به گزارش اداره کل روابط عمومی وزارت علوم، دکتر حسین سالارآملی، قائم مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل و رییس مرکز همکاری‌های علمی بین المللی با حضور در برنامه"روی خط خبر" شبکه خبر با موضوع «توسعه همکاری‌های بین دانشگاهی با دانشگاه‌های خارجی» درخصوص برنامه‌های این وزارت در سال ۹۸ و گزارش اقدامات سال ۹۷ سخن گفت.
دکتر سالارآملی در ابتدای سخنان خود با اشاره به اینکه علم و دانش در ذات خود بین‌المللی است و هیچ وقت در یک محیطی اسیر نمی‌شود، گفت: «امروزه در دنیا چرخه دانش، همچون چرخه دیگر حوزه‌ها وجود دارد، بده بستان و خرید و فروش دانش وجود دارد. ما نیز ناگزیریم که در چرخه دانش جهانی مانند چرخه اقتصادی یا چرخه ورزشی حضور پیدا کنیم و توانمندی‌هایمان را نشان دهیم.»
قائم مقام وزیر علوم در امور بین‌الملل در ادامه افزود: «کشور ما توانایی تولید حدود ۲درصد از علم جهان را داراست. نکته ای که وجود دارد این است که آیا ما باید از ۹۸ درصد باقی مانده علم صرف نظر کنیم؟ باید بستری مناسب برای بده‌بستان علمی ایجاد کنیم تا بتوانیم از این ۹۸ درصد استفاده کنیم. دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی عصاره کارهای عملیاتی در این مسیر هستند تا بتوانیم در چرخه علمی جهانی قرار بگیریم.»
رییس مرکز همکاری‌های علمی و بین المللی درخصوص جایگاه تولید علم ایران در منطقه اظهار داشت: «در بخش صرفاً علم در منطقه و در جهان اسلام از نظر تولید علم بر مبنای ایندکس‌های آی.اس.آی و اسکوپوس مقام اول را داریم اما لازم به توضیح است که وقتی علم را به طور عام مطرح کنیم شامل تولید مقالات علمی، نوآوری، به نتیجه رسیدن نوآوری و تولید فناوری که تولید محصول است را شامل می شود. در سال ۲۰۱۸، ۲۹ دانشگاه کشور ما جزو دانشگاه‌های برتر دنیا بر اساس رتبه‌‌بندی (تایمزهای‌کیشن) قرار گرفتند. از نظر تعداد دانشگاه‌هایی که در رتبه جهانی قرار دارند، کشور ما در منطقه و در میان کشورهای اسلامی رتبه اول را دارا می باشد. بر اساس این رتبه بندی کشور ترکیه با ۲۳ دانشگاه در رتبه دوم و مصر در رتبه سوم قرار دارد.»
قائم مقام وزیر علوم در امور بین الملل در ادامه افزود: «اما از جنبه کیفی، باید گفت در میان دانشگاه‌های جهان اسلام، کشور عربستان در رتبه نخست است که دانشگاه ملک فیصل بالاترین رتبه را دارد و بعد کشور ترکیه و در مرتبه سوم کشور ما قرار دارد.»
وی درخصوص ارتباط با دانشگاه‌های بین المللی اظهار داشت: «عمدتا نگاه ما این است که دانشگاه‌های برتر دنیا مد نظر قرار گیرد و رشته‌هایی مدنظر باشد که این رشته‌ها در داخل کشور کمتر رشد داشته‌اند، لذا کشور های هدف ما در این رابطه با راه‌اندازی دوره‌های آموزشی مشترک عمدتاً کشورهای صاحب علم مانند آلمان، ایتالیا، فرانسه، چین و روسیه هستند. بر این اساس سال گذشته ۵۰ دوره مشترک با دانشگاه‌های خارجی برگزار شده است. این ۵۰ دوره هر کدام برای یک رشته خاص در یک مقطع خاص در نظر گرفته شده که ۸۰ درصد این دوره‌ها در مقطع دکتری و ۲۰ درصد آن در مقطع کارشناسی ارشد بوده است. این دوره ها در سال ۱۳۹۷ مصوب شده و از آن زمان تاکنون یک سری از دوره ها اجرایی شده و یک سری را در سال ۱۳۹۸ باید اجرایی کنیم.»
دکتر سالارآملی در خصوص سازوکار انتخاب دانشجو و اساتید برای این دوره‌ها اظهار داشت: «این دانشجویان عمدتاً توسط دانشگاه‌ها و خارج از سیستم متداول کنکور انتخاب می‌شوند یعنی دانشگاه بر اساس سوابق، مصاحبه و برنامه‌های علمی که خودش در برنامه کار دارد این دانشجویان را انتخاب می کند و بعد به سازمان سنجش اعلام کرده و مجوز می‌گیرد که دوره مورد تایید باشد و پس از اینکه این مجوز به دانشگاه داده شد دانشگاه تعداد محدودی دانشجو را انتخاب می کند. در خصوص اساتید نیز چون استادهای ما در رشته های خاصی به دانشگاه‌های خاصی می‌روند انتخاب‌شان در همان گروه علمی صورت می‌گیرد و گروه علمی مشخص می‌کند که چه اساتیدی می‌توانند این دوره‌ها را تدریس کنند و در هر صورت بر عهده گروه علمی دانشگاه است.»
رییس مرکز همکاری‌های علمی و بین‌المللی درخصوص رشته‌های این دوره‌ها گفت: «ما مسیر را به دو گونه باز کردیم مسیر اول این است که رشته‌هایی باشد که ما در داخل کشور کمتر توانسته‌ایم به آنها بپردازیم به عنوان مثال رشته کارشناسی ارشد یا دکتری مهندسی فرهنگی لذا دانشگاه خواجه نصیر طوسی با دانشگاهی از کشور کره جنوبی آمد و این دوره را معرفی کرد و کار پیش رفت و اجرایی شد و یا دوره مدیریت انرژی دوره ای است که برای کشور ما حائز اهمیت است که دانشگاه صنعتی امیر کبیر با دانشگاه دلف هلند برنامه‌ریزی کرد و دوره در حال جلو رفتن است و یک سری از این رشته‌ها، رشته‌هایی هستند که اگر چه ما در داخل کشور داریم ولی علاقه‌مند هستیم علم جهانی و آخرین پیشرفت‌های جهانی را در این زمینه داشته باشیم مثلاً رشته مکانیک که ممکن است مکانیک سیالاتی باشد که در علم جهانی پیشرفت بیشتری کرده است.»
وی درباره برنامه‌های سال ۹۸ و برنامه‌ریزی جهت تولید مقالات علمی مشترک اظهار داشت: «شاخص‌هایی در سطح بین‌المللی وجود دارد که شاخص‌هایی بسیار کلیدی هستند. به عنوان مثال می‌توان شاخص رانندگی را شاخصی در نظر گرفت برای محاسبه میزان صبر یک جامعه یا شاخص بهداشت از طول عمر و سلامت یک جامعه خبر می دهد. در ارتباطات بین‌المللی یکی از شاخص‌های بسیار کلیدی میزان مقالات مشترک است، چرا که مقاله مشترک زمانی به چاپ می‌رسد که پشتوانه آن یک کار عظیم گروهی است.»
قائم مقام وزیر علوم در امور بین الملل خاطرنشان کرد: «پروژه تحقیقاتی، استاد راهنمای مشترک، فرصت مطالعاتی چه برای اساتید و چه دانشجویان و... از جمله این اقدامات پیشینی است. در پنج سال گذشته همواره تعداد مقالات مشترک ایران که به عنوان یک خروجی علمی مسلم شناخته می شود رو به افزایش بوده و در سال ۲۰۱۸ تعداد مقالات مشترک ما به حدود ۱۳۴۰۰ مقاله مشترک بین المللی رسیده است. به عبارت دیگر بین ۱۳۴۰۰ دانشمند ایرانی و خارجی تحقیقاتی انجام شده و مقالاتی به چاپ رسیده و همکاری هایی صورت گرفته است.»
سالارآملی با تاکید بر اینکه این روند باید توسعه پیدا کند گفت: «در این روند اولاً هزینه‌های تحقیقاتی به میزان ۵۰ درصد کاهش پیدا می‌کند و دوم اینکه از علم دیگران هم استفاده می‌کنیم و این برای روند توسعه علمی و کیفی کشور ما خوب است. یکی از سیاست‌های اصولی در سال ۹۸ افزایش تعداد مقالات مشترک است.»
وی در پایان سخنان خود و در جواب به سوالی درخصوص برنامه‌های آموزش عالی برای اعزام دانشجو به خارج از کشور در سال ۹۸ اظهار داشت: «در سال ۹۸ برای اعزام دانشجو با بورس دولتی برنامه‌ای نداریم. در واقع بورس طولانی مدت برای دو سال فوق لیسانس یا چهار سال دکتری به خارج کشور وجود ندارد. دلیل این موضوع نیز این بوده که سطح توانمندی دانشگاه‌های داخلی مناسب است. برنامه‌ریزی ما بر روی فرصت مطالعاتی ۶ تا ۹ماهه برای دانشجوی دکتری است. در سال گذشته بیش از ۱۳۰۰ دانشجو در همین قالب از فرصت مطالعاتی استفاده کردند و ان‌شالله امسال هم این روند در ابعاد گسترده‌تری ادامه خواهد داشت. از مسئولان هم می‌خواهیم به ما یاری دهند تا بتوانیم از لحاظ ارزی نیز توانمندی آن را داشته باشیم که این اهداف را به مرحله عمل برسانیم.»
ه.ع ۷۳/ ل.م ۵۴/‏ ع. ع ۵۷