آنچه در پی آمده است نگاهی دارد به موضوع خودرو های برقی و جایگاه آن در جهان و ایران که بخش اول آن را دیروز ملاحظه کردید و اینک بخش سوم وپایانی را می خوانید:
***
علاوه بر چالش های یادشده، استفاده از خودروهای برقی در ایران با برخی دیگر از مشکلات هم روبه روست. کمبود نیروی متخصص انسانی و تجهیزات مهمترین مشکل در فراگیر شدن استفاده از این خودروهاست. خودروهای هیبریدی و برقی از فناوری بالایی برخوردار هستند و تعمیر و نگهداری آنهانیازمند سرمایه گذاری جدی و تربیت نیروی متخصص انسانی و تهیه تجهیزات لازم است. از طرفی چون هنوز هیچ شرکت خودروساز داخلی قادر به تولید خودروهای برقی قابل رقابت نیست، لذا وابستگی به واردات افزایش خواهد یافت.
چالش دیگر مطرح در این زمینه آن است که هنوز هیچ مطالعه ای برای مشخص شدن ظرفیت و توانایی شبکه برق در کل کشور و مناطق مختلف برای ایجاد زیرساخت های شارژ این خودروها انجام
نشده است.
ایستگاه های شارژ خودروهای برقی تا حد زیادی بر شبکه توزیع برق متکی هستند و شارژ این خودروها به عنوان یک بار جدید برای شبکه قدرت مطرح است و عدم کنترل آن ممکن است امنیت شبکه را به خطر بیندازد. این موضوع نگرانی ها را در مورد آثار منفی شارژ خودروها بر تأسیسات سیستم تولید، انتقال و توزیع افزایش می دهد. زمانی که خودروها توسط برق شهری و در منازل شارژ شود، باتجمیع بارهای خانگی پیک جدیدی در شبکه توزیع مربوطه ایجاد می شود.
در کشورهای در حال توسعه ای همچون ایران که این بسترها فراهم نیست ارائه راهکاری که بتواند میزان سهم این خودروها را در منحنی بار آینده تخمین بزند یکی از چالش های مهم در این زمینه است. البته از آنجا که در ایران شرایط به گونه ای است که میزان مصرف برق در زمان کم باری شبکه معمولاً بین ۱۵ تا ۴۵ درصد اوج بار شبکه است، می توان از فرصت کمباری شبکه برق شهری از ساعت ۱۲ شب تا ۸ صبح برای تأمین شارژ خودروهای برقی استفاده کرد. در این صورت نیازی به افزایش بار شبکه نیست و دولت می تواند با قیمت بسیار ارزانتر، انرژی را در اختیار
مصرف کننده قرار دهد.

درس هایی برای صنعت خودروسازی ایران
امروزه برخی از کشورها در جهان در حال حرکت به سمت تولید و استفاده از محصولات هیبریدی و برقی هستند، اما ایران هنوز شرایط لازم برای استفاده گسترده از این خودروها را ندارد.
انجام این گونه طرح ها نیاز به برنامه ریزی جامع دارد. ابتدا باید زیرساخت ها فراهم باشد بعد از آن وارد مراحل اجرایی تولید و استفاده از خودروهای برقی شد. اکثر خودروهای هیبریدی بیشتر از سوخت بنزین استفاده می کنند تا انرژی برق، بنابراین عملاً نمی توانند تأثیرگذاری خودروهای برقی رادر کاهش مصرف سوخت و آلودگی هوا داشته باشند. لذا توسعه خودروهای برقی در ایران نیازمند ایجاد هماهنگی لازم میان نهادهای مختلف دارد.
مهمترین زیرساخت لازم برای خودروهای برقی، ایجاد ایستگاه های شارژباتری این مدل محصولات است. ساخت این ایستگاه ها فرایندی زمانبر و پرهزینه است و در ابتدا دولت و خودرو سازان باید چاره ای برای حل این مشکل بیندیشند. همچنین گسترش استفاده از خودروهای برقی در کشور به دلیل بالا بودن قیمت این خودروها نیازمند پرداخت یارانه خرید به مشتریان است.

نتیجه گیری و پیشنهادها
پیش بینی شده است، تقاضای باتری لیتیم یون خودروهای برقی از مقدار ۲۱ گیگاوات ساعت در سال ۲۰۱۶به ۱۳۰۰ گیگاوات ساعت در سال ۲۰۳۰ افزایش یابد. انتظار می رود تولید باتری بزرگ با ظرفیت ۲۷۰ گیگاوات ساعت تا سال ۲۰۲۱ به صورت جهانی به روی خط بیاید که توسط تأمین کنندگان جهانی هدایت
خواهد شد.
مصرف الکتریسیته توسط خودروهای برقی از مقدار ۶ وات ساعت در سال ۲۰۱۶ به ۱۸۰۰ وات ساعت در سال ۲۰۴۰افزایش خواهد یافت که حدود ۵ درصد از مصرف انرژی الکتریسیته در سال ۲۰۴۰ را شامل
می شود. تقاضای سوخت فسیلی با رشد ناوگان خودرو برقی کاهش خواهد یافت و پیش بینی شده تا سال ۲۰۴۰ حدود ۳۵ درصد از خودروهای جاده ای را خودروهای برقی تشکیل خواهند داد که بیش از ۸ میلیون بشکه سوخت حمل ونقل در روز را جایگزین خواهد کرد. در عین حال زیرساخت شارژ خودرو برقی هنوز یکی از مهمترین چالش های حل نشده توسعه این فناوری
است.
اگرچه تعداد شارژهای عمومی خودرو برقی در پنج سال گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است با این وجود تعداد بیشتری از این شارژها مورد نیاز است. حتی زمانی که خودروهای برقی از نظر قیمتی با خودروهای موتور احتراق داخلی برابر و قابل رقابت شدند، کمبود شارژهای خانگی مانعی برای پذیرش خودروهای برقی
می شود وفروش این خودروها با محدودیت روبه رو خواهد شد.
چین در حال سرمایه گذاری برای حمایت از فروش خودروهای برقی برندهای بومی است. در حال حاضر ۹۶درصد از خودروهای برقی فروخته شده در بازار چین از سوی خودروسازان چینی تولید می شود. فرانسه هم اعلام کرده است که این کشور برای تبدیل شدن به کشوری بدون انتشار گازهای گلخانه ای تا سال ۲۰۴۰ به فروش خودروهای بنزینی و دیزلی پایان خواهد داد. همچنین شرکت ولوو اعلام کرده است از سال ۲۰۱۹ تمامی مدل های این شرکت برقی خواهند بود.
تجربه جهانی تولید خودروهای برقی نشان می دهد که همزمان با فعالیت خودروسازان در خصوص طراحی و تولید خودروهای برقی، دولت ها زیرساخت های لازم برای ورود این خودروها به بازار را فراهم کردندو بعد از آن به منظور ایجاد تقاضا برای تولیدات شرکت های خودروساز، مشوق های مالی را در نظر گرفتند.
بسیاری از دولت ها برای استفاده مردم از خودروهای برقی و کاهش آلایندگی هوا از یارانه و مشوق های مالی استفاده کردند. در ایران راه اندازی شرکت های
سرمایه گذاری مشترک و مونتاژ خودروهای هیبریدی به همراه داخلی سازی تدریجی قطعات و اجزای این خودروها در میان مدت می تواند ضمن کاهش قیمت این محصولات، زمینه ساز انتقال تکنولوژی و دانش فنی شود در این میان نیاز شبکه
حمل ونقل عمومی کشور به بهره مندی از وسایل نقلیه برقی و هیبریدی بر کسی پوشیده نیست و هرگونه سرمایه گذاری در تولیدو گسترش بازار این محصولات، در بلندمدت با کاهش قیمت و افزایش دسترسی به خدمات و زیرساخت های مورد نیاز و در نتیجه سهولت استفاده از این خودروها در شبکه حمل ونقل عمومی، از ریسک پایین و نرخ بازگشت قابل قبول برخوردار است.
پیچیدگی مهندسی سیستم های وسیله نقلیه هیبریدی، هزینه آنها ونیروهای دوگانه آنها به جذابیت بیشتر خودروهای برقی با باتری در بلندمدت منجر شده است. تصور می شودتنها در ژاپن بعد از سال ۲۰۳۰ خودروهای هیبریدی نقش مهمی را ایفا کنند.
با این وجود متأسفانه در ایران
زیرساخت های این فناوری به طور جدی ایجاد نشده و در خودروسازی داخلی هم هیچ نوع تولیدات تجاری در این زمینه مشاهده نمی شود. هرچند طی سالهای اخیر تلاش هایی در این زمینه در حال انجام است، اما برای حصول به نتیجه نیازمند یک عزم جدی و همکاری همه جانبه شرکت های خودروسازی، دولت، شرکت های دانش بنیان و سرمایه گذاری بخش خصوصی است.
درخصوص تولید این نوع خودروها در کشور، مشارکت با خودروسازان خارجی، شرکت های دانش بنیان داخلی و
بهره گیری از پلتفرم های خودروهای برقی روز قطعاً بهترین استراتژی برای ورود به این عرصه است.
صنعت خودرو ایران درصورتی که با یکی از صاحبان برند معتبر خودروهای برقی مشارکت کند،می تواند از زنجیره ارزش این شرکت ها بهره مند شود و با ورود به زنجیره ارزش می توانیم به تجارت جهانی خودرو در این عرصه وارد شد.
ایران با استفاده از پتانسیل
شرکت های دانش بنیان و زیرساخت های موجود
شرکت های خودروسازی می تواند به بازیگر مهمی در این فناوری نوین مبدل شود.
منابع و مآخذدر سایت مرکز
پژوهش های مجلس موجود است
تهیه و تدوین کنندگان: امیرمحمودی، سعید شجاعی، ارس شیخی
این مطلب تلخیص شده گزارش مرکز پژوهش های مجلس است