گروه ادب و هنر- اين روز‌ها بازار اخبار جشنواره فيلم فجر داغ است و از گوشه و کنار خبرهايي مبني بر آماده‌سازي فيلم‌ها براي روز نمايش در جشنواره و نيز گمانه‌زني‌هاي مختلفي در مورد فيلم‌هاي تاثيرگذار مي‌شنويم.
در اين ميان گزارش‌هاي مختلفي درباره حضور فيلم‌هاي جشنواره نوشته‌ايم اما اين بار به سراغ پرکار‌ترين‌ها رفته‌ايم تا نگاهي به کارنامه دست‌اندرکاران فيلم‌ها بيندازيم و ببينيم کدام يک جزو پرکارهاي اين دوره از جشنواره فيلم فجر نام مي‌گيرند.فيلمنامه‌نويسان يکي از مهم‌ترين عوامل توليد براي يک فيلم سينمايي به شمار مي‌روند؛ جزئي از مهم‌ترين ساختار و مبناي يک فيلم که هميشه توجه و نگاه‌ها به اين گروه از عوامل فني فيلم بيشتر از ديگر دست اندرکاران يک فيلم سينمايي است. کلا اساس يک فيلم، فيلمنامه‌نويس است و هميشه انتقاد‌ها به فيلمنامه حاصل بد و يا خوب بودن يک فيلم را تاييد مي‌کند.در چند سال اخير فيلمنامه نويسان زيادي به عرصه سينما روي آوردند اما مهم ماندگاري اين گروه از نويسندگان است که چقدر وضعيت سينمارا تاب بياورند و هر سال کاري ارائه دهند. چرا که داشته‌ايم فيلمنامه‌نويسان خوبي که تنها يک اثر توليد کردند و بعد‌ها از چرخه سينما دور ماندند.اما در سي وسومين دوره از جشنواره فيلم فجر، حسين مهکام با 3 فيلمنامه و بهرام توکلي‌ و مسعود جعفري جوزاني با 2 فيلمنامه پرکار‌ترين فيلمنامه‌نويسان به شمار مي‌روند. مهکام علاوه بر فيلم خودش "آزادي مشروط" که در بخش "نگاه نو" حضور دارد‌، در نگارش فيلمنامه "پدر آن ديگري" يدالله صمدي و "چهارشنبه19 آبان" وحيد جليل‌وند‌ مشارکت داشته است.بهرام توکلي هم که فيلم “من ديگو ماردونا هستم” را در بخش “سوداي سيمرغ” دارد، در فيلمنامه “نزديک‌تر” مصطفي احمدي هم مشارکت داشته است.مسعود جعفري جوزاني نيز علاوه بر فيلم خودش “ايران‌برگر” در نگارش فيلمنامه “حکايت عاشقي” احمد رمضان‌زاده هم حضور دارد.از 28 فيلم حاضر در بخش سوداي سيمرغ جشنواره، 19 کارگردان خود فيلمنامه آثارشان را نوشته‌اند.«اعتراف ذهن خطرناک من” ساخته هومن سيدي‌، “عصر يخبندان” ساخته مصطفي کيايي، “مرگ ماهي” ساخته روح الله حجازي‌، “کوچه بي‌نام” ساخته هاتف علي‌مرداني، “من ديگو مارادونا هستم” ساخته بهرام توکلي، “تگرگ و آفتاب” ساخته رضا کريمي، “شرفناز” ساخته حسن نجفي، “فرار از قلعه‌رودخان” ساخته غلامرضا رمضاني و “جزيره رنگين” ساخته خسرو سينايي‌ از جمله اين آثار هستند.بهروز افخمي که دوره گذشته با “آذر شهدخت پرويز و ديگران” سيمرغ فيلمنامه را دريافت کرد در اين دوره هم با “روباه” حضور دارد.«ارغوان” ساخته مشترک کيوان علي محمدي و اميد بنکدار‌ علاوه بر اين دو کارگردان، علي اکبر حيدري را نيز به عنوان فيلمنامه‌نويس در تيم نويسندگي داشته است. براي فيلمنامه ‌ “ايران برگر” نيز علاوه بر مسعود جعفري جوزاني‌، ‌ محمد هادي کريمي حضور داشته است.در “بوفالو” علاوه بر کاوه سجادي حسيني‌؛ تايماز افسري‌، “در بهمن” علاوه بر مرتضي “فرشباف”؛ نسيم مرعشي‌، در “حکايت عاشقي” علاوه بر احمد رمضان‌زاده‌؛ مسعود جعفري جوزاني و محمود اربابي‌، در “شکاف” علاوه بر کيارش اسدي‌زاده‌؛ شاهرخ کافي‌، در “شيفت شب” علاوه بر نيکي کريمي؛ علي اصغري‌، در “اين سيب هم براي تو” علاوه بر سيروس الوند؛ نازنين فراهاني و در “پدران آن ديگري” علاوه بر يدالله صمدي‌؛ حسين مهکام در نگارش فيلمنامه سهيم بوده‌اند.
مهرداد ميرکياني چهره‌پرداز سينما امسال با چهار فيلم در جشنواره سي و سوم حضور دارد. فيلم‌هاي “اعترافات ذهن خطرناک من” به کارگرداني هومن سيدي، “بوفالو” به کارگرداني کاوه سجادي حسيني، “مرگ ماهي” به کارگرداني روح الله حجازي و “بهمن” به کارگرداني مرتضي فرشباف از جمله فيلم‌هايي هستند که ميرکياني چهره‌پردازي بازيگران آن را انجام داده است.اين چهره‌پرداز کار خودرا در کنار استاداني چون جمشيد معيريان و مسعود ولدبيگي آغاز کرده است. او در سال 1365 با فيلم سينمايي "وکيل اول" جمشيد حيدري بعنوان چهره‌پرداز کار خود را درسينما آغاز کرد. ميرکياني حدود يک دهه از ابتداي فعاليت خود در سينما به اجرا در آثاري چون "کشتي آنجليکا"، "در مسير تند باد"، "شاخه‌هاي بيد"، "جنگ نفت کش‌ها"، "ايوب پيامبر" و ده‌ها اثر ديگر پرداخت. تجربه‌ها و ايده‌هاي مداوم اين چهره‌پرداز باعث شد تا در ميان اهالي چهره‌پرداز سينما خوش نام باشد.ميرکياني براي اولين بار در فيلم سينمايي “بوي پيراهن يوسف” به عنوان طراح چهره‌پرداز فعاليت کرد که حضور او در اين فيلم مسير تازه‌اي را در سينما برايش رقم زد. تجربه کار با ابراهيم حاتمي کيا باعث شد تا در چهار فيلم ديگر اين کارگردان همچون “آژانس شيشه‌اي”، “روبان قرمز”، “ارتفاع پست” و “به نام پدر” هم همکاري کند و کانديد دريافت سيمرغ بلورين بهترين چهره‌پردازي از جشنواره فيلم فجر شود و در دوره بيست و چهارم براي فيلم “به نام پدر” نيز دومين سيمرغ بلورين خود را دريافت کند. ميرکياني تا به حال 10 بار بعنوان کانديد بهترين چهره‌پردازي در جشنواره فيلم فجر انتخاب شده است و تا به امروز سه بار سيمرغ جشنواره بر شانه‌هاي او نشسته است که اولين بار در سال 1382 براي فيلم "قدمگاه" به کارگرداني محمد مهدي عسگرپور اين جايزه را دريافت کرد و آخرين بار هم اين جايزه را براي چهره‌پردازي فيلم سينمايي "خون بازي" به کارگرداني رخشان بني اعتماد به دست آورد.با حضور اين چهره‌پرداز در اين دوره از جشنواره فيلم فجر بايد منتظر ماند و ديد که آيا او براي چهارمين بار هم سيمرغ بلورين جشنواره را کسب خواهد کرد يا خير؟
عليرضا برازنده فيلمبرداري است که امسال با پنج فيلم در جشنواره فيلم فجر حضور دارد. فيلم‌هاي “بوفالو” به کارگرداني کاوه سجادي حسيني، “تگرگ و آفتاب” به کارگرداني رضا کريمي، فيلم رئال و انيميشن “مبارک” به کارگرداني محمدرضا نجفي امامي و “دوران عاشقي” به کارگرداني عليرضا رئيسيان و فيلم “شيفت شب” به کارگرداني نيکي کريمي از جمله فيلم‌هايي هستند که در بخش سوداي سيمرغ برازنده در سمت فيلمبرداري در اين دوره از جشنواره فيلم فجر حضور دارد.
با اينکه اکثر فيلم‌هاي سينمايي به صورت ديجيتال فيلمبرداري مي‌شوند، اما برازنده همچنان نگاتيو را براي بعضي از فيلم‌هاي خود انتخاب مي‌کند. فيلم “بوفالو” با نگاتيو فيلمبرداري شده است.
ديگر فيلمي که مديريت فيلمبرداري آن بر عهده برازنده بود فيلم رئال انيميشن “مبارک” بود که طبق شنيده‌ها يکي از جذاب‌ترين فيلمبرداري‌ها براي اين فيلم انيميشن به شمار خواهد رفت. اگر چه پيش از اين‌ها که با کارگردان اين اثر به صحبت پرداخته بوديم در مصاحبه خود عنوان کرده بود که جذابيت اين انيميشن با کار برازنده و ذوقي که براي فيلمبرداري از خود در اين کار نشان مي‌داد، چند برابر شده بود.
«دوران عاشقي” ديگر فيلمي است که برازنده آن را فيلمبرداري کرده است. برازنده در فيلم “دوران عاشقي” نوعي از نور‌پردازي را تجربه کرده که فضاي رئال‌تري در فيلم بوجود آورده است. “شيفت شب” به کارگرداني نيکي کريمي ديگر فيلم عليرضا برازنده در مقام مدير فيلمبرداري است که در بخش سوداي سيمرغ جشنواره حضور دارد. البته اين فيلمبرداري سينما تا کنون سابقه همکاري با دو کار قبلي اين کارگردان را هم داشته است که به نظر مي‌رسد فضاي نور‌پردازي فيلم سوم هم برگرفته از داستان و کارهاي قبلي اين بازيگر و کارگردان سينما باشد.هايده صفي‌ياري و بهرام دهقاني هر کدام با چهار فيلم پرکار‌ترين تدوينگران جشنواره سي و سوم فيلم فجر هستند.‌ صفي‌ياري فيلم‌هاي “شيفت شب”، “مرگ ماهي” و “دوران عاشقي” را در سوداي سيمرغ و “دو” را در بخش نگاه نو دارد و دهقاني نيز “طعم شيرين خيال”، “رخ ديوانه” و “من ديگو ماردونا هستم” را در بخش اصلي و “نزديک‌تر” را در بخش فيلم‌هاي اول دارد.همچنين هايده صفي‌ياري فيلم “پدر آن ديگري” يدالله صمدي را در بخش خارج از مسابقه دارد.
نيما جعفري جوزاني با دو فيلم “حکايت عاشقي” و “عصريخبندان” در کنار سپيده عبدالوهاب که “مرگ ماهي” را در کنار صفي‌ياري تدوين کرده و “مبارک” را در جشنواره دارد‌، از تدوينگران دو فيلمي امسال محسوب مي‌شوند.
اسماعيل منصف نيز فيلم “بدون مرز” را در بخش هنر و تجربه و “من مي‌خوام شاه بشم” را در بخش آثار مستند‌ تدوين کرده است.از کارگردان‌هايي هم که آثارشان را خودشان تدوين کرده‌اند، مي‌توان به کيوان عليمحمدي و اميد بنکدار‌ براي فيلم “ارغوان”، صادق صادق دقيقي براي فيلم “تا آمدن احمد”، کيارش اسدي‌زاده براي فيلم “شکاف”، هومن سيدي براي فيلم “اعتراف ذهن خطرناک من” و سيروس الوند براي فيلم “اين سيب هم براي تو” اشاره کرد.در ميان آثار بخش سوداي سيمرغ، دو تدوين‌گر تدوين فيلمي از پدرشان را برعهده داشتند. آيدين افخمي “روباه” را تدوين کرده و آرش طالبي هم تدوين “قول” را برعهده داشته است.کارن همايونفر آهنگساز سينماي ايران است که امسال با چهار فيلم در جشنواره فيلم فجر حضور دارد. همايونفر حدود دو سال از فضاي آهنگسازي در سينما دور بود و چهره او را آخرين بار در فيلم “اسب حيوان نجيبي است” به کارگرداني عبدالرضا کاهاني ديده بوديم. البته همايونفر از جمله آهنگسازاني است که با سبک خاصي وارد سينما شد. او با دريافت ديپلم افتخار بهترين موسيقي براي فيلم “همه چيز براي فروش” مورد تحسين هيات داوران قرار گرفت.از ديگر فيلم‌هاي او مي‌توان به “کاغذ بي‌خط” به کارگرداني ناصر تقوايي، “سلطان” به کارگرداني مسعود کيميايي، “خاک آشنا” به کارگرداني بهمن فرمان‌آرا، “گزارش يک جشن” به کارگرداني ابراهيم حاتمي‌کيا و “سالاد فصل” به کارگرداني فريدون جيراني اشاره کرد.
همايونفر در مصاحبه‌هاي مختلفي بيان کرده است که موسيقي فيلم را از ساختار کلي فيلم جدا نمي‌داند. او معتقد است که فيلمنامه فيلم مبين موسيقي است که در فيلم روايت مي‌شود و آهنگساز اين موسيقي را کشف مي‌کند. به اعتقاد همايونفر ساخت موسيقي فيلم ارتباط مستقيم به فيلمنامه دارد و در حقيقت مضمون داستان است که مختصات ساخت موسيقي فيلم را به آهنگساز مي‌دهد.اين آهنگساز سينما امسال با فيلم‌هاي “رخ ديوانه” به کارگرداني ابوالحسن داودي، “مردي که اسب شد” به کارگرداني امير ثقفي، “شيفت شب” به کارگرداني نيکي کريمي و “چهارشنبه 19 ارديبهشت" به کارگرداني وحيد جليلوند در جشنواره سي و سوم حاضر است.او همچنين فيلم‌هاي “دلم مي‌خواد” به کارگرداني بهمن فرمان‌آرا و “اين سيب هم براي تو” به کارگرداني سيروس الوند را در بخش خارج از مسابقه دارد.
يدالله صمدي از جمله پيشکسوتان کار صدا در فيلم‌هاي سينمايي است که امسال نيز با چهار فيلم در جشنواره فيلم فجر حضور دارد. نجفي فيلم‌هاي “چهارشنبه 19 ارديبهشت" به کارگرداني وحيد جليلوند، "شيفت شب" به کارگرداني نيکي کريمي، "جامه‌دران" به کارگرداني حميد قطبي و "محمد" به کارگرداني مجيد مجيدي رکورددار صنف صدابرداران سينماي ايران است.آنطور که از کارنامه کاري اين صدابرداري پيشکسوت سينما به نظر مي‌رسد، او بيشتر به سراغ صدابرداري فيلم‌هاي تاريخي رفته است که از جمله ان‌ها مي‌توان به فيلم “رستاخيز” به کارگرداني احمدرضادرويش اشاره کرد.نجفي در جشنواره سي و يکم فجر براي صدابرداري فيلم “قاعده تصادف” برنده سيمرغ بلورين بهترين صدابرداري شد.از ديگر کارهاي اين صدابردار سينما مي‌توان به “آواز گنجشک‌ها” به کارگرداني مجيد مجيدي، “خون بازي” به کارگرداني رخشان بني‌اعتماد و “ميناي شهر خاموش” به کارگرداني اميرشهاب رضويان اشاره کرد. بابک حميديان از جمله بازيگران سينما است که در اين چند سال اخير بازي‌هاي درخشاني در کارنامه سينمايي خود داشته است. حضور و همکاري اين بازيگر سينما با کارگرادن‌هاي پيشکسوت و باسابقه سينما او را تبديل به يکي از ستاره‌هاي بنام سينما بدانيم.برنده سيمرغ بهترين بازيگر نقش مکمل مرد از جشنواره سي و دوم امسال با پنج فيلم در جشنواره حضور دارد.فيلم‌هاي “شکاف” به کارگرداني کيارش اسدي‌زاده، روباه به کارگرداني بهروز افخمي، “اعترافات ذهن خطرناک من” به کارگرداني هومن سيدي، “من ديگو مارادونا هستم” به کارگرداني بهرام توکلي و “مرگ ماهي” به کارگرداني روح‌الله حجازي از جمله فيلم‌هايي هستند که حميديان در آن به ايفاي نقش پرداخته است.او تا کنون در فيلم‌هاي زيادي به ايفاي نقش پرداخته که از آن ميان مي‌توان به فيلم “چ” به کارگرداني ابراهيم حاتمي‌کيا، “رستاخيز” به کارگرداني احمد رضا درويش، “بغض” به کارگرداني رضا درميشيان و “خاک آشنا” به کارگرداني بهمن فرمان آرا اشاره کرد.