شناسهٔ خبر: 32424545 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: ایرنا | لینک خبر

تحکیم روابط تهران-اسلام آباد درسایه مشترکات جغرافیایی وتاریخی

ایرنا-تهران- گسترش روابط دوستانه و پایدار میان ایران و پاکستان می تواند گامی در جهت ناکام گذاردن تروریسم و حامیان منطقه ای و جهانی آن با تکیه بر ریشه های تاریخی و دینی مشترک میان دو ملت همسایه باشد.

صاحب‌خبر -

به گزارش گروه نشریات خبری، این نکته ای است که حتی در پس وقایع تلخ تروریستی سال های اخیر در مناطق مرزی، بارها از سوی سران دو کشور به طور لفظی و با خویشتن داری مورد تاکید قرار گرفته است.
در همین راستا دکتر حسن روحانی در دیدار با نخست وزیر پاکستان با بیان اینکه دو کشور کاملا مصمم هستند روابط هایشان را توسعه دهند، اظهار داشت: دو طرف بر این نکته تاکید دارند هیچ کشور ثالثی قادر نیست روابط دوستانه و برادرانه ایران و پاکستان را تحت تاثیر قراردهد.
عمران خان که به دعوت رسمی رئیس جمهوری کشورمان برای اولین بار به ایران سفر کرده است، پس از توقف یک روزه در شهر مقدس مشهد و زیارت امام رضا(ع)، امروز در تهران مورد استقبال دکتر حسن روحانی قرار گرفت.
رسانه های کشور که از قبل از ورود نخست وزیر پاکستان به کشورمان این سفر را در کانون توجه خود قرار داده بودند، طی دو روز گذشته همچنان ابعاد، اهداف و حاشیه های آن را تحلیل کردند.
رسانه های اصلاح طلب با اشاره به گمانه زنی های صورت گرفته در خصوص علت توقف عمران خان در شهر مشهد، به طرح محورهایی زیر پرداختند:
'سابقه روابط دوستانه میان ایران و پاکستان'، 'شرایط منطقه ای و بین المللی و لزوم نزدیکی و همکاری ایران و پاکستان'، 'لزوم ارتقا و گسترش روابط اقتصادی ایران و پاکستان'، 'مسائل امنیتی میان ایران و پاکستان' و 'روابط ایران و پاکستان و نسبت آن با عربستان'
رسانه های اصولگرا نیز در این باره ضمن تاکید بر 'لزوم تحکیم و گسترش روابط ایران و پاکستان و مزایای آن'، مسائل امنیتی را الویت این روابط دانسته اند.

رسانه های اصلاح طلب
...............................
** آغاز سفر از مشهد
شرق نوشت: روز گذشته هواپیمای عمران‌خان در مشهد فرود آمد و سفر دو روزه نخست‌وزیر پاکستان این‌چنین آغاز شد. او به دعوت حسن روحانی به ایران آمده اما سفر خود را از مشهد و با زیارت امام رضا آغاز کرد؛ امری که بعضی آن را خلاف عرف دیپلماتیک دانستند. استقبال‌کننده عمران خان در مشهد، استاندار خراسان رضوی بود. مقصد بعدی نخست‌وزیر پاکستان، تهران است.

اما یک استاد دانشگاه آکسفورد در گفت‌وگو با ایلنا چنین ارزیابی کرد: مشهد یک شهر زیارتی مقدس در ایران است که این سفر می تـواند نشان از احترام عمران‌خان به مذهب شیعه و شیعیان باشد و من دلیل سیاسی خاصی برای آن متصور نیستم.

یک روزنامه نگار پاکستانی نیز به ایلنا گفت: همان‌طورکه مشخص است عمران خان در نیمه شعبان به ایران سفر می‌کند. این روز، روز مقدسی برای شیعیان جهان و مردم ایران به حساب می‌آید، مشهد هم یک شهر زیارتی و شهری مقدس است بنابراین عمران خان سفر خود را از مشهد شروع می‌کند چراکه می‌خواهد احترام قلبی خود را به این مناسبت نشان دهد و از این کار هدف سیاسی ندارد.

** سوابق روابط دوستانه میان ایران و پاکستان
به نوشته شرق، ایران در پاکستان محبوبیت عجیبی دارد. بنا بر نتایج نظرسنجی مؤسسه افکارسنجی «پیو» (pew) در آمریکا در سال 1392 از میان 39 کشوری که نظرسنجی در آنجا به عمل آمده، فقط در دو کشور پاکستان و اندونزی بیش از 50 درصد افکار عمومی نظر مثبتی نسبت به ایران دارند. در پاکستان 69 درصد و در اندونزی 55 درصد مردم اعلام کرده‌اند نظر مثبتی نسبت به ایران دارند. ازاین‌رو است که برخی از تحلیلگران سفر عمران‌خان را عملی مؤثر در سیاست داخلی پاکستان نیز عنوان کردند.

اعتماد نیز می نویسد: حاکمیت پاکستان در کلیت آن نگاه مثبتی به رابطه با تهران و توسعه و ارتقا آن دارد. در شرایطی که هند، پاکستان را به حمله اتمی تهدید کرده اسلام‌آباد به وجود روابط عادی و حسنه با سایر همسایگان نیازمند است. علاوه بر این سابقه مناسباتی ایران و پاکستان نشان می‌دهد که دو کشور به لحاظ فرهنگی و مذهبی به یکدیگر نزدیک هستند.

تحلیل‌گر مسائل پاکستان در گفت‌وگو با ایلنا: ایران و پاکستان از گذشته تاکنون روابط تاریخی، مذهبی و سیاسی زیادی با یکدیگر داشته و دارند و با توجه به تمام بالا و پایین‌هایی که در این مدت، دو کشور پشت سر گذاشته‌اند، مانند حوادث تروریستی اخیر، روابط این دو کشور مستحکم باقی مانده است.

محمد نیک بخش کارشناس مسائل بین الملل در یادداشتی که ایسنا اقدام به انتشار آن کرده است، نوشت: پاکستان ایرانی‌ترین همسایه جمهوری اسلامی ایران در منطقه است و از دیر باز دو کشور مراودات و تعاملات گوناگونی در عرصه‌های مختلف داشته‌اند تا آنجا که مرز مشترک دو کشور به طول نهصد کیلومتر به مرز دوستی شهرت یافته است.
همجواری در مرزها، اشتراکات تاریخی، فرهنگی و مذهبی، عزم راسخ دولت و مردم دو کشور برای افزایش تعاملات و همکاری با یکدیگر، وجود حس اخوت و برادری میان دو ملت، اشتراک در منافع و مصالح اقتصادی و امنیتی، در کنار ده‌ها زمینه مشترک دیگر از زمره وجوه پر اهمیت بررسی روابط این دو همسایه است. یکی از نکات حائز اهمیت در روابط دو کشور این است که پاکستان تا کنون در هیچ ائتلافی علیه جمهوری اسلامی ایران شرکت نداشته و دو کشور تا کنون هیچ‌گونه جنگ یا نزاعی را با یکدیگر تجربه نکرده‌اند.
اختلافات پراکنده مرزی نیز همواره با تکیه بر عقلانیت و خویشتن داری و از طریق مسالمت آمیز و با تاسی بر روحیه صیانت از پیوندهای برادری و اخوت و اشتراکات فراوان یکدیگر حل و فصل شده است.

به نوشته روزنامه مردمسالاری نیز جمهوری اسلامی ایران و پاکستان سال‌ها روابطی را پیش برده اند که به واسطه ضرورت‌های انکارناپذیرِ همجواری و طیف گسترده منافع و تهدیدات مشترک، از تلاش‌های دشمنان همکاری و دوستی تهران و اسلام آباد در امان مانده است.

** شرایط منطقه ای و بین المللی و لزوم نزدیکی و همکاری ایران و پاکستان
پیرمحمد ملازهی در یادداشتی در روزنامه اعتماد نوشت: مجموعه مسائلی که امیدواری را برای مذاکرات خوب و موفقیت‌آمیز میان ایران و پاکستان افزایش می‌دهد، به شرایط منطقه‌ای و بین‌الملل باز می‌گردد.پاکستان نیز مانند ایران تحت تحریم قرار گرفته و هرچند حجم این تحریم‌ها با حجم تحریم‌های ایران قابل مقایسه نیست ولی اسلام‌آباد به‌شدت برای تعدیل سیاست‌هایش در قبال افغانستان و هند از سوی واشنگتن تحت فشارقرار دارد. از آن طرف هند هم از فضای اختلاف میان پاکستان و امریکا بهره‌برداری لازم را می‌کند و همین مساله نیز به اهرم فشار مضاعفی بر پاکستان تبدیل شده است...ایران در حال تحمل تحریم اقتصادی بسیار جدی است و این نکته قابل اغماض نیست که شرکت‌های بزرگ بین‌المللی به سختی با ما در ارتباط هستند. در چنین شرایطی این امکان وجود دارد که پاکستان تبادل‌های تجاری با ایران را حفظ کرده و کالاهای مورد نیاز ایران را تامین کند. اگر در ایران واقع‌بینانه به مسائل نگاه شود می‌توانیم از فضای مساعد کنونی برای تجارت با پاکستان بهره‌برداری لازم را بکنیم.

آرمان در یادداشتی نوشت: در کشوری که محل رقابت ایران و پاکستان بوده، اتفاقات مهمی در مسیر صلح در جریان است از قبیل مذاکراتی که جریانات مختلف با طالبان دارند. همکاری ایران و پاکستان در مسیر استقرار صلح در افغانستان می‌تواند یک کمک تاریخی به استقرار صلح در افغانستان باشد. پاکستان که چندی پیش شاهد تجربه تلخ درگیری با هند بود به این نتیجه رسیده که اگر در شمال توسط افغانستان، از شرق توسط هند و از غرب هم در نتیجه تنش در روابط با ایران محصور شود، تنها راه تنفسی که دارد دریا بوده که مسیر اقیانوس هند و دریای عمان نیز برای آنها هزینه‌بردار است. لذا پاکستان به این نتیجه رسیده که می‌بایست به کشوری که در گذشته در مناقشات هند و پاکستان در کنار اسلام‌آباد بوده مجددا رجعت کرده و اهمیت آن را در سیاست خارجی‌اش مورد بازنگری قرار دهد.
در بخشی دیگر از این یادداشت می خوانیم: هر دو کشور ایران و پاکستان در لیست آنچه که آمریکایی‌ها مدعی آنند یعنی حامیان تروریسم وزارت خارجه ایالات متحده، قرار دارند. به عبارت صحیح‌تر معنی آن این است که یک دشمن مشترک آنها را تهدید می‌کند. در سند استراتژی امنیت آمریکا در جنوب آسیا و افغانستان، کشور پاکستان به عنوان حامی تروریسم قلمداد می‌شود. لذا آمریکایی‌ها میان هند و پاکستان، هند را برگزیده و فشارهای سیاسی، اقتصادی و نظامی به پاکستان وارد خواهند کرد.

ایلنا نیز به نقل از یک تحلیل‌گر حوزه مسائل هندوستان و پاکستان نوشت: ایران و پاکستان همسایگان دائمی در حال همکاری با مرزهای بلندمدت هستند و مجبورند در صلح با یکدیگر زندگی کنند، حتی اگر بیشتر شبیه یک آتش‌بس باشد. آنچه که پاکستان از آن می‌ترسد، دوستی طولانی‌مدت هند با ایران است، به خصوص در مورد همکاری آنها در بندر چابهار...سفر عمران خان احتمالا به معنای کاهش نفوذ هند در منطقه و یا تقویت روابط یک کشور مستقل دیگر بین ایران و پاکستان است.

همچنین اشفق احمد، روزنامه‌نگار حوزه پاکستان به ایلنا گفته است: باتوجه به شرایط حساس منطقه، تهران و اسلام‌آباد باید تمام بحران‌ها و عوامل بحران‌ساز را شناسایی و رفع کرده و برای تقویت روابط دو کشور تلاش کنند...عمران خان بعد از مشکلات اخیری که در روابط ایران و پاکستان رخ داده است، به دنبال احیای روابط با ایران و حل مشکلات و تقویت روابط سیاسی و تجاری با ایران به‌‌عنوان یک همسایه است. این دو کشور با توجه به روابط همسایگی خود نیازمند این هستند که با یکدیگر در صلح باشند...ایران و پاکستان نیازمند همراهی و همکاری مشترک با یکدیگر هستند تا بتوانند در کنار یکدیگر با صلح، مشکلات منطقه‌ای را حل کنند.

** لزوم ارتقا و گسترش روابط اقتصادی ایران و پاکستان
به نوشته روزنامه ایران سفر نخست‌وزیر پاکستان در صدر یک هیأت عالیرتبه سیاسی و اقتصادی به ایران روزنه‌هایی برای تحقق اهداف تجاری دو کشور ایجاد کرده است. توسعه روابط تجاری ایران با همسایگان در زمان تحریم‌ها به‌خاطر منافع اقتصادی مشترک اهمیت بالای دارد. این مبادلات بیشتر بصورت مرزی و تجارت پایاپای محلی است و مشکل تبادل پولی ندارد. فعالان اقتصادی معتقدند با توجه به تقاضای رو به گسترش بازرگانان و فعالان اقتصادی دو کشور و ظرفیت و توانمندی‌های دوجانبه، همچنین جذابیت و کیفیت مناسب کالاهای ایرانی برای مردم پاکستان انتظار می‌رود در صورت برقراری کانال‌های مستقیم بانکی بین دوکشور، افزایش چند برابری مبادلات تجاری دو کشور را شاهد باشیم.
آنها می‌گویند «با وجود مناسبات خوب سیاسی و امنیتی ایران و پاکستان و تعلقات فرهنگی و تاریخی دو حوزه اسلامی و فرهنگ فارسی به‌عنوان ریشه اصلی مشترکات دو ملت، فضای حاکم بر تعاملات اقتصادی ایران و پاکستان و با توجه به ظرفیت‌های فراوان، متناسب با این روابط گسترش نیافته است.»

عبدالحکیم ریگی میرجاوه، رئیس اتاق مشترک ایران و پاکستان در یادداشتی در روزنامه ایران برای گسترش روابط اقتصادی دو کشور پیشنهاد می کند: محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های تعرفه ای مانعی بر سر راه تجارت دو کشور است و به همین دلیل ما صفر شدن تعرفه‌ها میان دو کشور را پیشنهاد داده‌ایم. چشم‌انداز تجارت ایران و پاکستان 5 میلیارد دلار است که برای دست یافتن به آن صفر شدن تعرفه‌ها نقش مهمی دارد. از سوی دیگر گسترش ترانزیت میان ایران و پاکستان راه دسترسی ایران به بازار چین است... درخواست ما این است که اگر امکان صفرشدن تعرفه‌ها نیست حداقل روی تعرفه‌های ترجیحی تجدید نظر کنیم و با تقلیل 640 کالا به 120 کالا کارایی تعرفه‌های ترجیحی را افزایش دهیم.

همچنین امان‌الله شهنوازی، نایب رئیس اتاق ایران و پاکستان در روزنامه ایران نوشت: مردم ایران و پاکستان در دو استان مرزی روابط تجاری بسیار نزدیکی با هم دارند و این روابط به‌صورت 100 درصد تجارت پایاپای است. با توجه به اینکه پاکستان عضو سازمان تجارت جهانی است مهم‌ترین مشکلات مبادلاتی دو کشور بعد از تحریم مشکلات بانکی در انتقال ارز است. کشور پاکستان نمی‌تواند برای تجار ایرانی ال سی بازگشایی کند. پیشنهاد ما برای حل این مشکل افزایش مبادلات محلی و انجام مبادلات با ریال و روپیه است.

حسینعلی شهریاری، نماینده زاهدان در مجلس شورای اسلامی در یادداشتی در روزنامه ایران ناامنی در مرزها را مهمترین مانع افزایش تجارت ایران و پاکستان بویژه تجارت محلی میان دو استان سیستان و بلوچستان و استان بلوچستان پاکستان دانسته و افزود: افزایش همکاری‌های اقتصادی و تجاری ایران و پاکستان در کنار ارتقای امنیت پایدار در مرزهای مشترک نوید بخش توسعه منطقه است.

محمود تهی‌دست، عضو هیأت رئیسه اتاق ایران و پاکستان درباره معضلات داد و ستد با پاکستان به ایلنا گفت: یکی از مشکلات ما این است که تجار ما از همتایان پاکستانی طلبکار هستند اما متاسفانه پاکستان توان پرداخت ارز را ندارد و بیشتر به دنبال استفاده از پول‌های ملی است.
وی افزود: از سوی دیگر کالاهای پاکستانی مناسب بازار ایران نیز محدود هستند و این مسئله بازرگانان ایرانی را دچار مشکل کرده است. او افزود اگر مبادلات بین دو کشور کالا به کالا شود، بخشی از این مشکل برطرف خواهد شد.

ایسنا به نقل از یک کارشناس مسائل بین الملل نوشت: رونق اقتصادی و تداوم تجارت پایدار در راستای توسعه و آبادانی منطقه و متعاقباً تأمین نیازهای اولیه و ضروری و خواسته‌های بر حق ساکنان شریف و سخت کوش مناطق مرزی دو کشور، شاه کلید حل بسیاری از معضلات و مشکلات موجود در منطقه است زیرا عدم رونق اقتصادی، فقر، توسعه نیافتگی و مشکلات معیشتی سنگ بنای بحران‌هایی است که در صدر آن معضل تروریسم، فرقه گرایی و تجزیه طلبی قرار دارد. از این رو توسعه پایدار و فقر زدایی در کنار افزایش زیر ساخت‌های مدرن شهری و ایجاد منابع پایدار درآمدی جهت ارتزاق عزت مندانه مردمان شریف این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است.
جدیت در پیگیری و اجرای پروژه‌های بلند مدت و بزرگ اقتصادی گامی است مهم در جهت توسعه رفاه و آبادانی منطقه که بدون پشتیبانی از پروه‌های اقتصادی امکان پذیر نیست. تحقق این امر می‌تواند کانون تروریسم در منطقه را به شاهراه توسعه و احیای ابتکار عمل‌های باستانی از جمله جاده ابریشم تبدیل کند لذا لزوم سرمایه گذاری بیشتر با تاکید بر فقر زدایی، اشتغال زایی، بهبود رفاه و اوضاع معیشت مردم منطقه باید در صدر امور و سیاست گذاری‌های کلان پایوران سیاسی دو کشور قرار گیرد.

** مسائل امنیتی میان ایران و پاکستان
شرق در گزارشی با تیتر 'سفر نخست‌وزیر زیر سایه تروریسم' نوشت: در چند روز اخیر، کارشناسان درباره دستور کار دیدار نخست‌وزیر پاکستان و رئیس‌جمهوری ایران بحث کرده‌اند. یکی از این محورها، موضوع «تروریسم» و مرزهای دو کشور است. این موضوع با حمله تروریستی پنجشنبه در ایالت بلوچستان پاکستان به موضوع روز گره خورد... برای ایرانیان تجربه آشنایی است که بعد از حملات تروریستی در سیستان و بلوچستان، موضع‌گیری‌های شدیداللحنی از سوی مقامات ایرانی خطاب به پاکستان بشنوند. ماجرا اما این بار برعکس است؛ وزارت امور خارجه پاکستان با ارسال نامه‌ای به سفارت کشورمان در اسلام‌آباد خواستار اقدام ایران علیه عاملان حمله تروریستی اخیر در پاکستان شد. این نامه در آستانه اولین سفر عمران‌خان به ایران چشم طیف وسیعی از رسانه‌ها را گرفت. درحالی‌که رسانه‌های داخلی با عنوان «درخواست همکاری پاکستان از ایران برای مقابله با تروریست‌ها» آن را پوشش دادند، رسانه‌های خارجی لحن شدید آن را برجسته کردند.

اعتماد: دو حمله تروریستی 10 روز گذشته در شمال و جنوب استان بلوچستان پاکستان که جان ده‌ها نفر را گرفت، سفر عمران‌خان به ایران و بعد از آن چین را تحت‌تاثیر خود قرار داده است به ویژه حمله یک گروه تروریستی به اتوبوس‌های مسافری در بزرگراه ساحلی اورمارا به گوادر، که به کشته شدن 14 نیروی نظامی پاکستان انجامید...دولت اسلام‌آباد از فرصت حمله اومارا استفاده کرد تا انتقادهای تهران از ناتوانی دولت پاکستان در حفظ امنیت مرزهای دو کشور را تلافی کند. هر چند وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و سخنگوی دستگاه دیپلماسی در بیانیه‌هایی جداگانه این حمله را به‌شدت محکوم کرده‌بودند، اما وزارت خارجه پاکستان در نامه‌ای اعتراضی به سفارت ایران در اسلام‌آباد، از «بی‌عملی ایران در مبارزه با گروه‌های تروریستی در مرز دو کشور» انتقاد کرده ‌بود و منشأ این حمله را خاک ایران معرفی کرد. دو ماه پیش، بعد از حمله انتحاری به اتوبوس حامل کارکنان سپاه پاسداران در سراوان، دولت جمهوری اسلامی ایران به‌شدت نسبت به ناتوانی پاکستان در مبارزه با گروه‌های تروریستی در خاک خود انتقاد کرده ‌بود و منشأ این حملات را خاک پاکستان عنوان کرد. پاییز گذشته نیز تعدادی از نیروهای مرزبانی ایران در مرز میرجاوه توسط گروه تروریستی موسوم به جیش‌العدل ربوده شده و به خاک پاکستان منتقل شده‌بودند که همچنان تعدادی از آنها در اسارت این گروه تروریستی قرار دارند.

فیصل دِوجی، استاد علوم سیاسی دانشگاه آکسفورد و تحلیل‌گر حوزه مسائل هندوستان و پاکستان در پاسخ به این پرسش ایلنا که با توجه به حملات تروریستی اخیر در مرزهای ایران و پاکستان، نقش پاکستان در مقابله با این حملات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ گفت: حمله تروریستی در سیستان و بلوچستان که به یک گروه ستیزه‌جوی پاکستانی یعنی جیش‌الظلم نسبت داده‌شد بود، تقریبا همزمان با حمله بسیار مشابه دیگری، توسط لشکر طایبه، استان کشمیر هند رخ داد. اینکه آیا این حملات با ارتش پاکستان و یا سازمان اطلاعاتی آن هماهنگ شده رخ داد یا خیر، به نظر من این خشونت‌ها غیر‌دولتی است و ربطی به دولت پاکستان ندارد.

به گزارش ایسنا در پی انتشار خبر سفر نخست وزیر پاکستان به ایران، خانواده شهدای ترور کشور، با انتشار نامه‌ای سرگشاده خطاب به « عمران احمدخان نیازی »نخست وزیر این کشور همسایه، توجه و اهتمام پاکستان به مرزهای جنوب غربی خود برای جلوگیری از ورود تروریست‌ها به خاک جمهوری اسلامی ایران جهت انجام عملیات خرابکارانه و ترور را خواستار شدند.

** روابط ایران و پاکستان و نسبت آن با عربستان
'سرانجام در تهران' تیتر یک روزنامه اعتماد است که در ذیل آن آمده است: سفر عمران‌خان به تهران، 8 ماه بعد از انتخاب او به مقام نخست‌وزیری انجام می‌شود؛ هشت‌ماهی که زیر سایه سنگین مشکلات اقتصادی، سیاسی و امنیتی به سختی برای عمران‌خان سپری شد. مشکلات مالی دولت پاکستان و بدهی‌های انباشته دولتی باعث شد تا دولت تازه به دنبال منابعی برای تامین کسری تراز مالی خود باشد. عربستان سعودی، به عنوان یکی از اصلی‌ترین شرکای اسلام‌آباد، پرداخت صدها میلیون دلار وام فوری و میلیاردها دلار سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی در این کشور را پذیرفت، اما به اعتقاد ناظران، ما به ازای این کمک‌های مالی، مانع‌تراشی در رابطه اسلام‌آباد با همسایه غربی، جمهوری اسلامی ایران بود. بسیاری از کارشناسان معتقدند که نیاز عمران‌خان به کمک‌های مالی خارجی، عمده‌ترین دلیل تاخیر او در سفر به تهران بود.

اعتماد همچنین در سرمقاله خود نوشت: بر سر روابط تهران- اسلام‌آباد موانع فراوانی وجود دارد. عربستان یکی از همین موانع به حساب می‌آید. در حالی که پاکستان و عربستان سعودی از مناسبات استراتژیک برخوردار هستند، ایران و عربستان در یک رقابت منطقه‌ای قرار دارند. شاید یکی از اهداف سفر عمران‌خان به تهران سنجش فضا برای نوعی از میانجی‌گری میان تهران و ریاض باشد. به نظر می‌رسد که اگر عمران‌خان فضا را مناسب ببیند بحث میانجی‌گری میان ایران و عربستان را مطرح کند. به احتمال زیاد در مذاکراتی که عمران‌خان چه در ریاض و چه در سفر محمدبن سلمان ولیعهد عربستان سعودی به اسلام‌آباد با سعودی‌ها داشته از تمایل پاکستان برای میانجی‌گری میان تهران و ریاض به منظور کاهش تنش میان این دو عضو منطقه سخن گفته است.

روزنامه آرمان نیز به نقل از یک کارشناس مسائل پاکستان نوشت: زمانی که عمران‌خان به عربستان سعودی سفر کرد از دید برخی از تحلیلگران مسائل منطقه، اینگونه تفسیر شد که پاکستان بین تهران و ریاض، عربستان را انتخاب کرده و ایران انتخاب دوم پاکستان است. این موضوع با توجه به روابط درخشان ایران و پاکستان اندکی دور از ذهن به نظر می‌رسید. مساله از دید تهران، مساله انتخاب میان ایران و عربستان نبود بلکه مساله آن بود که سعودی‌ها از توسعه مناسبات با اسلام‌آباد سوءاستفاده می‌کنند. سعودی‌ها بر این تصور هستند که روابط نزدیک پاکستان و عربستان الزاما به زیان ایران تمام خواهد شد. این برداشت ریاض از ماهیت روابط آنها با اسلام‌آباد و همچنین ماهیت روابط با تهران، اندکی نگرانی در محافل ایرانی ایجاد می‌کرد.

فیصل دِوجی، استاد علوم سیاسی دانشگاه آکسفورد و تحلیل‌گر حوزه مسائل هندوستان و پاکستان در گفتگو با ایلنا: پاکستان می‌خواهد به عنوان واسطه بین آمریکا و عربستان سعودی و ایران قرار بگیرد. پاکستان در گذشته نقش مهمی در این زمینه داشته است به گونه‌ای که بیشترین نقش را در پیوند میان آمریکا و چین در دوران ریاست جمهوری نیکسون ایفا می‌کند. دیدارهای عمران‌خان در تهران ممکن است نشانگر تلاش دیگری از سوی پاکستان باشد تا نقش واسطه‌ای خود را دوباره بازی کند.

اشفق احمد، روزنامه‌نگار و معاون سردبیر گلف‌نیوز در گفت‌وگو با ایلنا یکی از اهداف نخست وزیر پاکستان از این سفر را میانجی‌گری میان ایران و عربستان برای حل اختلافات میان تهران و ریاض دانست.

رسانه های اصولگرا
..........................
** آغاز سفر نخست وزیر پاکستان به ایران از مشهد
به گزارش رسالت نخست وزیر پاکستان در نخستین سفر خود به ایران دیروز وارد فرودگاه بین المللی شهید هاشمی نژاد مشهد شد و مورد استقبال رسمی استاندار و مقامات محلی خراسان رضوی قرار گرفت. عمران خان در این سفر پس از دیدار و گفت و گو با استاندار خراسان رضوی در فرودگاه مشهد به زیارت بارگاه منور امام رضا (ع) مشرف و پس از زیارت بارگاه ملکوتی ثامن الحجج راهی تهران شد.

خبرگزاری دانشجو نیز نوشت: عمران خان، در بدو ورود به فرودگاه هاشمی نژاد مشهد در دیدار با استاندار خراسان رضوی اظهار داشت: سیلاب در سیستان و بلوچستان خسارت‌های زیادی به مردم ایران وارد کرد. با شما در این زمینه همدردی می‌کنیم.
نخست وزیر پاکستان بیان کرد: امیدواریم امنیت در افغانستان برقرار شود و اگر این مهم تحقق یابد مسیر زمینی از پاکستان به مشهد فراهم خواهد شد.

روزنامه کیهان نیز به نقل از مهر نوشت: حجت‌الاسلام احمد مروی، تولیت آستان قدس رضوی در دیدار با نخست وزیر پاکستان با بیان اینکه ارتباط دو ملت ایران و پاکستان فراتر از همسایگی و یک ارتباط برادرانه است، تصریح کرد: مهم‌ترین زمینه برای تقویت ارتباطات دو ملت، عشق و ارادت به پیشگاه مقدس حضرت علی‌بن موسی‌الرضا(علیه‌السلام) است.

** لزوم تحکیم و گسترش روابط ایران و پاکستان و مزایای آن
به گزارش روزنامه وطن امروز یک کارشناس مسائل منطقه در گفتگو با خبرگزاری مهر با بیان اینکه سفر عمران‌خان به ایران فرصت خوبی برای 2 طرف است، گفت: بازار پاکستان می‌تواند جهت فعال کردن تجارت محدود‌شده ایران موثر باشد که باید برای آن برنامه داشت.
وی افزود: در واقع پاکستان به دلیل نزدیکی جغرافیایی به ایران می‌تواند در صورت وجود یکپارچگی در برنامه مراودات تجاری با این کشور، به عنوان یکی از مسیرهای مناسب جهت گشایش و رونق فعالیت‌های تجاری ایران و گام مثبتی برای تحقق شعار سال مبنی بر «رونق تولید» به حساب ‌آید.

تارنمای مشرق در یادداشتی نوشت: اگرچه برخی کارشناسان با توجه به وابستگی مالی شدید پاکستان به رژیم سعودی و برخی نهادهای بین‌المللی تحت نفوذ آمریکا مانند صندوق بین‌المللی پول، آینده روشنی برای روابط ایران و پاکستان متصور نیستند، اما نشانه‌های مثبتی نیز در روابط دوجانبه وجود دارد و امید می‌رود آقایان روحانی و ظریف که به قدرت دیپلماسی اعتقاد و به استعداد دیپلماتیک خود اعتماد دارند، قهرمان سابق کریکت پاکستان را وارد تیم خود کنند. هرچه باشد بعد از سرنوشت شوم برجام، اصلاح و تقویت روابط با دولت جدید پاکستان می‌تواند گام مهمی در جهت به جا ماندن «میراث دیپلماسی» از دولت تدبیر و امید در کشور باشد.

به گزارش خبرگزاری فارس، سناتور «مشاهد حسین سید» رئیس کمیسیون روابط خارجی سنای پاکستان، افزایش و تقویت اعتماد بین تهران و اسلام‌آباد را از آثار سفر «عمران خان» به ایران دانست.
به گفته وی سفر دو روزه نخست وزیر پاکستان به ایران که از امروز آغاز می شود، منجر به تحکیم مناسبات سیاسی میان دو کشور خواهد شد.
وی با ابراز خرسندی از سفر خان به تهران گفت: ایران همسایه نزدیک و از دوستان سنتی و دیرینه پاکستان است و دو کشور دارای منافع مشترک متعدد و بلند مدت هستند.
مشاهد حسین با تاکید بر این که پاکستان همواره مخالف هر نوع تبلیغات منفی در ارتباط با ایران است، افزود: عمران خان در این سفر پیام مثبت ملت، دولت و پارلمان پاکستان را به مردم و دولت ایران ابلاغ می کند.

روزنامه سیاست روز: با وجود تمام فراز و نشیب ها در روابط 70 ساله ایران و پاکستان که بخشی از آن بنا به دلایل خاص منطقه‌ای، شرایط مرزی و تلاش ناکام برخی طرف‌های ثالث برای سایه افکندن بر مناسبات برادرانه دو همسایه، غیرقابل اجتناب و البته قابل اغماض است، اما در طول این سالیان متمادی، هرگز خللی در روابط خوب همسایگی و حسن همجواری دو کشور ایجاد نشده و ملت‌ها و حکومت‌های دو کشور، صرف نظر از اینکه کدام شخص، حزب یا دولت در راس کار بوده، همواره بر ریل تقویت دوستی حرکت کرده‌اند. بر همین اساس انتظار می‌رود این رویه در مراوده جدید با کاپیتان ادامه یافته و شرایط را بهبود بخشد.

به نوشته روزنامه صبح نو، دو کشور ایران و پاکستان اشتراکات فراوانی به‌خصوص در زمینه فرهنگی با یکدیگر دارند. یکی از این اشتراکات که بسیار چشمگیر و البته جالب به نظر می‌رسد، ناظر بر فارسی بودن سرود جمهوری اسلامی پاکستان است.

** مسائل امنیتی الویت در روابط ایران و پاکستان
خبرگزاری فارس در گزارشی با اشاره به سخنان «شاه‌محمودقریشی» وزیر امور خارجه پاکستان مبنی بر این که روابط خوب با کشورهای همسایه به ویژه ایران اولویت سیاست خارجی پاکستان است، نوشت: این خبر در حالی منتشر می‌شود که وزیر امور خارجه پاکستان دو روز قبل مدعی شده بود تروریست‌های جدایی‌طلب بلوچ که به اتوبوس مسافری در کویته حمله کرده‌ بودند، از خاک ایران وارد بلوچستان می‌شوند.

خبرگزاری تسنیم در یادداشتی نوشت: همزمان با نزدیک شدن زمان سفر «عمران خان» نخست وزیر پاکستان به ایران یک حادثه تروریستی برنامه ریزی شده در منطقه بلوچستان پاکستان به وقوع پیوست و 14 نیروی نظامی پاکستانی به ضرب گلوله کشته شدند. پس از این حادثه دولت پاکستان با طرح ادعای دست داشتن برخی گروه‌های بلوچ که در خاک ایران قرار دارند عملا و احتمالا به صورت ناخواسته مشغول اجرای نقشه دشمنان روابط دو کشور شد. مطلبی که در این خصوص باید در ذهن داشته باشیم این است که انجام هر اقدامی باید سود و منفعتی برای حامی یا مجری داشته باشد.
سوال و ابهام اول که در پاسخ به ادعای برخی رسانه های منافق مطرح می شود این است که حمایت از این گروه های تروریستی آن هم در آستانه سفر «عمران خان» دقیقا چه سودی به حال ایران خواهد داشت؟
البته این را نیز نباید فراموش کرد در حوادث تروریستی مشابه‌ای همچون جاده خاش به زاهدان که در ایران به وقوع می پیوندند؛ به همین دلایل نباید به سرعت دولت پاکستان را مقصر و عامل حملات دانست.

تسنیم: شکی نیست که تهران به دنبال افزایش ارتباط با کشورهای همسایه است تا با تعاملات اقتصادی شکست پروژه های آمریکایی را نزدیکتر کند، پاکستان پر جمعیت ترین کشور همسایه جمهوری اسلامی ایران است و ظرفیت بسیار خوبی دارد که به دلایل مختلف تاکنون دو کشور از ظرفیت عظیم یکدیگر استفاده چندانی نکرده اند.
اقبال خوبی که مردم پاکستان نسبت به ایران دارند راه را برای افزایش روابط دو کشور هموار می سازد و از زمان روی کار آمدن «عمران خان» توقعات مردم دو کشور نیز برای گسترش همکاری ها افزایش یافته است...علی رغم تمام فشارهای کشورهای حاشیه خلیج فارس بر پاکستان، «عمران خان» امروز وارد ایران شده و با مقامات کشورمان در زمینه های مختلفی دیدار و گفتگو خواهد کرد. این اتفاق می تواند نقطه آغاز فصل جدیدی از روابط دو کشور باشد و در برهه کنونی باعث نجات تهران و اسلام آباد از شرایط اقتصادی موجودی شود که درگیر آن هستند.

سیاست روز ذیل تیتر یک خود نوشت: انتظار می‌رود ایران که همواره حسن همجواری و تلاش حداکثری برای تامین امنیت مرزها با همه همسایگان را در فهرست سیاست‌های اصولی خود داشته است، بار دیگر از طرف پاکستانی بخواهد تا با تلاش مضاعف و همکاری مطلوب‌تر با نهادهای ذیربط طرف ایرانی، مانع از تحقق توطئه‌های طرف‌های ثالثی شوند که قصد دارند با برهم زدن آرامش مرزها، در مسیر بی‌انتهای دوستی دو ملت و دو کشور سنگ‌اندازی کنند.

صبح نو: قرار بود ایران، نخستین مقصد سفر خارجی عمران‌خان، نخست‌وزیر جمهوری اسلامی پاکستان، بعد از جلوسش بر سریر قدرت در مرداد سال 97 باشد اما تحت فشار محافل تندروی مخالف جمهوری اسلامی، این سفر به روز گذشته یعنی اول اردیبهشت موکول شد. عمران‌خان، دیروز بعد از گذشت 9 ماه از حضورش در کسوت نخست‌وزیری پاکستان، با هدف اقامت دوروزه و دیدار و رایزنی با مقامات کشورمان، وارد ایران شد.
سفر عمران‌خان به ایران از آن جهت اهمیت دارد که روابط ایران و پاکستان طی ماه‌های اخیر و به‌خصوص پس از حمله تروریستی گروه «جیش‌الظلم» به اتوبوس حامل سربازان سپاه در جاده خاش-زاهدان در تاریخ 24 بهمن 97، وارد هاله‌ای از اما و اگرهای بسیار شد؛ مساله‌ای که سفر «محمد بن سلمان» ولیعهد سعودی به اسلام‌آباد، فقط 4 روز پس از حمله تروریستی خاش، آن را مبهم‌تر نیز کرد. مقامات نظامی و غیرنظامی کشورمان البته بارها و به‌خصوص پس از حمله یادشده، از مسوولان پاکستانی، همکاری بیشتر با هدف مبارزه مشترک با پدیده تروریسم را خواستار شده‌اند اما هر بار باوجود اعلام آمادگی لفظی، با اقدام جدی از سوی طرف پاکستانی رو‌به‌رو نشده‌اند.

** انتشار نامه خانواده شهدای ترور کشور
تارنمای راه دانا نوشت: در پی انتشار خبر سفر نخست وزیر پاکستان به کشورمان، خانواده شهدای ترور کشور با انتشار نامه‌ای سرگشاده توجه و اهتمام پاکستان به مرزهای جنوب غربی خود برای جلوگیری از ورود تروریست‌ها به خاک جمهوری اسلامی ایران جهت انجام عملیات خرابکارانه و ترور را خواستار شدند.
*گروه نشریات خبری
پژوهشم**9026**1025

نظر شما