت «پیمایی بی ردپا» به شرکت کنندگان معرفی شد.

برگزاری این نشست در محیط کتابخوانی و فرهنگی لطف دو چندانی به دغدغه شرکت کنندگان در خصوص تنوع زیستی و محیط زیست بخشیده بود و یادآور این نکته بود که با مطالعه و افزایش آگاهی، میزان توجه به محیط پیرامونی و محیط زیست افزایش خواهد یافت.

اقتصاد نفتی ما متأثر از تنوع زیستی است

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان در ابتدای نشست به بیان مسئله اقتصاد و تنوع زیستی پرداخت و گفت: اقتصاد نفتی ما متأثر از تنوع زیستی است و تنوع زیستی در طول قرن‌ها منجر به تولید مواد نفتی شده و اقتصاد ما را سال‌ها مدیریت کرده است.

مهدی صفی خانی افزود: تنوع زیستی در زندگی نقش پر رنگی دارد و در حوزه تنوع زیستی گیاهی، نقش گیاهان دارویی اجتناب ناپذیر است اما رونق اقتصاد گردشگری طبیعی با توجه به تخریب طبیعت سخت و زمان بر است.

وی خاطرنشان کرد: در سازمان حفاظت محیط زیست باید بیشتر به حوزه‌های گوناگون تنوع زیستی بپردازیم اما در شرایط فعلی عمده تمرکز این سازمان بر روی گونه‌های جانوری بزرگ جثه پستاندار است در حالی که بخش‌هایی از جمله حشرات مورد غفلت واقع شده است و گاهی مواقع به خاطر عدم شناخت از حوزه حشرات سو تفاهم‌هایی ایجاد می‌شود که به بطن جامعه می‌رسد.

ازدیاد پروانه‌ها پس از بارندگی‌های اوایل سال جاری حساسیت مردم و رسانه‌ها را برانگیخت در حالی که این گونه هیچ آسیبی ندارد و به حفظ تنوع زیستی کمک می‌کند وی بابیان اینکه به عنوان نمونه ازدیاد پروانه‌ها پس از بارندگی‌های اوایل سال جاری حساسیت مردم و رسانه‌ها را برانگیخت در حالی که این گونه هیچ آسیبی ندارد و به حفظ تنوع زیستی کمک می‌کند، افزود: در بخش نگهداری ژن نیز راه‌های نرفته زیاد است و در سازمان حفاظت محیط زیست هنوز به جایگاه واقعی نرسیده‌ایم.

صفی خانی بیان کرد: با توجه به روند روز افزون نابودی گونه‌ها، نابودی ژن‌ها به صورت شدید تری اتفاق افتاده و این خطر می‌تواند بشر امروز را رو به نابودی ببرد.

وی تصریح کرد: اهمیت حفظ منافع بشر در دراز مدت می‌طلبد در موضوع حفظ تنوع زیستی تلاش بیشتری صورت گیرد و تعهد به تنوع زیستی، تضمین تنوع منابع است زیرا منابع غذایی را با از دست دادن تنوع زیستی از دست خواهیم داد.

وی گفت: بروز بیماری‌هایی از جمله سرطان‌ها از مسیر افزایش آفت کش‌ها و کودهی شیمیایی نیز می‌گذرد درحالی که نقش حشرات و پرندگان در گرده افشانی و کنترل آفات می‌تواند میزان استفاده از آفت کش‌ها را کاهش دهد و سلامتی را تضمین کند در غیر این صورت با از بین رفتن آفات به طرق شیمیایی، گونه‌های زیادی نیز در ادامه نابود می‌شوند.

معاون فنی اداره کل حفاظت محیط زیست استان همدان همچنین بیان کرد: بروز سیل در برخی نقاط کشور در پی کاهش تنوع زیستی و پوشش گیاهی در مناطق بالادست بود.

تخریب زیستگاه‌ها عمده ترین عامل کاهش تنوع زیستی است

وی یادآور شد: تخریب زیستگاه‌ها عمده ترین عامل کاهش تنوع زیستی است به طوری که برای مثال میش مرغ که در همدان منقرض شد در پی تغییر کاربری اراضی و تخریب زیستگاه این گونه اتفاق افتاد و اکنون امیدی به حضور دوباره این گونه نداریم زیرا زیستگاه گونه در دشت اسدآباد از بین رفته است.

وی افزود: در استان همدان ۴۲ گونه پستاندار، ۵۳۵ گونه پرنده، ۴۳ گونه خزنده، ۴ گونه دو زیست و ۴۰ گونه ماهی در ۶ منطقه حفاظت شده و ۱۲ منطقه شکار ممنوع زیست می‌کنند که ۱۱ گونه در رده آسیب پذیر قرار دارد.

وی با بیان اینکه مساحت مناطق تحت حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست همدان از استاندارد کشوری پایین‌تر است، گفت: استاندارد کشوری ۱۲ درصد است اما تنها ۳.۲ درصد وسعت استان منطقه حفاظت شده است.

عضو هیئت علمی مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان نیز در ادامه نشست گفت: کاهش تنوع گیاهی در استان همدان نسبت به ۲۰ سال گذشته محسوس است برای مثال گونه موسیر که در گردنه آوج همدان به وفور دیده می‌شد، الان به زحمت می‌توان اثری از بذر این گیاه به دست آورد که در ایجاد این فاجعه پای انسان در میان است و اهمیت موضوع را مردم هنوز احساس نکرده‌اند.

وقتی تنوع گیاهی از بین برود دودش به چشم همه می‌رود

رمضان کلوندی تصریح کرد: وقتی تنوع گیاهی از بین برود دودش به چشم همه می‌رود و وقتی ریزگرد ایجاد می‌شود همه منطقه از آن متأثر می‌شوند.

کلوندی گفت: با از بین رفتن هر گونه گیاهی بیش از ۳۰ گونه جانوری از بین خواهد رفت زیرا زیستگاه جانوران از بین می‌رود و در این میان از بین رفتن گونه‌های بومی دردآور تر است زیرا نمونه آن در دنیا وجود ندارد.

عضو هیئت علمی مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان ادامه داد: گونه مفرا به جز دامنه‌های الوند همدان در هیچ جای جهان وجود ندارد اما بهره برداری بی رویه در سال‌های اخیر باعث شده این گونه در آستانه نابودی کامل قرار گیرد.

وی با بیان اینکه گونه‌های بومی قابل قیمت گذاری نیستند بیان کرد: وقتی گونه‌ای از بین می‌رود کشت و زنده کردن آن بسیار سخت می‌شود برای مثال در جنگل گیان آنقدر محیط را تخریب کرده‌ایم که وقتی پای گیاه بذر می‌افتد قادر به رشد نیست و در تپه عباس آباد به دلیل تخریب اقلیم، هرگونه آبیاری و داشت و رسیدگی به گونه‌های کشت شده نتیجه دلخواه را در پی ندارد.

اثرات ویرانگری سیل ۲۰ برابر زلزله است

این استاد دانشگاه با بیان اینکه اثرات ویرانگری سیل ۲۰ برابر زلزله است، افزود: وقتی با دست خودمان در بالادست پوشش گیاهی را تخریب و از بین می بریم، انتظار نیامدن سیل پس از بارندگی شدید بیهوده است.

وی اظهار کرد: در شهر همدان به جای اینکه ساختمان سازی به سمت دشت برود، به سمت باغات و کوهپایه‌های الوند می‌رود و بهترین خاک‌ها و پوشش گیاهی همدان را نابود می‌کنیم و وقتی با دست خودمان باغ را در بالادست از بین می بریم، باران جایی برای نفوذ ندارد و با پیاده راه سازی فضایی برای گیاهان باقی نمی‌گذاریم که آب جاری باران به زمین نفوذ کند.

عضو هیئت علمی مرکز آموزش و تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان خاطرنشان کرد: پوشش گیاهی مانند اسفنج شدت آب را می‌گیرد و در بحث تنوع زیستی همه باید احساس خطر کنند.

وی گفت: اگر فرزندان ما طرز برخورد با پوشش گیاهی و جانوران را یاد بگیرند ۳۰ سال آینده مشکلات کمتری خواهیم داشت اما با روند کنونی در سه دهه آینده ۳۰ میلیون نفر مهاجرت اجباری ناشی از مسائل زیست محیطی خواهیم داشت.