خبرگزاري آريا - بيرجند - ايرنا - عوامل متعددي در ايجاد فرسايش و هدررفت خاک دخالت دارد و چراي بي رويه دام بر خاک به عنوان بستر حيات منابع طبيعي آسيب وارد مي کند.

به گزارش ايرنا در حال حاضر چراي بي رويه و خارج از فصل، رعايت نکردن ظرفيت مجاز مراتع و ورود دام بيش از ظرفيت به مراتع از مهم ترين مشکلات مرتعداري در مناطق مختلف کشور است.
از سوي ديگر رعايت زمان مناسب استفاده از مرتع، مدت زمان بهره برداري و رعايت ظرفيت چراي دام، سه اصل اوليه و اساسي در مديريت مرتع به شمار مي آيد.
کارشناسان منابع طبيعي بر اين باورند چراي بي رويه و مفرط دام در مراتع، سبب کاهش جمعيت گونه هاي گياهي خوش خوراک و در نتيجه سير قهقرايي مرتع مي شود، در صورتيکه عده اي از گياهان به ويژه گياهان سمي و بي ارزش از اين مساله سود مي برند و رقابت گياهي برايشان کم مي شود.
از طرف ديگر، منجر به افت برگ دهي گياهان مرغوب مرتعي و کاهش سطح توليد علوفه اي اين گياهان مي شود و به علاوه در مراتع ييلاقي به دليل رطوبت بالاي خاک، تردد و چراي زياد دام منجر به فشرده شدن خاک و کم شدن ميزان تخلخل ذرات خاک و کاهش نفوذپذيري آن شده که در نهايت زمينه را براي فرسايش خاک آماده مي کند.
مديرکل منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان جنوبي در گفت و گو با خبرنگار ايرنا گفت: ضروري است در برنامه ريزي براي چراي دام ها در مراتع، زمان ورود دام به مرتع به گونه اي تنظيم شود که گياهان مرتعي به حداکثر رشد و توليد خود رسيده باشند تا ضمن کاهش آسيب پذيري پوشش گياهي در مقابل چراي دام، علوفه بيشتري نيز در اختيار دام ها قرار گيرد.
عليرضا نصرآبادي به برنامه هاي استاني در زمينه تعادل دام و مرتع اشاره کرد و افزود: به منظور اصلاح، احيا و حفاظت عرصه هاي مرتعي استان همگام با سياست هاي سازمان جنگل ها، مراتع و آبخيزداري کشور مبادرت به انجام پروژه هاي اجرايي مختلف مانند پروژه هاي بيومکانيک خاک در قالب عمليات ذخيره نزولات آسماني توام با بذرپاشي و عمليات احداث هلالي آبگير توام با بذرپاشي مي کنيم.
وي گفت: از اين طريق ضمن افزايش سطح توليد علوفه منجر به کاهش فشار دام مازاد، احياي مراتع مخروبه و بهبود بخشيدن به وضعيت مراتع موجود و تعادل دام و مرتع مي شود.
مديرکل منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان جنوبي اضافه کرد: همچنين در بخش پروژه هاي بيولوژيک نيز مبادرت به توليد نهال گلداني مرتعي، بوته کاري و جمع آوري بذور مرتعي بومي در سطح کل مراتع استان مي شود.
وي اظهار داشت: هر سال با هدف مديريت بي رويه چرا و افزايش توليد علوفه برخي از مراتع قرق مي شود که امسال 450 هزار هکتار از عرصه هاي منابع طبيعي استان قرق شد.
نصرآبادي يادآور شد: اين مراتع اوايل آبان پس از پايان مدت قرق و بهبود وضع پوشش گياهي، به مدت 80 تا 90 روز براي چراي دام آزادسازي مي شود.
وي گفت: بر اساس نقشه پوشش گياهي، عرصه هاي منابع طبيعي داراي بهره بردار، اعم از مراتع، جنگل ها و سطوح بياباني در شرايط نرمال بارندگي داراي توان توليد 771 هزار تن علوفه خشک قابل بهره برداري به ارزش بيش از 800 ميليارد تومان است.
مدير کل منابع طبيعي و آبخيزداري استان تعداد دام متکي به مراتع را سه ميليون و 50 هزار واحد دامي اعلام کرد و افزود: اکنون يک ميليون و 690 هزار واحد دامي مازاد براساس ظرفيت مراتع استان هستند.
وي بيان کرد: همچنين 29 هزار و 819 خانوار مرتعدار و دامدار روستايي و عشايري استان بهره بردار اين مراتع هستند که در مدت قرق، بايد به نکات فني قيد شده در پروانه هاي صادره توجه کنند.
رئيس اداره مرتع منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان جنوبي هم گفت: به استناد آمار و اطلاعات موجود و طبقه بندي پوشش گياهي در سطح استان، مراتع به طور عمده در گروه مراتع فقير و ضعيف طبقه بندي مي شوند که به لحاظ پوشش گياهي، تاج پوششي کمتر از 25 درصد را دارند.
مهدي حاجي زاده افزود: از سوي ديگر حاکميت پديده خشکسالي در استان در سنوات گذشته (نزديک به 20 سال) شرايط حاکم را سخت تر و شکننده تر کرده و اين امر بر ضعف بيشتر پوشش گياهي در مراتع استان تاثيرگذار بوده است.
وي بيان کرد: در سال جاري نظر به افزايش چشمگير و پراکنش مناسب نزولات جوي در استان، سيماي مراتع نسبت به سنوات گذشته از وضعيت بهتر و مناسب تري برخوردار است.
رئيس اداره مرتع منابع طبيعي و آبخيزداري خراسان جنوبي تاکيد کرد: نبايد انتظار داشته باشيم که با يک دوره بارندگي مطلوب و بالا در استان، شاهد رسيدن به حالت هاي ايده ال و بسيار مطلوب در وضعيت مراتع استان باشيم.
وي اضافه کرد: چرا که در صورت تداوم ميزان بارندگي و پراکنش مناسب آن در طول سال، متناسب با زمان رويش گياهي، مي توان براي رسيدن به وضعيت مطلوب در عرصه هاي منابع طبيعي و بويژه سطوح مرتعي اميدوار بود.
حاجي زاده اظهار داشت: به منظور بررسي و تعيين دقيق تاثير ميزان بارندگي بر افزايش سطح توليد و بهبود وضعيت مراتع، نياز به آماربرداري عرصه و اندازه گيري پوشش گياهي است که با توجه به فصل رويش گياهي در استان، آماربرداري به زودي انجام مي شود.
وي يادآور شد: مراتع استان در سال جاري از وضعيت پوشش خوبي برخوردار هستند که اين مساله در تراکم پايه هاي گياهي مرتعي و همچنين تنوع گونه هاي مورد نظر با ارزش خوش خوراکي متوسط به بالا، مشهود است.
7557 * 6054
انتهاي پيام /*