شهروند| ۹۷ برای ایرانیان با خشکسالی و بحران آب به پایان رسید تا سیل ۹۸ از راه برسد و ده‌ها هزار انسان خانه و کاشانه خود را روی آب ببینند. این البته پایان تراژدی آغاز‌سال نو برای ایرانیان بود و دست‌کم ۷۶نفر حتی پایان فروردین را هم به چشم ندیدند و سیل آنها را راهی دیار ابدی کرد. صدها مصدوم و البته چندده‌هزار میلیاردتومان خسارت بُعد دیگر آسمان سیاه در بهار امسال بود تا نوبت به همدلی و ایستادگی مردم و نیروهای امدادی برسد. درست در همین روزهای باران‌های شلاقی و بی‌خانمانی مردم مناطق سیل‌زده، بهار انسان‌دوستی هم چهره‌ای متفاوت از روزهای رنج ایران به نمایش گذاشت. براساس نظرسنجی ایسپا بیش از ۴۲درصد ایرانیان آستین بالا زده و در حد توان خود به سیل‌زدگان کمک کردند. ۲۷ فروردین فروشگاه آنلاین کتاب الکترونیکی «طاقچه» با همکاری ۶۱ ناشر، زمینه را برای کتاب‌خوان‌ها فراهم کردند تا با مهربانی کتاب بخوانند. در این روز تعدادی از ایرانیان در سراسر دنیا، بیش از هر روز دیگری کتاب خریدند تا هزینه پرداختی آنها برای کمک به مردم مناطق سیل‌زده در اختیار جمعیت هلال‌احمر ایران قرار گیرد.
یک‌تیر و دونشان؛
کتاب‌خوانی با طعم انسان‌دوستی
براساس گفته‌های «عبدالرضا رحمانی فضلی»، وزیر کشور در نشست علنی روز یکشنبه، ۲۵ فروردین مجلس شورای اسلامی، خسارت سیلی که ۲۵ استان ایران را درگیر کرد «بین ۳۰ تا ۳۵ هزار‌میلیارد تومان» است؛ عددی دو برابر بودجه سالانه شهرداری تهران و برابر با بودجه سلامت کل کشور درسال ۹۸. این خسارت تقریبی از سیل آن‌هم تا اوایل دهه سوم فروردین است که البته هنوز سیل و خسارات ناشی از آن به پایان نرسیده است. همین خسارات شدید و شرایط بغرنج مردم مناطق سیل‌زده عزم ایرانیان برای کمک به سیل‌زدگان را بیشتر کرد و گروه‌های زیادی هم تلاش کردند تا زمینه را برای این کمک‌رسانی فراهم کنند. «طاقچه» در این بین به سراغ حوزه فعالیت خود یعنی کتاب‌خوانی رفت و در روز ۲۷ فروردین فروش کتابش را به سیل‌زدگان اختصاص داد. این فروشگاه آنلاین کتاب الکترونیکی است که گنجینه‌ای از کتاب‌های الکترونیک، صوتی، پی‌دی‌اف، مجله و روزنامه دارد و محصولات خود را با همکاری ناشران و با رعایت حق تکثیر، به صورت قانونی روی اپلیکیشن و سایت منتشر می‌کند. آنها اواسط فروردین از برنامه خود برای کمک به سیل‌زدگان نوشتند که «برای یاری رساندن به هموطنانی که در سیل آسیب دیده‌اند، فروش ۲۷ فروردین طاقچه را به هلال‌احمر اهدا مى‌کنیم.» در این طرح البته بیش از ۶۰ ناشر با این فروشگاه الکترونیکی کتاب همکاری کردند که در ادامه نام برخی از آنها آورده شده است: «نشرنو، اطراف، آگاه، آگه، نگاه، جامی، میلکان، پيدايش، سبکتو، تیسا، نون، نشر آموت، روزنه، افراز، مصدق، کارگاه اتفاق، وَرا، اختران، دنیای اقتصاد، مهرگان خرد، هیرمند، کتاب قاف، مجله آنگاه، تیمورزاده، ماهنامه طنز خط‌‌خطی، ماهواره، نشانه، کیان افراز، كيان، ثانیه، مجله نجوم، بعد پنجم طنز، شادن پژواک، اندیشه آریا، نشر۲۷ بعثت، به‌نشر، ایمان ماندگار، هنگام، انتشارات کلیدآموزش، سیزده، نارگل، نشر نوین، نشر نویسه پارسی، نمایش، نشر عنوان، میراث اهل قلم، شورآفرین،موسسه فرهنگی- هنری جام‌سبز، نشر ميترا، بهار سبز، آوارسا، کتابدار، نشریه تندیس، انتشارات بروج، کتاب سده، سایه سخن، دانش‌نگاران برنا، الهدی، طاهریان،زندگی روزانه، شبکه راه‌پرداخت، ماه و خورشید، سپید ماه‌آوا، کلک آزادگان، نظری، شمشاد، مرو، مقصد.»
«محمد صدوقی»، مدیرعامل طاقچه در گفت‌و‌گو با «شهروند» هدف این طرح را ترویج کتاب‌خوانی و همچنین ایجاد زمینه برای کار خیر کتاب‌خوانان می‌داند: «کلا در راستای مسئولیت اجتماعی طاقچه در موارد نیاز به کمک، سعی می‌کنیم وظیفه خود را انجام دهیم و ناشران هم علاقه‌مند به همکاری در این زمینه‌اند. امسال هم بسیاری از هم‌میهنان ما بر اثر سیل خانه و زندگی خود را از دست دادند و این کمترین کاری بود که ما می‌توانستیم انجام دهیم و زمینه را برای کار خیر کتاب‌خوانان فراهم کنیم؛ انگار که یک تیر و دو نشان باشد و خود مردم هم علاقه فراوانی برای این کار دارند. چون هم کتاب می‌خرند که کار خیری است و هم این‌که هزینه آن به امر خیر اختصاص می‌یابد.» نحوه کار فروشگاه آنلاین کتاب الکترونیکی طاقچه به این صورت است که ۷۰ درصد از مبالغ فروش کتاب را در اختیار ناشر قرار می‌دهد و ۳۰درصد هم به این فروشگاه می‌رسد. در طرح ۲۷ فروردین امسال با عنوان «کنار هم هستیم»، تمام قیمت کتاب‌های ۶۱ ناشری که با این طرح همکاری می‌کردند به سیل‌زدگان رسید؛ هم ۳۰درصد سهم طاقچه و هم ۷۰درصد سهم ناشر. درباره فروش روز ۲۷ فروردین کتاب‌هایی که ناشر آنها با این طرح همکاری نکردند هم ۳۰ درصد سهم این فروشگاه آنلاین به جمعیت هلال‌احمر ایران برای کمک به سیل‌زدگان پرداخت می‌شود. آن‌طور که صدوقی می‌گوید ایرانیان کتاب‌خوان از سراسر دنیا از این طرح استقبال فراوانی داشتند و در این روز میزان فروش طاقچه به بیش از دو برابر روزها عادی رسید: «نکته جالب این‌که امسال و در روز طرح با وجود این‌که تبلیغات جدی درباره آن نشده بود، بیش از دو برابر دیگر روزها فروش داشتیم و فکر می‌کنم اگر بیشتر اطلاع‌رسانی می‌کردیم حتما استقبال بیشتری می‌شد.» طاقچه البته پیش از این هم چنین حس انسان‌دوستی از طرف کتاب‌خوان‌های ایرانی را در روزهای زلزله کرمانشاه تجربه کرده بود: «ما برای کمک به هم‌میهنان زلزله‌زده در استان کرمانشاه هم چنین طرحی داشتیم و اتفاقا آن روز هم یکی از پرفروش‌ترین روزهای فروشگاه ما درسال ۹۷ بود که درآمد آن روز را هم برای کمک به زلزله‌زدگان در اختیار جمعیت هلال‌احمر قرار دادیم.»
سراغ هلال‌احمر رفتیم،
چون تجربه و تخصص دارد
درحالی که در زلزله کرمانشاه یا همین سیل امسال بعضی سلبریتی‌ها یا برخی نهادها تلاش کردند که کمک‌های دریافتی را با برنامه‌ریزی خود در اختیار مردم آسیبدیده قرار دهند که البته در مواردی هم با انتقادات فراوان روبه‌رو شدند، اما طاقچه با همراهی ۶۱ ناشر، فروش یک روز خود را برای کمک به سیل‌زدگان در اختیار جمعیت هلال‌احمر ایران قرار دادند. مدیرعامل طاقچه درباره دلیل این کار هم می‌گوید: «ما گزار‌ش‌هایی از هلال‌احمر در جاهای مختلف گرفته بودیم و می‌دانیم که در خیلی موارد کمک‌های صورت‌گرفته از طرف برخی افراد شناخته‌شده یا موسسات، متناسب با نیاز نیست و به همین دلیل ما اختیار را به صلاحدید خود سازمان هلال‌احمر واگذار و سفارش هم کردیم که به نیازمندترین منطقه برسد.» صدوقی در توضیح این موضوع می‌گوید: «هلال‌احمر واقعا نهادی مردمی و متخصص است و این به نظرم مهم است به نهادهایی که تجربه و تبحر دارند، اعتماد کنیم که دوباره‌کاری نشود و در چنین شرایط بحرانی بی‌تجربگی یا آزمون سعی و خطا صورت نگیرد.» صدوقی همچنین معتقد است که «اگر چنین حرکاتی فراگیر شود و شرکت‌ها و استارتاپ‌های در حال کار، همکاری کنند، اتفاق بزرگی رقم می‌خورد. این‌که ما بتوانیم در وانفسایی که مردم نیاز به کمک دارند؛ ما کسب‌و‌کارهای تازه و نو، پیشگام شویم، مفید است و برای خود کسب‌وکارها هم مفید است.» فروشگاه آنلاین کتاب الکترونیکی طاقچه در روزهای سیل امسال البته کار دیگری هم انجام داد که با استقبال فراوانی روبه‌رو شد. این فروشگاه با همکاری ناشر کتاب «آمادگی و مقابله در برابر سیل» این کتاب را به مدت یک هفته به صورت رایگان در اختیار مخاطبان خود قرار داد که هزاران مرتبه هم دانلود شد. کتاب «آمادگی و مقابله در برابر سیل»، نوشته سیدمحمد میرسمیعی و کمال درخشانی از مجموعه کتاب‌های «راهنمای کاربردی آمادگی در برابر بحران» است. این کتاب در فصل‌هایی مجزا به آموزش «رعایت نکات ایمنی قبل از وقوع سیل»، «اقدامات لازم هنگام وقوع سیل»، «اقدامات لازم بعد از وقوع سیل» و «نحوه عبور از رودخانه و سیلاب» می‌پردازد.
ناشران همیشه در حوادث طبیعی کنار مردم بوده‌اند
«علیرضا رئیس دانا»، موسس انتشارات نگاه یکی از ناشرانی است که با همکاری «طاقچه»، درآمد فروش کتاب‌های انتشاراتش را به هلال‌احمر رساند تا به دست سیل‌زده‌ها برساند. او که از ناشران کهنه‌کار ایران است به «شهروند» می‌گوید که ناشران همیشه در حوادث طبیعی کنار مردم بوده‌اند: «به هرحال در سیل اخیر، تعداد زیادی از مردم ناخواسته درگیر شده‌اند و زندگی‌شان از دست رفته است. ما ناشران علاوه بر همکاری جدیدمان با طاقچه، در اتحادیه ناشران هم پول روی هم گذاشتیم و قرار است نسبت به پولی که جمع می‌شود، برای سیل‌زده‌ها کاری کنیم. همدردی با این افراد، کمترین کاری است که از دستمان برمی‌آید. اتحادیه ناشران زمان زلزله بم هم مبالغی را توسط ناشران جمع کرد و بعد با این پول، مدرسه‌ای ساخت.»
او می‌گوید که براساس آماری که از واحد فروش به او داده شده، فروش کتاب‌های انتشارات نگاه در روز 27 فروردین خوب بوده و این نشان می‌دهد که کتاب‌خوان‌ها این فرصت را برای کمک‌کردن به سیل‌زده‌ها از دست نداده‌اند: «این نوع کارها و کمک جمع‌کردن برای افراد در خطر یا آسیبدیده از طریق فرهنگی، یک تیر و دو نشان است. با این روش‌ها مردم تشویق می‌شوند که هم کتاب بخرند و هم کمکی کنند. معتقدم که اصولا آدم‌های فرهنگی همیشه در کمک به افراد آسیبدیده پیشتاز بوده‌اند. همین روزها شنیدم یک‌سری از دوستان فرهنگی و ناشر کتاب هدیه داده‌اند که بعد از بازسازی مدارس به آن‌جا بفرستند. همه اینها کار فرهنگی و ارزشمند است. ما می‌دانیم که به هرحال مقوله فرهنگی در سبد کالای مردم ایران خیلی جایگاهی ندارد و سرانه مطالعه خیلی کم است و البته تیراژها خیلی اندک شده ولی هنوز هم داریم کسانی را که با کتاب زندگی می‌کنند و وقت کمک‌کردن به دیگران هم انتخابشان کمک از طریق کتاب است؛ مثل اتفاقی که اخیرا افتاد.»
اعتماد روزافزون به جمعیت مردمی هلال‌احمر
انتخاب جمعیت هلال‌احمر به‌عنوان مرجعی تخصصی برای توزیع و مدیریت کمک‌های مردمی در سیل امسال، مختص به جامعه کتاب‌خوان‌های ایرانی نبود و این جمعیت گزینه اول مردم ایران در سیل امسال برای کمک به همنوعان خود بود که نظرسنجی‌های مستقل هم این افزایش اعتماد به این جمعیت مردمی را تأیید کرد. براساس نتایج نظرسنجی ملی بهارانه مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) که در ۱۹ و ۲۰ فروردین امسال انجام شده است؛ ۴۲.۶درصد افراد شرکت‌کننده در این نظرسنجی اعلام کرده‌اند در چند روز گذشته به سیل‌زدگان کمک کرده‌اند و ۵۷.۴درصد در این زمینه کمکی نکرده‌اند. براساس نظرسنجی ایسپا، ۳۱.۳درصد کسانی که به سیل‌زدگان کمک کرده‌اند، از طریق هلال‌احمر کمک‌های خود را به دست سیل‌زدگان رسانده‌اند. ۱۴.۳درصد افراد هم از طریق مساجد و حسینیه‌ها برای کمک به سیل‌زدگان اقدام کرده‌اند. همچنین ۸.۱درصد مردم اعلام کرده‌اند که کمک‌های خود برای سیل‌زدگان را توسط کمیته امداد امام خمینی (ره) به دست آنها رسانده‌اند. ۱۲.۷درصد شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی گفته‌اند به صورت مستقیم به مناطق سیل‌زده کمک کرده‌اند. این‌طور که نتایج نظرسنجی می‌گوید، تنها ۳.۱درصد از مردم از طریق چهره‌های مشهور مانند هنرمندان، ورزشکاران، استادان دانشگاه و… به هموطنان سیل‌زده کمک کرده‌اند.
نظر شما