ریحانه یاسینی/ ترکیه تولید کننده 10 درصد نودل و ماکارونی مصرفی جهان است. بر اساس دسته بندیهای بینالمللی در حوزه تولید پوشاک و زیورآلات هم در دسته 10 کشور اول جهان جا میگیرد. تنها یکی از برندهای تولید کننده لوازم خانه و آشپزخانه ترکیه در 32 کشور و یکی از برندهای تولیدکننده پوشاک آن هم در 36 کشور جهان شعبه دارند. در شرایطی که ترکیه یکی از بازارهای نوظهور جهان به حساب میآید، از سال گذشته تا کنون با شدت گرفتن تنشهای سیاسی با امریکا، اقتصاد آن دچار مشکل شد. بلومبرگ روز گذشته یکی از تیترهای اصلی خود را به ترکیه اختصاص داد و با تأکید بر نقش تحریمهای ایران در اقتصاد ترکیه نوشت:«بدترین عملکرد ارز در بین بازار نوظهور در ماه اخیر مربوط به لیر ترکیه بوده است. طی یک ماه ارزش این ارز، 0.2 درصد کاهش پیدا کرد. تصمیم امریکا برای پایان دادن به معافیتهای نفتی مشتریان ایران، یک شکست برای ترکیه است. چرا که ترکیه بیش از هر کشور دیگری به نفت همسایه خود وابسته است.» با این وجود بررسیهای مختلف نشان میدهد که اوضاع اقتصاد این کشور نه آنقدر وخیم است که در رسانهها بازنمایی میشود و نه آنقدر آرام است که مقامات ترکیه سعی در القای آن دارند.
ارزش لیر بازهم کاهش یافت
ژولیا ترسکا، استراتژیستی در کردیت اگریکول، شرکت خدمات مالی در فرانسه به بلومبرگ میگوید:«سؤالات متعددی درباره اقدامات دولت برای حمایت از ارزش لیر وجود دارد و احتمال هر نوع مداخلهای هست.» او ادامه میدهد:«مسأله اصلی این است که لیر ترکیه بازار نقدپذیر نیست و به شکل معمول و نرمال عمل نمیکند.» بازار ترکیه برای تعطیلات ملی بسته بود و میزان پایین نقدینگی میتواند دلیلی برای واکنش خنثای ترکیه باشد.»
ترکیه سال 2018 را به سختی پشت سر گذاشت و در انتهای سال، نرخ رشد اقتصادی آن یک درصد بود. سال گذشته لیر حدود یک سوم ارزش خود در برابر دلار را از دست داد، تداوم این روند در سالجاری باعث شد این ارز مجدداً در برابر دلار ۱۰ درصد عقب نشینی کند. پیوتر ماتیز، تحلیلگری در رابوبانک لندن نیز به بلومبرگ میگوید:«ترکیه بزودی در موقعیت دشواری قرار خواهد گرفت. آن هم در زمانی که تورم این کشور نزدیک به 20 درصد رسیده است. نفت ایرانی به یک مسأله دیپلماتیک دیگر بین آنکارا و واشنگتن تبدیل شده است. آن هم زمانی که به خاطر خرید موشک دفاعی از روسیه، ترکیه و امریکا با هم تنش دارند.» گزارشهای دیگر نشان میدهد که به خاطر همین تنش، دولت ترکیه اصلاحات اقتصادی خود را به تعویق انداخته است. ماتیز میگوید:«افزایش این تنشهای سیاسی هر 6 لیر را به یک دلار خواهد رسید. در ماه اکتبر هم هر 6.22 لیر، یک دلار خواهد بود.»
اوضاع واقعی با بازنمایی رسانهها متفاوت است
البته رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه معتقد است که آنچه در رسانههای غربی از وضعیت اقتصادی این کشور بازنمایی میشود، غیرواقعی است. نشریه آلمانی هندلزبلات هم با اردوغان هم عقیده است و دو روز پیش گزارشی منتشر کرد که نشان میداد اوضاع اقتصادی آن کشور آنقدرها هم وخیم نیست. این نشریه نوشت:«ترکیه با کاهش ارزش لیرش مقابل دلار اقدام به بالا بردن صادرات و در نتیجه سود بیشتر از اقدام علیه خود کرد.» بر اساس این گزارش، تنها در سه ماهه نخست سال 2019 وزارت صنایع ترکیه موفق به جذب بیش از 100 میلیون دلار سرمایه شده است. هر چند نوسان قیمت لیر در ماههای اخیر برخی صنایع و مردم ترکیه را نگران کرد اما این اتفاق نتایج مثبتی برای صادرات محصولات ترکیهای داشته است. بر این اساس به خاطر کاهش ارزش لیر در مقابل دلار، قیمت محصولات شرکتهای ترکیهای در خارج از این کشور ارزانتر شد و این مسأله میزان فروش خارجی شرکتها را افزایش داد. در این وضعیت، بسیاری از شرکتهای ترکیهای از فرصت استفاده کرده و به صادرات بیشتر محصولات خود روی آوردند.
نظر شما