ظاهر شهر خرم‌آباد مانند زمان پیش از سیل است و مردم و کسبه بر سر کار خود رفته‌اند و رود خشمگین و گل ‌آلودی که از شهر می‌گذرد هم آرام‌تر و آبی‌تر شده است. آن‌ ها که در کنار رودخانه شهر خانه ‌شان را از دست داده‌اند، هنوز بی‌خانمانند و در منزل اقوام خود سکنی گزیده‌اند و منتظرند تا هرچه زودتر وضعیت بازسازی خانه‌هایشان آغاز شود.

اما این انتظار در پلدختر و معمولان و صدها روستای تخریب‌شده استان رنگ ‌و‌ بویی دیگر دارد. اگر تا یک ماه قبل پلدختر را سراسر گل‌ولای گرفته بود، این‌بار با همت جهادگران دیگر اثری از حجم زیاد گل‌ولای در خانه‌ها نیست و خیابان ‌های شهر را نیز شست‌ و‌شو داده‌اند؛ با این حال با ورود به شهر با غبار و بوی تعفن آزاردهنده‌ای روبه‌رو می‌شویم. حالا که گل‌ها جمع شده‌اند و هوا گرم‌تر شده، گرد و خاک ناشی از آن حجم از گل‌و‌لای در هوا معلق شده و تا امروز چندین نفر را به‌دلیل آسیب‌های ریوی روانه درمانگاه کرده است. خانه‌هایی که تا چند هفته پیش مملو از آب و گل ‌و‌لای بودند، حالا نم کشیده‌اند و بوی تعفن ناشی از نم محله‌ ها را گرفته. بسیاری از گروه‌ های جهادی و امدادی منطقه را ترک کرده‌اند و مردم از روند بازسازی ناراضی‌اند. به نظر می‌رسد روند رسیدگی به امور مردم سیل‌زده بسیار کند است. با اینکه جاده معمولان به صورت موقت راه‌اندازی شده است اما دوباره آن را بسته‌اند و فقط یک راه خاکی برای عبور خودرو باقی گذاشته‌اند.

** بی‌خانمانی بلای جان مردم
حالا درد مردمی که خانه‌ خراب شده‌اند با گرانی خانه و گرم‌تر شدن هوا صد چندان شده است. خانه‌ های اجاره ‌ای به سختی در این ناحیه پیدا می‌شود و کرایه ‌ها هم به‌دلیل تورم بالا رفته است. برخی اهالی می‌گویند: قرار بود تعدادی از مسکن مهرهای منطقه را در اختیار مددجویان کمیته امداد بگذارند اما این وعده هنوز محقق نشده است زیرا از یک‌سو این خانه‌ها هنوز آماده تحویل نیستند و از سوی دیگر بیشتر این خانه‌ها مالک دارند.

** وعده جانمایی طولانی شده
در لرستان روستاها وضعیت بحرانی‌ تری نسبت به شهرهای آسیب‌دیده دارند. روستای «چم‌مهر» صد در صد تخریب شده و قرار بود جانمایی شود اما نشد و مردم بلاتکلیف‌اند. «چم‌حسین» هم که به‌صورت کامل تخریب شده و اکنون در بستر رودخانه است. وعده جانمایی بسیار طولانی شده و هوا هم روز به ‌روز گرم‌ تر می‌شود.

تا دو سه هفته پیش روستاییان حتی از نبود سرویس بهداشتی هم رنج می‌بردند. در روستای «بابازید» فقط یک دستشویی و یک حمام برای کل روستا گذاشته بودند اما حالا خیران به یاری این روستا آمده‌اند و چند کانکس توالت و حمام موقت برای این روستا راه‌اندازی کرده‌اند. مردم در روستاهای دورافتاده از خدمات درمانی هم محروم‌اند. گاهی برخی گروه‌ های امدادی به آن‌ ها سری می‌زنند؛ مثلاً چند روز پیش تعدادی از اساتید و دانشجویان آشنا به طب سنتی از دانشگاه علوم پزشکی به این مناطق سرزدند و به درمان سرپایی مردم پرداختند.

** سیل شایعه فروکش کرده
حالا تب شایعه در منطقه خوابیده است. درسفر اول به منطقه، مردم از صدها کشته روایت می‌کردند و هزاران زخمی! هر کس گمان‌هایی می‌زد و بر طبل شایعه می‌کوبید اما اکنون همه از حال همسایگان و همشهری‌هایشان مطلع شده‌اند و اگر کسی در سیل جان داده بود، برایش مراسم خاکسپاری و ختم گرفته‌اند. اکنون همه می‌دانند که تعداد متوفیان سیل در آن مقطع تنها 18 نفر بوده است که 14 نفر آن‌ها از استان لرستان بوده‌اند. پلدختر یک نفر متوفی داشته که از روستای «بابازید» بوده است.

** زمین‌های کشاورزی آب ندارند
اکثر کسانی که در لرستان دچار خسارت سیل شده‌اند، شغل‌ شان کشاورزی و دامپروری است. زمین ‌هایشان را سیل ویران کرده و حالا وزارت جهاد کشاورزی قول همیاری داده است. پمپ و موتورهای پمپاژی که آب را به زمین‌ها می‌رساند هم سیل با خودش برد. حالا که هوا گرم و بارندگی‌ ها کم شده، باغ‌ها نیاز به آب دارند اما راهی برای آبیاری در مناطق دور از رودخانه نیست.

آن‌ها که زمین‌ شان را سیل برده به‌ طور کامل بیکار و بی ‌سرمایه شده‌اند اما آن ‌ها که دورتر از رود بودند و از سیل خسارت کمتری دیدند اکنون به ‌دلیل بی‌آبی و نبود امکانات آبیاری در حال از دست دادن سرمایه و تلاش یک‌ساله‌ شان در کشت ‌و‌کار هستند. همچنین همزمان با سیل، درختان بزرگ ‌ترین انارستان ایران که در منطقه پرهان کوهدشت لرستان است، زیر گل‌و‌لای مدفون شده‌اند و اکنون گروه‌های جهادی و جهاد کشاورزی مشغول پاکسازی این منطقه از گل‌و‌لای هستند. انار سیاه ایران محصول این منطقه است.

** بیکاری؛ داغی دیگر
براساس تخمین مدیران میانی استان، بیش از دو تا سه هزار نفر در استان لرستان بیکار شده‌اند. گروهی از این افراد کارفرما داشته و بیمه داشته‌اند که می‌توانند از طریق بیمه‌ای که داشته‌اند، بیمه بیکاری دریافت کنند؛ اما بسیاری از این افراد یا بیمه نداشته‌اند یا خودشان کارفرمای خودشان بوده‌اند و متاسفانه بسیاری از آن‌ها سواد اداری ندارند و اکنون نمی‌دانند که از چه طریقی می‌توانند بیمه بیکاری دریافت کنند. شاید راه معقول این باشد که تأمین اجتماعی استان این افراد را شناسایی کرده و هرچه زودتر فکری برای معاش این سرپرستان خانوار کند؛ اما به نظر می‌رسد که هنوز اقدام جدی صورت نگرفته است.

بسیاری هم هستند که مشاغل خانگی داشته‌اند؛ مانند زن آرایشگری که تا زمان سیل نه ضرورتی برای پرداخت بیمه می‌دیده و نه شناختی نسبت به قوانین کار داشته است و حالا همه سرمایه و آرایشگاه و تجهیزاتش را آب برده و بیکار شده است اما به قول خودش دستش به جایی بند نیست.

مشابه این زن در منطقه کم نیستند اما در شهر خرم‌آباد کسانی هستند که هم علم به ضرورت بیمه داشتند و هم بارها پیش از وقوع سیل اخیر به شرکت‌ های بیمه‌ای مختلف مراجعه کرده بودند تا مغازه‌هایشان را بیمه کنند ولی چون منطقه تجاری و مغازه‌ها و پاساژهایشان نزدیک رودخانه بوده است، بیمه‌گذاران ریسک بیمه را قبول نکرده و مکان کسب و زندگی این افراد را بیمه نکرده‌اند و اکنون خسارت زیادی به اموال و مغازه‌هایشان خورده است. مردم می‌گویند چند روز پیش معاون وزیر کار و رفاه اجتماعی به استان لرستان سفر کرده و قول داده که مشاغل را احیا می‌کنند و چندین میلیارد تومان نیز به این امر اختصاص داده و اکنون مردم منتظرند تا هرچه زودتر این قول‌ها به عمل برسد. اکنون چشم امید مردم استان لرستان بعد از لطف خداوند به وعده‌های مسوولانی است که اگر دیر محقق شود، خسارتی بیش از خسارت سیل نصیب مردم منطقه خواهد شد.

منبع: روزنامه صبح نو؛ 1398،02،26
گروه اطلاع رسانی **9117**1755