به گزارش خبرگزاری فارس از اراک، اگرچه واکسیناسیون نقش بسزایی در مقابله با بیماری‌های دامی دارد، اما باید توجه داشت که صرفاً نمی‌توان به‌صورت صد درصد متکی به آن بود چراکه رعایت اصول بهداشتی، قرنطینه، کنترل دام، دفع بهداشتی تلفات و ضدعفونی توسط دامداران در کنار امر واکسیناسیون در جلوگیری از بروز و شیوع بیماری بسیار مؤثر است.

به هر حال دامداران به منظور جلوگیری از شیوع بیماری بین دام‌های خود باید در اجرای عملیات مایه‌کوبی تب برفکی از خرید و فروش و نقل و انتقال کنترل نشده دام همچنین تردد پرسنل و ماشین‌آلات بین واحدها خودداری کرده و ضمن همکاری با اکیپ‌های واکسیناسیون نسبت به اعمال شرایط بهداشتی در واحدهای دامی خود اقدام کنند.

با توجه به اهمیت مایه‌کوبی دام‌ها و وضعیت گوشت و دام در این رابطه با محسن شانقی مدیرکل دامپزشکی استان مرکزی به گفت‌وگو نشستیم.

فارس: بیماری تب برفکی چه بیماری است و نحوه انتقال آن بین دام‌ها چگونه است؟

شانقی: بیماری تب برفکی یک بیماری ویروسی واگیردار دام است که تمام دام‌های زوج‌سم که گاو و گوساله و گوسفند و بز جز این دسته هستند و حتی حیوانات حیات‌وحش را درگیر می‌کند، اگر دام‌ها درگیر این بیماری‌ شوند به راحتی می‌توانند بیماری را بین خودشان منتقل کنند، چنانچه دام آلوده جابجا شود به راحتی می‌تواند بیماری را انتقال بدهد.

این بیماری یک بیماری بومی در کشور است، در بسیاری از کشورهای جهان چون تحت تیپ‌ها و سویه‌های مختلفی دارد می‌تواند ایجاد سویه‌های مختلفی کند، کنترل و مبارزه با این بیماری بسیار مشکل و یکی از معضلات کشورهای جهان سوم است.

ایران به واسطه اینکه در بین کشورهایی است از لحاظ بهداشت دام وضعیت مناسبی ندارند مثل کشور عراق افغانستان و پاکستان معمولاً در معرض خطر این بیماری قرار دارد و گاهی قاچاق دام یا ورود دام از این کشورها به داخل کشور می‌تواند سویه‌های جدید از ویروس را وارد کند.

تب برفکی یک نوع بیماری است که شدت واگیری آن بسیار بالاست تا صد درصد دام‌ها را می‌تواند مبتلا کند، ولی خوشبختانه تلفات کم است، در دام‌های بالغ تلفات ایجاد نمی‌کند و تنها در گوساله‌ها و بزغاله‌ها تلفات ایجاد کند.

فارس: وضعیت این بیماری در کشورهای مختلف چگونه است؟

شانقی: این بیماری در دنیا جز یکی از بیماری‌های خطرناک و خسارت بار است که می‌تواند دامداری‌ها را تحت تأثیر قرار دهد و علاوه براین که تلفات ایجاد می‌کند ممکن در دامداری‌ها باعث سقط جنین یا کاهش تولید در دامداری‌های صنعتی شود و خسارت فراوانی وارد کند.

فارس: این بیماری از چه راه‌هایی سرایت می‌کند؟

شانقی: این بیماری به انسان منتقل نمی‌شود و تنها مخصوص دام است، ویروس آن هم جزو ویروس‌هایی است که از طریق باد هم می‌تواند وارد شود و کنترل بیماری را سخت می‌کند.

بیماری از طریق تماس دام‌های واحدهای دامداری منتقل می‌شود، دامداران تقریباً علایم بیماری را می‌‌شناسند، بیماری با تب آغاز می‌شود، آبریزش از دهان، زخم مخاط‌های دهان، کنده شدن پوسته زبان، کاهش وزن دام و... از علائم این بیماری است.

برای کنترل بیماری دام و دامداری‌های آلوده باید تحت قرنطینه قرار  گیرد و بحث ضدعفونی در آن انجام  شود، ترددها تحت کنترل قرار گیرد تا از انتشار ویروس به واحدهای دیگر جلوگیری شود.

فارس: تدابیر دامپزشکی برای جلوگیری از سرایت به سایر دام‌ها چیست؟

شانقی: استان مرکزی جزو استان‌های پرواربند کشور است و سالانه بیش از 54 هزار تن گوشت قرمز در این منطقه تولید می‌شود، مرکزی جز پنج استان برتر کشور در تولید گوشت است، واحدها و مجتمع‌های پرواربند زیادی در سطح استان وجود دارد که از یک طرف فرصت و از طرف دیگر به عنوان یک تهدید  است، ظرفیت بالای پرواربندی در استان باعث می‌شود نقل و انتقال دام در استان به شدت در ماه‌های پایانی سال افزایش یابد جابجایی دام‌ها به شدت در استان وجود دارد دام‌ها بدون مجوز جابه جا می‌شوند و تحت کنترل نیستند، همین موضوع کافی است یک دام آلوده وارد و به راحتی باعث انتقال شود.

در ماه‌های پایانی سال افزایش بیماری را شاهد هستیم، آنفولانزا هم همینطور است، در فصول سرد می‌تواند در محیط زنده بماند و انتقالش هم از راه‌های مختلفی است، در فصول گرم معمولا تابش آفتاب ویروس‌ها را از محیط دور می‌کند و به عنوان عامل محدود کننده است، در کنترل بیماری‌ها یک اصل مهم این است که میزبان تحت کنترل باشد، ولی اگر میزبان تحت کنترل نباشد ویروس را در چرخش قرار می‌دهد و می‌تواند به جاهای دیگر منتقل کند.

اقداماتی که دامپزشکی انجام می‌دهد در بحث کنترل بیماری‌ها در دو حوزه امنیت زیستی و واکسیناسیون در دامداری‌ها و مرغداری‌ها است، امنیت زیستی عوامل مختلفی را در بر می‌گیرد از جمله بهداشت خود دامداری، بهداشت جایگاه دام، ضدعفونی دامداری، دفع بهداشتی تلفات دامداری، کنترل تردد به دامداری و کنترل ورود و خروج دام است که به عنوان اصل اولیه باید در دامداری‌ها و مرغداری‌ها رعایت شود.

واکسیناسیون به تنهایی نمی‌تواند بیماری را کنترل کند، اما این اقدامات در کنار هم می‌تواند تا حدود بسیاری از شیوع بیماری پیشگیری کند.

فارس: وضعیت دارو و واکسن دام در استان چگونه است؟

شانقی: در سال 97 با همه مشکلاتی که در کشور بود بحث واکسن هم در دام سبک و هم در دام سنگین به خوبی انجام شد.

هر دامداری که نیاز به واکسن داشته باشد از طریق کلینیک‌ها و مراکز مایه‌کوبی دامپزشکی واکسن در اختیارش قرار می‌گیرد.

بخشی از واکسن‌ها واراداتی و تحت تأثیر ارز است که با تغییر نرخ ارز قیمت‌ آن‌ها نیز بالا و پایین می‌شود، بخشی از واکسن‌های تولید داخل است که کیفیت خوبی دارد و قیمت آنها پایین‌تر است.

به منظور کنترل بیماری سالانه سه مرحله واکسیناسیون دام سنگین و دو مرحله واکسیناسیون دام سبک انجام می‌شود.

مرحله اول واکسیناسیون دام سنگین  سه ماه اول سال، مرحله دوم پاییز و مرحله سوم دو ماه آخر سال انجام می‌شود.

فارس: سخن پایانی؟

شانقی: واکسیناسیون تب برفکی دام‌های سنگین از ابتدای بهمن‌ماه و دام سبک از هفته پایانی دی‌ماه در استان مرکزی انجام شد و 50 هزار رأس دام سنگین و 630 هزار رأس دام سبک علیه بیماری تب برفکی واکسینه شدند.

بیماری تب برفکی یک بیماری ویروسی است، توصیه‌ای که به دامداران داریم رعایت اصول امنیت زیستی و بهداشتی است، دامداران در بحث کنترل تردد و حمل و نقل حتماً مجوز دامپزشکی داشته باشند.

انتهای پیام/