قاسم محب‌علی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به تحولات اخیر غزه و فلسطین اظهار کرد: مساله فلسطین، جامع و پیچیده است؛ همان طور که از ۱۹۴۷ تاکنون حل نشده و مسائل آن باقی مانده اینکه انتظار داشته باشیم به سرعت در یک فاصله کوتاه حل و فصل شود، انتظار نسبتاً بیهوده‌ای است زیرا نه در توان آمریکایی‌ها چنین چیزی هست و نه در توان طرف‌های دیگری که در قضیه درگیر هستند.

وی افزود: مساله فلسطین چند فرضیه دارد که حل و فصل هر کدام با مشکلاتی مواجه است. یکی اشغال سرزمین‌های باقیمانده فلسطین است که این موضوع از نظر سازمان ملل، از نظر اعراب و فلسطینی‌ها محل اختلاف بوده و بحث دیگری دارد اما مساله مربوط به سرزمین‌های قبل از اشغال ۱۹۶۷ و بعد از آن هم از مهم‌ترین موضوعات است، در مساله سرزمین‌های بعد از اشغال ۶۷ آینده قدس و جولان روشن نیست، موضوع سرزمین‌های قبل از این تاریخ هم بحث دیگری است که با موجودیت اسرائیل سر و کار دارند، بنابراین مصالحه در میان نیست.

محب‌علی به مساله بازگشت آوارگان هم اشاره و بیان کرد: مساله آوارگان هم پیچیده است، این بحث مطرح می‌شود فلسطینیانی که در نقاط مختلف جهان هستند، آیا این‌ها باید برگردند، آیا نباید برگردند؟ بازگشت آن‌ها چگونه خواهد بود.

مدیرکل پیشین بخش خاورمیانه وزارت خارجه ادامه داد: در مورد کرانه باختری، توافق اسلو وضعیتی را برای آن مشخص کرده بود که آن توافق شکست خورد و وضعیت تغییر کرد. اکنون هم وضعیتی که وجود دارد مورد قبول فلسطینی‌ها و اعراب نیست. همچنین از طرفی اسرائیلی‌ها تلاش دارند که شهرک‌سازی‌ها و حوزه امنیتی خودشان را گسترش دهند.

وی با اشاره به مساله انتقال پایتخت از تل‌آویو به قدس که توسط ترامپ به رسمیت شناخته شده، گفت: با همه این شرایط حل و فصل این مسائل بسیار پیچیده است و به توافقاتی نیاز دارد اما به نظر نمی‌رسد اعراب و فلسطینی‌ها در شرایطی باشند که به اسرائیل و آمریکایی‌ها فشار آورند که حقوق اعراب و فلسطینی‌ها را در نظر بگیرند.

این کارشناس مسائل خاورمیانه خاطرنشان کرد: بنابراین در چنین شرایطی توافقی مطرح نیست و توافق تحمیلی هم مورد قبول فلسطینی‌ها، اعراب و کشورهای اسلامی نخواهد بود، به ویژه در مورد قدس که کلید قضیه فلسطین است. قدس تنها یک شهر اشغالی نیست بلکه بحث تاریخی، مذهبی و دینی هم درباره آن مطرح است، هم مسلمانان، هم یهودی‌ها و مسیحی‌ها نسبت به آن ادعا دارند.

محب‌علی در ادامه اظهار کرد: در حال حاضر جبهه عربی و فلسطینی در موقعیت ضعف به سر می‌برد، اختلافات شدیدی بین اعراب و کشورهای اسلامی وجود دارد. سوریه موضع قوی ندارد، عراق وضعیت جدیدی دارد، عربستان در حال جنگ با یمن است، اختلافات منطقه‌ای بین ایران و کشورهای عربی از یک سو و خود کشورهای عربی مثل قطر، عربستان و … از طرف دیگر، مساله پیچیده‌ای را در منطقه ایجاد کرده است. اعراب در موقعیتی نیستند که بنشینند و طرف مذاکره قرار گیرند.

مدیرکل پیشین بخش خاورمیانه وزارت خارجه همچنین ابراز کرد: دولت‌های قبلی آمریکا هم چنین تلاش‌هایی را کردند اما خیلی به نتیجه نرسید، شاید موفق‌ترین آن‌ها توافق اسلو بود که اسرائیلی‌ها خودشان آن را در نطفه خفه کردند و اجازه ندادند به مقصد برسد.

وی در ارزیابی خود از این‌که برخی از رسانه‌های فلسطینی از تأخیر در اجرای طرح معامله قرن خبر داده‌اند، گفت: موضوعاتی که به آن‌ها اشاره شد بسیار پیچیده است، این‌که بتوانند طرف‌ها را آماده کنند تا پای توافق بنشینند به این سادگی‌ها نیست و زور هم به تنهایی کافی نیست. باید جامعه فلسطینی، اسلامی، عربی و حتی جامعه بین‌المللی بپذیرند تا بعد بتوانند این طرح را اجرایی کنند.

محب‌علی تصریح کرد: به نظر می‌رسد از طرح معامله قرن اهداف دیگری دارند و هدف‌شان حل مساله فلسطین نیست آن‌ها می‌خواهند عادی سازی کرده و بین اعراب و اسرائیل توافق به وجود آورند، از این لحاظ تا حدودی اقدامات خود را پیش می‌برند، مجدداً زمان اجرای طرح را به زمان دیگری موکول می‌کنند.

وی با بیان این‌که آن‌چه درباره معامله قرن مطرح می‌شود بیش‌تر جنبه تبلیغاتی داشته و به نوعی بازی با افکار عمومی است، گفت: واقعیت این است که این کار در عمل بعید به نظر می‌رسد، زیرا نه مصری‌ها، نه اردن و نه هیچ کشور دیگری آمادگی ندارد که سرزمین خود را به دیگری واگذار کند.

انتهای پیام