صاحب‌خبر - سیل ابتدای سال جنوب، شمال و جنوب غربی کشور را درگیر خود کرد. مردم برای کمک‌رسانی روانه مناطق سیل‌زده شدند و سازمان‌ها و ارگان‌های نظامی و غیرنظامی نیز گروه‌گروه به مناطق اعزام می‌شدند که در این میان دانشگاه آزاد اسلامی با ایجاد قرارگاه‌های مرکزی و فرعی در استان خوزستان، لرستان و گلستان به صورت سازماندهی شده با همه ظرفیت‌هایش پای کار آمد. حالا و بعد از گذشت حدود 60 روز از این ماجرا قرارگاه‌های جهادی دانشگاه آزاد اسلامی در مناطق حضور دارند و به ارائه خدمات‌رسانی به مردم مشغولند. روز دوشنبه 30 اردیبهشت دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی به این استان سفر کرد تا هم از نزدیک شاهد عملکرد 60 روزه دستگاه‌های زیرمجموعه خود باشد و هم در جلسه با مسئولان و فعالان قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان که به‌منظور تشریح عملکرد و تجلیل از جهادگران این قرارگاه برگزار شده بود، به آنان دست‌مریزاد بگوید. متن زیر از سخنرانی مسئولان قرارگاه‌ها استخراج شده است. شوش: رضا فرشیدی، رئیس قرارگاه جهادی فرعی دانشگاه آزاد اسلامی در شوش می‌گوید: «شهرستان شوش 176 روستا و 200 هزار نفر جمعیت دارد که در حادثه سیل ابتدای سال، 70 روستای این شهرستان در معرض سیل قرار گرفتند و این شهرستان اولین نقطه‌ای بود که درگیر سیل شد. دانشگاه آزاد اسلامی از هشتم فروردین خدمت‌رسانی خود به مردم سیل‌زده را آغاز کرد و پس از تشکیل قرارگاه جهادی، 24 فروردین قرارگاه فرعی شوش دایر شد. ارائه خدمات درمانی و پزشکی در قالب تیم‌های سلامت، پاکسازی روستاها و تخلیه آب و فاضلاب و توزیع اقلام خوراکی و بهداشتی در میان مردم سیل‌زده ازجمله اقدامات قرارگاه فرعی شوش بود.» او ادامه می‌دهد: «یک هزار و 800 نفر ویزیت در شوش با 220 نفر- روز کارکردن در این شهرستان توسط این قرارگاه فرعی دانشگاه آزاد اسلامی تنها بخشی از فعالیت‌ها بود که بعد از فروکش کردن آب و تخلیه کمپ‌ها، پاکسازی روستای امامزاده سیدعباس شوش با جمعیت قریب به یک هزار نفری انجام شد.» او با اشاره به خدمات‌رسانی به روستای مگران سه ادامه داد: «در این منطقه برنامه‌های مختلفی برگزار و علاوه‌بر امدادرسانی، اقدامات فرهنگی و دینی مختلفی برگزار شد. میزان کمک‌های جمع‌آوری‌شده 120 میلیون ریال و پاکسازی مناطق نیز با 40 دانشجوی بسیجی و سه هزار و 750 نفر- روز کار صورت گرفت.» خوزستان: علیرضا تقیان، معاون بهداشتی و درمانی قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان می‌گوید: «این قرارگاه فعالیت خود را در پنج محور اصلی و چندین محور فرعی آغاز کرده که ایجاد حمام سیار و سرویس بهداشتی موقت، تهیه و توزیع مواد شوینده، شامپوهای ضدشپش، نظارت بر تهیه و توزیع غذا، ضدعفونی ظروف غذا، اعزام تیم‌های روانشناسی، تامین بهداشت محیط، توزیع کیسه‌های زباله و جمع‌آوری آنها، غربالگری بیش از 1200 نفر از لحاظ فشار خون بالا و 800 نفر از نظر دیابت و... از جمله اقدامات معاونت بهداشتی و درمانی قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان بود.» تقیان ادامه می‌دهد: «مسیرهای باوی، حمیدیه و سوسنگرد، شعیبیه، شوش و خرمشهر پنج محور هدف قرارگاه جهادی بودند که بیشترین خدمات به این مناطق ارائه شد.» معاون بهداشتی و درمانی قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان می‌گوید: «راه‌اندازی ایستگاه‌های سلامت، پخت و توزیع روزانه حدود 1000 پرس غذای گرم، راه‌اندازی آشپزخانه‌های صحرایی، راه‌اندازی پایگاه جمع‌آوری کمک‌‌های مردمی، جمع‌آوری و ارسال کمک‌های نقدی و غیرنقدی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی خوزستان، توزیع اقلام اساسی و بهداشتی، توزیع آب معدنی و کنسرو و تحویل ۳۰۰ کیلوگرم گوشت و مرغ منجمد به هلال‌احمر قسمت دیگری از فعالیت‌های دانشگاه آزاد اسلامی خوزستان بود که از ابتدای وقوع سیل در استان انجام شد.» شوشتر: محمد حسین‌پور محمدی، رئیس قرارگاه جهادی شوشتر می‌گوید: «دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر تنها واحد دانشگاهی دارای دکتری حرفه‌ای دامپزشکی، بیمارستان تخصصی و داروخانه دامپزشکی در جنوب و جنوب‌غرب کشور است که با توجه به این امکانات، اساتید و دانشجویان رشته دامپزشکی با حضور در مناطق سیل‌زده به ویزیت دام‌ها و طیور پرداختند که در مجموع 236 رأس دام در 38 روستا ویزیت شد و 941 نفر- ساعت تیم پزشکی در مناطق سیل‌زده خدمت‌رسانی کردند.» او ادامه می‌دهد: «در روستای دوهول که به اذعان خود مردم تمام مناطق مسکونی و کشاورزی حدود دو متر زیر آب رفته بود، اعزام ادوات پاکسازی، واکسیناسیون و درمان دام‌ها، گندزدایی و سم‌پاشی تماما برعهده قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر بود.» رئیس قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر افزود: «سیلاب با دبی سه هزار و ۵۰۰ مترمکعب در ثانیه وارد منطقه شده و ۳۴ روستا را در غرب شعیبیه و چهار روستا را در شرق شعیبیه و مجاورت منطقه شطیت درگیر کرد و ۲۴ روستا غرق در سیلاب و ۱۰ روستا در محاصره سیل قرار گرفت که این قرارگاه جهادی در روزهای ابتدایی برای وارد شدن به منطقه و کمک‌رسانی پس از تشکیل جلسه وارد عمل شد.» حمیدیه: محمد شیخ‌ابوالحسنی، رئیس قرارگاه جهادی حمیدیه نیز با بیان اینکه این شهرستان دارای 54 هزار نفر جمعیت است، می‌گوید: «در حادثه سیل استان خوزستان، 13 هزار نفر در شهرستان حمیدیه درگیر سیل بودند که با هماهنگی‌های انجام‌شده، هشت هزار نفر از سیل‌زدگان به مقرهای تعیین‌شده منتقل شدند.» او با بیان اینکه قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی 600 نفر از سیل‌زدگان را اسکان داده بود، گفت: «در میان این 600 نفر، 30 خانم باردار در اردوگاه قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی حضور داشتند که تحت مراقبت تیم‌های پرستاری و مامایی بودند و چهار نفر از آنها با آمبولانس‌های دانشگاه آزاد اسلامی به بیمارستان منتقل شدند. همچنین پس از تخلیه محل‌های اسکان طبق هماهنگی‌ای که با مسئولان استانی صورت گرفت، هرکدام از قرارگاه‌های جهادی دانشگاه آزاد اسلامی مسئول پاکسازی یک منطقه شدند که روستای آل‌بوعیدنبی یک توسط قرارگاه جهادی فرعی حمیدیه پاکسازی و تحویل مردم و اهالی منطقه شد.» رئیس قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی حمیدیه افزود: «خدماتی از قبیل تغذیه، اسکان، واکسن دام‌ها و دیگر فعالیت‌ها توسط این قرارگاه انجام شد که اعزام یک گروه پزشکی به روستای آلبوعید نبی‌یک حمیدیه برای ویزیت تمام مردم روستا فعالیت چشمگیر این قرارگاه بود.» قرارگاه پژوهشی: حسن براتی، رئیس قرارگاه پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه پروژه ملی بررسی ابعاد مختلف سیل در استان خوزستان در دانشگاه آزاد اسلامی این استان تشکیل شده است، می‌گوید: «این پروژه با هدف مستندسازی علمی سیل، ایجاد بانک اطلاعاتی سیل و مناطق سیل‌زده، ایجاد نظام موضوعات کاربردی برای پژوهشگران و دانشجویان تحصیلات تکمیلی و... در جهت رفع مشکلات موجود و برنامه‌ریزی آتی راه‌اندازی شد.» او ادامه می‌دهد: «در این راستا معاونت پژوهش و فناوری قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان، 9 کارگروه تخصصی ایجاد کرد که شامل کارگروه‌های فنی مهندسی، مخاطرات طبیعی، کشاورزی و منابع طبیعی، مشاوره و روانشناسی، اقتصاد و مدیریت، فرهنگی- اجتماعی، پزشکی درمانی، دامپزشکی و پدافند غیرعامل است.» براتی ادامه می‌دهد: «با شروع سیل در خوزستان به دستور مدیران دانشگاه آزاد اسلامی اقداماتی در حوزه‌های امدادرسانی، ساخت سیل‌بند، پالایش مناطق و اقدامات پزشکی و پژوهشی در دستور کار قرار گرفت. همچنین قرارگاه جهادی این دانشگاه موضوع سیل را به‌صورت میدانی بررسی کرد. البته دانشگاه در کنار تربیت نیروی متخصص، نیروی انسانی ماهر و تولید علم باید پیگیر حل مشکلات باشد که دانشگاه آزاد اسلامی حرکت خوبی در این مسیر داشته است.» دکتر طهرانچی در جمع جهادگران دانشگاه آزاد اسلامی خوزستان: بودجه قرارگاه جهادی را خیرین و جامعه دانشگاهی تامین کردند دکتر محمدمهدی طهرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی روز دوشنبه (۳۰ اردیبهشت) در جلسه‌ای با مسئولان و فعالان قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان که به‌منظور تشریح عملکرد و تجلیل از جهادگران این قرارگاه برگزار شد، با تبریک سالروز ولادت امام حسن مجتبی(ع) و سی‌وهفتمین سالگرد تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی گفت: «ولادت کریم اهل‌بیت امام حسن(ع) و مصادف شدن سالروز تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی با این روز عزیز را به فال نیک می‌گیریم و ان‌شاءالله همه ما بتوانیم از برکات اهل‌بیت(ع) بهره‌مند شویم. باتوجه به اینکه 31 اردیبهشت سالروز تاسیس دانشگاه آزاد اسلامی است، جایی را بهتر از دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان مناسب ندیدم که سی‌وهفتمین سالگرد تاسیس دانشگاه را گرامی بدارم، چراکه این دانشگاه با توجه به تجربه سیل اخیر به بلوغ فکری و علمی رسیده و حضور در جمع جهادگران این دانشگاه و استان باعث افتخار است.» عضو هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به رویکرد این دانشگاه در دوره جدید مدیریتی آن خاطرنشان کرد: «پس از انتصاب دکتر ولایتی به ریاست هیات‌موسس و هیات امنای این دانشگاه، تغییر ریلی در نظام آموزش عالی کشور پایه‌گذاری شد تا دانشگاه آزاد اسلامی به هویت اصلی خود بازگردد.» عضو شورای‌عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر اینکه دانشگاه آزاد اسلامی در دوره جدید صرفا یک نهاد آموزشی و تربیت نیروی انسانی نیست، خاطرنشان کرد: «دانشگاه آزاد اسلامی از متن جامعه است و با مردم ارتباط دارد و باید بدانیم رسالت این دانشگاه از حضور در شهرها چیست؟ آیا رسالت دانشگاه آزاد اسلامی تنها صادر کردن مدرک دانشگاهی است یا اینکه می‌خواهد به‌عنوان قوه عاقله در شهرها تاثیرگذار و فرهنگ‌ساز باشد؟» صیرورت و تحول درونی دانشگاه آزاد اسلامی با پرچم قرارگاه جهادی و در سرزمین جهاد هویت یافت رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «قوه عاقله باید شرایط اجتماعی را درک و تجربه کند و در جامعه و بین مردم حضور داشته باشد، چراکه نمی‌توان از پشت درهای بسته جامعه را دید، بنابراین دانشگاه آزاد اسلامی باید در متن جامعه و مسائل و معضلات کشور باشد و از فرصت‌های در متن جامعه و در خدمت مردم بودن، نهایت استفاده را ببرد.» وی تاکید کرد: «درست است که دانشگاه در کشور ما اشتباه بنیانگذاری شد، اما قرار نیست این مسیر نادرست را ادامه دهیم، همان‌طور که مقام معظم رهبری فرمودند «ما به صیرورت و تحول درونی نیاز داریم که یکی از راه‌های آن اتصال دانشگاه به جامعه و مردم است» و این صیرورت با پرچم قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی و در خوزستان نماد سرزمین جهاد معنا و هویت پیدا کرد.» قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی آغاز تحول در دانشگاه با ادبیات انقلاب اسلامی است عضو هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «معنای قرارگاه جهادی این است که اگر دانشگاه آزاد اسلامی در شوشتر حضور دارد، باید بداند که وضعیت 50 روستای آن چگونه است؟ یا دانشگاه آزاد اسلامی حمیدیه نباید نسبت به اوضاع روستاهای سیل‌زده این شهرستان بی‌خبر باشد. ایجاد قرارگاه جهادی، ورود دانشگاه آزاد اسلامی به این نگاه بود، چراکه برای ایجاد تحول در این دانشگاه ابتدا باید جهادی می‌شدیم و ساختارشکنی می‌کردیم و نیاز داشتیم این ساختار‌شکنی را با ادبیات انقلاب اسلامی آغاز کنیم، به همین دلیل عنوان «قرارگاه جهادی» را انتخاب کردیم.» وی ادامه داد: «مگر می‌شود در خوزستان و در شوشتر، حمیدیه، دزفول، خرمشهر، آبادان و دیگر شهرهای این استان بود، اما دانشجویان تحصیلات تکمیلی به دنبال حل مسائل دیگر باشند.» تجلی ایثار و جهاد در قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی دکتر طهرانچی ادامه داد: «مگر می‌شود غیر از فعالیت جهادی به مردم نزدیک شد. در قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی آنچه بیش از همه مطرح بود، بحث ایثار و جهاد بود که منجر به شکسته شدن ساختار دانشگاه شد. کسانی که به دانشگاه غربی اتکا دارند، این لغت را نمی‌پسندند و بهانه‌گیری می‌کردند که چرا دانشگاه آزاد اسلامی قرارگاه جهادی ایجاد کرده است؟ این افراد نمی‌دانند که کارهای قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی مالی نبود، بلکه دانشگاهی بود.» عضو شورای‌عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: «دانشگاه آزاد اسلامی در 523 نقطه کشور حضور دارد و مردمان بسیاری از این مناطق نسبت به آنچه در شهرهای سیل‌زده می‌گذشت، نگران بودند و از طریق حساب اعلا‌م‌شده دانشگاه آزاد اسلامی و محل‌های جمع‌آوری کمک‌های مردمی، کمک‌های نقدی و غیرنقدی خود را از طریق واحدها و مراکز دانشگاهی و مدارس و آموزشکده‌های سما به قرارگاه جهادی دانشگاه در مناطق سیل‌زده ارسال می‌کردند. قرارگاه هم این کمک‌ها را براساس نیازمندی مناطق سیل‌زده بین مردم توزیع می‌کرد.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «همان‌طور که خداوند در آیه شریفه «وَالَّذینَ جاهدُوا فینا لَنَهدِیَنَّهمْ سُبُلَنا وَ اِن‌اللَّه لَمَعَ الْمُحْسِنینَ» وعده دادند، ما نیز برای آنکه راه اصلاح را برویم، مسیری جز قرارگاه جهادی نداشتیم، بنابراین راه اصلاح و صیرورت را با قرارگاه جهادی در پیش گرفتیم، چراکه در مکتب فکری ما راهی است که متعالی شدن را مطالبه می‌کند.» وی افزود: «به همین دلیل یک عرصه جدید را شروع کردیم و به‌دنبال آن ادبیات جدیدی نیز وارد دانشگاه آزاد اسلامی شد و در حادثه سیل همه دانشگاهیان این دانشگاه لباسی بر تن کردند که نماد آن قرارگاه جهادی بود و همه با هم یک هدف را شروع کردیم و ساختار‌شکنی ساختار دانشگاه شکل گرفت.» عضو هیات امنای دانشگاه آزاد اسلامی با بیان اینکه قرارگاه جهادی این دانشگاه یک مقصد عالی داشت که درک مردم، دست در دست مردم قرار دادن و برای مردم زندگی کردن بود، اظهار داشت: «دانشگاه آزاد اسلامی می‌خواهد رشد و تعالی منطقه‌ای را رقم بزند و تربیت نیروی انسانی در این دانشگاه برای تعالی شهرهاست، به همین دلیل اساتید دانشگاه آزاد اسلامی در متن مناطق سیل‌زده حضور یافتند و مشکلات سیل و واقعیت‌های این بحران را از نزدیک درک کردند.» ماموریت سه‌ساله واحدهای خوزستان برای تمرکز بر پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها با موضوع سیل دکتر طهرانچی ادامه داد: «قرارگاه جهادی دانشگاه آزاد اسلامی به‌دنبال افزایش دانش است و ان‌شاءالله کتاب سیل در خوزستان به‌زودی چاپ می‌شود و نشان خواهد داد دانشگاه آزاد اسلامی با توان علمی خود سیل را بررسی کرده است.» عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه در کنار قرارگاه اصلی و قرارگاه‌های فرعی استان خوزستان، پژوهش هم به دنبال مساله‌یابی است، گفت: «یکی از وظایف دانشگاه حل مساله است و باید در کلاس‌ها مسائلی مورد بررسی قرار بگیرد که از چالش‌های منطقه است. باید سیل خوزستان در مدت سه سال در دال مرکزی حل مسائل و پایان‌نامه‌های تحصیلات تکمیلی بنشیند، چراکه اگر خدای ناکرده بار دیگر سیلی در خوزستان رخ دهد و دانشگاه نتواند از وقوع آن جلوگیری کند، به رسالت خود عمل نکرده است. باید تا سال آینده حداقل 100 برگه راه‌حل دانشی درباره سیل در دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان تولید شود.» رئیس دانشگاه آزاد اسلامی ادامه داد: «اگر در اتاق‌های دربسته می‌نشستیم، می‌توانستیم این کارها را انجام دهیم؟ هرگز نمی‌شد. باید به مناطق می‌رفتیم و از نزدیک می‌دیدیم که مردم در دمای بالای 40 درجه دچار چه مشقت و سختی‌هایی هستند، بنابراین قرارگاه جهادی را ایجاد کردیم تا مسائل را به دانشگاه بیاوریم و با حضور در بین مردم مسائل را بررسی کنیم.» وی با اشاره به فعالیت‌های معاونت‌های پژوهشی در واحدهای استان خوزستان گفت: «باید حداقل هزار مساله پایان‌نامه و رساله کارشناسی‌ارشد و دکتری دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی استان خوزستان به موضوع سیل این استان بپردازد. چاپ کتاب مقدمه این کار است و با تجربیاتی که قرارگاه جهادی به دست آورده، به این مسائل پرداخته شود و سرمایه قرارگاه مورد تحلیل قرار گیرد.»∎​