خبرگزاري آريا - اسلام آباد - ايرنا - بحران انرژي در پاکستان در طول سالهاي اخير به زعم تلاش دولت هاي مختلف در اين کشور همچنان لاينحل مانده و اين موضوع به چالشي هميشگي براي پاکستاني ها تبديل شده بطوريکه اجازه نداده است روياي حصول انرژي ارزان و آسان ايران براي آنان به حقيقت تبديل شود.

«عمران خان» نخست وزير پاکستان و رئيس حزب تحريک انصاف روزهاي اخير به مردم خود نويد خبرهاي خوش داده و گفته بود که به زودي اين کشور به ذخاير عظٰيم نفت و گاز در آب هاي کراچي دسترسي پيدا مي کند.
اما يک روز پس از اظهارات عمران خان، دولت پاکستان اعلام کرد که حفاري ها در ساحل کراچي به جايي نرسيده و بودجه يکصد ميليون دلاري طرف پاکستاني براي اکتشاف ذخاير گاز به هدر رفت و به اين ترتيب روياي مردم پاکستان براي دريافت گاز نتوانست به واقعيت تبديل شود.
با وجود اينکه پاکستان، قرارداد انتقال گاز از ايران را با اين کشور امضا کرده کارشکني هاي پياپي اسلام آباد باعث تاخير طولاني در تکميل اين طرح عظيم انرژي شده است، از سوي ديگر پاکستان چشم اميد به طرح هاي واردات انرژي ازکشورهاي آسياي ميانه دوخته و اميدوار است تا بتواند با عبورخطوط انتقال انرژي ازمسيرافغانستان، به انرژي کشورهاي آسياي ميانه دست يابد در حالي که نابسماني اوضاع افغانستان روياي پاکستان را براي دسترسي به برق و گاز تاجيکستان و ترکمنستان با موانع جدي مواجه ساخته است.
جمهوري اسلامي ايران به عنوان بزرگترين دارنده ذخاير نفت و گاز همواره سياست هاي موثري براي همکاري با کشورهاي همسايه به ويژه پاکستان به اجرا گذاشته است. ايران نه تنها آمادگي خود را براي تامين انرژي ارزان و بي وقفه به پاکستان اعلام کرده بلکه حاضر است سطح فعلي انتقال برق به اين کشور همسايه را به 3 هزار مگاوات نيز افزايش دهد.
کارشناسان پاکستاني و رسانه هاي اين کشور بارها از دولت اين کشور خواسته اند که از فرصت استفاده ظرفيت هاي انرژي ايران به ويژه حصول انرژي ارزان از کشور همسايه بهره مند شوند.
دريافت انرژي ارزان براي کشوري مثل پاکستان که همواره با مشکلات مالي و اقتصادي مواجه است، موضوع حياتي شمرده مي شود تا جايي که سياستمداران اين کشور بارها نسبت به گران بودن نرخ گاز وارداتي از قطر اعتراض کرده و به جاي آن اجراي طرح گاز ايران را براي کشورشان سودمند مي دانند.
پاکستان سال 2017 قرارداد واردات گاز مايع از قطر به ارزش بيش از 16 ميليارد دلار و براي مدت 15 سال امضا کرد و بلافاصله پس از امضاي اين قرارداد، واردات گاز مايع را از قطر آغاز کرد و اين واردات همچنان ادامه دارد.
به هر روي، دولت پاکستان از سوي منتقدان داخلي متهم به واردات گاز گران قيمت از قطر است اين در حالي است که کارشناسان حوزه اقتصاد پاکستان معتقدند ارزان ترين منبع تامين انرژي براي پاکستان، ايران است و پاکستان نبايد بيش از اين اجراي قرارداد خط لوله گاز با ايران را به تعويق بياندازد.
با اين وجود اسلام آباد در طول سال هاي اخير با صرف نظر از ظرفيت کليدي خط لوله انتقال گاز از ايران، توجه خود را بر طرح انتقال برق و گاز از کشورهاي آسياي ميانه متمرکز کرد.
با اين حال طرح 'کاسا-1000' براي انتقال برق از تاجيکستان و قرقيزستان و احتمالا روسيه به پاکستان و نيز طرح خط لوله گاز 'تاپي' با هدف انتقال گاز از ترکمنستان به افغانستان، پاکستان و هند، به دليل تشديد ناامني ها در افغانستان، افق چندان روشني ندارد.
خطوط انتقال گاز و برق از کشورهاي آسياي ميانه تا پاکستان از مسير ناامن افغانستان تعريف شده و نبود امنيت در افغانستان به نگراني و سد بزرگي در مسير اجراي اين طرح ها تبديل شده است ضمن اينکه تنش فراوان و روز افزون در روابط افغانستان و پاکستان باعث افزايش موانع و مشکلات موجود بر سر راه کاسا-1000 و تاپي شده است.
طرح کاسا-1000 ، طرحي مشترک ميان قرقيزستان، تاجيکستان، افغانستان و پاکستان براي احداث خط انتقال برق در مجموع به طول بيش از يکهزار و 200 کيلومتر است که درصورت اجرا و تکميل شدن، قرار است برق را از تاجيکستان و قرقيزستان به افغانستان و پاکستان منتقل کند. بودجه اي معادل يک ميليارد و 200 ميليون دلار براي احداث اين طرح لازم است و بنابر اعلام کشورهاي عضو اين طرح کاسا-1000 قرار بود تا پايان سال 2018 تکميل شود.
بسياري از کارشناسان پاکستاني معتقدند: وضعيت افغانستان و ناامني در اين کشور اصلي ترين عامل تاخير در اجراي طرح هاي کاسا-1000 و تاپي است.
به عقيده آنان، پاکستان در شرايطي به دنبال پيدا کردن راه حل براي مسئله پيچيده تاپي و کاسا-1000 است که بخش عمده اي از خط لوله گاز ايران-پاکستان(قسمت مربوط به داخل خاک ايران) معروف به طرح 'آي-پي' انجام شده و اين خط لوله تا نزديک مرز پاکستان رسيده است و اکنون دولت پاکستان، با اندکي همت، قادر خواهد بود بخش قابل توجهي از نياز شديد اين کشور به انرژي را با استفاده از منابع گازي دومين کشور صاحب ذخاير گازي جهان و از طريق مسيري امن، اقتصادي و کوتاه برطرف کند.
همچنين پاکستان در شرايط کنوني 74 مگاوات برق از ايران وارد مي کند که طرف ايراني آمادگي خود را براي افزايش صادرات تا سه هزار مگاوات(طي چند مرحله) اعلام کرده است.
با مقايسه اي سادي ميان طرح هاي کاسا-1000، تاپي و آي-پي و با درنظر گرفتن موانع بزرگ پيش روي تاپي و کاسا-1000، آي-پي آسان ترين، امن ترين و مقرون به صرفه ترين راه براي تامين انرژي مورد نياز پاکستان خواهد بود و بسياري از کارشناسان اقتصادي و رسانه هاي اين کشور بر اين مهم اصرار دارند و خواستار اقدام جدي دولت اسلام آباد براي برداشتن گام هاي عملي در اين زمينه هستند.
بر اساس آخرين تحولات اين خط لوله گازي، مديرعامل شرکت ملي گاز پاکستان هفته گذشته اعلام کرد که يک هيات کارشناسي از ايران قرار است براي رايزني درباره طرح خط لوله گاز ماه جاري به «اسلام آباد» سفر کند.
علاوه بر اين وزير امور خارجه پاکستان نيز گفت: اگر اين کشور به قرارداد تکميل خط لوله انتقال گاز از ايران عمل نکند محکوم به پرداخت جريمه روزانه به تهران خواهد شد.
«شاه محمود قريشي» در نشستي با اعضاي کميسيون روابط خارجي مجلس ملي اين کشور اعلام کرد: ما در خصوص طرح خط لوله گاز آي پي با دولت ايران در تماس هستيم، دولت اسلام آباد خواهان عمل به اين قرارداد است.
پاکستان کشوري با جمعيت بيش از 220 ميليون نفر بازار مصرف بزرگ گاز طبيعي در منطقه محسوب مي‌شود که در حال حاضر تنها توانايي تامين دو سوم گاز مورد نياز خود را دارد.
اين در حالي است که با توجه به افت فشار مخازن گاز اين کشور، سهم توليد داخلي در تامين گاز مورد نياز آينده پاکستان بيش از پيش کاهش خواهد يافت.
از سوي ديگر، طي سال‌هاي اخير پاکستان با بحران تامين انرژي روبه رو بوده و به همين منظور، به دنبال انعقاد قراردادهاي مختلف واردات گاز از جمله خط لوله صلح، خط لوله تاپي براي واردات از ترکمنستان و واردات ال.ان.جي از قطر بوده است.
**نبايد از منبع انرژي ارزان ايران غافل شد
مرتضي مُغل رئيس ديده بان اقتصادي پاکستان روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار ايرنا در اسلام آبادگفت: طرح هاي تاپي و کاسا در مقايسه با طرح انتقال گاز ايران به پاکستان بسيار گران و تکميل آنان براي پاکستان آسان نخواهد بود.
وي با اشاره به اينکه مسير طرح هاي مذکور از خاک افغانستان عبور خواهد کرد: ناامني در افغانستان و معضل تروريسم مانع اصلي در تکميل طرح هاي تاپي و کاسا است در حالي که طرح خط لوله آي پي هرگز با چين چالشي روبرو نيست.
اين کارشناس امور اقتصادي پاکستان اظهار داشت: ايران کشور همسايه و برادر پاکستان است با توجه به همين ويژگي ها و مشترکات نزديک دو کشور، طرح خط لوله گازي پايه گذاري شد.
وي افزود: امروز يک قدرت شيطاني که متاسفانه قدرت جهاني نيز به شمار مي رود، مانع پيشبرد طرح خط لوله آي پي شده است.
دکتر مرتضي مُغل گفت: قطعنا طرف ايراني از مشکلات پاکستان به ويژه فشارهاي خارجي بر آن بي خبر نيست اما دولت پاکستان از فرصت دريافت آسان انرژي از ايران غافل نيست و به هر قيمتي خواهان تکميل طرح گازي است.
آساق*274**1663**
انتهاي پيام /*