به گزارش روز سه شنبه خبرنگار دانشگاه ایرنا، در سال 1397 کمیسیون آمایش آموزش عالی شورای عالی انقلاب فرهنگی 10 جلسه برگزار کرد که در آن مباحثی از آموزش عالی کشور به منظور ساماندهی مراکز آموزش عالی مطرح شد.
در ادامه به جزئیات این 10 جلسه اشاره می شود.

** جلسه نخست
در نخستین جلسه آمایش آموزش عالی، گزارش مرکز هیأت امنای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری توسط قائم مقام وزیر علوم و رئیس مرکز هیأت امنا در خصوص هیات امنا و نقش آن در کمک به دانشگاه ها و موسسات آموزش، پژوهشی و فناوری گزارشی ارائه شد.
در بخش دیگری از این جلسه، مجتبی شریعتی نیاسر معاون آموزشی وزیر علوم، گزارش اجرایی‌سازی سیاست‌های آمایش آموزش عالی از سوی وزارت علوم شامل توضیح کلیاتی در خصوص عملکرد این وزارتخانه در حوزه‌های مختلف اجرای سیاست‌های آمایش آموزش عالی از جمله مأموریت‌گرایی و ساماندهی دانشگاه‌ها، مدیریت منطقه‌ای و مهارت‌افزایی را مطرح کرد.

** جلسه دوم
در دومین جلسه از کمیسیون آمایش آموزش عالی، گزارش اجرایی‌سازی سیاست‌های آمایش آموزش عالی از سوی وزارت علوم ارائه شد که در ادامه به جزئیات آن اشاره می شود.
شریعتی نیاسر از روند توسعه آموزش عالی در کشور از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون گزارشی ارائه کرد و با اشاره به چالش‌های موجود در آموزش عالی به بیان راهکارهایی پرداخت که منطبق بر سیاست‌های آمایش آموزش عالی است.
مطرح کردن سایر برنامه های در دست اجرای وزارت علوم شامل طرح ساماندهی موسسات، طرح توسعه مهارت‌افزایی و ارتقاء سطح اشتغال‌پذیری دانشجویان، ارتقاء سطح اختیارات دانشگاه‌ها با توجه به سطح‌بندی آن‌ها، طرح افزایش سطح اثرگذاری بخش خصوصی در توسعه آموزش عالی و طرح اعتبارسنجی و ارزیابی کیفی آموزش برنامه‌های درسی از دیگر گزارش های ارائه شده این وزارتخانه در سال 97 بود.
همچنین در خصوص دو پروژه اقتصاد مقاومتی در حوزه آموزش عالی که به معاونت آموزشی وزارت علوم محول شده وعبارتند از ارتقاء جایگاه پنج دانشگاه و پنج پژوهشگاه برتر کشور به سطح دانشگاه‌های برتر جهان و اجرای آمایش آموزش عالی در کشور، گزارشی ارائه شد.

** جلسه سوم
در جلسه سوم کمیسیون آمایش آموزش عالی، کنوانسیون جهانی تأیید و به رسمیت شناختن صلاحیت‌های آموزش عالی، بررسی شد. در این جلسه، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو به بیان کلیاتی در خصوص کنوانسیون جهانی تأیید و به رسمیت شناختن صلاحیت‌های آموزش عالی پرداخت و در پایان مقرر شد، جمع‌بندی اصلی در کمیسیون سند روابط بین‌الملل علمی انجام شود.
در بخش دیگری از این جلسه گزارشی از بازار کار دانش آموختگان آموزش عالی از سوی مرکز آمار ارائه شد. بر این اساس، معاون مرکز آمار به مروری از آمار نیروهای کار دانش آموخته پرداخت.
در این گزارش در خصوص نرخ بیکاری دانش آموختگان، سهم بیکاران دانش آموخته از کل بیکاران، جمعیت مردان و زنان دانش آموخته به تفکیک رشته تحصیلی و مقطع تحصیلی اطلاعاتی داده شد.
بر اساس آخرین آمار از دانش آموختگان بیکار در سال 96، نرخ بیکاری این گروه 19.1 درصد است و دانش آموختگان فاقد شغل در همین سال 37.9 درصد کل بیکاران کشور را تشکیل می دهند. در سال 96 تعداد یک میلیون و 215 هزار و 912 دانش آموخته بیکار شناسایی شدند.

**جلسه چهارم
کمیسیون آمایش آموزش عالی در جلسه چهارم، گزارش اجرایی‌سازی سیاست‌های آمایش آموزش عالی را در عرصه سلامت بررسی کرد.
باقر لاریجانی معاون آموزشی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با ملاحظه دو سیاست آمایش و سند نقشه جامع علمی به ارائه گزارشی از عملکرد دو سالانه این وزارتخانه در خصوص اجرایی‌سازی سیاست های آمایش آموزش عالی در عرصه سلامت پرداخت.
در این زمینه می توان به تاسیس 15 دانشکده در شهرستان‌ها و 22 مجتمع آموزش عالی سلامت در شهرستان ها و راه‌اندازی 69 رشته/مقطع در دانشکده های شهرستان‌های غیر از محل دانشگاه علوم پزشکی به منظور افزایش دسترسی محیطی به آموزش عالی دولتی اشاره کرد.
در این جلسه همچنین گزارشی از اقدامات وزارت بهداشت و ظرفیت های موجود در حوزه توسعه آموزش عالی در بستر آمایش سرزمینی، بررسی سیاست‌های آینده‌نگارانه در آمایش سلامت با در نظرگرفتن اسناد بالادستی در حوزه سلامت، تعیین الزامات، زمینه سازها و جهت گیری های کلان برای تحقق تحول آموزش و ارائه مدل اجرایی‌سازی آن، برآورد نیروی انسانی در 10 سال آینده کشور با برش آمایشی و تصویب در شورای گسترش وزارت بهداشت مطرح شد.
همچنین نحوه تشکیل و اداره کلان مناطق، تعامل با بخش غیردولتی و حرکت در مسیر تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی، ایجاد ساز و کاری در خصوص تناسب رشته‌های دانشگاه‌ها با نیازهای موجود، تشریح ساز و کار مأموریت‌گرایی با واگذاری مأموریت‌های مشترک میان کلان مناطق و مأموریت های ویژه، 18 ماموریت مشترک و بیش از 50 ماموریت ویژه احصاء و به مناطق آمایشی و دانشگاههای علوم پزشکی واسپاری شد.
بر اساس برنامه‌های راهبردی از مناطق آمایشی برای عملیاتی سازی بسته‌های تحول در آموزش برخی مباحث در توسعه بین المللی‌سازی در مناطق آمایشی، مطرح شد.
در سال تحصیلی 96-97، حدود 2000 دانشجوی خارجی در کشور در حال تحصیل بودند. حدود 60 درصد این دانشجویان در حال تحصیل در مقاطع تحصیلات تکمیلی و از 41 ملیت مختلف هستند. در این جلسه اعلام شد که 34 دانشگاه علوم پزشکی کشور پذیرای این تعداد دانشجوی خارجی اند.
از دیگر گزارش های ارائه شده وزارت بهداشت، کاهش تصدی گری ستاد این وزارتخانه در فرایندهای آموزشی است.
این وزارتخانه در زمینه بومی‌گزینی در سال 97 اقداماتی انجام داد که جزئیات آن در کمیسیون آمایش آموزش عالی مطرح شد.
اجرای قانون برقراری عدالت آموزشی مصوب سال 1392 مجلس شورای اسلامی در پذیرش دانشجوی مقطع دکتری عمومی (رشته‌های پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی) از سال 1394 در آزمون سراسری به نحوی که حداقل 30 درصد پذیرش دانشجوی سه رشته مذکور به ویژه در استان‌های محروم به داوطلبان بومی همان استان‌ها اختصاص یافته است و افراد موظف به سپردن تعهد خدمت محضری سه برابر طول دوره تحصیل هستند.
پذیرش دانشجوی بومی کاردانی در سطح استان‌های کشور در 10 رشته تحصیلی با بررسی سوابق تحصیلی و انجام یک مرحله مصاحبه و بدون کنکور به منظور تامین نیروی انسانی کاردانی مورد نیاز استان های کشور به ویژه مناطق محروم کشور با دریافت تعهد خدمت سه برابر دوره تحصیل. این آمار برای سال 1394 حدود 2000 نفر است.
شیوه پذیرش در اکثر رشته‌های کارشناسی به علت پوشش کشوری (وجود رشته در اکثر استان‌های کشور) به صورت بومی‌گزینی ( 60 تا 80 درصد بومی استانی) است.

**جلسه پنجم
در پنجمین جلسه از کمیسیون آمایش آموزش عالی، ارائه گزارش اصلاح آئین‌نامه ارتقاء اعضای هیأت علمی در دستور کار قرار گرفته بود. در این جلسه، عبدالرضا باقری قائم مقام وزیر علوم و رئیس مرکز هیأت های امنا و هیأت های ممیزه به ارائه آخرین اقدامات صورت گرفته در جهت اصلاح آئین‌نامه ارتقاء اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها پرداخت.

** جلسه ششم
بررسی و ساماندهی سهمیه‌بندی پذیرش دانشجویان در دانشگاه‌های کشور یکی از مباحثی بود که سال 97 در جلسه کمیسیون آمایش آموزش عالی مطرح شد.
ابراهیم خدایی رئیس سازمان سنجش آموزش کشور به ارائه آمار و اطلاعاتی از وضعیت سهمیه‌ها، سوابق مصوبات و بررسی تأثیرات آن بر پذیرش داوطلبان در دانشگاه‌های مختلف در کنکور سراسری سال گذشته پرداخت.

**جلسه هفتم
در این جلسه، گزارش رتبه‌بندی و اعتبارسنجی دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی کشور توسط محمدجواد دهقانی سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) ارائه شد.
گزارش رتبه بندی و اعتبار سنجی دانشگاهها و موسسات آموزش عالی کشور در نظام های رتبه بندی ملی و بین المللی ارائه و در این جلسه مقرر شد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری طبق ماده 4 سیاست‌های آمایش آموزش عالی طرح رتبه‌بندی و اعتبارسنجی موسسات آموزش عالی را تهیه و به کمیسیون هماهنگی و اجرایی‌سازی آمایش آموزش عالی ارائه دهد تا پس از نهایی‌سازی به تصویب ستاد راهبری اجرای نقشه جامع علمی کشور برسد. همچنین مقرر شد وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، نقشه راه اجرایی‌سازی سیاست‌های آمایش را تهیه و در کمیسیون هماهنگی و اجرایی‌سازی آمایش آموزش عالی ارائه کند.

**جلسات 8، 9 و 10
بررسی چالش‌ها و اقدامات دانشگاه‌ جامع علمی کاربردی در چارچوب سیاست‌های آمایش آموزش عالی در دو جلسه هشتم و نهم همچنین ارائه گزارش دانشگاه آزاد اسلامی از اجرایی‌سازی سیاست‌های آمایش آموزش عالی مطرح شد.
بر اساس آماری که در جلسه نهم ارائه شد، مراکز فعال تا قبل از تاریخ 16 مهرماه 97 تعداد 937 مرکز بود اما بعد از تاریخ 16 مهرماه 97 تعداد این مراکز به 559 مرکز کاهش یافت؛ چرا که بر اساس مصوبه شورای عالی اداری در دی ماه 96، موسسه های پژوهشی وابسته به دستگاه های اجرایی از سال تحصیلی 98 – 97 به هیچ عنوان مجاز به پذیرش دانشجو در هیچ یک از مقاطع تحصیلی نیستند.
بنابراین از تعداد 937 مرکز آموزش عالی فعال در کشور 378 موسسه از گردونه پذیرش دانشجو حذف شدند و تنها 559 مرکز مجاز به پذیرش دانشجو هستند. این مراکز عمدتا شامل دانشگاه های علمی کاربردی و فنی حرفه ای اند.
در آخرین جلسه کمیسیون آمایش آموزش عالی علیرضا رهایی معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد گزارشی از عملکرد این دانشگاه در سالیان اخیر که شامل توسعه بی‌رویه از لحاظ تعداد واحدها، تعداد کد رشته و نیز تعداد دانشجویان بخصوص در مقاطع تکمیلی و اقدامات اصلاحی صورت گرفته در ساماندهی نظام آموزشی آن بر اساس سیاست‌های آمایش آموزش عالی بود، ارائه‌ داد. در پایان این جلسه مقرر شد دانشگاه آزاد اسلامی طرحی کلی از وظایف کلان و مأموریت اصلی خود در نظام آموزش عالی را طراحی و به کمیسیون ارائه دهد.
**9492**1584